Phân tích phim ngắn ‘Thẩm định’ (Validation)

TGPSG -- Đây là một phim được đánh giá là tuyệt vời, từng đạt giải thưởng Phim Ngắn hay nhất tại Liên hoan phim Heartland năm 2007, mang lại nhiều ý nghĩa trong bối cảnh xã hội hiện đại, cho dù chỉ là phim trắng đen.

Phim ‘Thẩm Định (Validation)’, một phim ngắn dài 16 phút, đã được đạo diễn Kurt Kuenne thực hiện vào năm 2006 tại Hoa Kỳ.

Ta có thể phân tích bộ phim này theo một cấu trúc ba đoạn, với sự kiện khởi động, cùng những nút thắt, cao trào và phần giải quyết theo truyền thống.

Sự kiện khởi động

Một dòng người chán nản, mang thẻ đỗ xe của họ đến để được đóng dấu xác nhận trên thẻ đỗ xe miễn phí, bỗng nhận được nhiều hơn những gì họ mong muốn - khi nhân viên bãi đỗ xe là Hugh Newman không chỉ đóng dấu trên thẻ, xác nhận chỗ đỗ xe của họ, mà còn xác nhận cả giá trị bản thân của họ, bằng những lời nhận định tích cực, khiến họ mỉm cười phấn khởi hơn bao giờ hết.

Đoạn thứ nhất

Đội bảo vệ của khu phức hợp kinh doanh đã kéo đến để mong khắc phục sự cố khi họ phát hiện ra không có ai đi vào các cửa hàng nữa: họ chỉ đến bãi đậu xe để sau đó được Newman xác nhận giá trị bản thân của họ bằng những lời khen. Nhưng sau đó cả đội bảo vệ cũng mỉm cười phấn khởi vì cũng được Newman “xác nhận” giá trị của họ với những lời tích cực; rồi tiếp theo, luôn cả các CEO và các nhà lãnh đạo cũng đã gặp Newman và nhận được những thẩm định cao về giá trị của bản thân họ.

Newman đã tạo ra một luồng gió mới, vì anh lúc nào cũng muốn làm cho mọi người mỉm cười hân hoan.

Nút thắt đầu tiên: Newman tiếp tục thẩm định cao giá trị của nhiều người khác nữa để làm cho họ mỉm cười, kể cả viên cảnh sát lưu thông đưa giấy phạt cho anh.

Nhưng sau đó, Newman gặp Victoria, một cô gái phụ trách chụp ảnh tại văn phòng cấp bằng lái xe - nơi tuyệt đối không được phép cười. Vì Newman bỗng thấy yêu Victoria ngay lập tức nên anh lấy cớ gia hạn bằng lái xe, cốt yếu là để tìm mọi cách được cô chụp hình và cổ động cô mỉm cười. Thật không may, Victoria lại là người duy nhất không hề nở nụ cười, bất chấp mọi nỗ lực của anh. Và cô cũng không thể chụp hình anh để gắn vào bằng lái xe, vì lúc nào anh cũng cười.

Đoạn thứ hai

Newman cố gắng tìm hiểu thêm về Victoria và làm mọi cách để khiến cô mỉm cười, nhưng vô ích. Anh rơi vào nỗi chán nản chưa từng thấy.

Nút thắt thứ hai: Tinh thần của Newman cuối cùng cũng suy sụp. Anh không cười được nữa, và lúc đó anh mới được Victoria chụp ảnh để gắn lên bằng lái xe của anh.

Đoạn thứ ba

Từ lúc đó, khi dòng người đỗ xe quen thuộc háo hức kéo đến, mong rằng mình sẽ lại nở được nụ cười nhờ khuôn mặt tươi vui và lời khen tích cực của anh: "Bạn thật tuyệt vời!", thì Newman lại chỉ chán nản thở dài nói: "Bạn không sao đâu mà, tôi nghĩ vậy đấy!” Khách mất dần và Newman bị đuổi việc.

Anh buồn bã đi lang thang ở khu vực Universal Studios, thì gặp một đôi vợ chồng đang đi nghỉ, yêu cầu anh chụp ảnh cho họ. Newman đồng ý một cách hững hờ, nhưng khi chuẩn bị chụp ảnh cho họ, anh nhận thấy nụ cười của họ chỉ là tạo dáng cho bức ảnh chứ không phải nụ cười chân thành mà anh yêu thích. Anh liền đưa ra tất cả các lý do khiến họ phải mỉm cười chân thành, và nói rằng anh ước gì mình cũng có được tâm trạng như thế. Cặp vợ chồng chợt nhận ra họ thật may mắn và bắt đầu mỉm cười thực sự.

