Điểm lại các sự kiện trong tháng 4 năm 2013

WGPSG -- Ngay ngày đầu tháng Tư, dư luận thế giới sôi sục khi căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên lên mức dữ dội, kèm theo những động thái ráo riết chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh đã manh nha từ nửa tháng trước. Mặc cho những lời phân tích của các vị lãnh đạo trên khắp thế giới, Bình Nhưỡng vẫn chuẩn bị mọi sự theo kế hoạch riêng, khó hiểu, khó đoán, khiến cho cuộc sống mọi người tăng nhiệt khi thấy nhiều diễn biến xấu xảy ra hằng ngày.

Về phần Hội Thánh, những thay đổi nho nhỏ mang phong cách giản dị của ĐTC Phanxicô như những nét chấm phá làm tăng thêm vẻ đẹp sẵn có của Giáo Hội.

1. Giáo Hội toàn cầu

Bài giảng trong Thánh lễ Phục sinh của ĐTGM Fouad Twal, Thượng phụ Giêrusalem tại Nhà thờ Mộ Thánh: “...Đức tin là một món quà và có tính cá vị. Đó là lý do tại sao cần có mối tương quan mật thiết với Thiên Chúa, được xây dựng trên sự cầu nguyện nơi sâu thẳm tâm hồn,...” (Xem WGPSG).

Ngày 1 và 2.4, ĐTC Phanxicô đã đi viếng mộ Thánh Tông đồ Phêrô và một số vị giáo hoàng tiền nhiệm, trong đó có Đức Chân Phước Gioan Phaolô II (Xem WGPSG).

Văn phòng đặc trách các nghi lễ phụng vụ của ĐTC công bố chương trình cử hành phụng vụ trong tháng Tư và tháng Năm của ĐTC (Xem WGPSG).

Năm 2013, giải thưởng danh giá Templeton được trao cho TGM Anh giáo người Nam Phi Desmond Tutu, người chiến đấu chống nạn phân biệt chủng tộc, vì những nỗ lực của ông nhằm thúc đẩy hòa bình trên thế giới (Xem WGPSG).

Hôm 6.4, ĐTC đã bổ nhiệm cha José Rodríguez Carballo vào chức vụ Thư ký Bộ Phụ trách Đời sống Thánh hiến và các Hiệp hội Đời sống Tông đồ (Bộ Tu sĩ). Đây là bổ nhiệm đầu tiên của ngài cho một chức vụ của giáo triều Roma (Xem WGPSG).

Sáng thứ Hai 8.4, ĐTC đã gặp gỡ mục sư Nikolaus Schneider và phu nhân tại Vatican. Đây là cuộc tiếp kiến đầu tiên của ĐTC với vị lãnh đạo Giáo hội Tin Lành tại Đức (Xem WGPSG).

Sáng 9.4, ĐTC đã tiếp ông Ban Ki-moon, TTK Liên hiệp quốc; sau đó ông TTK đã gặp ĐHY QVK Tarcisio Bertone, và Đức ông Antoine Camilleri, Thứ trưởng NG Tòa Thánh (Xem WGPSG).

Tại Vatican, từ 11-13.4, đã diễn ra Hội nghị quốc tế lần II về nghiên cứu tế bào gốc trưởng thành về đề tài “Y học tái tạo: Thay đổi cơ bản trong Khoa học và Văn hóa” (Xem WGPSG).

Sáng 12.4, ĐTC đã tiếp kiến phái đoàn UB Thánh Kinh do Đức TGM Gerhard Ludwig Müller, BT Bộ Giáo lý Đức Tin, dẫn đầu, sau khi Ủy ban này kết thúc hội nghị toàn thể bàn về mối tương quan giữa sự thật và linh hứng trong Thánh Kinh (Xem WGPSG).

Lúc 10g00 sáng cùng ngày, ĐTC đã đến thư viện Phủ QVK để gặp gỡ các nhân viên làm việc tại đây, gần 300 người gồm linh mục, tu sĩ và giáo dân nam, nữ. ĐTC bày tỏ lòng biết ơn chân thành vì mọi người đã đón tiếp ngài và nhất là đã chu toàn mọi công việc trong một tháng qua (Xem WGPSG). 

Tại Santiago, Chile, đã diễn ra Hội thảo Quốc tế lần II về Truyền thông trong Giáo hội. Đức TGM Claudio Maria Celli, Chủ tịch Hội đồng Tòa Thánh về TTXH, đã khuyến khích người Công giáo mạnh dạn sử dụng các công nghệ mới trong công cuộc Phúc âm hóa, ngài nhấn mạnh đến tác động mạnh mẽ của các mạng xã hội đến những người trẻ (Xem WGPSG).

Ngày 13.4, Phủ Quốc vụ khanh Tòa Thánh đã công bố một thông cáo nói rằng ĐTC đã thành lập một Nhóm các hồng y để tư vấn cho ngài trong việc cai quản Giáo hội hoàn vũ và nghiên cứu một đề án nhằm duyệt lại Tông hiến Pastor Bonus (Mục tử nhân lành) về Giáo triều Roma (Xem WGPSG).

Sáng 15.4, ĐTC đã gặp Đức Thượng phụ Latinh Giêrusalem, Đức TGM Fouad Twal, với một phái đoàn chính thức cùng đi. Buổi tiếp kiến phái đoàn Tòa Thượng phụ cho ĐTC cơ hội hiểu rõ hơn nữa Giáo hội tại Giêrusalem và các vấn đề mục vụ ở đây (Xem WGPSG).

Cùng ngày 15.4, các vị lãnh đạo của Bộ GL Đức tin đã gặp CT đoàn Hội đồng lãnh đạo các Nữ tu Hoa kỳ (LCWR). Tham gia cuộc gặp có Đức TGM James Peter Sartain, TGM Seattle, Washington, và là vị Đặc ủy của Tòa Thánh phụ trách thẩm định phương diện giáo thuyết đối với LCWR (Xem WGPSG).

