Dịu dàng: Cuộc Cải Cách của Đức Phanxicô

TGPSG/ Exaudi.org --- Di sản sâu sắc nhất của Đức Phanxicô không được đo lường qua các tài liệu, mà qua sự biến đổi của trái tim: một Hội Thánh biết nhìn, lắng nghe và chạm vào nhau bằng sự dịu dàng.

Đối với Đức Phanxicô, Thiên Chúa có ba thái độ: gần gũi, thương xót và dịu dàng. Trong đó, đặc biệt là dịu dàng - chính là ngọn cờ mà ngài đã giương cao suốt mười hai năm giáo triều, thiết lập nên một cuộc cải cách thực sự. Một cuộc cải cách không phải bằng đấu tranh vũ trang, trực diện hay mệt mỏi, mà là một cuộc cải cách của con tim, mang theo những hệ quả sâu xa trong cách chúng ta nhìn nhận thực tại. Cuộc cải cách của Đức Phanxicô không phải là thay đổi giáo lý, mà là một cuộc cải cách trong mục vụ, chú trọng đến tình thương xót và sự đồng cảm, để cảm nghiệm sự hiện diện và gần gũi của Chúa Phục Sinh trong cuộc sống của mỗi người.

Theo Đức Giáo hoàng Phanxicô, dịu dàng là: “một chuyển động khởi đi từ trái tim, vươn tới đôi mắt, đôi tai và đôi tay. Dịu dàng là dùng ánh mắt để nhìn thấy tha nhân, dùng đôi tai để lắng nghe họ, nghe tiếng khóc của những người bé nhỏ, người nghèo, người sợ hãi trước tương lai; cũng là lắng nghe tiếng kêu thầm lặng của ngôi nhà chung - trái đất bị ô nhiễm và thương tổn. Dịu dàng còn là dùng đôi tay và con tim để âu yếm người khác. Để chăm sóc họ.”

Đối với Đức Giáo hoàng, sự biến đổi đích thực trong đức tin hệ tại nơi cách ta sống đức tin ấy - phát xuất từ mối tương quan cá nhân với Chúa Cha, Đấng muốn thông truyền tình yêu của Người đến mọi tạo vật. Nhưng cách duy nhất để điều đó xảy ra là phải cảm nghiệm sâu xa rằng mình được yêu. Chỉ những ai biết mình được yêu bởi Thiên Chúa mới có thể yêu, vì họ đã cảm nhận được tình yêu vô điều kiện của Ngài.

Đức Phanxicô đã cảm nghiệm mình được Thiên Chúa yêu thương, và chính nhờ đó, ngài có thể trao ban ánh mắt ấy cho người khác - ánh mắt không chỉ khiến họ cảm thấy được đón nhận, mà còn mời gọi họ lan tỏa tình yêu mà họ đã nhận. Cứ thế, từ người này đến người khác, tình yêu lan truyền.

Trong mọi cử chỉ, thái độ, lời nói, suy tư của mình, Đức Phanxicô đã không ngừng chăm sóc người khác, xây dựng những nhịp cầu nối kết: không áp đặt, ngài gieo hạt; không chà đạp, ngài đồng hành; không cần phải nói, ngài biết lắng nghe. Một trong những di sản lớn lao của Đức Phanxicô chính là dịu dàng - một điểm tựa tuyệt vời để loan báo Tin Mừng, vì chính Chúa Giêsu cũng đã sống và truyền đạt điều đó cho những người Ngài gặp gỡ: từ thánh nhân đến tội nhân, từ người tốt đến kẻ xấu, từ phụ nữ đến các tông đồ.

Giống như Chúa Giêsu, Đức Phanxicô được thấm nhuần tình yêu của Chúa Cha, điều này giúp ngài nhìn tha nhân với lòng yêu thương và kiên nhẫn, không vội vã xét đoán, nhưng luôn sẵn sàng hướng dẫn trong tình thương. Với lòng kiên nhẫn và khôn ngoan, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã dạy chúng ta nhìn bằng ánh mắt của Đức Kitô. Cuộc đời ngài là cuốn sách mở cho thấy thế nào là sống nên giống Chúa Kitô - vì đó là điều cốt lõi của đời sống đức tin. Đức tin không phải là một bản luận thuyết trí thức hay di sản tri thức, mà là một trải nghiệm sống động - được củng cố trong gian nan, và được sống sâu lắng giữa thinh lặng và những điều khó hiểu.

Có lẽ vì thế mà Đức Phanxicô xin được an nghỉ bên cạnh tượng Đức Mẹ Phù Hộ các Giáo hữu trong đền thờ Đức Bà Cả - bởi nơi Mẹ Maria, người ta tìm thấy mẫu gương hoàn hảo nhất của sự dịu dàng.

Hôm nay, Đức Phanxicô an nghỉ bên cạnh Mẹ - Đấng ôm lấy ngài bằng chính sự dịu dàng mà ngài đã luôn kiếm tìm cho người khác. Ngài xứng đáng được ghi nhận là người thực hiện một trong những cuộc đổi mới vĩ đại nhất của Hội Thánh - một cuộc đổi mới không tuyên bố bằng lời, nhưng đủ sâu sắc để đặt nền móng cho một Hội Thánh khác - Hội Thánh mà tất cả chúng ta đang thuộc về: một Hội Thánh có ánh sáng và bóng tối, nhưng từ nay và mãi mãi được ghi dấu bởi cuộc canh tân của dịu dàng mà Đức Phanxicô để lại.

Tác giả: Ma. Elizabeth de los Ríos Uriarte, Giáo sư Nghiên cứu, Đại học Anáhuac, Mexico

Xuân Đại (TGPSG) biên dịch từ Exaudi.org