Điểm lại các sự kiện trong tháng 5 năm 2025

Ngàn Hoa năm sắc cầu vồng,

Thơ vương ý nhạc sóng lòng dâng cao,

Hương thơm lan tỏa ngọt ngào,

Lòng con tràn ngập biết bao ân tình.

Ngàn hoa khoe sắc tươi xinh,

Lời thơ, điệu nhạc, câu kinh diệu huyền,

Bụi trần lọc suối tinh tuyền,

Bao nhiêu khắc khoải ưu phiền xua tan.

Bài thơ “Tháng Hoa dâng kính Mẹ” của tác giả Đinh Văn Tiến Hùng đã diễn tả tâm tình mừng tháng Hoa của tác giả dâng lên Mẹ trong tháng 5. Tháng Năm là tháng có nhiều sự kiện diễn ra trong Giáo hội toàn cầu và Giáo hội Việt Nam.

Giáo hội toàn cầu

1. WHĐ (05/5/2025) – Đức cố Giáo Hoàng Phanxicô mong muốn biến chiếc xe giáo hoàng của mình thành phòng khám lưu động cho trẻ em Gaza.

Di sản hòa bình của Đức Thánh Cha Phanxicô tiếp tục chiếu sáng giữa một thế giới đầy xung đột. Sự gần gũi mà ngài dành cho những người yếu thế nhất trong sứ vụ trần thế của mình vẫn tiếp tục lan tỏa sau khi ngài qua đời – và món quà bất ngờ mới nhất này cũng không là ngoại lệ: Chiếc xe giáo hoàng (popemobile) – phương tiện mà từ đó ngài đã vẫy chào và gần gũi với hàng triệu tín hữu khắp thế giới – nay đang được cải tạo thành một chiếc xe y tế lưu động dành cho trẻ em tại Gaza. (xem thêm)

2. TGPSG -- Hồng y đoàn đã bầu được vị Giáo hoàng mới vào ngày thứ hai củ mật nghị.

Khói trắng đã bốc lên từ ống khói Nhà nguyện Sistine vào lúc 18:08 giờ Rôma (23:08 giờ VN) và tiếng chuông đã vang lên khắp Vatican, có nghĩa là 133 Hồng y cử tri đã bầu chọn được vị Giáo hoàng mới: “Habemus Papam - Chúng ta đã có Giáo Hoàng”.

Các Hồng y đã bầu Hồng y Robert Francis Prevost làm Giáo hoàng thứ 267, lấy danh hiệu là Giáo hoàng Leo XIV. (xem thêm)

3. Đức Tân Giáo Hoàng Robert Francis Prevost, vị giáo hoàng thứ 267 trong lịch sử Giáo hội, đã chọn tước hiệu Lêô XIV. Ngài là Giáo hoàng đầu tiên thuộc Dòng Thánh Augustinô, sinh ngày 14 tháng 9 năm 1955 tại Chicago, bang Illinois, Hoa Kỳ.

Trước khi được bầu làm Giáo hoàng lúc 18:07, ngài là Tổng trưởng Bộ Giám mục và Chủ tịch Ủy ban Giáo hoàng về Châu Mỹ Latinh. Ngài cũng là Giáo hoàng người châu Mỹ thứ hai, ngay sau Đức Giáo hoàng Phanxicô. Đức Tân Giáo hoàng sinh tại Bắc Mỹ nhưng từng hoạt động mục vụ lâu dài tại Nam Mỹ, đặc biệt là Peru. (xem thêm)

4. Trước khi ban phép lành toàn xá Urbi et Orbi, cho Roma và toàn thế giới, Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã ngỏ lời với tất cả mọi người với lời chào bình an, mời gọi xây nhịp cầu và đối thoại. (xem thêm)

5. TGPSG/ Aleteia --- Việc chọn tên của Đức Thánh Cha Lêô XIV là dấu chỉ cho thấy: vị tân Giáo hoàng có lẽ đã nhìn thấy thời điểm hiện tại không chỉ như là một thách đố kỹ thuật mà còn là một vấn đề đạo đức sâu sắc. (xem thêm)