Trái tim Newman lại sáng lên và anh bắt đầu chụp ảnh dùm cho hết cặp đôi này đến nhiều người khác cùng với những lời khích lệ đầy phấn khởi. Niềm hạnh phúc cứ thế lại tràn ngập tâm hồn anh. Anh chụp được những nụ cười thật đẹp. Một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp thấy thế bèn tuyển dụng Newman.

Trong thời gian mới vào nghề này, anh đã chụp được những nụ cười tuyệt vời từ một người phụ nữ ngồi xe lăn bị bệnh mãn tính.

Cao trào: Newman có dịp trở lại văn phòng cấp bằng lái xe một lần nữa và phát hiện ra rằng Victoria không còn làm việc ở đó nữa. Cô đã bị sa thải vì làm cho người ta mỉm cười trong bức ảnh gắn trên bằng lái xe của họ! Newman vội vã đi tìm Victoria. Anh nhìn thấy một hàng dài những người háo hức đến chụp hình tại một cửa hàng chụp ảnh lấy gấp – và đó cũng chính là những người đã từng đến với Newman để được đóng dấu thẻ xác nhận chỗ đậu xe.

Đỉnh cao của truyện phim: Newman thấy chính Victoria là người đang chụp ảnh cho đoàn người đang xếp hàng ấy. Cô mỉm cười thật đẹp, khiến mọi khách chụp hình cũng mỉm cười theo.

Gặp lại Newman, cô mừng rỡ giải thích với anh rằng: ngay từ khi còn nhỏ, cô đã thấy mẹ mình ngày càng thêm ốm yếu, và khi mẹ cô không còn cười được nữa, thì cô cũng mất luôn nụ cười trên môi. Nhưng rồi một ngày nọ, có một chàng trai trẻ đã khiến mẹ cô mỉm cười trở lại - đó chính là Newman. Victoria đã hết sức nỗ lực tìm kiếm anh nơi những khu vực giữ xe nhưng không thấy vì Newman đã bị đuổi việc. Tuy nhiên, cuối cùng thì bây giờ anh cũng đã tìm thấy cô.

Phần Giải quyết

Mọi người lại mỉm cười vui vẻ, kể cả Victoria và Newman.

Nhận xét

Đây là một phim ngắn, nên có thể dễ dàng phân tích nó theo một cấu trúc ba đoạn đơn giản. Đoạn thứ hai rất tinh tế, khó phân biệt được với các đoạn khác, nhưng vẫn có thể nhận ra được nhờ những tình tiết cho thấy sự thay đổi rõ nét nơi thái độ của nhân vật chính.

Tuy nhiên, truyện phim này cũng có thể được phân tích theo một cấu trúc chi tiết hơn.

Bộ phim đã nói đến nhu cầu của con người, mong được người khác nhìn nhận giá trị của mình bằng những thẩm định tích cực. Nhu cầu này trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết khi hiện nay người ta có rất ít cơ hội để nói chuyện trực tiếp với nhau, khi thế giới của thế kỷ 21 có thể được coi như một “xã hội thường chỉ gặp nhau qua trung gian máy tính và điện thoại di động”.

Vì vậy, bộ phim mới diễn tả người ta háo hức xếp hàng trong một nhà để xe để nói chuyện với Newman. Họ sẵn sàng chịu đựng những điều kiện không thuận lợi chỉ vì họ cần một người mà họ có thể giao tiếp một cách dễ chịu nhất. Cách giáo tiếp đẹp này sẽ lập trình lại tiềm thức của con người. Theo một chuyên gia trong lĩnh vực này, “Sự khẳng định tích cực sẽ lập trình lại tâm trí con người giống như cách lập trình trên máy tính” (Sasson, 2001, tr.1).

Bộ phim cho thấy tác động của những lời nói tử tế và tích cực - thể hiện rõ ràng trong cuộc sống của các nhân vật. Sự tương tác giữa người giám sát và Newman đã chứng minh rằng: dù khó tính đến mấy, sớm hay muộn người ta cũng sẽ bị thuyết phục bởi những thái độ và lời nói tích cực bền bỉ.

Vi Hữu (TGPSG) tổng hợp

Tham khảo

• Kurtkuenne
• The Independent Critic
• Catholic Link
• Aaron McCausland / HelpingWritersBecomeAuthors