Người Giáo dân của Thiên niên kỷ mới: Hiệp Hành hoàn vũ - Nền văn minh biển & phụ nữ

HIỆP HÀNH HOÀN VŨ
NỀN VĂN MINH
BIỂN & PHỤ NỮ

Lm. Nguyễn Văn Hinh (D.Min)

Dẫn nhập

Ngàn năm thứ Ba, Đông-Tây gặp nhau ở  Biển-Đại dương[1]. Người ta gọi là nền văn minh Biển. Thế giới được chia thành 5 đại dương: Thái Bình dương lớn nhất, chiếm một diện tích 180 triệu km2, bao phủ 1/3 diện tích trái đất. Nhiều hoạt động núi lửa trên mặt (Indonesia) hoặc dưới nước. Đại Tây dương đứng hạng 2 với 106 triệu km2, kéo dài từ bắc xuống nam với chiều rộng trung bình 5000km, tiếp nhận nhiều nguồn nước nhạt từ các cửa sông St Laurent, sông Congo, sông Amazone. Ấn độ dương với trên 73 triệu km2, nằm giữa Châu Phi và châu Úc. Còn lại Bắc Băng dương và Nam Băng dương. Nếu tính theo tỷ số diện tích các đại dương thì Thái Bình dương đã chiếm gần 50%, Đại Tây dương với gần 30% và Ấn độ dương 20%. Biển, mặt trăng, thủy triều, ba hiện tượng này rất gần với con người, đặc biệt Phụ nữ. Biển động, trăng tròn, con nước, thì con người, cũng có biến động, nhất là người phụ nữ. Vì những mối quan hệ mật thiết trên, nên người ta cũng có thể gọi nền văn minh Biển là nền văn minh Phụ nữ. Sau đây, tôi xin chia sẻ: hiệp hành hoàn vũ nền văn minh Biển và Phụ nữ.

Nhận thức

Biển. Trước sự mênh mông của biển, con người thường thấy mình bé nhỏ và đơn độc. Nhưng cũng chính nơi ấy, giữa những cơn thủy triều đều đặn lên xuống và giữa những con sóng ào ạt xô bờ, ta sẽ tìm thấy giá trị đích thực của cuộc sống. Cuộc sống con người luôn có nhiều khó khăn thử thách và nhiều đổi thay. Biển cả rộng lớn và bí ẩn, luôn cho chúng ta những bài học quí giá và không bao giờ cũ[2]. Và ít nhất, biển luôn mang tới cho chúng ta một tặng vật vô hình nhưng vô giá: Sự tĩnh lặng trong tâm hồn[3].

Trăng. Tuần lễ là 1/4 phần quay của mặt trăng. Mặt trăng bao gồm trăng non, trăng đầu, trăng rằm và trăng cuối tháng. Mặt trăng có tác dụng hấp lực mạnh đối với quả đất hơn mặt trời vì mặt trăng gần quả đất hơn. Nếu Mặt trời, Mặt trăng và Trái đất thẳng hàng, tổng lực hấp dẫn sẽ nhân lên và khi đó triều cường sẽ xảy ra. Tuy nhiên, khi Trái đất, Mặt trăng và Mặt trời tạo thành một góc vuông, lực hấp dẫn sẽ trung hòa lẫn nhau và kết quả là thủy triều rút xuống. Điều đó có nghĩa là mặt trăng có ảnh hưởng lớn đến tất cả chúng ta. Nhưng điều làm mọi người lo ngại nhất ấy là vấn đề tội ác. Theo A.Liber thì riêng cơ thể con người có đến 80% là nước, khi trăng tròn, lực tác động mạnh của mặt trăng lên lượng nước ấy làm xáo trộn mọi hoạt động sinh lý vả tâm tính ở con người. Vì thế sự suy nghĩ, cân nhắc bị lệch lạc, dễ gây ra những hành động sai lầm. Riêng về não bộ, cũng bị sức hút của mặt trăng tác động khiến cho trung tâm thần kinh dễ bị tổn thương sai lệch. Qua sự tính toán của cảnh sát Nhật và ở Hoa Kỳ thì bạo lực và tội ác thường xảy ra vào những đêm trăng tròn. Hàng ngàn năm nay con người đã nhìn thấy ảnh hưởng của kỳ trăng khuyết và trăng tròn đến cuộc sống của con người và thực vật. Hiện nay trên thế giới vẫn còn nhiều nông dân chỉ gieo hạt vào những ngày trăng tròn.

