Giáo xứ Khiết Tâm 2015
Tại TGP Sài Gòn, có một số cộng đoàn giáo xứ được quý cha thuộc các dòng tu như Đaminh, Chúa Cứu Thế, Don Bosco, Dòng Tên, Phanxicô… coi sóc. Giáo xứ Khiết Tâm, Giáo hạt Thủ Đức, được quý cha Dòng Thánh Thể (SSS) phụ trách từ năm 1972 đến nay.
Giáo xứ mừng Năm Thánh hồng ân
Giáo xứ Khiết Tâm ở trên địa bàn khu phố 4, phường Bình Chiểu, quận Thủ Đức, mà đường dẫn vào nhà thờ là một công viên có tên Hòa Bình. Với số giáo dân gần 5.000 người (kể cả di dân), được chia thành bốn giáo khu, đều có tên gọi là tước hiệu của Đức Maria (Trinh Vương, Hòa Bình, Fatima, Đồng Công), cộng đoàn giáo xứ đã có những sinh hoạt tôn giáo rất sinh động.
Trong năm nay, giáo xứ mừng Năm Thánh Hồng Ân kỷ niệm 50 năm hình thành và phát triển (08.12.1965-08.12.2015), cộng đoàn giáo xứ đã có những việc làm rất thiết thực để hướng về Năm Hồng Ân này. Cha chánh xứ Phaolô Maria Nguyễn Thanh Quang, SSS, cho biết những hoạt động như sau:
- Ngày khai mạc Năm Thánh, giáo xứ phát hành cuốn Kỷ Yếu là món quà tặng phát cho các gia đình vào mồng một Tết, như một lời tri ân tất cả những vị cao niên, người có công xây dựng và phát triển giáo xứ.
- Làm một lễ đài mới ngay trong đất nghĩa trang, làm mới khuôn viên đất Thánh, dựng bia tri ân các vị tiền nhân và đặt tượng Đức Mẹ và Thánh Giuse khá lớn.
- Tổ chức Đêm Thiện Nguyện.
- Một Kinh được biên soạn để đọc trong giờ chầu hằng ngày, trong đó có đoạn: “Từ nguồn mạch sự sống và tình yêu nơi Nhiệm tích Thánh Thể, Chúa đã nuôi dưỡng và hiện diện với cộng đoàn giáo xứ qua từng nhịp bước thăng trầm của đời sống”. Bài hát “Xứ đạo của con là của Mẹ” được sáng tác riêng trong Năm Hồng Ân mà tất cả các ca đoàn đều hát vào Chúa Nhật đầu tháng.
- Cuộc thi Suối Nguồn Yêu Thương thu hút nhiều bạn trẻ.
- Trước khi bế mạc Năm Thánh ngày 08.12.2015 sẽ có tĩnh tâm và diễn nguyện của Ban Thánh nhạc.
Nếu ai cầm trong tay cuốn “Kỷ Yếu 50 năm Hình Thành và Phát Triển” của Giáo xứ Khiết Tâm, sẽ muốn đọc ngay - không chỉ vì trình bày đẹp mà còn có năm nội dung rất hay - với phần I là Giới thiệu, phần II là Dòng thời gian, phần III là Sinh hoạt Giáo xứ, phần IV là Lịch sử hình thành các dòng tu khu vực Giáo xứ Khiết Tâm, phần V là Sứ vụ Thánh Thể tại Giáo xứ Khiết Tâm.
Nói chung, tất cả những đoàn thể trong giáo xứ đều có những việc làm hướng về tinh thần Năm Hồng Ân.
Nếp sinh hoạt thường kỳ
Với số lượng giáo dân gần như toàn tòng trên địa bàn, cộng đoàn giáo xứ còn có những sinh hoạt thường kỳ rất sinh động như:
- Giáo xứ có nhiều thuận lợi như địa hình rộng rãi thuận tiện cho việc quy tụ; nhiều dòng tu ở chung quanh khu vực có thể hỗ trợ một số công việc; Dòng Thánh Thể có nhiều linh mục tại trụ sở dòng nên việc sinh hoạt mục vụ sinh động.
- Cha chánh xứ Phaolô Maria cho biết: “Vì duy trì được sự hiệp nhất trong các hội đoàn nên giáo xứ có được nếp sinh hoạt nhịp nhàng, sự quy củ rõ nét. Nói đến Giáo xứ Khiết Tâm là nói đến Thánh Thể (và di dân) nên giáo xứ tạo điều kiện để các hội đoàn viếng Chúa. Việc chầu Thánh Thể rất thường xuyên: ngày thường thì có Huynh đoàn Thánh Thể và Huynh đoàn Đaminh phụ trách; ngày Chúa Nhật là tất cả các hội đoàn thay phiên nhau chầu”.
