Đức Lêô XIV: Thiên Chúa đã mở cho chúng ta con đường dẫn đến sự sống đời đời

Tác giả: Salvatore Cernuzio

Xuân Đại (TGPSG) biên dịch từ Vatican News

TGPSG/Vatican News -- Đức Giáo hoàng Lêô XIV chủ sự Thánh Lễ tưởng niệm các tín hữu đã qua đời tại Nghĩa trang Verano nổi tiếng ở Rôma. Ngài nhắc rằng: “Đức tin Kitô giáo được xây dựng trên mầu nhiệm Vượt Qua của Chúa Kitô. Đức tin ấy giúp chúng ta cảm nghiệm ký ức không chỉ như việc hồi tưởng quá khứ, nhưng trên hết, là niềm hy vọng hướng tới tương lai.” Sau Thánh Lễ, ngài đã đến hầm mộ của Đền thờ Thánh Phêrô để cầu nguyện cho các Đức Giáo hoàng đã qua đời.

Đức Thánh Cha Lêô chủ sự Thánh Lễ tưởng niệm các tín hữu đã qua đời vào Chúa Nhật ngày 2 tháng 11 tại nghĩa trang Verano ở Rôma. Ngài nhấn mạnh rằng lời loan báo về sự sống – sự sống đời đời mà Chúa Kitô ban – vang vọng giữa những bia mộ của người đã khuất: Thiên Chúa “sẽ tiêu diệt sự chết mãi mãi. Thật vậy, Người đã chiến thắng nó rồi, mở ra cho chúng ta con đường dẫn tới sự sống đời đời bằng cách đi qua thung lũng sự chết trong mầu nhiệm Vượt Qua của Người. Nhờ kết hiệp với Người, chúng ta cũng có thể vượt qua thung lũng sự chết.”

Chiêm niệm, Hy vọng, Bác ái và Thinh lặng - bốn pho tượng nổi tiếng tại nghĩa trang Verano, được điêu khắc vào thế kỷ XIX bởi nghệ nhân Vespignani - như đang dõi theo bước chân Đức Thánh Cha tiến vào khu Quadriportico, nơi đánh dấu ranh giới giữa những con đường thành phố và bảo tàng ngoài trời độc đáo này, vốn nổi tiếng với các tác phẩm điêu khắc và giá trị nghệ thuật-lịch sử của nó.

Đây là một “thành phố trong lòng thành phố”, rộng 83 hecta và được bao quanh bởi những bức tường cao đặc trưng, là nơi Đức Thánh Cha mong muốn cử hành phụng vụ ngày 2 tháng 11, tiếp nối truyền thống do vị tiền nhiệm là Đức Phanxicô khởi xướng vào năm 2013, khi ngài đến nghĩa trang tại khu San Lorenzo này để cầu nguyện cho những người đã qua đời.

Truyền thống ấy tiếp tục trong những năm sau, với các Thánh Lễ được cử hành tại nhiều nghĩa trang khác ở Rôma, Anzio, Nettuno và các khu vực lân cận.

Đức Giáo hoàng đặt một bó hoa hồng trắng trên mộ gia đình Nicolini (@Vatican Media)

Một bó hoa tươi

Đức Giáo hoàng Lêô bước đi qua khu Pincetto của nghĩa trang, trong khi ca đoàn Schola Cantorum cất lên những lời ca của bài Requiem (Cầu hồn).

Toàn khu vực đã được phong tỏa từ sáng sớm; khoảng 2.500 người – gồm nam nữ giáo dân, người cao tuổi, các nữ tu và linh mục – đã nhanh chóng đến ngồi kín khu quảng trường, nơi được bao quanh bởi những hàng bia mộ, các lăng nhỏ, tượng đá và nhà nguyện tang lễ.

Khắp nơi, người ta có thể nhìn thấy tượng các thiên thần sầu muộn, tượng Đức Mẹ khóc, những bức điêu khắc phụ nữ bồng con, các tượng bán thân, vòm đá, nhà nguyện – thậm chí có cả tượng sói Capitoline.

