Vực thẳm tình yêu nơi ‘Đồi Gió Hú’

CỐT TRUYỆN

“Catherine Earnshaw, cầu mong sao cho em không được yên nghỉ chừng nào tôi còn sống! Em bảo rằng: tôi đã giết em! Vậy thì hãy ám tôi đi! Những người bị giết thường ám kẻ giết mình, tôi tin thế! Tôi biết là xưa nay các hồn ma vẫn thường lang thang trên cõi trần. Vậy hỡi hồn ma Catherine, hãy luôn ở bên tôi dưới bất kỳ hình thức nào. Hãy cứ làm cho tôi phát điên lên! Xin đừng bỏ mặc tôi trong cái vực thẳm này, nơi tôi không thể tìm ra em! Ôi, lạy Chúa! Phải nói sao bây giờ? Tôi không thể sống thiếu cuộc đời của tôi (là Catherine) được! Tôi không thể sống thiếu hồn của tôi (là Catherine) được!” 

Đó là những tiếng gào thét rùng rợn của Heathcliff trước cái chết của người mình yêu là Catherine. Hắn đã rên rỉ van xin hồn ma Catherine hãy đến ám vào hắn cho đến suốt đời! 

Heathcliff và Catherine được nhắc đến trên đây, là hai nhân vật chính của cuốn tiểu thuyết ‘Đồi Gió Hú’ (1847) do nữ văn sĩ Emily Bronte sáng tác. Tác giả đã ghi lại toàn bộ quá trình trả thù dài đăng đẳng của Heathcliff, khi người yêu của hắn là Catherine đã bỏ hắn mà đi lấy chồng. 

Heathcliff xuất thân là đứa trẻ mồ côi được ông Earnshaw nhặt về nuôi nấng tại nhà ông ở Đồi Gió Hú. Sống trong ngôi nhà này, cậu và cô con gái của bố nuôi là Catherine dần dần phát sinh tình yêu mãnh liệt với nhau; nhưng đồng thời cậu cũng trở thành cái gai trong mắt người con trai ruột của bố nuôi là Hindley.

Hindley luôn coi Heathcliff kẻ phá đám và xâm phạm quyền lợi của mình. Khi ông Earnshaw chết, Hindley nghiễm nhiên trở thành kẻ kế thừa. Ông chủ mới và non trẻ này đã cư xử rất tàn bạo với Heathcliff khiến Heathcliff cảm thấy hết sức cay đắng. Sự nhục nhã của đứa con nuôi này đã lên tới tột cùng khi Catherine yêu Heathcliff tha thiết, nhưng lại trở thành vợ của một người môn đăng hộ đối với nàng là Edgar Linton. 

Trong nỗi cay đắng tận cùng, Heathcliff bỏ nhà ra đi nhiều năm, và khi trở lại Đồi Gió Hú, hắn đã là một đại gia. Hắn sau đó đã thành công trong mưu lược chiếm lấy tài sản và nhà cửa của Hindley. Và sau cái chết Catherine - cái chết gây nỗi đau khủng khiếp cho hắn như đã được mô tả trên đây - Heathcliff đã cưới được cô em chồng của Catherine là Isabella. Từ đây, hắn tha hồ triển khai kế hoạch trả thù của mình: nhục mạ Hindley và ra sức làm khổ chính vợ mình là Isabella cho đến khi Isabella qua đời, chỉ vì Isabella là em của Edgar (tình địch của hắn)!

Heathcliff bắt con trai mình là Linton phải cưới Cathy (con gái của Catherine và Edgar) để chiếm lấy nhà cửa và tài sản của tình địch Edgar - khi Edgar qua đời ít ngày sau đó. Ước mộng trả thù của Heathcliff hầu như đã đạt được trọn vẹn, nhưng tổ ấm của Heathcliff thì luôn mãi là địa ngục với những hận thù chất ngất. Hắn tha hồ theo ý mình mà điều khiển 3 người trẻ: con trai Linton của hắn và cô con dâu Cathy, cùng với con trai của kẻ thù là Hareton (con của Hindley).

Một tháng sau khi Edgar chết, con trai ốm yếu của Heathcliff là Linton cũng qua đời, để lại cô vợ trẻ Cathy sống như một người tù giam lỏng của bố chồng Heathcliff nơi Đồi Gió Hú.