Trong bức điện văn gởi Boston, ĐTC nêu rõ ngài rất đau buồn trước những hậu quả do cuộc khủng bố gây ra, đồng thời bày tỏ sự liên đới với các nạn nhân và cầu nguyện cho họ. ĐTC khích lệ mọi người dân hãy hiệp nhất cùng nhau bài trừ cái ác và quyết tâm lấy sự lành chống lại sự dữ, bằng cách kiến tạo một xã hội ngày càng có công lý, tự do và được an toàn (Xem WGPSG).

Sáng 16.4, trong lời mở đầu Thánh lễ, ĐTC đã mời gọi mọi người cầu nguyện cho vị tiền nhiệm, Đức Bênêđictô XVI, nhân sinh nhật thứ 86 của ngài (Xem WGPSG). 

Giáo hội Công giáo Hàn Quốc vẫn liên tục phát triển. Năm 2011 có 102.773 người lớn được rửa tội. Hàn Quốc hiện có 5,3 triệu người Công giáo, tức hơn 10% dân số (Xem WGPSG).

Ngày Thế Giới Cầu Nguyện Cho Ơn Gọi lần thứ 50 sẽ được cử hành vào Chúa Nhật IV Phục Sinh, 21.4. Sứ điệp này đã được Đức Biển Đức XVI công bố ngày 15.12.2012 (Xem WGPSG).

Tập đoàn Allianz của Đức, đã trao giải “Nhân vật Truyền thông của năm” năm 2013 cho GĐ Phòng Báo chí Tòa Thánh, cha Federico Lombardi (Xem WGPSG).

Hội đồng Tòa Thánh về TTXH mời gọi chia sẻ các nguồn tài nguyên mục vụ và các tài liệu về truyền thông chuẩn bị cho Ngày Truyền thông Thế giới lần thứ 47 (Xem WGPSG).

Ngày 17.4, Quốc hội New Zealand đã thông qua luật cho phép hôn nhân đồng giới. ĐC John Dew, TGM Wellington kiêm Chủ tịch HĐGM New Zealand, đã bày tỏ nỗi buồn sâu sắc đồng thời lên tiếng phản đối trước sự kiện này (Xem WGPSG).

Vào lúc 9g30 sáng Chúa nhật thứ IV Phục Sinh, Chúa nhật Chúa Chiên lành và cũng là Ngày Thế giới cầu cho ơn gọi lần thứ 50, ĐTC đã phong chức linh mục cho 10 thầy phó tế. ĐTC đã dành thời gian cầu nguyện chung với mỗi tiến chức, sau đó ngài phó dâng cho Đức Trinh Nữ Maria các tiến chức cùng với thừa tác vụ của họ (Xem WGPSG).

Thứ Hai 22.4, hai TGM Chính thống giáo đã bị một nhóm vũ trang bắt cóc tại một ngôi làng thuộc tỉnh Aleppo, miền bắc Syria. Đó là Đức TGM Yohanna Ibrahim, lãnh đạo Giáo hội Chính thống Syria và Đức TGM Boulos Yazigi, lãnh đạo Giáo hội Chính thống Hy Lạp (Xem WGPSG).

Pháp trở thành quốc gia thứ 14 trên thế giới công nhận hôn nhân đồng giới. Tại phiên họp, thay mặt cho đảng UDI, ông Jean-Christophe Fromantin nhấn mạnh rằng “quý vị đã viện cớ bình đẳng cho người lớn để gây ra sự bất bình đẳng cho trẻ em, là những người bị tước mất quyền có một người cha và một người mẹ” (Xem WGPSG).

Sau khi Quốc hội Pháp biểu quyết chấp thuận luật hôn nhân đồng giới, người phát ngôn HĐGM Pháp, ĐGM Bernard Podvin, đã nói rằng ngài “hết sức buồn (...) mặc dù không hề bất ngờ về kết quả này”. Ngài nói thêm: “Nền dân chủ đại nghị đã được thể hiện. Nhưng một đạo luật gây tranh cãi như vậy sẽ không gắn kết được xã hội” (Xem WGPSG).

Sáng thứ Ba 23.4, ĐTC đã dâng Thánh lễ mừng Thánh Giorgiô, bổn mạng của ngài, tại nhà nguyện thánh Phaolô. Trong bài giảng Thánh lễ, ĐTC nhấn mạnh: “Căn tính của Kitô hữu không phải là một loại thẻ căn cước, nhưng phải thực sự thuộc về Giáo hội, thuộc về Hội Thánh mẹ”, bởi “Không thể tìm kiếm Chúa Giêsu bên ngoài Giáo hội” (Xem WGPSG).

Giáo Hội không phải là cơ cấu hành chính, nhưng là một câu chuyện về tình yêu. Nếu “GH lập ra các cơ quan và trở nên phần nào quan liêu, GH sẽ đánh mất bản chất...” ĐTC đã lặp đi lặp lại ý tưởng trên trong Thánh Lễ sáng thứ Tư 24.4 tại nhà nguyện của Nhà khách Thánh Martha (Xem WGPSG).

Cùng ngày, Phòng Báo chí Tòa Thánh đã tổ chức họp báo để giới thiệu hai sự kiện sắp diễn ra trong Năm Đức Tin: “Ngày bí tích Thêm sức” (27–28 tháng Tư) và “Ngày các Hiệp hội và Lòng đạo đức bình dân” (03–05 tháng Năm). Hai sự kiện này sẽ được cử hành tại Roma, do ĐTC chủ sự và mang một ý nghĩa chung là “làm nổi bật cuộc hành hương đến mộ Thánh Phêrô” (Xem WGPSG).

Ngày 25.4, Hội đồng Tòa Thánh về Gia đình ra Thông cáo: “thông tin do một số hãng thông tấn phổ biến nói rằng Tòa Thánh đang soạn thảo một tài liệu cho phép những người ly dị tái hôn được rước lễ, là không có cơ sở” (Xem WGPSG).

ĐGM Aloysius Kim Lỗ Hiền, người đóng vai trò quan trọng trong lịch sử GH Công giáo tại TQ, đặc biệt trong 30 năm qua, đã qua đời vì bệnh ung thư vào chiều thứ Bảy 27.4, trong sự hiệp thông với ĐGH, thọ 97 tuổi (Xem WGPSG).