6. TGPSG --- Lúc 11:00 giờ Rôma (16:00 giờ VN) thứ Sáu 9-5-2025, tại Nhà nguyện Sistine, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã chủ sự Thánh lễ đầu tiên trong tư cách Giáo hoàng cùng với các Hồng y cử tri. (xem thêm)

7. Sáng thứ Bảy, ngày 10/5/2025, trong cuộc gặp gỡ với Hồng y đoàn, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã nhấn mạnh rằng ngài tiếp tục con đường mà Giáo hội hoàn vũ đã thực hiện trong nhiều thập kỷ sau Công đồng Vatican II, và giải thích tại sao lấy tên Lêô XIV. (xem thêm)

8. Châm ngôn "In Illo uno unum" (Trong Đấng duy nhất, chúng ta là một) là câu trích từ bài giảng của Thánh Augustinô mà Đức Giáo hoàng đã chọn làm khẩu hiệu giám mục của ngài. Trên huy hiệu, hình ảnh cuốn sách đóng, có trái tim bị mũi tên đâm xuyên qua cũng là một cách nhắc nhớ đến vị Giám mục thành Hippo. (xem thêm)

9. Trưa Chúa Nhật, ngày 11/5, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã chủ sự buổi đọc Kinh Lạy Nữ Vương Thiên Đàng lần đầu tiên với các tín hữu hiện diện tại quảng trường thánh Phêrô. Ngài mời gọi cầu nguyện cho các ơn gọi, đặc biệt là ơn gọi linh mục và đời sống thánh hiến, ngang qua việc đồng hành và đón tiếp người trẻ như sứ điệp cho Ngày Thế giới Cầu nguyện cho ơn gọi năm nay. (xem thêm)

10. Đức Giáo hoàng Lêô XIV và Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đã có cuộc điện đàm sau lời kêu gọi của Đức Thánh Cha rằng “hãy làm mọi cách” để đạt được nền hòa bình lâu dài tại Ukraina và để mọi trẻ em được trở về với gia đình. (xem thêm)

11. Việc dự đoán những hành động của một vị tân giáo hoàng là điều không dễ dàng, mặc dù điều đó không ngăn cản nhiều người đưa ra những nhận định vội vàng. Một số người tập trung vào việc suy đoán lập trường của Đức Thánh Cha đối với Tổng thống Donald Trump, trong khi những người khác bày tỏ “lo ngại” về những phát biểu trước đây của Đức Giáo hoàng Lêô XIV liên quan đến các vấn đề LGBTQ+. (xem thêm)

12. Thánh Giá đeo trước ngực mà Đức Giáo hoàng Lêô XIV đeo vào ngày đắc cử Giáo hoàng, ngày 8/5/2025, mang theo một thông điệp mạnh mẽ về sự thánh thiện của vị Giám mục. Bên trong Thánh giá là những mảnh xương của các vị thánh có mối liên hệ sâu sắc với truyền thống Augustinô - những chứng nhân của đức tin có cuộc sống phản ánh lòng trung thành, sự cải cách, phục vụ và tử đạo. (xem thêm)

13. Chỉ bốn ngày sau khi được bầu làm Giáo hoàng, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã tổ chức một buổi tiếp kiến với các chuyên gia truyền thông tại Hội trường Phaolô VI ở Vatican vào ngày 12 tháng 5 năm 2025. Ngài bày tỏ lòng biết ơn đối với những nỗ lực không mệt mỏi của họ trong việc đưa tin về sự qua đời của Đức cố Giáo hoàng Phanxicô, Mật nghị Hồng y và những ngày đầu trong sứ vụ của ngài. (xem thêm)

