Trái tim Thiên Chúa vẫn luôn rộng mở - Nghi thức đóng Cửa Thánh Đức Bà Cả

Tác giả: Isabella Piro

Cao Trí (TGPSG) biên dịch từ Vatican News

TGPSG/Vatican News -- Nghi thức đóng Cửa Thánh tại Đền thờ Đức Bà Cả đã diễn ra vào ngày lễ Giáng Sinh, với lời mời gọi của Đức Hồng y tổng quản Vương cung thánh đường này, kêu gọi các tín hữu luôn mở lòng để lắng nghe Lời Chúa, đón nhận tha nhân và thực hành tha thứ.

Tiếng chuông cổ ‘Sperduta’, biểu tượng của tinh thần hành hương, đã ngân vang khi Cửa Thánh của Vương cung thánh đường Đức Bà Cả được đóng lại”.

Lúc hoàng hôn ngày 25-12-2025, lễ trọng Chúa Giáng Sinh, trong bối cảnh Roma đẫm mưa suốt nhiều ngày liền, các tín hữu hành hương đã tham dự nghi thức cổ kính này do Đức Hồng y tổng quản Rolandas Makrickas chủ sự. “Khi chúng ta đóng Cửa Thánh này, chúng ta tin rằng trái tim của Đấng Phục Sinh, nguồn mạch vô tận của sự sống mới, vẫn luôn rộng mở cho những ai đặt niềm hy vọng nơi Người,” ngài nói.

Nghi thức cổ kính và long trọng

Sau đó, trong thinh lặng, Đức Hồng y tiến lên các bậc thềm dẫn tới Cửa Thánh. Và vẫn trong thinh lặng, ngài quỳ gối nơi ngưỡng cửa, dừng lại cầu nguyện. Cuối cùng, ngài đứng dậy và đóng cửa lại.

Gần một năm đã trôi qua kể từ khi Cửa Thánh này được mở vào ngày 1-1-2025. Quyết định đóng Cửa Thánh nơi này vào ngày 25-12-2025 không phải là ngẫu nhiên, bởi vì Đền thờ này đang lưu giữ thánh tích Máng Cỏ - Hài Nhi Giêsu mới sinh đã từng được đặt nằm trong máng cỏ này.

Trở nên những cánh cửa rộng mở cho người khác

“Không phải là ân sủng của Thiên Chúa bị đóng lại, mà là một thời gian đặc biệt của Giáo Hội đã kết thúc; còn điều luôn mở ra mãi mãi chính là trái tim đầy lòng thương xót của Thiên Chúa”, Đức Hồng y Makrickas đã nhấn mạnh như thế trong Thánh lễ sau nghi thức, được sinh động nhờ Ca đoàn Liberiana, đang mừng kỷ niệm 480 năm thành lập chính thức trong Năm Thánh này.

Đức Hồng y nói: “Hôm nay chúng ta thấy Cửa Thánh khép lại, nhưng cánh cửa thực sự quan trọng vẫn là cánh cửa của trái tim chúng ta: cánh cửa ấy mở ra khi chúng ta lắng nghe Lời Chúa, mở rộng khi chúng ta đón nhận anh chị em mình, và được củng cố khi chúng ta tha thứ và xin được tha thứ.”

Vì thế, ngài mời gọi hãy ghi nhớ rằng “việc bước qua Cửa Thánh là một ân ban, và từ hôm nay, trở nên những cánh cửa rộng mở cho người khác chính là sứ mạng của chúng ta trong tương lai.” Như thế, một cử chỉ đơn sơ và long trọng trở thành “ký ức tri ân và một sứ mạng can đảm.”

Một Năm Thánh, hai Đức Giáo hoàng

Trong bài giảng, Hồng y Trưởng Đẳng nhấn mạnh tính độc đáo của Năm Thánh Hy Vọng sắp kết thúc: một Năm Thánh được Đức Giáo hoàng Phanxicô khai mở và được Đức Giáo hoàng Lêô tiếp nối.

Tiền lệ duy nhất từng xảy ra là trong Năm Thánh 1700, được Đức Innocentê XII khai mở và được Đức Clêmentê XI kết thúc.

Nhưng hôm nay, cũng như khi ấy, đó là, “sự chuyển giao trách nhiệm và vai trò lãnh đạo, cho chúng ta thấy hình ảnh của đời sống Giáo Hội không bao giờ chấm dứt”, bởi vì “Chúa không bao giờ bỏ rơi Giáo Hội của Người.”

Hòa bình là điều có thể

Đức Hồng y nói tiếp, Năm Thánh Hy Vọng, là “thời gian trong đó Giáo Hội một lần nữa loan báo cho toàn thế giới rằng Thiên Chúa không xa cách, rằng hòa bình là điều có thể, và rằng lòng thương xót mạnh hơn tội lỗi.”