Sáng 30.4, ĐTC đã tiếp ông Shimon Peres, TT Israel. Hai bên đã xem xét mối quan hệ Vatican–Israel, đặc biệt là mối quan hệ giữa chính quyền và các cộng đồng Công giáo. Hai bên hoan nghênh những tiến bộ của Ủy ban làm việc song phương, và hy vọng sẽ sớm đạt được Hiệp định về các vấn đề mà Nhà nước Israel và Tòa Thánh cùng quan tâm (Xem WGPSG).

Từ ngày 1-3.5.2013, Liên HĐGM châu Âu (CCEE) sẽ tổ chức một cuộc Hội thảo tại London để bàn về mối quan hệ Kitô giáo-Hồi giáo, dưới sự chủ tọa của ĐHY Jean-Pierre Ricard, TGM Bordeaux. Diễn giả chính của Hội thảo là ĐHY Jean-Louis Tauran, CT Hội đồng Tòa Thánh về Đối thoại Liên tôn (Xem WGPSG).

2. Giáo Hội Việt Nam

HĐGMVN đã họp Hội nghị thường niên kỳ I/2013 tại Đền thánh Đức Mẹ Bãi Dâu, từ chiều thứ Hai 1.4 đến sáng thứ Sáu 5.4. Về tham dự Hội nghị có sự hiện diện của ĐHY và các ĐGM 25 giáo phận. ĐC giáo phận Đà Nẵng vắng mặt vì lý do sức khỏe (Xem WGPSG).

21g00 ngày 1.4.2013, tại phòng hội ngay bên cạnh nhà nguyện, có sự hiện diện của ĐTGM Leopoldo Girelli đại diện ĐTC, Hội nghị khai mạc với lời chào mừng của ĐC Chủ tịch HĐGMVN Phêrô Nguyễn Văn Nhơn gửi đến các Đức cha và ĐTGM (Xem WGPSG).

Sáng ngày Hội nghị đầu tiên, như thông lệ, ĐC Chủ tịch HĐGMVN mời ĐTGM Leopoldo Girelli, phát biểu đôi lời chia sẻ về Đức tân GH và những điểm nhấn trong đường hướng của vị mục tử chung của toàn thể Hội thánh CG (Xem WGPSG).

Ngày làm việc thứ hai được tiến hành trong tinh thần của lời thánh Phêrô nói với người què ăn xin trước cửa Đền Thờ: “Vàng bạc thì tôi không có, nhưng có điều này tôi cho anh: nhân danh ĐGK Nadarét, hãy đứng dậy mà đi” (Cv 3,6) (Xem WGPSG).

Đầu buổi họp ngày Hội nghị cuối cùng 4.4, Đức cha Giuse Nguyễn Năng, CTUB Loan báo TM, nêu lại câu hỏi liên quan đến Hội Thánh Nhi Truyền Giáo và chức trách GĐ các Hội Giáo hoàng Truyền Giáo tại các giáo phận VN (Xem WGPSG).

Xem trên bản đồ, diện tích của hai tỉnh Hà Giang và Tuyên Quang rộng gấp hai lần giáo phận Hà Nội. Quả là rất xa xôi! Vì thế, chúng tôi, gồm ĐC Bắc Ninh, ĐC Lạng Sơn và tôi là GM Hưng Hóa, cùng thống nhất đề nghị HĐGMVN xin Tòa thánh cho thành lập giáo phận Hà Tuyên (Xem WGPSG).

Các GM giống như các môn đệ được Chúa triệu tập về sau những ngày Chúa Phục Sinh, sống với nhau chung quanh Chúa đầy tình huynh đệ... (Xem WGPSG) 

Trong tấm ảnh lịch sử này, có ĐHY FX. Nguyễn Văn Thuận và 7 vị linh mục du học sinh năm xưa nay đã trở nên GM phục vụ trên cánh đồng truyền giáo của Giáo hội VN (Xem WGPSG).

Ngay sau Hội nghị thường niên kỳ I/2013 của HĐGMVN, GHVN nói chung và giáo phận Xuân Lộc nói riêng vui mừng được Chúa ban cho vị mục tử mới là ĐC Giuse Đinh Đức Đạo. Thánh lễ tấn phong diễn ra lúc 6g00 sáng 5.4, tại khuôn viên Tòa Giám Mục Xuân Lộc (Xem WGPSG).

Bộ sưu tập đèn cổ - gồm những chiếc có từ trước công nguyên đến hiện đại - đã đi vào Guinness VN, trưng bày ở đâu cũng được mọi người đón nhận rất phấn khởi (Xem WGPSG).

“Chúng ta hãy để cho lòng thương xót của Thiên Chúa đổi mới chúng ta, hãy để cho CGS yêu thương chúng ta, hãy để cho cả sức mạnh tình yêu của Ngài biến đổi cuộc sống chúng ta; và chúng ta hãy trở thành những dụng cụ của lòng thương xót này, những kênh chuyển qua đó Thiên Chúa có thể tưới ướt mảnh đất, giữ gìn toàn thể công trình tạo dựng, và làm cho công lý hòa bình được trổ hoa.” (Xem WGPSG).

ĐHY GB nhận định về đời sống đạo trong gia đình giáo phận: Bổn phận tu thân luyện đức, tề gia chăm lo cho gia đình, quản trị các tổ chức xã hội, cần mang tính thiên thời, địa lợi, nhân hòa, mới mong mang lại sự an lành cho nhà nhà (Xem WGPSG).

Thứ Tư 10.4, tại TTMV TGP Sài Gòn, Ủy ban Thánh nhạc trực thuộc HĐGMVN đã tổ chức buổi Hội thảo Thánh nhạc toàn quốc lần 32 (Xem WGPSG).

Linh mục Raymunđô Maria Trần Hữu Thảo, CMC, đã trình bày đề tài: “Đời sống Đức tin và việc Truyền thông xã hội” cho quý giảng viên và học viên của Học viện Mục vụ TGPSG tại hội trường GB Phạm Minh Mẫn, ngày 13.4. (Xem WGPSG).

Chiều 14.4, TGPSG bế giảng Khóa đào tạo GLV tại Hội trường TTMV. Đông đảo học viên giáo lý 3 cấp từ 63 Gx. của 14 giáo hạt, 3 dòng tu và 6 giáo phận bạn đã quy tụ về dự lễ (Xem WGPSG).