14. TGPSG (13.5.2025) – Bắt đầu từ Chúa nhật, ngày 11.5.2025, thi hài của Thánh Têrêsa Avila được trưng bày công khai để tôn kính tại Vương cung Thánh đường Truyền Tin ở Alba de Tormes (Salamanca, Tây Ban Nha), quê hương của ngài, trong “một dịp lịch sử và độc đáo sẽ không xảy ra trong một thời gian dài nữa”, như được nhấn mạnh từ Đan viện Cát Minh Truyền Tin Đức Mẹ. (xem thêm)

15. WHĐ (15/5/2025) – Sáng thứ Năm ngày 15/5/2025, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã gặp gỡ các tu sĩ Dòng Lasan nhân dịp kỷ niệm 300 năm dòng được Đức Bênêđictô XIII ban sắc lệnh thành lập dòng và phê chuẩn tu luật của dòng, và 75 năm Đức Piô XII chọn Thánh Gioan Lasan làm bổn mạng các nhà giáo dục. Sau đây là bản dịch Việt ngữ diễn văn của Đức Thánh Cha: (xem thêm)

16. Vatican News (17/5/2025) - Chúa nhật ngày 18/5, tại Quảng trường Thánh Phêrô, Thánh lễ khai mạc sứ vụ Phêrô của Đức Thánh Cha Lêô XIV được cử hành. Trong cử hành phục vụ long trọng này có một số nghi thức đặc biệt nhấn mạnh mối liên kết với Thánh Phêrô Tông Đồ và cuộc tử đạo của ngài, điều đã nuôi dưỡng Giáo hội tiên khởi tại Roma, cùng với ý nghĩa của những biểu tượng Giám mục “Phêrô” được trao cho Đức Thánh Cha: Dây Pallium và Nhẫn Ngư Phủ

(xem thêm)

17.  TGPSG/ Aleteia --- Thánh lễ này, giàu biểu tượng và các cử chỉ quan trọng, dự kiến có một số thay đổi đáng chú ý so với lễ nhậm chức của Đức Giáo Hoàng Phanxicô năm 2013. (xem thêm)

18.  TGPSG/ Fr.Aleteia --- Đức Giáo hoàng Lêô XIV đã giảng trong Thánh lễ khai mạc sứ vụ Phêrô tại Quảng trường thánh Phêrô bằng tiếng Ý vào ngày 18-5-2025. Trước 200 ngàn tín hữu cùng các vị đại diện chính quyền và tôn giáo đến từ khắp nơi trên thế giới, ngài nhấn mạnh: Giáo hội cần phải “hiệp nhất” và “mở rộng vòng tay với thế giới. (xem thêm)

19.  TGPSG/Vatican News --- Vào ngày hôm sau Thánh lễ Khai mạc Sứ vụ Phêrô của ngài, Đức Giáo hoàng Lêô XIV đã chào đón các phái đoàn từ các Giáo hội không hiệp thông trọn vẹn với Giáo hội Công giáo, các cộng đoàn Giáo hội khác, và các truyền thống tôn giáo khác, đồng thời nhắc lại cam kết của vị tiền nhiệm đối với đại kết và đối thoại liên tôn. (xem thêm)

20. WHĐ (20/5/2025) – Từ lâu trước khi được bầu làm giáo hoàng, Đức Lêô XIV đã suy ngẫm về thẩm quyền, sự vâng phục và sự hiệp thông. Luận án tiến sĩ năm 1987 của ngài cung cấp một dự kiến ấn tượng về sự lãnh đạo đang dần hiển lộ. (xem thêm)

21. Vatican News (20/5/2025) – Vào lúc 5 giờ chiều thứ Ba ngày 20/5/2025, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã đến viếng Đền thờ Thánh Phaolô Ngoại Thành và cầu nguyện trước mộ thánh nhân. Trong bài chia sẻ ngắn, Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng nguồn gốc của mọi sứ vụ chính là Thiên Chúa, Đấng yêu thương và chọn gọi chúng ta trước, nhưng chúng ta cũng cần tin tưởng và tự do đón nhận.  (xem thêm)

