Bộ phim mới về nhà phân tâm học Freud: Nghệ thuật tranh luận

TGPSG / Aleteia -- Bộ phim “Freud's Last Session (Phiên họp cuối cùng của Freud)” - được phát hành vào thứ Sáu 22/12/2023 - có rất nhiều điều để ta học hỏi.

Tranh luận ngày nay dường như không còn là nghệ thuật nữa. Mọi người chủ yếu sử dụng mạng xã hội để thể hiện quan điểm của mình và những người khác thường ẩn sau màn hình để trả lời một cách thiếu tôn trọng, thô lỗ hoặc hoàn toàn không đưa ra lý do hay biện minh nào cho ý kiến ​​của mình.

Tuy nhiên, khi xem phim “Freud's Last Session” - một bộ phim trong đó C.S. Lewis và Freud đối đầu nhau để thảo luận về chủ đề nhạy cảm về sự tồn tại của Chúa - chúng ta nhận được lời nhắc nhở kịp thời về cách tranh luận một cách tôn trọng, cũng như thừa nhận rằng tất cả chúng ta đều có quyền có ý kiến riêng của mình.

Tất nhiên, cuộc trò chuyện của họ hoàn toàn là hư cấu. Chúng ta không có manh mối nào cho thấy Freud và Lewis đã từng thực sự nói chuyện với nhau - mặc dù có vẻ như Freud đã gặp một giáo sư Oxford vô danh nào đó vào cuối đời - nên làm sao mà biết được…?

Điều khiến cuộc gặp gỡ tưởng tượng của hai bộ óc rất khác nhau này trở thành một bộ phim hấp dẫn chính là cách hai nhà trí thức vĩ đại này phải gánh chịu rất nhiều đau khổ và điều này ảnh hưởng như thế nào đến cách họ trình bày quan điểm, bằng cách sử dụng các kỹ thuật rất tương phản.

Đối mặt với đau khổ

Một mặt, Hopkins mang đến một màn trình diễn rất mạnh mẽ trong vai Sigmund Freud đầy cảm xúc và giận dữ. Và công bằng mà nói, Freud có rất nhiều điều để tức giận. Freud không chỉ phải đến nước Anh từ quê hương ở Áo để thoát khỏi sự đàn áp của Đức Quốc xã mà còn phải đối mặt với căn bệnh ung thư hàm giai đoạn cuối vô cùng đau đớn.

Và đó chỉ là những khía cạnh thể chất mà ông phải chịu đựng trong những năm cuối đời. Freud cũng có nhiều cảm xúc khác nhau khi mất đi những người thân yêu trong những điều kiện khủng khiếp.

Tuy nhiên, Lewis cũng có một loạt đau khổ cần giải quyết, như Matthew Goode đã miêu tả. Mất mẹ từ khi còn nhỏ, Lewis bị cha mình bỏ rơi và chuyển đến nơi ở mới. Sau đó, Lewis phải chịu thêm mất mát trong Thế chiến thứ nhất, điều đã định hình cuộc đời và đức tin của Lewis mãi mãi.

Chúa ở bên bạn

Tuy nhiên, khi theo dõi cuộc tranh luận nảy lửa, có thể thấy rằng Lewis, một người có đức tin mạnh mẽ, có tâm hồn bình yên hơn nhiều so với Freud, là kẻ kịch liệt phủ nhận sự tồn tại của Chúa. Và bất chấp mọi phản kháng của Freud, đôi khi lập luận dựa trên trí óc, Lewis dường như bước ra khỏi cuộc tranh luận với thế thượng phong.

Và đây là những điều rút ra từ tính cách của Lewis, rất hữu ích để chúng ta áp dụng ngày nay:

1. Giữ lịch sự

Điều đó thường nói dễ hơn làm! Tuy nhiên, Lewis tôn trọng tình trạng, môi trường xung quanh và tuổi tác của chủ nhà. Ngay cả khi Freud đang tức giận nhất, Lewis vẫn có thể giữ thái độ lịch sự và để cho Freud nói thoải mái. Và quan trọng nhất là Lewis đã lắng nghe.

2. Đừng nghĩ người ta xúc phạm mình

Đây cũng không phải là việc dễ làm. Trong phim, Freud tấn công vào điều vô cùng thân thương trong trái tim Lewis - tình yêu của Lewis dành cho Chúa - tuy nhiên, người biên kịch phim vẫn đánh giá cao nguồn gốc đức tin của Freud như là trải nghiệm và nghiên cứu của chính nhà phân tâm học này, chứ không liên quan gì đến bản thân Lewis.

3. Chuẩn bị chính kiến

Lewis là một người có trí thông minh và kiến thức tuyệt vời, nhưng thường có thể bác bỏ những khẳng định của Freud bằng những suy nghĩ và phản ánh mạnh mẽ của chính mình đã được chứng minh và nghiên cứu đầy đủ.

4. Biết khi nào cần im lặng

Đôi khi trong cuộc tranh luận, Freud huênh hoang nhiều đến mức khiến Lewis không nói nên lời. Và đó có lẽ là một gợi ý để giữ im lặng. Hãy chọn cách tranh luận và biết khi nào dùng im lặng như là vũ khí mạnh nhất của bạn.

5. Biết tìm cách hài hước

Cười là một trong những cách tốt nhất để xoa dịu tình huống. Khi mọi thứ trở nên thực sự căng thẳng, một chút đùa cợt hoặc dí dỏm sẽ thực sự giúp cuộc trò chuyện tiếp tục với giọng điệu nhẹ nhàng hơn.

6. Tôn trọng nhau

Khi quan sát niềm đam mê trong đức tin của cả hai người, ta thấy họ tôn trọng ý kiến ​​của nhau. Họ không hề coi thường nhau mà dường như họ ngưỡng mộ nhau vì đã có những ý tưởng nhiệt thành như vậy ngay từ đầu. Và ở cuối phim, họ gần như chia tay nhau như những người bạn.

Cerith Gardiner (Aleteia) / Biên Dũng (TGPSG) chuyển ngữ