Và lịch sử được lập lại: giống hệt quan hệ của mẹ mình với Heathcliff trước kia, Cathy dần dần trở nên thân thiết với Hareton cục mịch vô học - do sự dạy dỗ thô bạo của Heathcliff. Chẳng bao lâu sau, Heathcliff cũng qua đời và được chôn cạnh Catherine, đúng như ước nguyện của hắn khi còn sống. Và sau một chuỗi dài những tình tiết vô cùng đen tối như chính khung cảnh u ám của Đồi Gió Hú, có vẻ như truyện Đồi Gió Hú đã kết thúc có hậu khi Cathy và Hareton được sống chung hạnh phúc với nhau ở nơi hoang vu này, quên hết mọi ân oán hận thù vô cùng thảm khốc của thế hệ đã qua nơi Đồi Gió Hú.

MỘT KIỆT TÁC

Truyện Đồi Gió Hú đã được chuyển thành phim rất nhiều lần [1], và là một tác phẩm tuyệt vời - được các giới chuyên môn phân tích rất kỹ dưới nhiều góc cạnh khác nhau: văn học, phân tâm học, lịch sử, xã hội và kinh tế học, tôn giáo và siêu hình học… [2]

Ở đây chúng ta có thể nhìn thoáng qua vào những mái ấm lần lượt xuất hiện trong câu chuyện:

Trước hết là hai gia tộc có bầu khí xem ra đối nghịch nhau: bầu khí đầy sóng gió của gia tộc Earnshaw (gồm Earnshaw, Hindley, Catherine và Heathcliff) và bầu khí yên tĩnh của gia tộc Linton (Edgar, Isabella…). Tuy nhiên, cả hai nơi này đều đã chìm trong cơn bão bất hạnh khi Heathcliff quay trở về với mưu đồ trả thù hừng hực trong lòng. Tình yêu mãnh liệt đối với Catherine lại trở thành động lực phá hoại đầy ác độc của Heathcliff.  

Từ hai gia tộc này, ta thấy xuất hiện hai mái ấm nho nhỏ khác nhau: tổ ấm của Catherine với Edgar và tổ ấm của Isabella với Heathcliff. Dù Isabella rất chân thành yêu chồng, nhưng tổ ấm của cô luôn là hỏa ngục vì được hình thành từ động lực trả thù của Heathcliff: Heathcliff cưới cô chỉ để hành hạ cô cho thỏa lòng căm thù đối với người anh của Isabella. Và ngọn lửa căm hận của Heathcliff tất nhiên cũng đã làm cho tổ ấm ban đầu rất hạnh phúc của Catherine biến thành vực thẳm tăm tối, vì Catherine vẫn còn yêu Heathcliff.

Tổ ấm của thế hệ thứ hai giữa Cathy và Linton tất nhiên cũng chẳng thể có hạnh phúc vì cũng được hình thành từ kế hoạch đầy tăm tối của Heathcliff.

Chỉ khi toàn thể thế hệ ban đầu của Đồi Gió Hú khuất bóng - trong đó có Heathcliff - mái ấm kế tiếp giữa Cathy và Hareton mới tìm thấy ánh sáng.

Như vậy, Đồi Gió Hú tuy là một địa điểm trên cao, nhưng đã biến một vực thẳm tăm tối, chôn vùi bao nhiêu con tim trong đau thương. Tuy nhiên, cuối cùng ánh sáng cũng đã chiến thắng ở nơi này, để cho mọi người xác tín rằng: một tình yêu đích thực không thể đi đôi với hận thù. Hận thù luôn đẩy con người vào vực thẳm. Tình yêu phải thoát ra khỏi cái bẫy của căm hận, để nhờ những nỗ lực không ngừng của bao dung và tha thứ, tình yêu đích thực sẽ mang lại ánh sáng cho gia đình và hơi ấm hạnh phúc cho xã hội. 

Vực thẳm của 'Đồi Gió Hú' khiến ta liên tưởng đến đại dịch Covid-19. Đại dịch này xem ra là một vực thẳm đầy tăm tối của gia đình nhân loại hôm nay. Nhưng ngay trong lòng bóng tối rùng rợn này, cũng đang rực sáng lên rất nhiều nỗ lực yêu thương, hy sinh, liên đới và phục vụ. Ước mong ánh sáng của tình yêu thương bao dung quảng đại mỗi ngày một lan tỏa mạnh mẽ, xua tan bóng tối hận thù ích kỷ đang lây lan nhanh chóng khắp nơi như đại dịch corona...