Năm Đức Tin của giáo hạt Hóc Môn được khơi dậy sống động hơn qua chuyến hành hương về Đình Khao, quê hương của thánh Philiphe Phan Văn Minh, qua đó cũng chia sẻ tinh thần bác ái yêu thương của giáo dân trong hạt đến với các cụ già neo đơn, trẻ em mồ côi tại Gx. Cái Mơn (Xem WGPSG).

Lúc 19g00 ngày 20.4, nhân ngày Thế giới cầu nguyện cho Ơn gọi, ĐCV Thánh Giuse SG đã tổ chức buổi sinh hoạt và cầu nguyện với chủ đề: “Ơn gọi, dấu chỉ Đức Tin và Hy Vọng” (Xem WGPSG).

Thông báo của Tòa TGM Sài Gòn về việc phong chức Phó tế vào ngày 31.5.2013 và phong chức Linh mục vào ngày 1.6.2013 (Xem WGPSG).

3. Ngoài Xã Hội

Ngày 8.4, tàu cảnh sát đã phát hiện gần 10 tàu cá nghi của TQ hoạt động ở bãi đá cạn Én Đất, cách đảo Sơn Ca (Trường Sa) khoảng 13 hải lý. Thời gian qua, Cục Cảnh sát biển đã phát hiện 3.750 lượt tàu cá nước ngoài vi phạm vùng biển VN. Đại diện Bộ Ngoại giao VN đã trao công hàm cho đại sứ quán TQ tại Hà Nội để phản đối việc tỉnh Hải Nam dự định đưa tàu chở du khách đến tham quan quần đảo Hoàng Sa trước ngày 1.5. Nhưng ngày 28.4, mọi sự vẫn diễn ra như dự định của họ. VN đã phản đối và yêu cầu TQ chấm dứt ngay các hành động vi phạm chủ quyền bao gồm việc đưa khách du lịch, mở nhà sách và dự định thi câu cá ở Hoàng Sa.

Hai tàu chiến của hạm đội Nam Hải TQ đã có cuộc tập trận tấn công, chặn bắt các tàu thuyền đối phương và phòng vệ tại khu vực tây TBD. Đài Loan cũng đã tổ chức diễn tập bắn đạn thật trái phép trong khu vực quần đảo Trường Sa của VN trên Biển Đông ngày 22.4. Theo chuyên gia Hiroyuki Noguchi của Nhật, với địa thế hiểm yếu và độc đáo đặc biệt trên “bàn cờ” toàn khu vực ĐNÁ, vịnh Cam Ranh của VN có thể là “thanh kiếm sắc” chặn đứng mưu đồ “thò” ra Biển Đông của “đường lưỡi bò” do TQ tự vẽ. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao VN khẳng định việc TQ chính thức phát hành bản đồ nước này, trong đó có nội dung vi phạm chủ quyền của VN, là hoàn toàn vô giá trị. Người phát ngôn Bộ NG cho biết VN quan tâm và theo dõi sát vụ kiện Philippines-TQ. Manila cáo buộc Bắc Kinh "chiếm đóng trên thực tế" bãi cạn tranh chấp ở Biển Đông, trong khi TQ chỉ trích Philippines đang nỗ lực hợp thức hóa việc chiếm đảo bằng cách đưa vấn đề ra tòa án quốc tế. Các ngư dân TQ, có thuyền bị mắc cạn ở một rạng san hô quý của Philippines, đối mặt với nhiều tội danh trong đó có đánh bắt trái phép. Cảnh sát biển Philippines đã phát hiện hàng trăm con tê tê trong hầm chứa hàng của chiếc thuyền này. Ngoại trưởng Mỹ Kerry cho hay Washington quan ngại sâu sắc trước những căng thẳng tại Biển Đông và muốn các tranh chấp lãnh thổ tại đây được giải quyết thông qua cơ chế trọng tài. Ngày 25.4, các nhà lãnh đạo Đông Nam Á đã tham dự cuộc họp cấp cao nhằm tìm cách giải quyết tranh chấp chủ quyền với TQ trên Biển Đông và trao đổi về tăng cường liên kết kinh tế khu vực.

Nhật và Đài Loan đã ký kết thỏa thuận về quyền đánh cá gần khu vực quần đảo Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông. Ngày 17.4, hai tàu chiến thuộc hạm đội Nam Hải của TQ đã đến gần vùng biển tranh chấp Hoa Đông. Thủ tướng Abe tuyên bố sẽ "trục xuất bằng vũ lực" nếu phía TQ đặt chân lên chuỗi đảo trên, sau khi 8 tàu Hải giám TQ đi vào vùng nước xung quanh quần đảo. Ngày 23.4, khoảng 10 thuyền chở các nhà dân tộc chủ nghĩa Nhật tiến ra vùng biển gần nơi tranh chấp với TQ để khảo sát các ngư trường xung quanh. Bộ Ngoại giao TQ đã lên tiếng khẳng định Senkaku/Điếu Ngư là một trong những "lợi ích cốt lõi" của nước này. Chỉ trong một ngày, các máy bay quân sự, chủ yếu là chiến đấu cơ TQ, đã thực hiện hơn 40 chuyến bay đến gần đảo Hoa Đông do Nhật quản lý.

Trong ngày đầu tháng, sau khi BN tuyên bố hai nước ở trong tình trạng chiến tranh, bà TT Park đã tuyên bố sẽ đáp trả mạnh mẽ với bất kỳ hành động khiêu khích nào của TT. BN khuyến cáo người nước ngoài ở HQ cân nhắc việc sơ tán. Họ cũng cấm người HQ vào làm việc tại khu công nghiệp chung liên Triều, 13 công ty HQ buộc phải đình chỉ sản xuất tại khu công nghiệp Kaesong sau nhiều ngày BN ra lệnh "cấm cửa" công nhân. TT còn cấm cả các doanh nhân HQ vào Kaesong cung cấp thực phẩm và đồ dùng cho 200 nhân viên đồng hương. Các nhóm du khách nước ngoài bị "cấm cửa" tại điểm quá cảnh lớn nhất ở biên giới giữa TT và TQ.

