Kiên trì theo đuổi việc học

TGPSG -- Hãy để trẻ nhỏ đến với Thầy (Mt 19,14)

Còn đang ở trong độ tuổi cắp sách đến trường, thế mà có những em bé đã phải vật lộn với thực tế cuộc sống khó khăn để có thể tiếp tục việc học tập của mình.

Cứ 17g30 các ngày thứ Hai, thứ Tư và thứ Sáu hằng tuần, tại cộng đoàn Ngọc Thanh của Hội Dòng Mến Thánh Giá Đà Lạt lại văng vẳng vang lên những tiếng  đánh vần, tiếng sột soạt phát ra những bàn tay nhỏ nhắn đang nắn nót viết từng nét chữ trên trang giấy trắng của các bạn nhỏ.

Trong số các em đang theo học tại đây, có những em chưa từng được đến trường như các bạn khác. Việc được đi học là mơ ước và là kết quả sau một hành trình dài  kiên trì và  nỗ lực của các em và gia đình.

NHỮNG HOÀN CẢNH KHÓ KHĂN

1. Trở ngại bệnh tật

Đức Quyền (12 tuổi) may mắn đã từng được đến trường như bao bạn bè khác. Nhưng năm em học lớp Một, căn bệnh cườm nước quái ác ập đến đã lấy mất thị lực của mắt trái, khiến nó luôn đau nhức, khó chịu và hay chảy nước mắt. Mắt trái của em ngày càng bị lồi ra và ảnh hưởng đến mắt phải, khiến mắt phải yếu đi. Không những vậy, điều đó còn ảnh hưởng đến việc tiếp thu kiến thức và thực hành, khiến em không thể theo kịp chương trình học và buộc phải nghỉ học ở nhà vào năm lớp Bốn. Tuy đã chạy chữa nhiều nhưng không chữa khỏi hết hoàn toàn cộng thêm hoàn cảnh khó khăn của gia đình nên từ đó đến nay, em chỉ ở nhà phụ mẹ làm những việc vặt trong nhà.

Gia đình Quyền có hoàn cảnh khó khăn. Bố em là một tài xế xe lôi, khi nào có người gọi thì chạy xe  chở hàng. Còn mẹ em chỉ ở nhà làm nội trợ, chăm sóc Quyền và một em gái nhỏ, hiện đang học mầm non.

Khi được hỏi về những dự định của mình trong tương lai, Quyền chia sẻ rằng: “Con ước mơ mai sau sẽ trở thành một thầy giáo và có thể giúp đỡ những em bé nghèo khó và không được may mắn như con. Nhưng hiện tại con không được đi học nên con cũng không biết mình sẽ làm gì nữa!”

Tưởng rằng em sẽ không bao giờ có thể đặt chân đến trường như bao bạn nhỏ thì đã có một tin vui bất ngờ cho em. Nhờ sự giúp đỡ liên hệ của một nữ tu tại cộng đoàn cùng giáo viên của trường tiểu học cũ nơi em từng theo học, trường đã tạo điều kiện cho em học bổ túc vào buổi tối sao cho hết chương trình tiểu học. Sau khi hoàn thành chương trình tiểu học, em sẽ được nhận vào trường trung học cơ sở theo đúng độ tuổi của mình. Hiện nay, hằng ngày Quyền đang rất nỗ lực và đều đặn đến lớp nhằm củng cố kiến thức để chuẩn bị  vào ngày 15/08/2025 em có thể theo học lớp học bổ túc tại trường tiểu học cũ. Em rất vui vì được tiếp tục đi học và tràn đầy mong đợi đối với tương lai của mình.

2. Hoàn cảnh éo le

Hai anh em Thiện Nhân (9 tuổi) và Thiện Tiến (7 tuổi)  là hai đứa trẻ vui tính, ngoan ngoãn, chăm chỉ và hiểu chuyện. Sự hiểu chuyện đó được hình thành do hoàn cảnh éo le của gia đình em.