Thủy triều

Mặt trăng đã gây nên thủy triều dâng cao. Sức hút ấy chiếm 70%, còn mặt trời chỉ 30% . Sự tác động hàng tháng lên cơ thể sinh vật, con người và phụ nữ là dễ thấy hơn cả. Từ năm 1890, một vị thầy thuốc dưới thời Nga Hoàng đã phát hiện ra rằng cơ thể phụ nữ có liên hệ mật thiết với mặt trăng và theo chu kỳ hàng tháng. Một thí dụ điển hình là chu kỳ kinh nguyệt xảy ra mỗi tháng ở cơ thể người phụ nữ và chu kỳ này cứ lập đi lập lại tháng này sang tháng nọ. Khi công nhận rằng có nhịp hàng tháng tức là công nhận có sự liên quan ảnh hưởng của mặt trăng lên cơ thể con người. Bệnh điên thường gây ra bởi mặt trăng “lunancy” chứng điên rồ xuất xứ từ tiếng Latinh “luna” mặt trăng[4]. Các nhà khoa học Anh chỉ ra rằng trong tháng có hai ngày mà sự rung động điện tử của cơ thể thay đổi tận gốc, người ta dễ bị rối loạn cảm xúc vào những ngày trước trăng tròn và trước trăng mọc ba ngày. Hai thời điểm này trong tháng có sự khác biệt rõ rệt về điện lực giữa sự dao động điện tử ở rốn và não. Nhiều người trong suốt giai đoạn này có thể bị kích thích, bồn chồn, bực tức, nhưng những người nhịn ăn nhịn uống trong ngày đó sẽ thấy rằng trí não của họ trở lại thăng bằng và bình tĩnh[5].

Phụ nữ

Trăng tròn làm cho phụ nữ dễ hưng phấn. Năm 1959, hai bác sĩ Hoa Kỳ là Manaker và Manaker đã đưa ra nhận xét rằng những ngày trăng tròn thường phù hợp với sự rụng trứng, sự thụ thai. Hai ông đã theo dõi và phân tích số liệu ngày tháng từ 250 000 ca sinh nở để đi đến kết luận ấy. Năm 1973, các nhà nghiên cứu khác của Hoa Kỳ cũng tiếp tục nghiên cứu về vấn đề này, và để kết quả được khá chính xác hơn, họ phân tích, nghiên cứu và theo dõi hơn nửa triệu ca sinh nở khác ở Hoa Kỳ. Kết luận sau cùng đưa ra là “sự rụng trứng phần lớn trùng vào lúc trăng tròn”. Một số bác sĩ ở tiểu bang Florida đã khám phá ra rằng những ca mổ trùng vào ngày trăng rằm thường chảy máu nhiều, chiếm tỷ lệ rất cao, đến 82%. Hiện tượng “triều lên”, “triều xuống” ở quả đất ngày nay ai cũng biết là do ảnh hưởng sức hút của mặt trăng gây nên. Nhà khoa học Pháp là Liber và Sherin đã khẳng định rằng: các sinh vật sống trong môi trường luôn luôn bị môi trường tác động nhưng các sinh vật ấy còn bị mặt trăng và cả mặt trời tác động lên nữa.

Phương Đông, cụ thể là người Việt Nam ta đã từ lâu kết luận được sự ảnh hưởng của mặt trăng và chu kỳ con nước tới việc làm ăn và sinh sản thế nào qua lời ca dao: “Phải ai buôn bán trăm nghề, Phải ngày con nước đi về tay không. Phải ai giao hợp vợ chồng, Phải ngày con nước khó lòng nuôi con. Trai mùng một, gái hôm rằm, Nuôi thì nuôi vậy nhưng căm dạ này”! Nghĩa là những cô gái chàng trai nào sinh vào ngày mùng một hoặc vào ngày rằm thì thường là ghê gớm, đáo để và khó nuôi! Những nhà cách mạng hay sinh vào tháng Năm. Còn những nhà triết học, tư tưởng hay sinh vào tháng Mười[6].