BN đã tuyên bố thành lập Bộ CN Năng lượng Hạt nhân nhằm đẩy mạnh năng lực vũ khí hạt nhân. Sau lời tuyên bố của BN, TTK LHQ Ban Ki-moon, Bộ Trưởng Chuck Hagel, Ngoại trưởng Kerry, Lãnh tụ Cuba Fidel Castro, TT Nga Putin, Chủ tịch Bình, đều lên tiếng cảnh báo TT đang tiến rất gần tới một "giới hạn nguy hiểm" với những phát biểu giận dữ và hành động khiêu khích, và rằng lãnh đạo Kim Jong-un sẽ mắc phải sai lầm "to lớn" nếu xúc tiến kế hoạch phóng tên lửa. Thụy Sĩ tuyên bố sẵn sàng tổ chức đàm phán giữa các bên liên quan trên bán đảo TT. Seoul cáo buộc BN đứng sau cuộc tấn công mạng lớn làm tê liệt mạng lưới các công ty tài chính và đài truyền hình tháng trước nhưng BN đã bác bỏ cáo buộc này. Lực lượng ứng phó khẩn cấp của HQ đã tổ chức diễn tập ở ga tàu điện ngầm, và đã tiến hành diễn tập xe tăng gần biên giới với TT, nhằm nâng cao khả năng sẵn sàng tác chiến trong trường hợp TT tấn công. Bộ Quốc phòng HQ đệ trình ngân sách bổ sung gần 200 triệu USD nhằm củng cố hệ thống vũ khí ở biên giới. Họ đã nhất trí mua một phi đội trực thăng tấn công Apache của Mỹ với giá được cho là 1,5 tỷ USD, giữa thời điểm căng thẳng đang leo thang với TT. Bộ QP Mỹ đã triển khai hệ thống tên lửa THAAD cũng như các máy bay đánh chặn trên mặt đất tại căn cứ quân sự ở đảo Guam. Lá chắn tên lửa THAAD mà Mỹ điều tới Guam là một trong những hệ thống đánh chặn tên lửa đạn đạo chiến thuật tối tân nhất thế giới hiện nay. Các khu trục hạm cùng một radar biển của Mỹ đã được điều tới bán đảo TT. Có thể nhà lãnh đạo TT quá tự tin bởi thấy Mỹ và HQ chưa bao giờ đánh trả trong các cuộc tấn công trước đây, nhưng lần này, khi điều động hàng loạt phương tiện tối tân, Mỹ dường như chỉ chờ BN tạo cơ hội. Chiến cơ tàng hình Chim cắt F-22, siêu pháo đài bay B-52, và bóng ma cánh dơi B-2 là ba trong số những vũ khí hiện đại Mỹ đã triển khai tới HQ. Một tiểu đoàn hóa học với khoảng 250 binh lính đã trở lại HQ sau nhiều năm vắng bóng. Bộ QP Mỹ nhanh chóng bác bỏ một nguồn tin tình báo tiết lộ rằng TT rất có thể đã phát triển thành công đầu đạn hạt nhân để gắn vào tên lửa. Nhà Trắng cho biết họ đã thực hiện "tất cả những biện pháp cần thiết" để đối mặt với những đe dọa ngày càng lớn từ TT, sau khi TT phê duyệt kế hoạch tấn công hạt nhân Washington. Căn cứ quân sự trọng yếu của Mỹ trên TBD, đảo Guam, là một trong những mục tiêu bị TT đe dọa, đã nâng mức cảnh báo chính thức lên một bậc và thử nghiệm hệ thống báo động khẩn cấp. TT đã đưa ít nhất một giàn phóng tên lửa vào thế dựng đứng, sẵn sàng khai hỏa bất cứ lúc nào.

TT còn tung ra một video tuyên truyền mới, trong đó cho thấy các thành phố Mỹ trở thành những quả cầu lửa do sự hủy diệt của tên lửa BN. Một chuyên gia về TT của TQ cho rằng nguy cơ bùng nổ chiến tranh trên bán đảo TT là 70-80%. Tại một diễn đàn quốc tế, CT Bình tươi cười bắt tay các đối tác đến từ khắp nơi, nhưng những lời ông có ý dành cho TT hết sức gay gắt. Một mạng lưới gồm hàng nghìn kết cấu phòng không kiên cố, được gọi là Vạn Lý trường thành trong lòng đất, dùng để đề phòng bom hạt nhân, đã được xây dựng trong 10 năm ròng tại TQ. Sâu hàng chục mét bên dưới các bãi mìn dày đặc ở khu phi quân sự liên Triều, các hầm ngầm do TT bí mật xây dựng âm thầm xuyên qua lòng đất, sẽ mở lối cho quân đội miền bắc đánh úp miền nam nếu chiến tranh xảy ra. Lực lượng phòng vệ Nhật sẵn sàng tiêu diệt tên lửa của TT nếu nó có nguy cơ rơi xuống lãnh thổ lãnh hải Nhật. Họ đã lắp đặt các tên lửa Patriot ở Tokyo để sẵn sàng bảo vệ 30 triệu dân ở vùng thủ đô. TT đã đưa thêm hai dàn phóng được cho là của các tên lửa Scud tới bờ đông, một dấu hiệu cho thấy khả năng chuẩn bị phóng tên lửa.

Ngoại trưởng Mỹ kêu gọi TT tham gia đàm phán với tinh thần trách nhiệm để giảm căng thẳng trong khu vực nhưng BN tuyên bố sẽ không đồng ý một cuộc đàm phán "đáng hổ thẹn" với Mỹ. Tuy nhiên, TT đã đưa ra danh sách các điều kiện để xem xét nối lại đàm phán với Seoul và Washington, bao gồm việc rút lại các lệnh trừng phạt của LHQ và cam kết chấm dứt tập trận chung Mỹ-Hàn. HQ gọi những điều kiện này là "không thể hiểu nổi". Nhà Trắng đã nhấn mạnh rằng TT cần thể hiện rõ sự nghiêm túc trong vấn đề nối lại đàm phán. Ngoại trưởng Kerry cho rằng TT sẽ sụp đổ nếu không có sự hỗ trợ của TQ, và nhấn mạnh tầm quan trọng của BK đối với nỗ lực thuyết phục BN từ bỏ vũ khí hạt nhân. Seoul tuyên bố sẽ dùng "biện pháp mạnh" nếu BN từ chối đàm phán về vấn đề Kaesong bị đóng cửa. Nhưng BN đã cự tuyệt và cảnh báo nước này có thể sẽ ra tay trước. Chỉ vài giờ sau khi BN cự tuyệt đề nghị đàm phán, HQ tuyên bố rút toàn bộ các nhân viên còn lưu lại tại Kaesong. Ngay hôm sau, phần lớn nhân viên HQ ở Kaesong đã quay về nước.

