Giáo xứ Nữ Vương Hòa Bình 2018
TGPSG -- “Vì nhiệt tâm lo việc nhà Chúa, mà tôi đây sẽ phải thiệt thân” (Ga 1,17)
Cha Giuse Bùi Văn Quyền - chánh xứ Nữ Vương Hòa Bình, giáo hạt Xóm Mới - đã vui vẻ nhắc lại lời Chúa trên đây, khi được hỏi về công trình nâng nhà thờ, nhà xứ lên cao 2m đang được tiến hành.
NÂNG NHÀ THỜ LÊN 2 MÉT
Để thực hiện công trình nâng cao nền nhà thờ, cha chính xứ Giuse và Hội đồng Mục vụ Giáo xứ (HĐMVGX) đã phải tổ chức nhiều buổi họp, tham khảo ý kiến nhiều người và nhiều chuyên gia…
Đặc biệt, có những đêm không ngủ được, ngài và ông Giuse Lê Văn Nam - Chủ tịch HĐMVGX - đã rảo quanh nhà thờ, qua bên kia đường Lê Đức Thọ để quan sát địa hình, địa thế và ngôi nhà thờ hiện tại đang thấp hơn mặt đường Lê Đức Thọ khoảng 1m, sau khi đoạn đường này vừa được cải tạo và nâng cao.
Ông chủ tịch HĐMVGX cho biết thêm:
“Nhiều chục năm qua, địa bàn chúng tôi trong tình trạng thiếu thốn nhiều mặt. Vì ở vùng trũng, dẫn đến ngập lụt mỗi lúc mưa to, nhất là khi triều cường; hiện khuôn viên nhà thờ quá thấp so với mặt đường Lê Đức Thọ nên càng thê thảm hơn!
“Đến nay, khi Nhà Nước cải tạo và nâng cấp đoạn đường Lê Đức Thọ, nhà dân hai bên đường cũng được sửa chữa đẹp đẽ và khang trang là điều đáng mừng. Thế nhưng, khu vực này chỉ có duy nhất ngôi thánh đường giáo xứ Nữ Vương Hòa Bình cần được đại tu, lại thấp hơn mặt đường cả mét, nên cần có phương án chỉnh trang phù hợp và ít tốn kém, nhưng vẫn giữ được ngôi nhà thờ hiện nay.”
Ông cho biết thêm:
“Đây là điều cha xứ và HĐMVGX khá nhức nhối vì có nhiều ý kiến trái chiều! Sau khi thăm dò một số vị liên quan và những nhà chuyên môn, cũng như lắng nghe ý kiến của bà con giáo dân, thì không còn lựa chọn nào khác ngoài phương án nhờ ‘thần đèn’ Nguyễn Văn Cư nâng nhà thờ lên cao 2m, đồng thời tôn tạo và trùng tu một số hạng mục như: nội thất, cung thánh, trần, mái tôn, xà-gồ, sơn phết… song song với việc san lấp, nâng cao mặt sân cho phù hợp với hiện trạng mới. Bên cạnh đó sẽ sửa chữa, xây lại tường rào bao quanh khuôn viên nhà thờ, nhà xứ…”
Ông Nguyễn Văn Cư - người phụ trách nâng khối nhà thờ, nhà xứ giáo xứ Nữ Vương Hòa Bình (trên 5.500 tấn) lên cao 2m - bộc bạch:
“Tôi đã từng tham gia nâng, di dời khá nhiều công trình, trong đó có việc di dời nhà nguyện dòng Mến Thánh Giá Cái Nhum đi 30m và xoay 900; nâng và dời núi Đức Mẹ giáo xứ Phước Thành, giáo phận Bà Rịa… Nhưng nhà thờ giáo xứ Nữ Vương Hòa Bình là công trình tôn giáo lớn nhất tôi đang đảm nhận. Để thực thi công trình này được an toàn, chính xác… tôi đã phải mất nhiều thời gian thăm dò, nghiên cứu và đưa ra phương án tối ưu.”