Trong những năm qua, bạo hành, kể cả bạo hành tình dục phụ nữ và trẻ nữ gia tăng, trong khi sự hiện diện của phụ nữ trong các tiến trình hoà bình giảm, điều này chứng tỏ cách tiếp cận hiện nay đang thiếu sót[7]. Ở nhiều quốc gia, phụ nữ bị coi là công dân hạng hai, phải đương đầu với bạo hành, lạm dụng và ít được giáo dục, không có nhiều cơ hội việc làm, chăm sóc sức khỏe và các nhu cầu cơ bản khác. Tòa Thánh lên án cách đối xử như vậy và lấy làm tiếc về hoàn cảnh mà nhiều phụ nữ và trẻ nữ phải chịu đựng, họ không được hưởng nền giáo dục[8]. Quyền con người được công nhận hoàn toàn cho tất cả mọi người, thì phụ nữ có thể đóng góp tính đặc thù của họ cho đời sống xã hội và trở thành đồng minh đầu tiên của hòa bình. Các xã hội hòa bình khi phụ nữ được bảo vệ, tôn trọng[9]. Các nhân tố làm cho tình trạng của phụ nữ và trẻ nữ trở nên tồi tệ hơn không chỉ đến từ các cuộc xung đột nhưng còn cả từ chủ nghĩa cực đoan và tác động của chúng lên phụ nữ và trẻ nữ[10].

Đào luyện

Người ta thường nói: “Hiểu về phự nữ chỉ 50%”. Nhưng nếu hiểu về biển, mặt trăng, thủy triều, sẽ hiểu thêm về con người-phụ nữ. Và đi tìm một điểm tựa chung cho bản thân phụ nữ và cho Giáo hội, thế giới. Trong Phúc âm, ngay sau khi phục sinh, Chúa Hiện ra với Maria Madalêna: “Maria”.  Bà quay lại: “Lạy Thầy”. Đức Giêsu: “Thôi, đừng giữ Thầy lại, vì Thầy chưa lên cùng Chúa Cha. Nhưng hãy đi gặp anh em Thầy và bảo họ: ‘Thầy lên cùng Cha của Thầy, cũng là Cha của anh em, lên cùng Thiên Chúa của Thầy, cũng là Thiên Chúa của anh em’[11]. Đức Giê-su cũng hiện ra với các bà khác: “Chào chị em”! Họ chạy lại, ôm chân và quỳ gối trước mặt Ngài. Đức Giêsu: “Chị em đừng sợ! Về báo cho anh em của Thầy để họ đến Ga-li-lê. Họ sẽ được thấy Thầy ở đó”[12]. Phụ nữ đạo đức, khôn ngoan, được Chúa trao sứ mệnh loan báo Tin mừng Phục sinh đầu tiên, cho các Tông đồ - Họ là những Đấng lãnh đạo Hội thánh. Bài học xuyên suốt trong lịch sử Giáo hội và thế giời, nhất là trong những thời điểm khó khăn, rất cần đến: “Trực giác đức tin”. Và vì thế, Phụ nữ có ơn gọi truyền thông cho Lãnh đạo, trong đạo ngoài đời Tin mừng: “Sống lại - Đổi mới”! Còn các tông đồ. Có lần Chúa Giêsu đi trên mặt Biển. Phêrô xin đi trên mặt Biển mà đến cùng Người. Khi thấy gió mạnh, Ông kêu lên: “Lạy Thầy xin cứu con”. Lập tức Chúa giơ tay nắm lấy ông mà nói: “Ngươi hèn tin tại sao lại nghi ngờ? Lần khác, các tông đồ cùng với Chúa Giêsu vượt Biển. Trong lúc sóng gió nổi lên, các tông đồ sợ hãi, đánh thức Chúa đang ngủ. Chúa Giêsu thức dậy ngăm đe Biển và Biển liền trở nên im lặng như tờ. Và sau đó, Người cảnh báo các tông đồ là những người yếu lòng tin, cần có thêm đức tin[13]. Cái kết. Sóng gió biển khơi, để bật ra đức tin tròn trịa và trong suốt “Thầy là con Thiên Chúa”[14]! Niềm tin - cá vị là điểm tựa chung cho Giáo hội và Phụ nữ giữa sóng gió Biển đời đảo điên, lệch chuẩn. Gương Mẹ Maria, người phụ nữ đầu tiên chầu Thánh Thể. Mẹ thánh Têrêsa Calcutta xin phụ nữ mỗi tuần một giờ thinh lặng trước Thánh Thể. Thánh Thể là Tâm linh. Người phụ nữ có uy đức chính là nhờ yếu tố tâm linh: “Đức tin-cá vị”. Thêm vào là đào luyện “Đức tin-nhân bản”[15], bản thân sống động và xác tín để trở thành: “Mãnh lực-Đạt đích”. Đào luyện kép như thế, vừa giúp mình và giúp Giáo hội cũng như thế giới hiệp hành cả ngàn năm thứ Ba này một cách đúng đắn, hoàn mỹ và bền vững.  