Con tàu chiến duyên hải đầu tiên của hải quân Mỹ, USS Freedom, ghé cảng Manila của Philippines hôm 9.4, trong chặng dừng chân đầu tiên của nó ở ĐNA. Thủy quân lục chiến Mỹ và Philippines đã bắt đầu cuộc diễn tập quân sự thường niên mang tên Balikatan, là việc mà Manila coi là sống còn trong xây dựng năng lực tự phòng thủ. Họ cũng đã tham gia diễn tập đổ bộ bờ biển. Hải quân Mỹ đang chuẩn bị triển khai một vũ khí mới có khả năng vô hiệu hóa thuyền của kẻ địch và phá hủy máy bay do thám mà không cần bắn một quả đạn pháo đắt đỏ nào. Ngày 17.4, hơn 7.000 binh sĩ trên đảo Đài Loan đã tham gia vào một cuộc diễn tập quân sự bắn đạn thật lớn nhất kể từ năm 2008, trong đó có kịch bản chống lại một cuộc tấn công từ bên kia eo biển cùng tên. Chiếc tàu chiến mới của Mỹ có khả năng chiến đấu gần bờ đã cập cảng Singapore, minh chứng cụ thể cho chiến lược xoay trục của Mỹ hướng tới châu Á. Tàu HMNZS Te Mana cùng 25 sĩ quan và 102 thủy thủ đã cập cảng tại Sài Gòn trong chuyến thăm hữu nghị từ ngày 24 đến 29.4.

Nguyên thủ tướng Anh Margaret Thatcher, đã qua đời ngày 8.4, thọ 87 tuổi. Khi còn là thủ tướng, bà đã có công đưa biến đổi khí hậu, mưa axit và ô nhiễm môi trường thành các vấn đề quan trọng trên chính trường Anh và thế giới. Ngày 17.4, linh cữu của cựu thủ tướng được rước bằng ôtô và xe chở pháo đến Nhà thờ St. Paul, trước khi tang lễ của bà diễn ra với sự chủ trì của Nữ hoàng Elizabeth II. Hôm 30.4, Nữ hoàng Beatrix của Hà Lan đã chính thức từ ngôi, truyền giao ngôi vị cho con trai trưởng. Vua Willem-Alexander, đức vua đầu tiên ở Hà Lan trong vòng 120 năm, đã đăng quang tại thủ đô Amsterdam, và trở thành vị vua trẻ nhất tại châu Âu hiện nay.

Ngày 26.4, TT Mỹ đã cảnh báo chính quyền Syria rằng việc sử dụng vũ khí hóa học để chống lại dân thường là không thể chấp nhận được, nhưng khẳng định Mỹ sẽ hành động thận trọng trong vấn đề này. Nga cho rằng việc Syria sử dụng vũ khí hóa học không nên bị biến thành cái cớ để can thiệp quân sự nước ngoài vào Damascus. Tranh chấp đảo và hợp tác năng lượng là hai chủ đề chính mà Thủ tướng Nhật Abe thảo luận trong chuyến thăm Nga của ông.

Thiên tai và nhân tai trên thế giới và tại VN

Khói, bụi từ một vụ nổ hạt nhân có thể khiến nhiệt độ nhiều vùng trên trái đất giảm tới 2 độ C. Tình trạng ấm lên toàn cầu có thể khiến tốc độ gió tăng trong tương lai, một xu hướng làm giảm mức độ an toàn của các chuyến bay. Giới chức TQ sẽ phải chi 100tỷ nhân dân tệ (16 tỷ USD) để giải quyết tình trạng ô nhiễm không khí ở thành phố BK. Báo cáo của Bộ QP Mỹ cho biết, những quốc gia đặt mua xe tăng, tàu chiến hay máy bay chiến đấu của TQ rất có thể sẽ đẩy binh sỹ của họ vào tình thế nguy hiểm gấp đôi vì phải chống lại kẻ thù bằng những loại vũ khí rẻ tiền, bắt chước từ vũ khí của Liên Xô trước đây.

26 năm sau khi cho nổ tung một máy bay HQ khiến 115 người thiệt mạng, một nữ điệp viên Triều Tiên đã hồi tưởng việc làm của mình trong niềm ăn năn và tiếc nuối. Hai quả bom phát nổ liên tiếp tại cuộc thi Boston Marathon tại Mỹ lúc 14h45 ngày 15.4 biến một ngày kỷ niệm ý nghĩa thành cảnh tượng hỗn loạn và đẫm máu. Vụ khủng bố làm 3 người thiệt mạng, trong đó có một trẻ em 8 tuổi, và khoảng 180 người bị thương. Hai anh em gốc Chechnya, Dzhokhar and Tamerlan Tsarnaev, còn gây ra vụ nổ súng khiến một cảnh sát thiệt mạng và một cảnh sát khác bị thương tại Viện Công nghệ Massachusetts. Tamerlan, 26 tuổi, đã bị bắn và chết tại bệnh viện. Cảnh sát đã bắt được Dzhokhar sau 4 ngày truy bắt. Cơ quan an ninh của Nga cho biết từng cảnh báo FBI về Tamerlan Tsarnaev, từ tháng 11 năm ngoái. Tên của mẹ hai nghi phạm đánh bom Boston được liệt vào dữ liệu khủng bố Mỹ cùng thời điểm tên của con trai bà bị chú ý. Giới chức Nga từng bí mật nghe trộm điện thoại của bà ta và thu âm được cuộc trao đổi của bà về chủ đề thánh chiến với những từ ngữ mơ hồ. Bà ta và chồng đã hủy kế hoạch tới Mỹ và tới một làng ở phía nam nước Nga để trốn báo giới. Các nhà điều tra cũng đang rà soát chặt chẽ các hoạt động của vợ nghi phạm đánh bom trước và sau vụ việc, với nghi ngờ cô này có thể xóa dấu vết hoặc có tham gia vào vụ tấn công. Không lâu sau vụ đánh bom chết người ở Boston, một vụ nổ kinh hoàng xảy ra lúc 19g50 ngày 17.4 tại nhà máy phân bón West ở bang Texas. Vụ nổ tương đương với một trận động đất 2,1 độ Richter, san phẳng nhiều tòa nhà và khiến hàng nghìn người phải sơ tán, có khoảng 5-15 người chết và hơn 160 người bị thương. Ít nhất ba người thiệt mạng và 14 người bị thương sau khi một tòa nhà chung cư sập bởi tiếng nổ lớn ở miền đông nước Pháp ngày 28.4.

