Phụng vụ Lời Chúa: Chúa Nhật IV Mùa Thường Niên năm B

CHÚA NHẬT IV THƯỜNG NIÊN B
(Đnl 18,15-20; 1 Cr 7,32-35; Mc 1,21-28)

LỜI UY QUYỀN

Mọi người đều kinh ngạc
đến nỗi họ bàn tán với nhau:
“Thế nghĩa là gì? Giáo lý thì mới mẻ,
người dạy lại có uy quyền”
(Mc 1,27)

I. CÁC BÀI ĐỌC

1. Bài đọc 1

Sách Đệ Nhị Luật ghi nhận ba định chế chính nhằm phục vụ cho đời sống của dân khi họ vào đất hứa, gồm các vua (17,14-20), các tư tế Lêvi (18,1-8) và các ngôn sứ (18,9-22). Đoạn trích Đnl 18,15-20 hôm nay làm nổi bật vai trò của các ngôn sứ.

Trước hết, các ngôn sứ là những người do Chúa chọn. Hình ảnh Thiên Chúa nói với dân tại núi Khôrép là một Thiên Chúa đáng sợ, oai nghiêm, đến nỗi dân không dám trực tiếp nghe tiếng Ngài, không dám nhìn vào Ngài (Đnl 18,16). Ai thấy Thiên Chúa coi như không thể tránh khỏi cái chết (Xh 33,20). Dân chỉ có thể “tiếp xúc”, “trao đổi” với Thiên Chúa thông qua ông Môsê. Vì thế, thể theo lời thỉnh nguyện của dân, Thiên Chúa chọn từ trong dân các ngôn sứ để làm trung gian giữa Thiên Chúa và dân, dựa theo khuôn mẫu của ngôn sứ Môsê.

Hơn nữa, các ngôn sứ là những người nói lời Thiên Chúa: “Ta sẽ đặt những lời của Ta trong miệng người ấy, và người ấy sẽ nói với chúng tất cả những gì Ta truyền cho người ấy” (Đnl 18,18). Tiến trình này gồm hai nhịp: Một là, ngôn sứ phải để cho Thiên Chúa đặt lời Ngài vào miệng mình (x. Is 51,16; Gr 1,9), để lời Ngài chiếm lấy môi miệng mình, thanh tẩy lời lẽ của mình; Hai là, một khi đã đón nhận lời Chúa, ngôn sứ chỉ nói lời của Chúa, nói những gì Thiên Chúa truyền dạy mà thôi. Bất cứ vị ngôn sứ nào hoặc không nói lời Thiên Chúa, hoặc nhân danh bất cứ vị thần nào khác mà nói đều bị trừng phạt cách nghiêm khắc (Đnl 18,20).

Sau cùng, dân cần lắng nghe lời của vị ngôn sứ. Vì được chính Thiên Chúa tuyển chọn và được chính lời Chúa thanh tẩy môi miệng, sứ điệp ngôn sứ không còn là lời người phàm mà là lời Thiên Chúa: “Lời ngôn sứ không bao giờ lại do ý muốn người phàm, nhưng chính nhờ Thánh Thần thúc đẩy mà có những người đã nói theo lệnh của Thiên Chúa” (2 Pr 1,21). Vì thế, dân Chúa có bổn phận lắng nghe và đón nhận sứ điệp ngôn sứ như chính lời của Thiên Chúa. Ai không đón nhận thì sẽ bị Thiên Chúa hạch tội (Đnl 18,19).

Tóm lại, ngôn sứ là những người được Thiên Chúa tuyển chọn từ giữa dân, được đón nhận lời Chúa và chỉ nói lời Chúa mà thôi. Sứ điệp ngôn sứ đích thật là lời Chúa, nên dân cần lắng nghe và đón nhận.

2. Bài đọc 2

Thánh Phaolô dành trọn chương 7 thư thứ nhất Côrintô để nói về đời sống hôn nhân cũng như độc thân. Đối với thánh nhân, mỗi bậc sống đều có những bổn phận và trách nhiệm riêng biệt.

Những người sống đời hôn nhân có trách nhiệm với người bạn đời của mình. Họ tìm cách làm đẹp lòng nhau, chăm sóc, lo lắng cho nhau. Đó là lẽ thường tình của điều thánh Phaolô gọi là “lo lắng việc đời”. Tuy vậy, người sống đời hôn nhân cũng có bổn phận “gắn bó với Chúa” trong một mức độ nhất định (1 Cr 7,35). Đối với thánh nhân, dù những người sống đời hôn nhân có mức độ “gắn bó với Chúa” giới hạn, thì đó là điều có thể hiểu và thông cảm được, nên không có gì phải lo lắng bị “chia đôi”, “giằng co”.