Nói về phương án, ông cho biết thêm:
“Công trình này trước đây đã được đóng cọc, nhưng nay đang có dấu hiệu bị lún, nên tạo hiện tượng bị nứt một vài chỗ. Do đó, tôi quyết định phương án ép cọc bê-tông cốt thép kề bên cọc cũ. Đài cọc mới sẽ ôm cả cọc cũ và mới, từ đó gia cố móng, đà kiềng… để kích nâng. Rất may, công trình nhà thờ và nhà xứ liền kề nhưng tách biệt nhau bởi khe giãn nở. Vì thế, chúng tôi sẽ nâng khối nhà xứ lên trước để rút kinh nghiệm thực tế, từ đó sẽ chuyển sang nâng khối nhà thờ”.
Sau thời gian khảo sát, ép cọc và chuẩn bị các phương tiện kỹ thuật hỗ trợ cần thiết, vào lúc 15g35 Chúa nhật 22.7.2018, khối nhà xứ bắt đầu được nâng lên nhờ 2 trạm bơm hơi cung cấp cho 25 pen thủy lực, cùng với 25 kích tay. Trong khi pen thủy lực nâng công trên lên theo sự điều khiển của ông Cư, công nhân đồng loạt kích tay để bảo đảm kết cấu công trình.
Khi lên độ cao khoảng 10cm, việc kích nâng tạm dừng để công nhân đóng thêm cây chêm, kiểm tra độ thăng bằng, an toàn…
Sau tròn một tuần, đến Chúa nhật 29.7.2018, toàn bộ nhà xứ đã được nâng cao đúng 2m theo thiết kế một cách an toàn, không xảy ra sự cố rạn nứt, chênh nghiêng...
Đến nay, phần móng mới nhà xứ đã được gia cố hoàn thiện, song song với việc khối nhà thờ đang được ép cọc, chuẩn bị kích nâng vào tháng 10.2018.
Với sự phó thác và Thiên Chúa và Mẹ Nữ Vương Hòa Bình, giáo xứ đang tha thiết cầu xin Chúa và Đức Maria chở che để công trình được hoàn thành tốt đẹp vào ngày 01.01.2019, là ngày lễ Đức Maria Nữ Vương Hòa Bình - bổn mạng của giáo xứ.
Khi theo dõi và ngắm nhìn tiến trình nâng cao công trình này, cha chánh đã tâm sự:
“Công trình này nghe qua tưởng là lớn lao và mình đang phải ‘thiệt thân’. Nhưng nhìn lại quá trình hình thành và phát triển giáo xứ, tôi mới thấy được sự ‘thiệt thân’ thật cao cả của các vị tiền nhiệm và giáo dân - những người đã dầy công góp phần hình thành nên giáo xứ Nữ Vương Hòa Bình ngày hôm nay.
NGÀY ĐẦU LẬP XỨ
Do chiến cuộc, từ cuối năm 1963, khoảng 20 gia đình Công giáo với vài chục nhân khẩu chạy khỏi vùng mất an ninh về khu vực Gò Vấp và gặp được cha Anrê Nguyễn Văn Đại. Khi biết tình hình cụ thể, ngài đã xin Tòa Tổng giám mục Sài Gòn (Tòa TGM) cho bà con lánh nạn vào khu đất ở ven đô mà Tòa TGM là chủ sở hữu, một phần đang trồng dứa (thơm). Rồi nhiều chục người, sau đó cả trăm người lại tìm đến tá túc ở khu đất Nhà chung này và được cưu mang với tên gọi: “Trại Tỵ nạn chiến cuộc Fatima” (cư dân địa phương thường gọi là Trại Thơm).
Đến năm 1965, Tòa TGM cho phép hình thành họ đạo Fatima thuộc giáo xứ Hạnh Thông Tây, và cử cha Anrê Nguyễn Văn Đại - chánh sở Hạnh Thông Tây - phụ trách. Đây là thời điểm hình thành của giáo xứ Nữ Vương Hòa Bình.
Cha Anrê đã cho dựng ngôi nhà thờ đầu tiên để mỗi sáng Chúa nhật, ngài đến dâng Thánh lễ. Địa bàn lúc đó thuộc ấp Dân An 10, xã An Nhơn, quận Gò Vấp, tỉnh Gia Định.
Sau biến cố Tết Mậu Thân năm 1968, Tòa TGM giao họ đạo về giáo xứ Chợ Cầu (giáo hạt Hóc Môn) quản lý về đất đai, và cử cha Phanxicô Xaviê Vũ Văn Nhân lo về mặt thiêng liêng.
