Phụng vụ Lời Chúa: Chúa Nhật XXVIII Thường Niên - năm B

CHÚA NHẬT XXVIII THƯỜNG NIÊN B
Kn 7,7-11; Hr 4,12-13; Mc 10,17-30

KHÔN NGOAN ĐÍCH THẬT

“Anh chỉ thiếu có một điều,
là hãy đi bán những gì anh có
mà cho người nghèo,
anh sẽ được một kho tàng trên trời.
Rồi hãy đến theo tôi.”
(Mc 10,21)

I. CÁC BÀI ĐỌC

Người đời không ai muốn mình dại, nhưng không phải ai cũng biết chọn sống khôn ngoan. Các bài đọc Lời Chúa hôm nay gợi lên những nẻo đường khôn ngoan có thể không giống theo kiểu người đời, nhưng lại là lối đường khôn ngoan đích thật dẫn đến Nước Trời. 

1. Bài đọc 1:

Đoạn sách Khôn Ngoan phản ánh thị kiến về lời cầu xin đẹp lòng Thiên Chúa của Salômôn trong 1V 3,4-15. Salômôn được ca ngợi vì cách sống khôn ngoan của ông, khi ông chỉ cầu xin Thiên Chúa ban cho Đức Khôn Ngoan và coi đó là thứ quý giá hơn bất cứ thứ gì khác trên trần gian này.

Trước hết, tác giả sách Khôn Ngoan khẳng định rằng ông đã cầu xin sự hiểu biết và Thiên Chúa đã ban cho ông; ông cũng đã kêu cầu và nhận được thần khí Khôn Ngoan (Kn 7,7). Điểm đặc biệt trong lời cầu nguyện của Salômôn là việc ông chỉ xin Thiên Chúa ban cho sự hiểu biết và thần khí Khôn Ngoan. Lời cầu xin của Salômôn không những được Thiên Chúa đón nhận mà còn được tán dương vì Thiên Chúa hài lòng trước một lời cầu xin như thế (x. 1V 3,10).

Thêm vào đó, Salômôn quý chuộng Đức Khôn Ngoan hơn bất cứ thứ gì khác. Mọi thứ chỉ là cát bụi khi đem so sánh với Đức Khôn Ngoan. Dù là vương trượng, ngai vàng, trân châu, bảo ngọc, hay vàng bạc đều không so bì được với Đức Khôn Ngoan. Ông ham chuộng Đức Khôn Ngoan hơn cả sức khỏe, sắc đẹp hay ánh sáng vì vẻ sáng chói của Đức Khôn Ngoan không bao giờ tàn lụi. Đức Khôn Ngoan là thứ duy nhất mà ông dám đánh đổi tất cả để có được với tất cả lòng yêu mến và say mê (Kn 7,8-10).

Sau cùng, khi chọn Đức Khôn Ngoan là ưu tiên số một trên tất cả mọi sự, thì Salômôn lại nhận được cả những thứ mà ông không cầu xin, vì “cùng với Đức Khôn Ngoan, mọi sự tốt lành đã đến với tôi. Nhờ tay Đức Khôn Ngoan, của cải quá nhiều không đếm xuể” (Kn 7,11; x. 1V 3,11-13). Cách nói “đã đến với tôi” như muốn khẳng định rằng đó là những điều Salômôn không kêu cầu nhưng vẫn được Thiên Chúa ban cho.

Vậy thế nào là khôn ngoan theo quan điểm của sách Khôn Ngoan ở đây? Khôn ngoan là biết cầu xin, không phải những của cải vật chất hay vinh quang, mà là sự hiểu biết Thiên Chúa và Đức Khôn Ngoan của Ngài. Nếu đọc sách Khôn Ngoan trong lăng kính của Tân Ước trong đó Đức Khôn Ngoan chính là hình ảnh nhân cách hóa của chính Chúa Giêsu thì khôn ngoan chính là nhận biết Cha, Thiên Chúa duy nhất và chân thực và Đấng mà Cha sai đến là Đức Giêsu Kitô; sự khôn ngoan như thế dẫn đến ơn cứu độ (x. Ga 17,3).