Nơi đây, có nhiều bức ảnh màu và ảnh đen trắng, một số đã có từ những năm đầu thế kỷ này.

Lễ đài đơn sơ được dựng lên cho Thánh Lễ do Đức Thánh Cha chủ sự được đặt một bàn thờ mạ vàng nổi bật. Chỉ cách vài bước là ngôi mộ mang dòng chữ lớn “Garibaldi”, ngôi mộ này nằm phía trước những ngôi mộ của các nhân vật lịch sử, văn sĩ, học giả, nghệ sĩ và nhạc sĩ. Đây là nơi an nghỉ của Ricciotti Garibaldi, con trai của anh hùng nước Ý, cùng với các hậu duệ của ông.

Khi tưởng nhớ người đã khuất, “chúng ta vẫn mang họ trong tim mình”

Đức Giáo hoàng Lêô XIV đã đến nghĩa trang Verano lúc 15 giờ 45, được đón chào bằng những tràng pháo tay nhẹ - trong bầu khí trang nghiêm và linh thiêng của dịp lễ.

Đi cùng với ngài là Đức Hồng y Đại diện Baldo Reina. Bên ngoài nghĩa trang, Đức Thánh Cha chào bà Silvia Scozzese, Phó Thị trưởng thành phố Rôma, cùng các quan chức khác.

Cử chỉ đầu tiên của ngài là dừng lại trước một ngôi mộ, nằm gần lối vào nghĩa trang, nơi dòng chữ Antonia Coccia Nicolini và gia đình đã phai mờ theo năm tháng.

Trên phiến đá cẩm thạch, Đức Thánh Cha đặt một bó hoa hồng trắng, dừng lại trong giây lát để cầu nguyện, rồi ban phép lành như một cử chỉ tượng trưng dành cho tất cả những người đã yên nghỉ tại nghĩa trang Verano.

Bài giảng của Đức Thánh Cha bắt đầu bằng việc tưởng nhớ những người đã khuất: “Dù họ đã rời xa chúng ta trong ngày lìa đời, chúng ta vẫn mang họ trong tim, và ký ức về họ luôn sống động trong đời sống hằng ngày của chúng ta.”

“Đôi khi, chúng ta chợt nhớ đến ai đó, chúng ta hồi tưởng lại những kỷ niệm đã cùng họ chia sẻ. Những nơi chốn, và cả hương thơm quen thuộc trong ngôi nhà mình, đều nhắc chúng ta về những người thân yêu đã ra đi. Chúng lưu giữ ký ức về họ cách sống động trong tâm hồn chúng ta.”

Đức Giáo hoàng Lêô XIV trong Thánh lễ tại nghĩa trang Verano (@Vatican Media)

Niềm hy vọng tương lai đặt nền trên sự phục sinh của Đức Kitô

Tuy nhiên, cử hành hôm nay không chỉ đơn thuần là một khoảnh khắc tưởng nhớ: “Đức tin Kitô giáo, được xây dựng trên mầu nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô, giúp chúng ta sống lại ký ức không chỉ như việc hồi tưởng quá khứ, nhưng trên hết, là niềm hy vọng hướng tới tương lai.”

Vì thế, “điều quan trọng không phải là ngoái nhìn về sau, nhưng là hướng tới cùng đích của hành trình - về bến cảng bình an mà Thiên Chúa đã hứa, về bữa tiệc vĩnh cửu đang chờ đợi chúng ta,” nơi mà sự chết bị tiêu diệt mãi mãi.

Chính “niềm hy vọng cho tương lai” này mang lại ý nghĩa cho việc tưởng nhớ và lời cầu nguyện. Đức Thánh Cha Lêô XIV nhấn mạnh: “Đó không phải là ảo tưởng nhằm xoa dịu nỗi đau chia ly với người thân, cũng không chỉ là lạc quan tự nhiên của con người,”.