Kết luận

Đào luyện phụ nữ tham gia hiệp hành, hiệp thông, tham gia, sứ vụ trong mọi lãnh vực, kể cả lãnh vực chính trị, kinh tế. Nền tảng trợ lực cho phụ nữ chính là Chúa Giêsu Thánh Thể, theo gương Mẹ Maria, người phụ nữ Thánh Thể, điểm tựa vững chắch cho bản thân, gia đình và Giáo hội, thế giới trong nền văn minh Biển và Phụ nữ chúng ta. 

Gương Eva trong Cựu ước: tham vọng vượt mức, vì thiếu liên đới với Chúa và với chồng. Không hiệp hành với lý tưởng thì dễ nghiêng về đồng hành với ích kỷ, thần dữ. Nghe rõ tiếng dụ dỗ của con rắn, Satan vô cùng quỷ quyệt và khôn khéo, như thật. Satan dụ dỗ Eva. Eva muốn cho chồng cùng mình đạt ước vọng. Adam thiếu sáng suốt, nghe lời vợ quá mức. Sau đó, Chúa không hỏi Eva mà chất vấn Adam, người lãnh đạo. Trong dân gian thường có câu: “Ma quỉ cám dỗ đàn bà. Đàn bà cám dỗ đàn ông - lãnh đạo”. Tồi tệ nhất là người lãnh đạo thiếu trách nhiệm. Adam đổ lỗi cho Eva. Eva đổ lỗi cho ma quỉ cám dỗ. Đổ lỗi, không chịu trách nhiệm là dấu chỉ của tâm hồn kiêu căng. Theo Kinh thánh: “Tham lam, kiêu ngạo là nguồn của mọi tội ác và diệt vong”. Chúng ta biết: “Thiên Chúa hạ kẻ kiêu mạn mà nâng cao người khiêm hạ”. Văn hóa Việt Nam, tuy xưa, những vẫn cần tỉnh thức trong nền văn minh Biển-Phụ nữ: “Nam nữ thụ thụ bất thân”; “lửa gần rơm lâu ngày cũng bén”; “gái tham tài, trai ham sắc”[16]; “tam thập lục kế, tẩu vi thượng sách”. Những bài học ngàn đời cho mọi người, người lãnh đạo, người phụ nữ: “Khắc cốt ghi tâm”. Thánh Thể, tâm linh nội lực, bản lĩnh, khôn ngoan, biết sợ, kẻo rơi vào cạm bẫy của Satan: hại mình, phá đổ người Lãnh đạo-Adam và bẻ gẫy hiệp hành mau nhất, bẽ bàng nhất và để lại tai họa vô cùng ê chề nhất[17]! Đó là tội Nguyên tổ lặp lại. Đổ vỡ hiệp hành!

Rút kinh nghiệm lịch sử: Nên chăng, cần thành lập Đại học Phụ Nữ lãnh đạo. Và trước mắt, lập Ủy ban đào luyện và bảo vệ Phụ nữ Hiệp hành, không chỉ trong giai đoạn hiệp hành Thượng hội đồng Giám mục thế giới 2024 nhưng tất cả tương quan cả Đạo cả Đời, trong ngàn năm thứ Ba, nền văn minh Biển-Phụ nữ, khi đánh thức người Phụ nữ bình đẳng, đồng trách nhiệm “Hiệp hành, tham gia, hiệp thông, sứ vụ”./.

Truyền thông TGP/SG, tháng Ba 2023
Lm. Nguyễn Văn Hinh (D.Min)