Gx. Sao Mai: Sốt sắng tập ngắm 15 sự thương khó Chúa

WGPSG -- Ngắm đứng (còn gọi là ngắm đèn) trong Tuần Thánh là một nét văn hóa truyền thống đặc trưng của Giáo hội Công giáo Việt Nam đã có từ lâu đời. Xuất phát từ các Giáo phận miền Bắc như: Hà Nội, Thái Bình, Hải Phòng, Bùi Chu, Phát Diệm… đã được các bậc tiền nhân, cha ông trong giáo xứ lưu truyền lại từ đời này qua đời khác, và luôn được sự hướng dẫn, khuyến khích của qúy cha chánh xứ.

Đây là một loại hình văn hoá cổ truyền được dùng để diễn tả niềm tin trong Mùa Thương Khó. Những diễn tiến cuộc khổ nạn của Chuá Giêsu được thuật lại bằng một cung giọng bi ai thảm thiết của văn tế, pha lẫn với làn điệu ngân nga của ca trù và sự luyến láy của chèo…Trong các buổi ngắm đứng truyền thống của giáo xứ thường được ngắm theo hai cung: cung ngắm Hà Nội và cung ngắm Dòng (theo cung ngắm của các Giáo phận: Thái Bình, Phát Diệm, Bùi Chu…) dù ngắm theo cung ngắm nào thì cũng có cái khó của nó, đòi hỏi người ngắm phải tập luyện, ngắm thử ở nhà nhiều lần trước khi lên ngắm đứng chính thức, nếu không dễ bị ngắm “bể”.

Nếu trước đây ít năm, có nhiều người cho rằng ngắm 15 sự thương khó Chúa Giêsu, nhất là ngắm đứng, không còn thích hợp, vì nó quá cũ, không hấp dẫn được nhiều người, nhất là không được giới trẻ hưởng ứng, thì hiện nay, có nhiều nơi lại nảy sinh ra phong trào thi đua, tập luyện ngắm đứng, điển hình là ở một số giáo xứ thuộc các hạt Chí Hòa, Xóm Mới, Bình An… hoặc cả ở miền Bắc, phong trào giới trẻ tham gia tập ngắm đứng càng ngày càng thấy nở rộ, dường như có ơn Chúa Thánh Thần hướng dẫn.

Chúng tôi ghé thăm giáo xứ Sao Mai thuộc hạt Chí Hòa do cha Đa Minh Đinh Văn Vãng làm chính xứ và Ô. Augustinô Nguyễn Văn Lung là chủ tịch HĐMV. Được biết, trên nhà thờ đang có cuộc tập dợt cho các vị trùm trẻ và các em thiếu nhi có tinh thần mộ mến suy gẫm Lời Chúa bằng việc chia sẻ trên trang sách ngắm. Sau khi trao đổi với vị Chủ tịch mới đắc cử cách đây không đầy 6 tháng tại văn phòng giáo xứ, chúng tôi được vị phó chủ tịch rất trẻ tuổi, hướng dẫn lên nhà thờ để viếng Mình Thánh và mục kiến việc quý chức tập dợt cho những người chưa quen ngắm đứng. Chúng tôi thấy công việc này quý hóa vô cùng, nhưng cũng thật khó vô cùng. Vì nó đòi hỏi cả người tập ngắm và người hướng dẫn phải có thiện chí, nói theo kiểu nhà đạo, là phải có lòng ước ao, khao khát và nhiệt thành thì mới có thể thực hiện được. Vì nó vừa đòi hỏi lòng sốt sắng, trang nghiêm, vừa phải có những kỹ thuật đặc trưng của thể loại này để truyền cảm.

Hưởng ứng lời kêu gọi của cha chính xứ, nhiều người trẻ đã tích cực tham gia vào các công việc phụng tự của giáo xứ. Đối với các việc đạo đức truyền thống trong Tuần Thánh thì khó khăn nhất đối với giới trẻ là ngắm 15 sự thương khó của Chúa, vì các bạn trẻ chỉ quen với những bài hát tân thời. Quý chức cho chúng tôi biết, từ khi chưa bước vào Mùa Chay, các bạn trẻ đã nhiệt tình tham khảo các vị kỳ cựu để học hỏi cách ngắm… Rồi khi bắt đầu Mùa Chay, giới trẻ đã mạnh dạn nhận luôn một buổi chiều (thứ 5 hằng tuần) để ngắm quỳ (mỗi chiều từ 17g có phần ngắm 5 sự thương khó được phân công luân phiên cho các hội đoàn trong giáo xứ) trau dồi thêm, để khi bước vào Tuần Thánh sẽ mạnh dạn đảm nhận phiên ngắm đứng.

Nét đặc biệt tại giáo xứ Sao Mai là việc này còn có sự tham gia của các giáo lý viên và lễ sinh. Trước đây, nghi thức ngắm đứng rất ít người tham gia, chỉ dành cho quý vị cao niên còn giữ được chút ít di sản của các cụ để lại thì còn hưởng ứng. Nay thì ngược lại, việc ngắm đứng được cha chính xứ nhắc nhớ, cổ vũ, và quý chức Tân HĐMV/GX khởi xướng chương trình "Về nguồn" và mời gọi tham gia, nên đã được các thành phần giới trẻ tích cực hưởng ứng, đến nỗi việc phân công trong chương trình ngắm trước kia, một vị trùm, một tối trong mùa ngắm đứng phải phụ trách đến 2,3 ngắm, nhưng năm nay vì ưu tiên giới trẻ nên mỗi quý chức ngắm quen lâu năm chỉ nhận phân công một ngắm trong cả 3 ngày, để dành cho cho các vị mới biết ngắm và giới trẻ…

Đây thực sự là một sinh hoạt đáng quý và nên nhân rộng. Vừa giúp giới trẻ biết trân trọng và lưu giữ những truyền thống tốt đẹp của cha ông về mặt Văn hoá Đức Tin, lại vừa tạo điều kiện cho các bạn trẻ mạnh dạn tham gia và đảm trách những công việc đạo đức bình dân, là lĩnh vực thường bị các bạn thanh thiếu niên thờ ơ, tránh né. Xin cầu chúc cho công việc này của giáo xứ Sao Mai sẽ gặt hái được những kết quả tốt đẹp trong sự quan phòng yêu thương của Chuá.