“Đó là niềm hy vọng đặt nền tảng trên sự Phục sinh của Đức Giêsu, Đấng đã chiến thắng sự chết và mở ra cho chúng ta con đường dẫn tới sự sống viên mãn.”

Tình yêu chiến thắng sự chết

Nhắc lại một bài giáo lý gần đây trong buổi Tiếp kiến chung, Đức Thánh Cha nói rằng Đức Kitô là “đích đến của hành trình chúng ta.” Ngài “bảo đảm cho chúng ta đến nơi, dẫn chúng ta trở về nhà, nơi chúng ta được chờ đợi, được yêu thương và được cứu độ.”

Và đích điểm cuối cùng đó sẽ là “một cuộc gặp gỡ trong tình yêu.” Chính tình yêu ấy đã khiến Thiên Chúa tạo dựng chúng ta; chính tình yêu ấy khiến Con của Ngài “cứu chúng ta khỏi sự chết”; và cũng chính tình yêu ấy khiến Ngài “ước mong chúng ta được sống mãi với Ngài và với những người thân yêu của mình.”

Vì thế, Đức Thánh Cha nhấn mạnh: “Chúng ta có thể bước đi hướng về đích đến ấy, và ngay bây giờ đã có thể cảm nhận nó qua mối dây liên kết không thể tách rời với những người đã ra đi trước chúng ta,” khi “chúng ta sống trong tình yêu và thể hiện lòng bác ái với tha nhân, đặc biệt là những người yếu đuối và thiếu thốn nhất.”

“Tình yêu chiến thắng sự chết. Trong tình yêu, Thiên Chúa sẽ quy tụ chúng ta cùng những người thân yêu của mình. Và nếu chúng ta cùng nhau bước đi trong đức ái, chính cuộc đời chúng ta trở thành lời cầu nguyện dâng lên Thiên Chúa, kết hợp chúng ta với những người đã khuất, đưa chúng ta lại gần họ hơn, khi cùng chờ đợi được gặp lại trong niềm vui của sự sống đời đời.”

Đức Giáo hoàng Lêô XIV trong Thánh lễ cầu cho các tín hữu đã qua đời tại nghĩa trang Verano, Rôma (@Vatican Media)

Lau khô mọi giọt lệ

Đức Thánh Cha Lêô nhấn mạnh lời mời gọi chúng ta tín thác vào “niềm hy vọng không bao giờ làm thất vọng”: “Chúng ta hãy hướng ánh nhìn lên Đức Kitô Phục Sinh và nghĩ đến những người thân yêu đã qua đời như được bao bọc trong ánh sáng của Người. Hãy để cho lời hứa về sự sống đời đời của Chúa vang dội trong tâm hồn chúng ta. Chính Người sẽ tiêu diệt sự chết mãi mãi.”

Ngài kết luận: “Chúa đang chờ đợi chúng ta, và khi chúng ta gặp Người vào cuối hành trình trần thế, chúng ta sẽ được vui mừng cùng Người và những người thân yêu đã ra đi trước chúng ta.”

“Ước chi lời hứa này nâng đỡ chúng ta, lau khô những giọt lệ, và nâng ánh nhìn chúng ta lên hướng về niềm hy vọng cho tương lai không bao giờ phai tàn.”

Thánh lễ kết thúc với Kinh Cầu cho các linh hồn được nghỉ yên muôn đời, khi màn đêm buông xuống giữa những hàng bách xanh rì của nghĩa trang Verano.

Đức Thánh Cha ban phép lành cho tất cả những người hiện diện: nhiều người cúi đầu cầu nguyện, có những người lưu lại những khoảnh khắc bằng điện thoại, và có những người khác vẫn cầm hoa trên tay, sẵn sàng đến viếng mộ người thân.

Sau khi trở về Vatican, Đức Thánh Cha Lêô đã đến hầm mộ tại Đền thờ Thánh Phêrô để dâng lời cầu nguyện riêng cho các Đức Giáo hoàng đã qua đời.