Ngày 17.6.1971, Đức cố TGM Phaolô Nguyễn Văn Bình đã nâng họ đạo lên giáo xứ với tên “giáo xứ Fatima” thuộc giáo hạt Xóm Mới, và bổ nhiệm cha Tôma Nguyễn Văn Thuyết làm chánh xứ tiên khởi. Đến năm 1972, được sự chấp thuận của Tòa TGM, giáo xứ đổi tên thành “giáo xứ Nữ Vương Hòa Bình” - lễ bổn mạng vào ngày 01.01 hằng năm.
ĐỊA GIỚI HIỆN NAY
Hiện nay nhà thờ Nữ Vương Hòa Bình ở số 62/3, khu phố I, đường Lê Đức Thọ, phường 13, quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh; các hộ dân đều thuộc phường 13, quận Gò Vấp.
Địa bàn giáo xứ: phía Đông Nam giáp giáo xứ Lam Sơn, phía Tây Nam giáp giáo xứ Thạch Đà, phía Đông Bắc và Tây Bắc giáp quốc lộ 1A, được bao bọc bởi hai nhánh sông Vàm Thuật. Do đó, địa bàn dân cư được giới hạn bởi hai cây cầu là Cầu Cụt (quen gọi là Cầu 1) và Cầu Trường Đai (Cầu 2), với diện tích trên 23 hecta (bao gồm cả đất Tòa TGM và một phần của tư nhân).
CÁC VỊ MỤC TỬ ĐÃ PHỤC VỤ TẠI GIÁO XỨ
- Từ 1965 đến 1968: Cha Anrê Nguyễn Văn Đại - chánh xứ Hạnh Thông Tây - phụ trách. Ngài dâng lễ vào sáng Chúa nhật hằng tuần (Ngài từ trần ngày 12.02.1988).
Ngoài ra còn có cha Phêrô Hồ Đắc Khấn và cha Liêm (còn gọi là cha Khánh) cộng tác với tính cách cá nhân.
- Từ 1969 đến 1970: Cha Phanxicô Xaviê Vũ Văn Nhân - chánh xứ Chợ Cầu - đến giúp (Ngài qua đời ngày 24.6.1998).
- Từ 1971 đến 10.8.1975: Cha Tôma Nguyễn Văn Thuyết được bổ nhiệm là chánh xứ tiên khởi. Ngày 10.08.1975, ngài nhận nhiệm sở khác và qua đời ngày 12.3.1990. Sau biến cố 30.4.1975, cha Phêrô Nguyễn Văn Nhuận có về giúp giáo xứ một thời gian.
- Từ 10.8.1975 đến 17.02.1976: Cha Phêrô Phan Anh Thụ làm chánh xứ thứ 2. Ngài bị tạm giam ngày 17.02.1976 và mất ngày 16.9.1979.
Trong khoảng thời gian giáo xứ không có cha chánh xứ, cha Phêrô Nguyễn Văn Nhuận tiếp tục phụ giúp giáo xứ. Ngài mất ngày 05.9.2019.
- Từ tháng 7.1976 đến 10.1976: Cha Phêrô Vũ Văn Mạch được bổ nhiệm là chánh xứ thứ 3. Tuy nhiên, khi quản xứ được 99 ngày, ngài lâm bệnh phải nghỉ hưu. Ngài qua đời ngày 30.6.2001.
- Từ 18.10.1976 đến 05.12.1999: Cha Giuse Nguyễn Hòa Nhã, chánh xứ thứ 4. Ngài bị xuất huyết não vào sáng 20.8.1999 và nghỉ hưu từ ngày 05.12.1999. Ngài về Nhà Cha ngày 13.02.2005.
Từ ngày cha Giuse Nhã lâm bệnh, cha Hạt trưởng Xóm Mới Giuse Vũ Minh Nghiệp quản nhiệm và cha Giuse Bùi Văn Quyền phụ giúp.