2. Bài đọc 2

Đoạn thư Hípri nhấn mạnh sức tác động lớn lao và sâu xa của Lời Thiên Chúa. Sự hữu hiệu, sắc bén và sống động của Lời Thiên Chúa có sức phê phán và phơi bày tất cả.

Trước hết, Lời Thiên Chúa không chỉ là lời khô khan, được nhắc đi nhắc lại nhiều lần qua miệng các ngôn sứ, nhưng là lời sống động được mạc khải vào thời sau hết qua Người Con (x. Hr 1,1-2). Lời Thiên Chúa được nói qua Người Con là lời sống động và thật sự hữu hiệu hơn nhiều so với lời được mạc khải trước đây qua các ngôn sứ vì Lời không còn chỉ là sứ điệp mà còn là hiện thân của Người Con và qua Người Con.

Sau nữa, Lời Thiên Chúa xuyên thấu những gì thâm sâu, bí nhiệm nhất; Lời đó phê phán cả những gì sâu kín nhất như tâm tình và tư tưởng của lòng người. Không có gì, không có loài thọ tạo nào mà không hiện rõ trước Lời Thiên Chúa. Sức mạnh vô song của Lời Thiên Chúa vừa mang tính cảnh báo đối với những ai có thái độ không tin (4,2), bất tuân Tin Mừng (4,6), mà có nguy cơ sa ngã (4,11), vừa bảo đảm một “chốn nghỉ ngơi” cho những ai trung tín theo giáo huấn của Tin Mừng (4,3), vì “mọi sự đều trần trụi và phơi bày trước mặt Đấng có quyền đòi chúng ta trả lẽ” (4,13).

3. Bài Tin Mừng

Bài Tin Mừng giới thiệu con đường dẫn đến sự trọn lành mà mọi người đều được mời gọi đi theo, nhưng đồng thời cũng cảnh báo về những trở ngại không nhỏ trên con đường đó. Phần phúc chỉ dành cho những ai biết chọn lựa khôn ngoan.

Đoạn Tin Mừng giới thiệu một người đến với Chúa Giêsu để tìm kiếm con đường dẫn tới cuộc sống đời đời. Thái độ “chạy đến, quỳ xuống” (10,17) của người này cho thấy sự thành khẩn; việc tuân giữ những giới răn cơ bản theo Lề Luật ngay từ nhỏ thậm chí còn nhận được cái nhìn thiện cảm và lòng thương mến của Chúa Giêsu (10,21).

Tuy nhiên, con đường trọn lành đòi hỏi một sự dấn thân quyết liệt hơn vì Chúa và vì tha nhân. Việc bán tất cả những gì đang có mà cho người nghèo để được một kho tàng trên trời và để có thể thanh thoát mà theo Chúa Giêsu là một trở ngại không nhỏ trên con đường trọn lành. Chàng thanh niên thất vọng vì không thể vượt qua trở ngại cuối cùng này. Đối với anh, sự sống đời đời chưa phải là lựa chọn ưu tiên số một nếu so với của cải anh ta đang có.

Nhân câu chuyện của chàng thanh niên, Chúa Giêsu cảnh báo các môn đệ về đòi hỏi khắt khe của Nước Trời và của cải chính là cản trở rất lớn trên con đường đó. Hình ảnh con lạc đà chui qua lỗ kim ám chỉ những ai dựa vào của cải thì gần như không thể vào được Nước Thiên Chúa. Chỉ những ai biết cậy dựa vào Chúa thì mới xứng đáng là công dân của Nước Trời “vì đối với Thiên Chúa, mọi sự đều có thể được” (10,27).

Vì vậy, người môn đệ đích thật là người dám từ bỏ tất cả vì Chúa và vì Tin Mừng, từ bỏ cả những gì thân thương nhất, thiết thân nhất, thậm chí chấp nhận cả sự ngược đãi ở đời này. Nhưng Chúa không để môn đệ của Ngài phải chịu thiệt thòi, thậm chí được ân thưởng gấp trăm ở đời này và sự sống vĩnh cửu ở đời sau. Tuy vậy, thái độ căn bản của người môn đệ khôn ngoan không phải là sự tính toán cho đi để nhận lại mà là sự phó thác hoàn toàn đời mình cho Chúa và nhờ ơn Chúa mà “mọi sự đều có thể”.