Ba của hai em là một đầu bếp nhưng bị tai biến và đang bị liệt. Sau một thời gian tập vật lý trị liệu, hiện ba hai em đã có thể chống gậy và đi lại trong nhà. Còn mẹ của hai em là một người phụ nữ đảm đang,chăm chỉ và đạo đức. Tuy sức khỏe không được ổn định do ảnh hưởng của khối u ở cổ, chị vẫn cố gắng làm cùng lúc hai đến ba công việc để có thể trang trải cuộc sống, lo cho chồng, cho con. Tuy bận rộn và vất vả như vậy, chị vẫn chăm lo tươm tất cho chồng con. Chị còn cố gắng tạo  điều kiện cho các con được học thêm Tiếng Anh và hằng tuần, vào Chủ nhật, chị đưa các con đi nhà thờ, tham dự thánh lễ và học giáo lý đầy đủ.

Khi được hỏi về mẹ, Thiện Nhân đã kể rằng: “Trước đây, khi mẹ con còn bán trái cây ngoài chợ, con sẽ phụ mẹ đẩy trái cây ra chợ rồi mới đi học. Sau khi đi học về, con giúp mẹ nấu cơm, làm việc nhà và chăm sóc ba. Dạo trước mẹ còn bán hàng bên quận Gò Vấp nhưng giờ mẹ thất nghiệp rồi. Mẹ con đang đi kiếm việc khác.”

Thiện Tiến cũng thể hiện sự lo lắng của mình: “Con thấy mẹ mệt, con rất lo. Nhiều khi mẹ đang còn bệnh mà mẹ vẫn đi làm. Con muốn mẹ ở nhà nghỉ ngơi nhưng mẹ nói nếu mẹ ở nhà, nhà con sẽ không có tiền mua gạo ăn, cũng không có tiền cho hai anh em con đi học. Con muốn mình mau lớn để có thể làm thầy giáo dạy học, có tiền phụ mẹ.”

Phần Thiện Nhân, em tỏ ra buồn bã vì em chỉ có thể học ở trung tâm anh ngữ đến hết tháng này, vì tháng sau mẹ em không đủ khả năng để đóng học phí cho em nữa. Em còn cho biết thêm em không muốn mẹ đi làm vì thấy mẹ không được khỏe. Nhưng vì mẹ hai em là trụ cột của gia đình, nếu mẹ không đi làm thì cuộc sống của cả gia đình cùng viêc học tập của hai anh em không biết sẽ ra sao.

3. Tương lai mịt mờ

So với các bạn nhỏ khác, hai anh em Thiên Phúc (14 tuổi) và Thiên Vũ (12 tuổi) là hai  em có hoàn cảnh đặc biệt nhất. Bố mẹ của hai em đã chia tay, mỗi người một ngả đi tìm hạnh phúc riêng của mình, bỏ lại hai đứa con nhỏ dại. Ông bà nội già yếu thương hai đứa cháu nhỏ nên đã đưa hai em về nuôi dưỡng. Với đồng lương ít ỏi, ông bà nội không đủ điều kiện cho hai em đến trường. Nhờ sự giúp đỡ của một số người quen, hai em được theo học tại một lớp học tình thương của một Giáo xứ tại Giáo hạt Gò Vấp.

Em Thiên Vũ tâm sự rằng: “Tụi con thích đi học lắm nhưng ông bà nội không có tiền. Có một người bạn của ông nội cho tiền chúng con mua vở, bút và nói với ông nội hãy cho tụi con đi học. Về sau chúng con được ông nội chở đến nhà thờ đi học”.

Sau khi được hỏi về việc học, em cho biết thêm: “Ở nhà thờ, chúng con được học chữ và học toán. Có đông bạn học chung với con lắm! Có bạn nhỏ hơn con, có bạn lớn hơn con. Chúng con học từ sáng đến trưa. Chúng con được ra chơi một lần. Thỉnh thoảng chúng con còn được phát đồ ăn nữa. Sau khi đi học về, tụi con phụ ông bà rửa chén, làm việc nhà rồi làm bài tập được giao về nhà”.

Hai em rất chăm chỉ, học rất khá, ngoan ngoãn, lễ phép và còn rất hiếu thảo, biết phụ giúp ông bà. Những tưởng rằng hai em có thể an tâm mà theo đuổi việc học nhưng với sự nghiệt ngã vô tình của thời gian, ông bà nội đã quá già yếu không còn đủ sức lực và tài lực để có thể tiếp tục nuôi dưỡng và đưa đón hai em đi học. Ông bà nội đành giao lại Thiên Phúc và Thiên Vũ cho ông bà ngoại của hai em chăm sóc.