- Từ 18.04.2000 đến 06.11.2008: Cha Giuse Phạm Trung Thu, chánh xứ thứ 5. Ngài lâm bệnh khi đang dâng Thánh lễ sáng 04.10.2008 nên phải nghỉ hưu và đi dưỡng bệnh. Ngài về Nhà Cha ngày 12.4.2019.
Từ 06.11.2008, cha Hạt trưởng Đaminh Đinh Ngọc Lễ quản nhiệm giáo xứ.
- Từ 12.8.2009 đến nay (10.2018): Cha Giuse Bùi Văn Quyền, chánh xứ thứ 6. Từ nhiều năm nay, vào giữa hay cuối tháng 11 hằng năm, cha chánh xứ và HĐMVGX đều đến viếng mộ và cầu nguyện cho các vị tiền nhiệm đã được Chúa gọi về. Ngài cùng với HĐMVGX đã có quyết định nâng nhà thờ lên 2m với hiện trạng hiện nay.
CÁC NGÔI NHÀ THỜ
- Nhà thờ tiên khởi: Năm 1965, cha Anrê Nguyễn Văn Đại nhờ Ban Tiếp cư (Ban lo cho những người tỵ nạn) giúp vật liệu để xây dựng ngôi nhà thờ đầu tiên gồm 7 gian (21m x 6m) lợp bằng lá dừa nước, cột gỗ tròn, chung quanh để trống, nền đất.
- Nhà thờ thứ hai: Cuối năm 1967, ngôi nhà thờ cũ bị dột nát và xiêu vẹo, cha Anrê dựng lại nhà thờ mới với cột vuông, mái lợp tôn, nền xi măng gồm 6 gian (18m x 11m). Nhà thờ chưa hoàn thiện thì bị trúng bom sập hoàn toàn trong biến cố Tết Mậu Thân 1968.
Khi bà con trở về tái định cư, Ban Hành giáo và bà con tận dụng vật liệu còn lại để dựng thành nhà kho cất giữ các đồ dùng của giáo họ.
- Nhà thờ thứ ba: Năm 1969, cha Phanxicô Xaviê Vũ Văn Nhân được cử đến giúp. Sau ít lần dâng lễ tại nhà giáo dân, ngài cho dọn dẹp nhà kho để cử hành Thánh lễ.
Năm 1971, khi được Tòa TGM nâng lên thành giáo xứ, cha chánh xứ tiên khởi Tôma Nguyễn Văn Thuyết đã vận động bà con và ân nhân, cùng với sự trợ giúp của Hợp tác xã chăn nuôi Âu Lạc, ngôi nhà thờ thứ ba có 6 gian (23m x 7m50) với mái lợp tôn, cột gỗ vuông, nền xi măng, chung quanh phía ngoài ghép tôn còn bên trong ghép ván ép đã được hình thành.
- Nhà thờ thứ tư: Sau 30.4.1975, do số giáo dân gia tăng, nhà thờ cũ không còn đủ chỗ cho giáo dân tham dự Thánh lễ. Vì thế, vào lễ kính Thánh Giuse 19.3.1981, cha Giuse Nguyễn Hòa Nhã cùng với giáo xứ đã khởi công xây dựng ngôi nhà thờ mới với mái lợp tôn, sắt đổ đà là cọc ấp chiến lược, tận dụng vỉ sắt ghi hàn lại thành những phẹc (vì kèo), chung quanh xây tường gạch, nền xi măng, nền cung thánh là đá mài. Nhân lễ kính Mẹ Thiên Chúa - Nữ Vương Hòa Bình - bổn mạng giáo xứ, ngày 01.01.1982, Đức TGM Phaolô Nguyễn Văn Bình đã chủ sự Thánh lễ khánh thành.
Sau này, cha chánh xứ cùng bà con giáo dân đang chuẩn bị xây lại nhà thờ mới thì ngài bị lâm bệnh. Ngày 01.12.1999, ngài về nghỉ hưu tại Thủ Đức.
- Nhà thờ thứ năm: Ngày 18.4.2000, Đức TGM Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn bổ nhiệm cha Giuse Phạm Trung Thu làm chánh xứ. Chỉ qua 100 ngày nhậm xứ, sau khi bàn bạc và thống nhất ý kiến chung, ngài cùng với giáo dân quyết tâm thực hiện công việc còn lại của vị tiền nhiệm. Vì thế, ngày 29.7.2000, Thánh lễ đặt viên đá đầu tiên xây dựng ngôi thánh đường hiện nay được cử hành trọng thể.