Tin tặc đã gây hoang mang cho giới truyền thông và chứng khoán, sau khi đột nhập vào tài khoản Twitter của hãng thông tấn Mỹ AP, phao tin hai vụ nổ xảy ra ở Nhà Trắng làm TT Mỹ bị thương. Điều luật cho phép hành khách được đem theo dao bỏ túi và các vật liệu sắc nhọn khác trong hành lý xách tay lên máy bay sẽ bị hoãn vô thời hạn, trong bối cảnh nước Mỹ đang bị đe dọa bởi những âm mưu khủng bố. Một nghi phạm bị bắt giữ ngày 17.4 vì liên quan đến các bức thư có chứa chất độc chết người gửi đến TT Obama và một thượng nghị sĩ Mỹ. Một lá thư chứa chất độc chết người ricin được tìm thấy ngày 23.4 tại một căn cứ không quân của Mỹ, sau khi người bị coi là nghi phạm gửi những bức thư có chất tương tự đến Nhà Trắng được thả. Một bưu kiện chứa bức thư có nội dung đe dọa và chất bột khả nghi đã được gửi tới Bộ trưởng Kim Kwan-jin, trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa nước này với TT. Hai người nước ngoài vừa bị bắt giữ tại Canada do bị tình nghi có liên quan đến âm mưu được al-Qaeda hậu thuẫn để làm trật bánh một đoàn tàu chở khách ở Toronto. Truyền thông TQ đã đưa tin một vụ bạo loạn xảy ra tại khu tự trị Tân Cương, làm 21 người bao gồm cảnh sát và nhân viên cộng đồng thiệt mạng. Sáu người bị thương khi một tàu đánh cá Mỹ đâm vào một tàu khu trục của hải quân Canada đang neo ở đảo Vancouver ngày 23.4.

Một cơn địa chấn 6,2 độ Richter đã xảy ra tại khu vực Viễn Đông của nước Nga, gần biên giới với TT và TQ. Một trận động đất mạnh 7,1 độ Richter đã làm rung chuyển tỉnh cực nam Papua của Indonesia, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy ra đường phố. Sự va chạm của hai mảng kiến tạo là nguyên nhân gây ra một trận động đất mạnh 6,1 độ Richter làm rung chuyển thành phố Bushehr tại Iran, và có thể cảm nhận được rung chấn rõ rệt tại nhiều nước ở vùng Vịnh và Nam Á, làm ít nhất 34 người thiệt mạng và nhiều người làm việc trong các tòa nhà vội vã sơ tán. Ngoại trưởng Mỹ đã đưa ra đề nghị hỗ trợ Iran và Pakistan khắc phục hậu quả sau trận động đất, bất chấp tình hình quan hệ căng thẳng giữa Washington và Tehran. Khoảng 30 cơn địa chấn, trong đó có một cơn mạnh 6,2 độ Richter, đã tấn công một đảo núi lửa phía nam Tokyo hôm 17.4. Một trận động đất xuất hiện ở bờ biển phía nam đảo Honshu của Nhật Bản hôm 21.4, song giới chức không ban bố cảnh báo sóng thần. Giới truyền thông TQ đưa tin nhà chức trách đã tìm thấy 203 thi thể trong trận động đất gần 7 độ Richter tại tỉnh Tứ Xuyên, 5 năm sau trận động đất xảy ra tại chính vùng này. Các thiết bị đã phát hiện 3.407 dư chấn sau cơn động đất này.

AFP đưa tin, một tòa nhà 8 tầng ở vùng ngoại ô thủ đô Dhaka, Bangladesh, đã đổ sập vào sáng 24.4. Tòa nhà gồm một xưởng may, một ngân hàng và nhiều cửa hàng buôn bán khác. Tầng trệt của toà nhà là trung tâm thương mại Rana Plaza. Hỏa hoạn trong nhà máy sập ở Bangladesh cản trở nỗ lực tìm kiếm những người sống sót của lực lượng cứu hộ, khiến ít nhất 377 người chết. Một vụ nổ lớn do rò rỉ khí gas hôm 29.4 khiến tòa nhà 4 tầng ở trung tâm lịch sử ở Prague bị sập, làm 43 người bị thương gồm cả người nước ngoài, khiến thủ đô Czech trở nên hỗn loạn. Hỏa hoạn ở Công ty may Hà Phong, Bắc Giang, đã thiêu rụi 1500 xe máy. Xe cháy, việc làm bỗng dưng mất theo vụ hỏa hoạn khiến những công nhân làm việc tại Cty thắc thỏm cho tương lai của cả gia đình vốn trông vào đồng lương ít ỏi. Chiều 6.4, bãi cỏ lau sậy trong khu đất trống ở đường Nguyễn Bình (Nhà Bè) bốc cháy ngùn ngụt làm 11 phòng trọ gần đó bị thiêu rụi.