Tuy đã chuyển sang sống cùng ông bà ngoại, hai em vẫn không thể đến trường. Phần hai em đã quá tuổi, không được nhận vào chương trình giáo dục phổ thông và vì ông bà ngoại đã lớn tuổi, còn phải lo cho một người chị của bà ngoại đã già yếu nên ông bà không thể gánh nổi chi phí học tập cho hai em.

Thiên Vũ kể rằng: “ Hằng ngày, anh hai con đến phụ chú con ở tiệm sửa xe của chú, nhân tiện học nghề luôn. Còn con ở nhà giúp ông bà làm mấy việc lặt vặt ở nhà. Thỉnh thoảng, con tập đọc chữ trên báo hay trên sách nào đó con gặp được”.

Còn theo lời kể của Thiên Phúc: “Hằng ngày con đến làm việc tại tiệm của chú. Khi nào nhiều việc thì con làm cả vào Chủ nhật. Con mới biết sửa xe, công việc chưa nhiều lắm nên con nhìn chú làm rồi học theo. Khi nào không phải đi làm thì con ở nhà học bài. Ông ngoại thì đi làm, có bà ngoại ở nhà giúp chúng con học bài”.

Với độ tuổi của những cậu bé đương tuổi cắp sách đến trường, được học tập và vui chơi với các bạn, hai em đã phải mang trên vai gánh nặng mưu sinh. Hai em đều khao khát được đi học nhưng hoàn cảnh khó khăn đã khiến các em phải chịu thiệt thòi, không có được cơ hội học hành, không được hưởng những điều mà đáng lẽ các em nên có. Và tương lai của hai em sẽ đi về đâu?

Có lẽ học tập còn là một hành trình dài phía trước mà các em cần phải tiếp tục nỗ lực và kiên trì theo đuổi. Hành trình vượt khó của các em là những câu chuyện truyền cảm hứng cho các bạn nhỏ khác và cho cả người lớn về nghị lực, sự chăm chỉ, kiên trì và ý chí vươn lên.

GIÁO DỤC: GIÁ TRỊ, THỰC TRẠNG VÀ NHU CẦU

1. Giá trị của giáo dục

Trẻ em là tương lai của xã hội, của quốc gia và của Giáo Hội. Vì thế, trẻ em cần được giáo dục đúng đắn để các em có thể hình thành và phát triển nhân cách lành mạnh và tích cực. Qua đó có thể thấy giáo dục có giá trị to lớn và cần được quan tâm, chú trọng cách đặc biệt. Đồng thời cũng cần đầu tư, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho sự tổ chức và thực hiện các công tác giáo dục.

2. Thực trạng

Hiện nay vẫn còn rất nhiều trẻ em có hoàn cảnh khó khăn và không có cơ hội đến trường. Theo thống kê của tổ chức UNESCO tính đến ngày 05/01/2024, trên thế giới có khoảng 250 triệu trẻ em thất học. Đại đa số các em thuộc các quốc gia có thu nhập bình quân  ở mức trung bình và thấp, trong đó có Việt Nam. Tình trạng này là hệ quả của nhiều nguyên nhân như nghèo đói, dịch bệnh, chiến tranh, biến đổi khí hậu, thiếu nhận thức... gây nhiều ảnh hưởng sâu rộng đến toàn thể đời sống xã hội toàn cầu.

3. Nhu cầu chung tay cải thiện giáo dục

Để trẻ em có thể đến trường, được giáo dục, được học tập, rất cần có sự chung tay, hợp sức của toàn thể xã hội, các quốc gia và Giáo Hội để tạo điều kiện, môi trường giáo dục và học tập an toàn, thuận lợi cho trẻ em. Để làm được điều đó thì cần có biện pháp giải quyết cách triệt để hơn từ chính những nguyên nhân đã gây nên tình trạng thất học của trẻ em. Mỗi người có thể góp phần của mình nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của giáo dục, hỗ trợ cải thiện điều kiện và môi trường giáo dục, quảng đại giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn.

Lời của Chúa cần được vang vọng trong xã hội và trong tâm hồn chúng ta: "Hãy để trẻ em đến với Thầy", đến với chân lý, đến với nhân phẩm và sự phát triển con người toàn diện trong Tình yêu Thiên Chúa.

Anna Nguyễn Thị Toan (TGPSG)