ĐHY Arizmendi: Khi con người bị lệ thuộc vào điện thoại
Tác giả: ĐHY Felipe Arizmendi
Dom Bảo Lộc (TGPSG) biên dịch từ exaudi.org
Đức Hồng y Felipe Arizmendi - Giám mục hưu trí của giáo phận San Cristóbal de Las Casas, cũng là Chủ tịch Ủy ban Giáo lý Đức tin thuộc Hội đồng Giám mục Mexico (CEM) - đã chia sẻ với độc giả Exaudi bài viết mục vụ hằng tuần dưới đây.
SỰ KIỆN
Không ai có thể phủ nhận những lợi ích mà điện thoại di động mang lại. Đó là một phương tiện tuyệt vời, là hoa trái của trí tuệ mà Thiên Chúa ban cho con người. Nhờ nó, chúng ta dễ dàng liên lạc, tìm kiếm, lựa chọn và quyết định nhiều điều trong cuộc sống. Những việc trước kia thật khó khăn, nay trở nên đơn giản hơn. Chính vì thế điện thoại đã trở thành “vật bất ly thân” với hầu hết mọi người, đặc biệt là ở giới trẻ.
Tuy nhiên, ở nhiều trường hợp, chiếc điện thoại lại trở thành “sợi dây trói buộc” khiến người ta không thể sống thiếu nó. Hệ quả là con người xa cách nhau và xa rời thực tại.
Có người hỏi tôi: “Thưa Đức cha, con xưng tội có thành sự không, khi cha giải tội chỉ cắm cúi dùng điện thoại?” Người ấy kể rằng: ngay từ lúc bắt đầu, khi hối nhân thú nhận tội lỗi, vị linh mục vẫn mải nhìn màn hình điện thoại. Sau khi hối nhân vừa dứt lời xưng thú, ngài liền ban lời tha tội mà mắt vẫn không rời điện thoại. Liệu như vậy bí tích có thành sự không?
Tôi trả lời: Dĩ nhiên là thành sự, vì Thiên Chúa nhìn thấu lòng người. Nhưng hành vi ấy cho thấy vị linh mục này thiếu tôn trọng hối nhân cách trầm trọng. Tốt hơn hết, linh mục ấy đừng nên ngồi vào tòa giải tội. Giải tội là giây phút rất linh thánh. Hối nhân xứng đáng được lắng nghe, được trân trọng cả tâm hồn lẫn con tim.
Khi tôi hướng dẫn các buổi tĩnh tâm dành cho linh mục, chủng sinh, tu sĩ, tôi cũng thường gặp tình trạng tương tự: có người chăm chú vào điện thoại hơn là suy gẫm.
Trong các cuộc họp hoặc hội nghị các loại, từ đại biểu và thượng nghị sĩ đến các chức sắc trong Giáo hội, khi các vấn đề khác nhau được thảo luận, một số người bỏ phiếu mà không cần biết những gì đang được quyết định, hoặc họ bày tỏ ý kiến của mình mà không suy tính đến những gì diễn giả đã trình bày, bởi vì họ tập trung nhiều hơn vào những tin tức hoặc thông tin mới nhất trên điện thoại di động của họ, hơn là những gì đang được thảo luận. Sự tò mò đã chiếm lấy tâm trí họ.Và nếu lỡ quên hay đánh mất điện thoại, họ cảm thấy trống rỗng, mất phương hướng.
Tình trạng này cũng xảy ra trong gia đình: trong bữa ăn, thay vì trò chuyện, mỗi người lại cúi xuống màn hình riêng trên điện thoại của mình. Ngay cả trong đời sống vợ chồng, có đôi khi người ta dành hàng giờ cho điện thoại, thay vì sẻ chia cuộc sống với nhau.
Nhiều trường học đã phải cấm học sinh tiểu học sử dụng điện thoại trong lớp, vì chúng khiến các em xao lãng, mất tập trung, khó ghi nhớ hay học thuộc bài. Một số nơi khác cũng đang tìm cách hạn chế để học sinh không lạm dụng điện thoại.
SOI SÁNG
Đức Giáo hoàng Lêô XIV, trong dịp Năm Thánh của các nhà truyền giáo kỹ thuật số, đã nói:
“Chúa Giêsu đã gọi những môn đệ đầu tiên khi họ đang vá lưới. Hôm nay, Ngài cũng mời gọi chúng ta xây dựng những chiếc lưới khác: lưới tình bằng hữu, lưới yêu thương, lưới hiệp thông, nơi những gì đổ vỡ được hàn gắn, nỗi cô đơn được chữa lành.