Noi gương các vị Giáo hoàng Phanxicô và Lêô, Đức Hồng y Makrickas khẳng định rằng: hy vọng không phải là ảo tưởng, cũng không phải là sự trốn tránh thực tại hay lạc quan ngây thơ, nhưng là “một sức mạnh cụ thể mở ra những con đường mới”, “một quyết định được ghi dấu bởi tình yêu”, và “tham dự vào sự sống của Ngôi Lời đã làm người, là ánh sáng không đêm tối nào có thể dập tắt.”

Hy vọng được sinh ra từ sự chào đón

Vì thế, Năm Thánh không phải là “một biến cố để cất vào lưu trữ khi kết thúc, nhưng là lời mời gọi luôn chú tâm đến Chúa Con, bởi nếu không lắng nghe Lời Chúa thì hy vọng sẽ tàn lụi.”

Đức Hồng y tổng quản nói thêm: Gương mẫu cần noi theo chính là Đức Maria, Đấng “đã dạy cho mọi người rằng: hy vọng được sinh ra từ sự chào đón: đón nhận Thiên Chúa đi vào đời sống, đón nhận tha nhân, và đón nhận tương lai mà không sợ hãi.” Chỉ bằng cách đó, nghĩa là để cho Thiên Chúa bước vào tâm hồn chúng ta, chúng ta mới có thể mở ra Cửa Thánh đích thực, “Cửa của lòng thương xót, của hòa giải và của tình huynh đệ.”

Chuyển Năm Thánh thành hành động cụ thể

Sau cùng, từ Vương cung thánh đường lưu giữ linh ảnh Đức Mẹ Salus Populi Romani, cũng như di hài của Đức Giáo hoàng Phanxicô và nhiều vị Giáo hoàng khác, Đức Hồng y Makrickas mời gọi các tín hữu biến những khoảnh khắc mạnh mẽ của Năm Thánh thành lời cầu nguyện được canh tân, thành sự quan tâm cụ thể đến người nghèo, sự hòa giải trong gia đình, thành sự dấn thân sáng tạo trong công việc và sự hiện diện đầy lòng thương xót trong cộng đoàn.

Chỉ bằng cách đó, chúng ta mới có đủ can đảm trở thành “một Giáo Hội với Tin Mừng trong tay và anh chị em mình trong trái tim.”

Lời cầu nguyện cho người nghèo

Trong lời nguyện tín hữu, những ý chỉ đặc biệt được dâng lên cho Giáo Hội, để Giáo Hội luôn trung thành với sứ mạng loan báo Tin Mừng; cho các khách hành hương đã bước qua Cửa Thánh, để được canh tân trong niềm hy vọng và làm chứng cho tình yêu của Chúa; cho những người tìm kiếm chân lý, để họ tìm thấy nơi Thiên Chúa ánh sáng, Lời và sức mạnh chiến thắng bóng tối, nghi nan và mệt mỏi.

Sau đó, cộng đoàn cũng dâng lời cầu nguyện cho chính mình, xin cho có “sự quan tâm được canh tân đối với những nhu cầu của người nghèo.”

Thánh lễ kết thúc với bài thánh ca Giáng Sinh truyền thống Astro del ciel (Đêm Thánh Vô Cùng) và phép lành trọng thể do Hồng y Trưởng Đẳng ban.

Đức Trinh Nữ Maria, Salus Populi Romani

Được chạm trổ bởi Luigi Enzo Mattei và khánh thành bởi Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II vào ngày 8-12-2001, Cửa Thánh của Đền thờ Đức Bà Cả lần đầu tiên được Đức Giáo hoàng Phanxicô mở ra vào ngày 1-1-2016, nhân dịp Năm Thánh ngoại thường ‘Lòng Chúa Thương Xót’.

Lấy cảm hứng từ hình ảnh trên Khăn Liệm Turin, Cửa Thánh này mô tả Chúa Kitô hiện ra với Đức Trinh Nữ Maria, Salus Populi Romani. Ở góc trên bên trái là cảnh Truyền Tin cho Maria, và bên phải là cảnh Chúa Thánh Thần Hiện Xuống.

Ở góc dưới bên trái là hình ảnh Công đồng Êphêsô, công nhận Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa (“Theotokos”), và bên phải là Công đồng Vatican II, công bố Đức Maria là Mẹ Giáo Hội.

Đóng các Cửa Thánh khác

Cửa Thánh của Vương cung thánh đường Liberiana là Cửa Thánh đầu tiên trong các vương cung thánh đường giáo hoàng được đóng lại.

Vào sáng thứ Bảy 27-12, đến lượt đóng cửa thánh của Vương cung thánh đường Gioan Latêranô, còn ngày hôm sau, Chủ nhật 28-12, lễ Thánh Gia, sẽ đến lượt đóng cửa thánh của Vương cung thánh đường Thánh Phaolô Ngoại Thành.

Các nghi thức này sẽ lầnlượt do các vị Hồng y tổng quản chủ sự: Hồng y Baldassare Reina và Hồng y James Michael Harvey.

Đức Giáo hoàng Lêô XIV sẽ đóng Cửa Thánh của Vương cung thánh đường Thánh Phêrô vào ngày 6-1-2025, lễ trọng Chúa Hiển Linh.