 22. TGPSG / VATICAN NEWS (22.5.2025) – Một bài phát biểu dài 36 phút bằng tiếng Anh, được tạo ra bằng trí tuệ nhân tạo, đã được đăng tải lên YouTube, trong đó gán sai lời cho Đức Giáo hoàng Lêô XIV gửi đến ông Ibrahim Traoré, Tổng thống Burkina Faso. (xem thêm)

23. Vatican News (22/5/2025) – Ngày 22/5/2025, Đức Thánh Cha Lêô XIV đã bổ nhiệm Sơ Tiziana Merletti, Dòng Nữ tu Phan Sinh Người nghèo, làm Tổng Thư ký Bộ Tu hội Đời sống Thánh hiến và Tu đoàn Tông đồ, thường gọi tắt là Bộ Tu sĩ. (xem thêm)

24.  TGPSG/Vatican News -- Đức Giáo hoàng Lêô XIV ca ngợi những nỗ lực toàn cầu của Các Hội Giáo hoàng Truyền giáo, cảm phục vì các hiệp hội này “thực sự là ‘phương tiện chính’ để đánh thức tinh thần truyền giáo nơi mọi người đã lãnh nhận Bí tích Thánh Tẩy và nâng đỡ các cộng đoàn Giáo hội tại những nơi Giáo hội còn non trẻ.” (xem thêm)

25.TGPSG / Aleteia -- Những “video có vẻ chính thức” - ghi lại những điều Đức Leo XIV chưa từng nói - đã xuất hiện trên internet kể từ khi ngài được bầu làm giáo hoàng.

CẬP NHẬT: Kể từ khi bài viết này được đăng tải, YouTube đã xóa một trong các kênh đó. (xem thêm)

 26. Vatican News (25/5/2025) – Vào lúc 7:15 chiều Chúa Nhật 25/5/2025, sau khi cử hành Thánh lễ tại Đền thờ Thánh Gioan Laterano, Đức Thánh Cha đã đến viếng Đền thờ Đức Bà Cả, kính viếng ảnh Đức Mẹ "Salus Populi Romani" - Đức Mẹ là Phần rỗi của Dân thành Roma. (xem thêm)

27.  TGPSG / Aleteia -- Các nhà khoa học đã phát hiện ra một yếu tố khiến Thánh nữ “Bông hoa nhỏ” phải chịu đau khổ nhiều hơn trong những ngày cuối cùng của cuộc sống ngắn ngủi của mình. (xem thêm)

28. Khi Đức Hồng y Prevost chọn Tông hiệu Lêô XIV sau khi được bầu làm giáo hoàng, nhiều người lập tức nhận ra đây là sự tri ân đối với Đức Giáo hoàng Lêô XIII. Hơn một thế kỷ trước, Đức Lêô XIII đã khai mở kỷ nguyên học thuyết xã hội Công giáo với Thông điệp Rerum Novarum (1891), lên tiếng về những bất công và xáo trộn do cuộc cách mạng công nghiệp gây ra. (xem thêm)

29. UBCLHB – Dòng Anh Em Hèn Mọn trao tặng giải thưởng này, bên cạnh những cá nhân và tổ chức khác, cho nhà thần học Leonardo Boff, Mạng lưới Giáo hội Liên Amazon (REPAM) và Phong trào Laudato Si'.(xem thêm)

Giáo hội Việt Nam

1. WHĐ (03/5/2025) – Ngay sau khi Hội nghị thường niên I/2025 hoàn thành nghị trình, phái đoàn đại diện Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGM) đã đến Roma tham dự lễ tang và ở lại làm việc theo chương trình đã được Toà Thánh dự định từ trước. (xem thêm)

2. WHĐ (05/5/2025) - Truyền thông Hội đồng Giám mục Việt Nam đã có cuộc phỏng vấn với Đức cha Giuse Bùi Công Trác, Giám mục Phụ tá Tổng Giáo phận Sài Gòn, về Mật nghị Hồng y bầu Giáo hoàng. Sau đây là video cuộc phỏng vấn. (xem thêm)