- Hoạt động của khối Mục vụ di dân khá sinh động. Có một Ủy viên trong HĐMV lo điều hành các nhóm di dân với các hoạt động thường kỳ như: Có lớp Giáo lý Hiệp Nhất từ 80 đến 100 em sinh hoạt mỗi tối Chúa Nhật. Có nhóm ve chai mà ngay cái tên nhóm đã nói lên công việc và ý nghĩa của nhóm. Nhóm Phan Sinh gồm 30 bạn trẻ di dân, sống theo linh đạo của Phan Sinh tại thế. Hai ca đoàn di dân gồm những bạn trẻ có công ăn việc làm, lịch tập hát rất khuya đã nói lên thiện chí phục vụ trong hoàn cảnh eo hẹp về thời gian.
Trong khối di dân này, còn có những nhóm đồng hương có tên đoàng hoàng như Minh Cầm, Đức Lâm, Trúc A, Lu Mỹ, Trọng Nghĩa mà việc “đọc kinh phòng trọ” có phần quen thuộc. Hằng tuần, vào ngày thứ Hai, cha xứ đến một phòng trọ được chọn lần lượt, với khoảng 20 đến 25 người, đọc kinh sốt sắng trong không gian chật hẹp, phải ngồi chen chúc, thế mà việc này thực hiện đều đặn hằng tuần. Quả là đáng khâm phục tinh thần “giáo dân sống ở nhà trọ”.
- Ban Mục vụ Giới trẻ hoạt động mạnh, hiệu quả qua nhiều hình thức như tổ chức hai ngày hội thao dành cho tất cả các bạn trẻ trong giáo xứ…
- Ngoài ra, ở Giáo xứ Khiết Tâm rất sốt sắng qua việc ngày thứ Hai hằng tuần, đọc kinh liên gia tại gia đình và đặc biệt là vào ngày thứ Hai đầu tháng có rước Đức Mẹ đi qua con đường ngoài khu phố mà tiếng hát của đoàn rước không hề lạc lõng, rất quen thuộc trên địa bàn giáo xứ.
- Ở đây có 11 vòi nước cho ra nước lọc để uống, phục vụ miễn phí nhiều ngàn người từ mấy năm qua. Có người đã ví nước này như suối nguồn tình yêu tuôn ra từ Thánh Thể vậy!
- Ngoài những đoàn thể chính thống mà giáo xứ nào cũng có, các hội đoàn khác của Giáo xứ Khiết Tâm cũng nhiệt thành đến bất ngờ như: Huynh Đoàn Thánh Thể là một dạng dòng ba của Dòng Thánh Thể do chính Cha thánh Tổ phụ Eymard sáng lập, giúp giáo dân sống linh đạo Dòng Thánh Thể trong cuộc sống thường ngày.
- Ban Huấn giáo lo giảng dạy Giáo lý với số lượng người tham dự khá đông là ba lớp hôn nhân và hai lớp dự tòng, sỉ số mỗi lớp là 50 học viên; chứng tỏ nhu cầu về Giáo lý cho đối tượng này là cần thiết.
- Nếu nhóm Camêlô giúp kẻ liệt giây phút cuối đời thì Đội mai táng Matthêo gồm 20 thanh niên giúp đám tang tất cả các việc, nghĩa là khi giáo dân qua đời, chỉ cần mua hòm, còn tất cả công việc tiếp theo do đội Matthêo trợ giúp. Nhóm Tôma giúp giáo xứ các công việc đột xuất như một “đường dây nóng” mà khi cha xứ gọi là có mặt ngay.
- Được biết thêm, có hai linh mục Dòng Thánh Thể sẽ đi tham dự Đại Hội Thánh Thể tại Phillippines sắp tới đây; chắc chắn cộng đoàn Giáo xứ Khiết Tâm sẽ có được những hiểu biết thêm về Đại Hội Thánh Thể từ sự chia sẻ của quý cha sau chuyến đi.
LƯỢC SỬ GIÁO XỨ KHIẾT TÂM
Giáo Xứ Khiết Tâm thuộc địa bàn Thủ Đức, TP.HCM, phía Đông Nam thuộc xã Tam Bình, phía Đông giáp ấp Bình Đường, huyện Dĩ An, Bình Dương. Phía Tây giáp quốc lộ 1A và Giáo xứ Tam Hải, phía Tây Bắc giáp hương lộ 26 và ấp Gò Dưa. Trước đây giáo xứ được gọi là trại tị nạn Khiết Tâm xây dựng trên diện tích 40ha, là đất của Pháp kiều và của bà Trần Thị Các (vợ ông tòa Đỗ Hữu Trí), Giáo sư Đoàn Tân, Ông Phạm Quang Lũy. Lúc đó, tất cả số đất nằm trong bản đồ phố 2 xã Tam Bình, quận Thủ Đức, tỉnh Gia Định. Sau này được quy hoạch lại, phân lô cho dân cư ở. Trung tâm trại là khu nhà thờ, nhà xứ và công viên phía trước. Tổng diện tích quy hoạch có công trường, khuôn viên nhà thờ, Dòng Thánh Thể, trường học, các dòng tu, chiều rộng các con đường, diện tích các lô đất…
Lúc mới thành lập đã có 268 gia đình với số nhân danh là 1.114 người. Một số ít cư dân từ các tỉnh Quy Nhơn, Bình Dương, Long Khánh, Phước Long, Long Xuyên, Rạch Giá… đến đây.