Không quan trọng số lượng người theo dõi, nhưng quan trọng là trong mỗi cuộc gặp gỡ, ta cảm nghiệm được tình yêu vô biên của Thiên Chúa. Đó là những mạng lưới giải thoát, cứu độ, khơi mở không gian cho người khác hơn là cho chính mình; nơi đó không có ‘bong bóng lọc thông tin’[i] nào có thể bóp nghẹt tiếng nói của kẻ yếu thế.
Đó là mạng lưới giúp ta khám phá lại vẻ đẹp của cái nhìn gặp gỡ nhau, mạng lưới sự thật, để mỗi câu chuyện thiện hảo trở thành một mắt lưới trong đại mạng lưới của Thiên Chúa.
Hãy là những tác nhân hiệp thông, phá vỡ chia rẽ, cực đoan và chủ nghĩa cá nhân. Hãy hướng lòng về Đức Kitô, để chiến thắng những cám dỗ của thế gian: tin giả, sự phù phiếm… bằng vẻ đẹp và ánh sáng của chân lý.” (29.07.2025).
Trong cuộc gặp gỡ các bạn trẻ nhân dịp Năm Thánh, ngài cũng nhắn nhủ:
“Internet và mạng xã hội là cơ hội tuyệt vời cho đối thoại, gặp gỡ, trao đổi và tiếp cận tri thức. Nhưng khi bị chi phối bởi não trạng thương mại, chúng lại gây ngắt quãng các mối quan hệ, biến chúng trở thành mong manh, lo âu, bất ổn.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã cảnh báo: đôi khi ‘các cơ chế truyền thông, quảng cáo, mạng xã hội khiến con người trở nên mê ngủ, lệ thuộc vào tiêu thụ.’
Và ngày nay, có những thuật toán định đoạt ta phải xem gì, nghĩ gì, kết bạn với ai. Lúc ấy, khi công cụ thống trị con người, con người trở thành công cụ, như một món hàng trong thị trường.
Chỉ có những mối tương quan chân thành, bền chặt mới có thể nuôi dưỡng những câu chuyện của một đời sống tốt đẹp.” (02.08.2025).
HÀNH ĐỘNG
Chúng ta hãy tập, không để lệ thuộc vào chiếc điện thoại: biết lúc nào nên dùng và lúc nào nên gác lại.
Hãy đặt mình vào vị trí của người đối diện: nếu ta lắng nghe mà không thật sự chú tâm, họ sẽ cảm thấy mình không được trân trọng.
Yêu thương tha nhân cũng có nghĩa là dành trọn tâm tình cho họ, trước khi quan tâm đến chiếc điện thoại của mình.
[i] Cụm từ “bong bóng lọc thông tin (filter bubble)” đề cập đến một hiện tượng trong thế giới số và Internet, nơi mà các thuật toán của các nền tảng trực tuyến (như mạng xã hội, công cụ tìm kiếm) tùy chỉnh nội dung mà người dùng thấy dựa trên hành vi và sở thích trước đây của họ. Kết quả là, người dùng thường chỉ nhìn thấy thông tin và quan điểm mà họ đã đồng ý hoặc thích, trong khi những ý kiến và nguồn thông tin khác nhau hoặc đối lập bị loại bỏ hoặc hạn chế đến mức tối thiểu.
bài liên quan mới nhất

- “Hội Chuyện Nhiều” - Khi phục vụ trở thành Hồng ân
-
Mái trường Giêsu - Dấu ấn của một sự bắt đầu -
“Em Đi Lễ Nhé!” – Hành trình gieo mầm đức tin cho thiếu nhi -
Kẹt xe: Một cơ hội tuyệt vời để trở nên thánh thiện -
Khám phá tiếng gọi của Chúa -
Linh mục Rôcô Nguyễn Duy chia sẻ Lời Chúa nhân dịp Ngân khánh linh mục -
Quốc gia duy nhất có hình Kinh Thánh trên lá cờ -
Một ngày đượm thắm tình huynh đệ với lòng mến bác ái yêu thương -
Đức Lêô XIV nhớ đến Giới trẻ ở Gaza, Ukraine ... -
Khách hành hương Thánh Thể mang Chúa Giêsu vào đời sống hằng ngày
bài liên quan đọc nhiều

- Hãy ký thác đường đời cho Chúa
-
"Ngài đã có một tỷ số tuyệt vời" tại Mật nghị -
Giáo lý viên giáo xứ Tam Hải: Bốn mùa Chúa đổ hồng ân -
Nụ hôn của Chúa Giêsu: Bài học từ một cậu bé giúp lễ -
Người có IQ cao nhất thế giới nói về Thiên Chúa -
Gia đình Giáo lý viên -
Thách thức của Tình yêu -
Chúa vẫn chờ đợi -
Ba ơi, Con đã về! -
Em là thiên thần trong mắt tôi