II. GỢI Ý ÁP DỤNG

1/ Thiên Chúa ban cho Salômôn sự hiểu biết và thần khí khôn ngoan theo như lời cầu xin của ông. Đối với Salômôn, Đức Khôn Ngoan là thứ ông quý chuộng hơn bất cứ thứ gì khác trên đời, vì mọi thứ đều qua đi như cát bụi, còn Đức Khôn Ngoan mãi tồn tại. Vì lời cầu xin được xem là khôn ngoan trước mặt Chúa mà Salômôn không chỉ được Thiên Chúa ban cho điều ông cầu xin là Đức Khôn Ngoan mà còn được ban cho cả điều ông không xin. Tôi có muốn sống khôn ngoan chỉ ưu tiên tìm kiếm Đức Khôn Ngoan là chính Chúa?

2/ Lời Thiên Chúa sống động, hữu hiệu và sắc bén; Lời đó có sức tác động sâu xa, vừa cảnh báo vừa khích lệ. Lời được mạc khải vào thời cuối cùng qua Người Con là chính Đức Giêsu. Lời Thiên Chúa qua Đức Giêsu tác động thế nào trên cuộc đời tôi: cảnh báo, khích lệ, phê phán, an ủi?

3/ Nước Trời không chỉ đòi hỏi người ta sống theo những đòi hỏi của Lề Luật, mà còn đòi hỏi một sự quyết liệt từ bỏ những gì cản trở trên đường trọn lành. Chỉ những ai sẵn sàng từ bỏ, sống phó thác vào Chúa và sống vì tha nhân thì mới xứng đáng làm công dân của Nước Trời. Người môn đệ khôn ngoan là người chấp nhận từ bỏ tất cả “vì Thầy và vì Tin Mừng”. Tôi có thật sự khao khát sự sống đời đời trong Nước Thiên Chúa? Tôi có dám hy sinh những nhu cầu của bản thân để sống vì Chúa và vì tha nhân? Tôi có muốn trở thành người môn đệ khôn ngoan, chọn Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người hơn những thứ khác?

III. LỜI NGUYỆN CHUNG

Chủ tế: Anh chị em thân mến! Thiên Chúa ban Đức Khôn Ngoan để con người biết lựa chọn và quyết định đi theo đường lối Chúa mời gọi hầu được sống đời đời. Chúng ta cùng chung lời cảm tạ Chúa và khẩn khoản cầu xin.

1. Hội thánh có sứ mạng dẫn đưa mọi người đến với Thiên Chúa là Tình Yêu và Sự Sống. Chúng ta cùng cầu nguyện cho các vị chủ chăn và mọi thành phần Dân Chúa luôn khôn ngoan thánh thiện và đồng tâm nhất trí trong việc tuyên xưng và chia sẻ đức tin đã lãnh nhận.

2. Thượng Hội đồng Giám mục Thế giới về Gia đình đang nhóm họp tại Rôma đến ngày 24/10. Xin cho các nghị phụ tham dự được tràn đầy ơn khôn ngoan để tích cực suy tư, thảo luận và có những đóng góp thiết thực cho vấn đề gia đình mà Giáo hội đang quan tâm.

3. “Những ai cậy dựa vào tiền bạc, thật khó mà vào nước Thiên Chúa.” Chúng ta cùng cầu nguyện cho tất cả những ai thành tâm thiện chí, biết sống theo sự khôn ngoan đích thực, luôn sử dụng tiền của và khả năng Chúa ban phù hợp với ý Người muốn.

4. Ai từ bỏ mọi sự vì Chúa và vì Tin Mừng, thì được lại gấp trăm, và được sự sống đời đời. Chúng ta cùng cầu nguyện cho mọi người trong cộng đoàn chúng ta, luôn đặt trọn lòng tin và lòng mến vào Chúa, biết yêu thương chia sẻ và giúp đỡ nhau cùng đạt tới ơn cứu độ.

Chủ tế: Lạy Chúa, qua Đức Giêsu Kitô, Chúa đã ban hạnh phúc đời đời cho chúng con. Xin nhìn đến những ước nguyện chúng con dâng lên Chúa, và giúp chúng con luôn vững bước trên đường dẫn đến sự sống. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.