Ngôi nhà thờ mới rất kiên cố được thi công và hoàn tất trong 152 ngày, với lầu 1 là nhà thờ dài 38,5m, rộng 20m. Tầng trệt làm hội trường, hoa viên, văn phòng, lớp giáo lý hôn nhân và dự tòng, nhà an nghỉ… Đồng thời, nhà xứ cũng hoàn thành với dãy nhà 3 tầng (một trệt, hai lầu) liền kề phía đầu nhà thờ gồm phòng cha xứ và các phòng học giáo lý…
Đây là ngôi nhà thờ thứ năm (hiện nay đã được kích nâng lên cao 2m) đã được Đức TGM Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn làm phép và khánh thành vào ngày 31.12.2000.
SINH HOẠT HIỆN TẠI
Với cơ sở vật chất ổn định và vững chắc, ngoài việc duy tu, bảo dưỡng hằng năm, cha chánh xứ Giuse Bùi Văn Quyền rất chú trọng đến đời sống đức tin của bà con giáo dân.
Giáo xứ có hơn 2.000 giáo dân, được chia thành 4 giáo họ: Mân Côi, Thánh Gia, Thánh Giuse và Thánh Tâm. Với sự hướng dẫn, dìu dắt của cha chánh xứ cùng với sự cộng tác rất nhiệt tình, năng nổ của HĐMVGX hiện nay - do ông Giuse Lê Văn Nam làm chủ tịch, các sinh hoạt của giáo xứ rất sinh động trong nhiều lãnh vực như Thánh lễ, giáo lý, đoàn thể, bác ái xã hội…
Các đoàn thể
Các đoàn thể trong giáo xứ gồm:
- Gia đình Phạt tạ Thánh Tâm Chúa Giêsu: được thành lập năm 1969
- Praesidium Đức Mẹ Đi Viếng (Legio): được thành lập năm 1970
- Lễ Sinh: được thành lập tháng 06 năm 1971
- Thiếu Nhi Thánh Thể: được thành lập ngày 28.11.1971; sau 30.4.1975 giải tán và sinh hoạt trở lại vào tháng 3.1980.
- Ca đoàn Truyền Tin: được thành lập năm 1978
- Giáo lý viên: được thành lập năm 1978
- Ca đoàn Têrêsa: được thành lập năm 1981
- Praesidium Đức Mẹ Là Mẹ Thiên Chúa: được thành lập năm 1984
- Hội Tình Thương: được thành lập năm 1985
- Gia đình Khôi Bình: được thành lập 18.8.1999
- Huynh đoàn Giáo dân Đaminh (Thánh Giuse Khang): được thành lập 28.02.2001
- Ca đoàn Augustinô (ca đoàn giới trẻ): được thành lập năm 2001
- Hội Các Bà Mẹ Công Giáo: được thành lập ngày 31.3.2001
- Ca đoàn Cecilia: được thành lập ngày 06.10.2001
- Praesidium Nữ Vương Ban Sự Bình An: được thành lập ngày 1.5.2003
- Chương trình Thăng Tiến Hôn Nhân Gia Đình: được thành lập 2.2.2005
- Lớp Kinh Thánh Cầu Nguyện: được thành lập năm 2009
- Ca đoàn Thiếu nhi: được thành lập ngày 5.12.2010
- Cộng đoàn Lòng Chúa Thương Xót: được thành lập ngày 15.10.2013
Bồi dưỡng đức tin
- Thánh lễ: Ngày thường có 2 Thánh lễ: lúc 4g45 và 17g45.
Chúa nhật có 4 Thánh lễ: lúc 4g45, 6g15, 17g15 và 19g.
- Mục vụ Giáo lý: Mỗi năm có 2 khóa Giáo lý dự tòng và 2 khóa Giáo lý hôn nhân.
- Giáo lý Thiếu nhi: Có 22 lớp với trên 800 thiếu nhi, học giáo lý và sinh hoạt vào sáng Chúa nhật hằng tuần.
- Đội dâng hoa: Dâng hoa vào tháng 5 hằng năm.
