Sám hối: Đón nhận Đức Kitô (Phần 2)

TGPSG/ Spiritualdirection.com --- Sám hối không chỉ là chủ đề xuyên suốt Kinh Thánh mà còn là yếu tố cốt lõi của Phụng Vụ.

Chuẩn bị tâm hồn

Trong Mùa Vọng, Thứ Tư Lễ Tro, Mùa Chay và suốt Năm Phụng vụ, Giáo hội luôn mời gọi tín hữu sám hối. Ngay từ đầu mỗi Thánh lễ, linh mục kêu gọi cộng đoàn nhìn nhận tội lỗi, bất kể mùa Phụng vụ. Điều này không nhằm tạo ra cảm giác tội lỗi hay xấu hổ, mà giúp mỗi người chuẩn bị tâm hồn đón nhận Bí tích Thánh Thể. Một trong những cách tốt nhất là đọc kinh Thú nhận (Confiteor), xin Chúa và cộng đoàn cầu nguyện cho mình.

Giáo hội ý thức rằng sám hối là điều cần thiết mỗi ngày, giúp con người nhận ra thiếu sót trong mối tương quan với Thiên Chúa và tìm kiếm Đức Kitô trong đời sống. Sám hối không chỉ mở lòng đón nhận lòng thương xót Chúa, mà còn chuẩn bị tâm hồn lãnh nhận ân sủng qua các Bí tích, đặc biệt là Bí tích Hòa giải. Bắt đầu Thánh lễ với kinh Thú Nhận là hành động khiêm nhường và biểu hiện sự khôn ngoan thiêng liêng.

Được chữa lành, tự do và can đảm

Tại sao Kinh Thánh và Phụng Vụ nhấn mạnh đến sám hối? Vì đó là con đường thiết yếu để kết hiệp với Thiên Chúa. Sám hối không chỉ là một lựa chọn, mà là một sự biến đổi nội tâm cần thiết, giúp con người được chữa lành và lớn lên trong ân sủng.

Ai cũng khao khát tự do và sự chữa lành nội tâm, bất kể địa vị, sắc tộc hay tuổi tác. Thế giới và các ngành khoa học xã hội có thể hỗ trợ phần nào, nhưng chúng có giới hạn. Kitô giáo không phủ nhận giá trị của tâm lý học, nhưng khẳng định rằng tự do và chữa lành nội tâm gắn liền với sự chân thành trong sám hối.

Thánh Gioan Kim Khẩu nói: "Hãy xấu hổ khi phạm tội, nhưng đừng xấu hổ khi sám hối... Tội lỗi là vết thương, sám hối là phương thuốc. Tội lỗi gây xấu hổ, nhưng sám hối đem lại can đảm."

Tuy nhiên, trong lịch sử, khái niệm tội lỗi và sám hối đôi khi bị hiểu sai, khiến nhiều người tổn thương tinh thần. Một số được dạy rằng Thiên Chúa chỉ là Đấng trừng phạt, và sám hối là để tránh cơn thịnh nộ của Ngài. Cách hiểu này khiến sám hối trở thành phản ứng vì sợ hãi, thay vì là cơ hội lớn lên trong tình yêu Chúa. Thực ra, sám hối không phải là nỗi sợ, mà là hành trình trở về với Thiên Chúa, Đấng luôn yêu thương và mong đợi chúng ta.

Chân thành với chính mình và nên hoàn thiện

Sám hối là sự chân thành với chính mình. Ngày nay, nhiều người khao khát sống đúng bản chất thật. Thiên Chúa cũng mong muốn điều đó và mời gọi chúng ta đạt được qua sám hối. Sâu thẳm trong tâm hồn, con người nhận ra: không gì trên đời có thể làm cho họ nên hoàn thiện. Họ tìm kiếm sự hoàn thiện nơi người khác, nơi công việc hay nơi sự thành công, nhưng cuối cùng vẫn không thỏa mãn. Sám hối hướng lòng về Đấng duy nhất có thể lấp đầy khoảng trống ấy: Thiên Chúa. Như Thánh Vịnh viết: "Chỉ trong Thiên Chúa mà thôi, hồn tôi mới được nghỉ ngơi yên hàn, vì từ Ngài là Đấng cứu độ tôi" (Tv 62,1).

Nguồn bình an và sinh hoa trái

Xã hội hôm nay đầy những lo toan khiến con người kiệt sức: xung đột chính trị, biến động kinh tế, rạn nứt gia đình, thậm chí trong Giáo hội cũng có chia rẽ. Những thực tế này dễ làm con người hoang mang, cảm thấy Thiên Chúa im lặng hoặc bỏ rơi họ. Nhưng sự thật thì ngược lại. Thiên Chúa không bao giờ rời xa chúng ta; Ngài mời gọi chúng ta quay về với Ngài, để bám chặt vào nguồn bình an đích thực. Chính Chúa Giêsu đã nói: "Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái; vì không có Thầy, anh em chẳng làm gì được" (Ga 15,5).

Trong một thế giới đầy biến động, sám hối là điểm tựa vững chắc. Dù ngày mai ra sao, Thiên Chúa vẫn luôn chắc chắn, tình yêu Ngài không đổi thay, và sự hiện diện của Ngài không bao giờ mất đi. Hãy trao cho Chúa chính bản thân mình, vì đó là điều duy nhất Ngài mong muốn. Nếu làm được điều đó, chúng ta sẽ không còn gì phải sợ hãi.

Ai cũng mong hạnh phúc, nhưng dù tiền tài, danh vọng, sức khỏe có giá trị riêng, hạnh phúc đích thực hệ tại ở sự kết hợp mật thiết với Đức Kitô. Các thánh hiểu rõ điều này. Họ không phải là những người hoàn hảo, mà là những tội nhân đã ngừng tìm kiếm sự chữa lành nơi thế gian, và mỗi ngày quay về với Thiên Chúa, Đấng duy nhất có thể chữa lành tâm hồn họ.

Khi hấp hối, Thánh Phanxicô Assisi nói với anh em: "Hỡi anh em, chúng ta hãy bắt đầu lại, vì đến nay chúng ta vẫn chưa làm được gì đáng kể." Ngài không có ý nói rằng đời sống họ vô nghĩa, nhưng nhắc nhở rằng nếu muốn thực sự sống tốt, trước hết phải sám hối và hướng về Thiên Chúa. Đây không chỉ là một lời khuyên, mà là cốt lõi của đời sống Kitô hữu: mỗi ngày quay về với Chúa, từ bỏ tội lỗi và chạy đến với Đức Kitô với trọn con tim.

Sám hối không phải là một gánh nặng, mà là lối dẫn đến tự do đích thực. Chính trên con đường ấy, chúng ta tìm thấy sự bình an và niềm vui vững bền trong Chúa.

 Tác giả: Linh mục Jeremiah Shryock CFR
Xuân Đại (TGPSG) lược dịch từ Spiritualdirection.com