Cha Matthêu Trần Trinh Khiết đã bầu chọn ban tiếp cư đầu tiên gồm chín người để điều hành những sinh hoạt cần thiết lúc ban đầu đó. Ngày 24.12.1965, Cha Matthêu bắt đầu thành lập họ đạo Khiết Tâm từ trại tị nạn; chia họ đạo thành ba khu vực: Trại Đồng Công, khu Trinh Vương, khu Hòa Bình.
Để được định cư lâu dài và ổn định, ngày 14.5.1966 chính quyền quyết định đổi trại tị nạn thành ấp, là một đơn vị hành chính của quận. Sau đó, quận Thủ Đức đã ký quyết định thay “trại tị nạn Khiết Tâm” thành “ấp Khiết Tâm”; những người lập nghiệp được chính thức là công dân thuộc xã Tam Bình.
Đến ngày 22.01.1967, mới bắt tay vào việc khởi công xây dựng kiến thiết các cơ sở của họ đạo Khiết Tâm. Dự lễ đặt viên đá đầu tiên xây dựng thánh đường có Cha Phanxicô Trần Thanh Khâm, đại diện Giáo phận Sài Gòn và Mục sư Banêtômăngxilot. Cha Phanxicô đã làm phép đặt viên đá đầu tiên để xây dựng Họ đạo Khiết Tâm.
Ngày 09.3.1967 Cha Hoàng Yến tiếp tục khởi công xây dựng trường nuôi dưỡng trẻ em bụi đời và trao cho Dòng Con Đức Mẹ Phú Xuân Huế làm cơ sở cô nhi. Nữ tu Huỳnh Thị Hải đã đưa một số em cô nhi từ Suối Lồ Ồ về nuôi dưỡng.
Ngày 20.7.1969 giáo xứ mở rộng và kiến thiết lại nghĩa trang và được làm phép sau đó. Ngày 19.3.1971, Dòng MTG Hà Nội về nhận đất xây dựng nhà dòng.
Ngày 12.6.1972 Cha Giuse Trần Văn Bình, Dòng Thánh Thể về xây dựng Dòng Thánh Thể Việt Nam. Bề Trên đầu tiên của Dòng Thánh Thể là Cha Giuse Nguyễn Thành Tâm cùng với Cha quản lý Hoàng Văn Phú và một số thầy cộng tác.
Ngày 21.9.1972, Tòa Tổng Giám mục Giáo phận Sài Gòn quyết định nâng họ đạo lên hàng giáo xứ, được gọi là Giáo xứ Khiết Tâm. Cũng trong ngày này giáo xứ đã tổ chức lễ bàn giao giáo xứ giữa Cha Matthêu Trần Trinh Khiết và Cha Giuse Nguyễn Thành Tâm, bề trên Dòng Thánh Thể.
Ngày 24.6.1973, giáo xứ đã lập ra các đoàn thể như:
Ban chấp hành các khu, đoàn Liên Minh Thánh Tâm, hội Con Cái Đức Mẹ, Đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể.
Ngày 01.3.1990, Đức Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình dâng Thánh lễ đặt viên đá đầu tiên xây dựng thánh đường. Và ngày 02.3.1991 quy tụ các ân nhân, thân nhân xa gần về Giáo xứ Khiết Tâm dâng lễ tạ ơn; cùng với Dòng Thánh Thể cung hiến ngôi thánh đường dâng Chúa Giêsu Thánh Thể đầu tiên tại quê hương Việt Nam.
Sau ngày khánh thành nhà thờ tôn vinh Thánh Thể, cha xứ cùng giáo dân tiếp tục xây dựng các công trình trong khuôn viên nhà thờ như trồng cây xanh, trải đường nhựa, xây hàng rào bờ bao nhà thờ cùng khu nghĩa trang của giáo xứ… Đây là thành quả và công lao của các cha quản xứ cùng giáo dân đã miệt mài ngày đêm vun đắp cho giáo xứ khang trang như ngày hôm nay.
Lời kết
“Giáo xứ Khiết Tâm đã lớn mạnh mọi chiều kích: đời sống vật chất và tinh thần, từ cơ cấu tổ chức đến sức sống nội tại trong các đoàn thể. Chúng ta đã thừa hưởng một truyền thống sống đạo của các bậc tiền nhân… Mỗi gia đình được mời gọi để tiếp nối truyền thống tốt đẹp đó bằng đời sống chứng tá trong môi trường giáo xứ, nơi làm việc, và trong gia đình hay chính phòng trọ của chúng ta” (Trích Lá Thư Cha Chánh Xứ - Kỷ Yếu 50 năm).