Đêm 3.4, cùng với mưa dông, mưa đá xuất hiện tại huyện Sapa với cường độ nhẹ. Đây là trận mưa đá thứ năm ở Lào Cai trong vòng 1 tuần. Ngày 13.4, mưa liên tục suốt nửa ngày kèm lốc xoáy trên diện rộng đã kéo sập 8 căn nhà tiền chế chợ Cầu Xáng và làm một người bị thương. Lốc xoáy xảy ra vào chiều tối 23.4 tại 2 xã Trung Hóa và Hóa Hợp rất bất ngờ khiến bà con không kịp trở tay. Gió giật mạnh làm nhà cửa đổ sập, tốc mái. Tiếp sau lốc xoáy là mưa đá rào rào. Theo thống kê ban đầu, tại xã Trung Hóa có 69 ngôi nhà bị tốc mái, trong đó 3 nhà bị sập; 4 cột điện gãy đổ; 25 héc ta ngô, 4 héc ta sắn, 2 héc ta cao su... bị hư hại. Tại xã Hóa Hợp, nhiều nhà dân cũng bị tốc mái; 9 héc ta ngô, 4 héc ta lạc, 10 héc ta lúa và hơn 4 héc ta ớt bị hư hỏng. Đêm 25.4, không khí lạnh tràn về trong lúc nền nhiệt các tỉnh miền Bắc ở mức cao. Sự xung đột giữa khối không khí lạnh và nóng khiến lốc, mưa đá diễn ra trên diện rộng ở Hà Giang và Cao Bằng. Tại Hà Giang, 4 người bị thương, khoảng 400 nhà sập, tốc mái. Cùng lúc, một trận mưa đá kéo dài hơn 20 phút xảy ra tại Cao Bằng với nhiều hòn đá lớn, đường kính 3-4 cm. Gần 1.800 nhà dân bị tốc và thủng mái, hàng trăm ha hoa màu và cây công nghiệp bị hư hại. (Cơn lốc ‘đập đá’ cũng đang tàn phá giới trẻ: Dù ma túy đá khiến con nghiện tự rạch tay, gào thét, chạy xe quá tốc độ, hình thành băng đảng đi gây án, thậm chí quan hệ tình dục tập thể... nhưng một bộ phận giới trẻ vẫn ngày đêm bay bổng trong cuộc chơi hàng đá.)

Mưa nặng hạt ở Cà Mau, Bạc Liêu và Sóc Trăng làm nhiều tuyến đường nội ô tỉnh lỵ ngập 50-80 cm. Nước bẩn ngoài đường không kịp thoát ra sông đã tràn vào nhà dân gây hư hỏng tài sản, cuốn trôi nhiều thiết bị gia dụng. 5 năm qua có tới 1.868 người chết và mất tích vì thiên tai. Trong khi đó, công tác quản lý tàu thuyền và ngư dân trên biển còn nhiều hạn chế. Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết: Nếu mực nước biển dâng một mét vào cuối thế kỷ này, trên 20% diện tích Sài Gòn có nguy cơ bị ngập trong nước. Guardian đưa tin, các nhà khoa học của Hội đồng Nghiên cứu Công nghệ sinh học Anh và một số cơ sở nghiên cứu khác đã lai ghép cỏ đuôi trâu và cỏ hắc mạch lưu niên để tạo nên loài cỏ chống lũ. Rễ của nó tạo ra nhiều lỗ trong đất hơn so với các loại cỏ thường. Số lượng lỗ trong đất càng lớn thì đất càng hút nhiều nước lũ.

Một trong những loài cá đặc sản, nổi tiếng thơm ngon ở hồ Dầu Tiếng (Tây Ninh) là cá lăng nha, lăng vàng. Chính vì giá trị kinh tế cao mà ngư dân sống quanh hồ săn bắt cá lăng bằng mọi hình thức. Với nhiều cách đánh bắt như bủa lưới mắt nhỏ, xung điện, cắm những cành cây tràm xuống nước ở độ sâu 2-3 m, tạo thành “ổ” cho cá trú ngụ, sau một thời gian dùng lưới quây lại, hốt trọn cả đống chà lên..., các loài cá ở hồ Dầu Tiếng đã dần cạn kiệt.

Chiều 7.4, nhóm người bịt kín mặt lái máy xúc quật sập căn nhà đang tranh chấp trên đường Hoàng Hoa Thám (Bình Thạnh), một thanh niên 21 tuổi đang ngủ đã kịp bật dậy chạy ra ngoài. Đầu máy một tàu hàng bị lật giữa cung đường Hà Nội - Lào Cai khiến nhiều chuyến tàu không thể khởi hành, hàng nghìn khách kẹt nhiều giờ trong đêm 8.4. Tối 9.4, nền hầm Thủ Thiêm (hầm vượt sông Sài Gòn) tồn tại một số vũng nước khiến người dân lo công trình có quy mô hiện đại nhất ĐNÁ này bị thấm. GĐ Trung tâm Giao dịch CNTT và truyền thông Hà Nội kê khai năm qua có thêm 3 căn nhà có tổng diện tích 900m2, một khu nghỉ dưỡng diện tích 150m2, 2 ôtô trị giá 2 tỷ đồng... Kết quả khảo sát xã hội học của Thanh tra CP và Ngân hàng TG đã công bố cho thấy, trong 80% người có chức vụ, quyền hạn, có thu nhập ngoài lương, thì 44% thu nhập từ tiền bồi dưỡng họp. PGĐ Sở Văn hóa TT và DL Lê Tôn Thanh đã bị tước giấy phép lái xe trong 60 ngày, buộc bồi thường gần 50 triệu đồng sau khi gây ra tai nạn liên hoàn tại trung tâm Sàigòn.

Tâm tình cuối tháng

Ngoài tình hình thế giới nóng lên vì những tuyên bố gây hấn và hành động khiêu khích của Triều Tiên. Việc tổng chi phí quốc phòng toàn cầu giảm, nhưng một số nước lại tăng một cách đáng chú ý khiến công luận tự hỏi ai sẽ có lợi khi các cuộc chiến xảy ra.

Điểm nổi bật nhất trong tháng là vụ đánh bom kép ngày 15.4 tại cuộc đua Boston Marathon khiến cho nước Mỹ bàng hoàng và cư dân thế giới lo âu khi bạo lực ngày càng hoành hành khắp nơi. Chưa bao giờ như lúc này, nhân loại cảm thấy cuộc đời con người sao quá mong manh “Như bông hoa nở trong cánh đồng, một cơn gió thoảng cũng đủ làm cho nó biến đi”.

Nguyện xin Chúa ban an bình hạnh phúc cho thế giới chúng con.