3. Nhân kỷ niệm 65 năm thành lập Hội đồng Giám mục Việt Nam, 24/11/1960, vào ngày 29/4/2025, Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Năng, Tổng Giám mục của Sài Gòn và cũng là Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam, đã làm phép một tượng Đức Mẹ La Vang tại Vườn Vatican. (xem thêm)

4. TGPSG/ ANS - Kabwe --- Cha Giuse Nguyễn Tuấn Anh, đến từ Việt Nam, là một trong số hơn 120 nhà truyền giáo thuộc Hội Salesian hoạt động tại khu vực ngoại vi thành phố Makululu, nơi cha truyền bá Kitô giáo. Cha đã sống đời sống truyền giáo ở Châu Phi từ năm 2013, thuộc Tỉnh dòng ZMB (Zambia-Malawi-Zimbabwe-Namibia). (xem thêm)

5. WHĐ (16/5/2025) – Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm, Viện trưởng Học viện Công giáo Việt Nam đã có thư ngỏ về việc xây dựng Học viện. Sau đây là nguyên văn thư ngỏ của Đức cha Phêrô. (xem thêm)

6. WHĐ (17/5/2025) – Ủy ban Giáo dân (UBGD) trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) đã tổ chứ hai ngày thường huấn dành cho giáo dân thuộc giáo tỉnh Huế tại Trung tâm Mục vụ Giáo phận Đà Nẵng vào ngày 15-16/5/2025. (xem thêm)

 7. WHĐ (17/5/2025) – “Ego sum, nolite timere” - “Chính Thầy đây, đừng sợ” (Mc 6, 50) là khẩu hiệu giám mục của Đức Giám mục Tân cử Phaolô Nguyễn Quang Đĩnh. Khẩu hiệu như là lời trấn an của Thiên Chúa dành cho Đức Giám mục trước sứ mạng cao cả vừa lãnh nhận; đồng thời, cũng là lời nhắn gửi của Đức Giám mục tới hàng linh mục, tu sỹ và giáo dân trong giáo phận đừng ngại khi tiếp xúc, gặp gỡ ngài. (xem thêm)

 8. Vatican News (22/5/2025) – Ngày 22/5/2025, Đức Thánh Cha bổ nhiệm Đức Cha Micae Phạm Minh Cường, người Mỹ gốc Việt, Giám mục Phụ tá Giáo phận San Diego, bang California, hiện là Giám quản Giáo phận, làm Giám mục chính tòa của cùng giáo phận. Đức Cha Micae sẽ là Giám mục gốc Việt đầu tiên làm Giám mục chính tòa một giáo phận ở Hoa Kỳ. (xem thêm)

9. TGPSG -- Từ ngày 19 đến 22 tháng 05 năm 2025, các cha trẻ kết thúc năm năm đầu đời linh mục thuộc Giáo tỉnh Sài Gòn cùng nhau hành hương Trung tâm Thánh Mẫu Tà Pao, và tham dự Tuần Thường huấn với đề tài: “Sống sứ vụ linh mục trong Năm Thánh hy vọng”. Đây là chương trình chung đã được quý Đức cha trong Giáo tỉnh Sài Gòn tổ chức hàng năm. Tham dự những ngày thường huấn, ngoài các cha trẻ còn có các cha đồng hành và Đức cha các giáo phận, tổng cộng khoảng 100 người. Những ngày Thường huấn này xoay quanh bốn chiều kích của đời mục tử: Thiêng liêng, nhân bản, tri thức và mục vụ. (xem thêm)

10. WHĐ (24/5/2025) – Hôm nay, ngày 24 tháng 05 năm 2025, Đức Tổng Giám mục Marek Zalewski, Đại diện Toà Thánh thường trú tại Việt Nam thông báo:

Đức Thánh Cha Lêô XIV đã chấp thuận cho Đức Tổng Giám mục Giuse Nguyễn Chí Linh từ nhiệm. Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân, hiện là Tổng Giám mục phó Tổng Giáo phận Huế kiêm Giám quản Tông tòa Giáo phận Đà Nẵng, kế vị Tổng Giám mục chính tòa Tổng Giáo phận Huế, tiếp tục kiêm nhiệm Giám quản Tông tòa Sede Vacante et ad nutum Sanctae Sedis Giáo phận Đà Nẵng. (xem thêm)

11.WHĐ (25/5/2025) – “Học viện Công giáo có mặt ở trong đời sống Giáo hội để làm gì nếu không phải là để giúp chúng ta đào sâu sự hiểu biết đức tin, và đào tạo chúng ta đủ khả năng trả lời cho bất cứ ai chất vấn về niềm hy vọng của chúng ta." (xem thêm)

12. WGPHH (27/5/2025) - Thánh lễ truyền chức Giám mục cho Đức cha Phụ tá Tân cử Phaolô Nguyễn Quang Đĩnh được cử hành vào lúc 09g00 thứ Ba ngày 27/5/2025 tại Nhà thờ Chính tòa Sơn Lộc – Giáo phận Hưng Hóa. (xem thêm)

13. TGPSG -- Trong hai ngày 13 và 14/5/2025, Nhà Ứng sinh Chủng viện Tổng Giáo phận Sài Gòn đã tổ chức chuyến hành hương về Đền thánh Đức Mẹ Bãi Dâu. Đây cũng là chuyến đi nghỉ hè, với mục đích giúp anh em các khoá có thể kết nối, chung sống và hiểu biết về nhau nhiều hơn (xem thêm)

14. TGPSG -- Thánh lễ cổ võ Ơn gọi được cử hành vào lúc 9g00 sáng thứ Bảy, ngày 17-5-2025, tại thánh đường giáo xứ Môi Khôi. Thánh lễ do Cha Andrê Trần Minh Thông - Chánh xứ Môi Khôi chủ tế, với sự tham dự của hơn 60 bà mẹ Công giáo đến từ các giáo xứ trong hạt Xóm Chiếu. (xem thêm)

15. TGPSG -- “Muốn làm công việc Loan báo Tin mừng (LBTM) thì các Thừa Sai phải được giáo dục về đức tin và Ơn Chúa Thánh Thần”. (xem thêm)

 16. TGPSG -- “Không chỉ hôm nay, không chỉ với chức linh mục, mà hằng ngày tôi tạ ơn Thiên Chúa đã trao cho tôi chức vụ để làm sáng danh Chúa.” (xem thêm)

Tâm tình cuối tháng

Trong đoạn cuối của Sứ điệp dành cho ngày Thế giới Truyền thông Xã hội lần thứ 59, Đức Giáo hoàng mời gọi mọi người chăm sóc trái tim của mình bằng cách:

- Sống hiền hòa và không quên khuôn mặt của người khác;

- Tìm cách nói với trái tim của những người mình phục vụ khi làm việc;

- Không để những phản ứng bản năng dẫn dắt hoạt động truyền thông của mình;

- Luôn gieo hy vọng, ngay cả khi khó khăn, ngay cả khi phải trả giá, ngay cả khi dường như không mang lại kết quả;

- Nỗ lực thúc đẩy một nền truyền thông có thể chữa lành những vết thương nhân loại;

- Dọn chỗ cho niềm tin chân thành, kiên cường, không khuất phục trước sự tàn phá của cuộc đời, nhưng bừng nở và phát triển ở những nơi không ngờ nhất;

- Thực hiện một nền truyền thông không gây hấn;

- Lan tỏa văn hóa chăm sóc, xây những nhịp cầu và phá bỏ những rào cản hữu hình lẫn vô hình của thời đại;

- Kể những câu chuyện thấm đẫm niềm hy vọng;

- Quan tâm đến vận mệnh chung của nhân loại, và nỗ lực cùng nhau viết nên lịch sử cho tương lai.

Tóc Ngắn tổng hợp (TGPSG)