Giáo xứ Long Đại: quê hương Thánh Gẫm

Vào một buổi trưa tháng sáu, nắng như đổ lửa, từ xa lộ Hà Nội, nhóm Truyền Thông chúng tôi rẽ phải để vào đường Nguyễn Xiển, rồi đi thêm 8 cây số đường nhựa, và vượt qua 5 cây cầu mới đến được giáo xứ Long Đại.

Đây là giáo xứ tận cùng của hạt Thủ Thiêm, tọa lạc tại phường cù lao Long Phước quận 9, nằm êm ả cạnh bờ sông Đồng Nai hiền hòa, nên thơ, như an phận trước bao năm tháng đổi thay của lịch sử loài người.

Được sự đón tiếp ân cần, cởi mở của Cha chính xứ, chúng tôi như nhận được một hạnh phúc bất ngờ, quên đi bao mệt mỏi của một chuyến đi đầy gió bụi.

Theo Cha sở thì giáo xứ đã hiện diện cách đây 109 năm. Đây chính là quê hương của Thánh Matthêu Lê Văn Gẫm. Theo truyền khẩu và theo sách Hạnh Các Thánh, Thánh tử đạo Matthêu Lê Văn Gẫm sinh tại làng Long Đại; cộng đoàn giáo xứ ở đây mừng trọng thể lễ kính thánh nhân vào ngày 11 tháng 5 hằng năm, và tin rằng đức tin của người tín hữu chốn này được nuôi dưỡng, lớn lên là nhờ lời cầu bầu của Ngài. 

Quá trình hình thành và phát triển của giáo xứ Long Đại được thuật lại như sau:

- Nhà thờ họ hình thành khỏang hơn 100 năm
- 1935-1947: Cha Tiên giáo xứ Bến Gỗ đến dâng lễ
- 1947-1968: không biết rõ
- 1968: nhà thờ bị tàn phá do chiến tranh
- 1975: nhà thờ làm bằng vách lá, mái tôn do cha Théorodo Nguyễn Công Hoan, dòng Xitô Phước Sơn. Sau đó được xây lại năm 1983
- 1988-1991: Cha Gioakim Vũ Ngọc Long
- 1991-2001: Cha Đaminh Nguyễn Đạt Tam, dòng Thánh Thể
- 2001-2002: Cha Phêrô Trịnh Như Cung, dòng Thánh Thể
- 2002-2003: Cha Giuse Phan Ngọc Trợ, dòng Thánh Thể
- 2003-2007: Cha Giuse Nguyễn Công Kỳ, tu sửa nhà thờ năm 2004
- 2007 đến nay: Cha Micae Phạm Tiến Thành, dòng Thánh Thể

- Số giáo dân:

Năm thành lập giáo họ: 40 người
Năm 1944: khoảng 44 người
Năm 1974: khoảng 200 người
Năm 2004: 310 người
Năm 2009: 362 người

- Hội đồng Mục vụ Giáo xứ thành lập tháng 11 năm 2004 gồm 11 thành viên, họp vào chủ nhật đầu tháng
- Ca đoàn thành lập 1989-1992, hát chung với cộng đoàn
- Các Đoàn Thể: Hội Các Bà Mẹ Công Giáo: 25 người, và Hội Gia Trưởng 15 người, sinh hoạt 1 lần trong tháng.
- Các Giới: giới Nguời Cha 20 người, giới Bà Mẹ 40 người, Giới Trẻ 20 người, Giới Thiếu Nhi 50 em sinh hoạt các ngày trong tuần.
- Sinh hoạt Giáo lý: gồm các lớp Xưng Tội Rước Lễ Lần Đầu, Thêm Sức, Bao Đồng, Dự Tòng và Hôn Nhân.
- Bác Ái xã hội: Hội Các Bà Mẹ Công Giáo thường xuyên thăm hỏi, tặng quà những người neo đơn, bệnh tật, già nua công giáo và ngoại giáo. Giáo xứ chia sẻ quà tết khi Xuân về và tích cực hưởng ứng quyên góp giúp nạn nhân thiên tai, lũ lụt.

Vào năm 2010 cộng đoàn giáo xứ sẽ hân hoan đón mừng kỷ niệm 110 năm thành lập.

Rời Giáo xứ Long Đại, chúng tôi cảm thấy thật hạnh phúc vì vừa thực hiện được một cuộc hành hương về quê cha đất tổ của một vị thánh tử đạo nổi tiếng của Việt Nam: Thánh Matthêu Gẫm của cù lao Long Đại, Long Phước hiền hoà.