Thực thi bác ái
- Hiến máu nhân đạo: Từ 29.4.2001 đến nay, mỗi năm giáo xứ tổ chức 2 lần hiến máu nhân đạo, mỗi lần khoảng 100 người (gồm cả 450ml, 350ml và 250ml). Riêng ông chủ tịch HĐMVGX Giuse Lê Văn Nam đã hiến máu trên 40 lần.
- Thăm viếng, ủy lại vùng sâu vùng xa thuộc GP Kontum 2 đợt/năm, gồm: nhu yếu phẩm, thuốc men khoảng 130.000.000đ/năm.
- Thăm trại mồ côi, nhà mở, các cháu khuyết tật, khiếm thị ở quận 12, Hóc Môn, Củ Chi.
- Thăm giúp giáo điểm Doi Lầu (Cần Giờ) gồm: nhu yếu phẩm, tiền mặt… khoảng 25 triệu đồng mỗi nơi.
- Mỗi năm thường xuyên giúp nạn nhân bão lụt hoặc ủy lạo một giáo xứ nghèo ở miền Trung gồm: nhu yếu phẩm, chăn màn, quần áo… trị giá 135.000.000đ
- Từ năm 2010 đến nay, giáo xứ phát học bổng do hội Khôi Bình phụ trách: có nguồn từ Singapore với tổng số tiền là 230.800.000 VND, 13.700 SGD và 230 thùng quà giúp các gia đình nghèo; có nguồn từ Mỹ với tổng số tiền là 19.100 USD, 171 túi quà tặng, 19 xe đạp Martin (107 USD/chiếc).
ĐỊNH HƯỚNG TƯƠNG LAI
- Song song với nỗi ưu tư về việc nâng kích nhà thờ, cha chánh xứ và HĐMVGX lại tính toán xây dựng thêm nhà giáo lý, sau khi san lấp và nâng cốt nền khuôn viên gần 6.000m2 lên gần 2m. Bởi lẽ, hiện nay giáo xứ đang quan tâm đến khá đông anh chị em nhập cư, anh chị em phía ngã tư Ga (thuộc quận 12) thường đến sinh hoạt và lãnh nhận các bí tích tại giáo xứ.
- Hơn thế nữa, khi xã hội đổi thay, đời sống vật chất được nâng cao thì đời sống đức tin dễ bị giảm sút. Giới trẻ hiện nay ít quan tâm đến sinh hoạt hội đoàn, chỉ chú tâm vào sinh hoạt, vui chơi nơi chốn đông người và vào thế giới mạng… Do đó, cha chánh xứ và HĐMVGX rất chú tâm đến việc tổ chức đọc kinh tối trong gia đình, theo dõi và nâng đỡ các gia đình trẻ, tạo sân chơi cho thiếu nhi nhằm thu hút các em tham gia học giáo lý và lui tới nhà thờ, tạo điều kiện cho các hội đoàn sinh hoạt và thực thi bác ái… để mọi người gắn kết, sống hòa thuận và yêu thương nhau như lời Chúa dạy: “Người ta cứ dấu này mà nhận biết các con là môn đệ Thầy, là các con hãy yêu thương nhau” (Ga 13,35).
LỜI KẾT
Như vậy, sau 53 năm hình thành (1965-2018), giáo xứ đã có nhiều tiến triển về đời sống tâm linh, cơ cấu tổ chức… Giáo xứ mãi mãi ghi nhận công sức của nhiều thế hệ tiền bối đã qua. Dẫu thời gian có làm cho cơ sở vật chất bị hao mòn nhưng tinh thần giáo xứ không bao giờ bị già cỗi. Giáo xứ sẽ tiếp tục viết tiếp lịch sử của mình bằng những nỗ lực của các cá nhân và cộng đoàn, hầu góp phần xây dựng giáo xứ ngày càng thăng tiến về văn hóa và đức tin, trở thành gia sản tốt đẹp truyền lại cho các thế hệ mai sau.
Văn Chiến - NSTM 10.2018 (TGPSG)
Ghi chú: Từ ngày 17.10.2020, Cha Ignatio Nguyễn Quốc Bảo là linh mục chánh xứ thứ 7 của giáo xứ Nữ Vương Hòa Bình.