Trái lại, những người sống đời độc thân thì thuộc trọn về Chúa; họ được kêu gọi để làm đẹp lòng Chúa. Đối với thánh Phaolô, độc thân là bậc sống lý tưởng để dành trọn cả cuộc đời, cả con người cả hồn lẫn xác, cả con tim để phục vụ và làm đẹp lòng Thiên Chúa. Lý tưởng của người sống đời độc thân, theo thánh nhân, là “chuyên lo” việc của Chúa. Cuộc đời của họ không có mối bận tâm, lo lắng nào khác ngoài “chuyên lo” việc của Chúa và làm đẹp lòng Ngài.

Mỗi bậc sống có mối “bận tâm” khác nhau. Mỗi người có tự do chọn lựa bậc sống của mình. Dù chọn bậc sống nào đi nữa, thì Thiên Chúa vẫn luôn phải có chỗ đứng, ở những mức độ khác nhau, trong đời sống của mình.

3. Bài Tin Mừng

Hình ảnh Đức Giêsu giảng dạy trong hội đường Caphácnaum gợi nhớ đến sứ mạng của các ngôn sứ trong Cựu Ước. Tuy nhiên, Đức Giêsu lại cho thấy Người như là vị ngôn sứ khác biệt qua cách giảng dạy và biểu lộ uy quyền của Người.

Trước hết, dù Đức Giêsu không tự xưng mình là ngôn sứ, nhưng phần lớn sứ mạng công khai của Người dành cho việc giảng dạy dân chúng. Điểm khác biệt trong cách giảng dạy của Đức Giêsu được dân chúng ghi nhận vì “Người giảng dạy như một đấng có thẩm quyền” (Mc 1,22; 2,10; 11,33). Trong khi các ngôn sứ là những người nói lời Thiên Chúa, Đức Giêsu chính là “Con Thiên Chúa” (Mc 1,1.11), nên lời của Người mang thẩm quyền từ Thiên Chúa và đó đích thực là lời Thiên Chúa. Dân chúng cũng cảm nhận được trong lời giảng dạy của “Con Thiên Chúa” có thẩm quyền của chính Thiên Chúa, chứ không như các kinh sư (Mc 1,22).

Hơn nữa, lời uy quyền của Đức Giêsu được biểu lộ qua việc Người ra lệnh cho thần ô uế và nó phải chịu khuất phục (Mc 1,25). Chính thần ô uế cũng biết và thừa nhận thẩm quyền của Đức Giêsu qua việc tuyên xưng Người là “Đấng Thánh của Thiên Chúa” (Mc 1,24; Lc 4,34). Trong toàn bộ Tân Ước, lời tuyên xưng này chỉ một lần nữa được đặt trên môi miệng của Phêrô (Ga 9,69). Khi tuyên xưng Đức Giêsu là “Đấng Thánh của Thiên Chúa”, Đấng đã nhận lấy Thánh Thần (Mc 1,9-11) và sẽ làm phép rửa trong Thánh Thần (Mc 1,8), Máccô muốn nhấn mạnh rằng Đức Kitô thật sự được Thiên Chúa thánh hiến. Vì được “thánh hiến” nên Người ở trong thế đối nghịch với thần “ô uế”; Người dùng lời quyền năng không chỉ trong việc giảng dạy mà còn để xua trừ thế lực sự dữ.

Sau cùng, Tin Mừng Máccô ghi nhận sự kinh ngạc và thán phục của dân chúng khi lắng nghe lời giảng dạy đầy uy quyền của Đức Giêsu (Mc 1,27). Nếu như trong Cựu Ước, dân Chúa được khuyến cáo hãy lắng nghe lời ngôn sứ vì đó là lời phát xuất từ Thiên Chúa (Đnl 18,19), thì lời của Đức Giêsu tự nó mang uy quyền của Thiên Chúa và có năng lực thu hút và thuyết phục người ta. Thêm vào đó, lời Đức Giêsu thực sự là lời mang “giáo huấn mới mẻ”; lời giáo huấn của Người mở ra một thời đại mới, trong đó con người được lắng nghe và chứng kiến lời uy quyền của Thiên Chúa cách trực tiếp và hoàn toàn mới mẻ, chứ không còn cần qua trung gian gián tiếp là các ngôn sứ nữa.

Tin Mừng Máccô một lần nữa làm nổi bật Đức Giêsu như là “Đấng Thánh của Thiên Chúa”, Đấng không chỉ mang đến giáo huấn mới mẻ trực tiếp từ Thiên Chúa mà còn dùng lời uy quyền mà xua trừ sự dữ.

II. GỢI Ý ÁP DỤNG

1/ Ngôn sứ là những người được Thiên Chúa tuyển chọn để nói lời Thiên Chúa. Qua bí tích Rửa Tội, tôi cũng được Thiên Chúa tuyển chọn để làm ngôn sứ cho Ngài. Tôi có ý thức về sứ mạng ngôn sứ của mình? Tôi có nhân danh Thiên Chúa mà nói lời Ngài?

2/ Thánh Phaolô phân biệt bổn phận khác nhau của những người độc thân và sống đời hôn nhân. Nếu sống đời hôn nhân, tôi có chu toàn trách nhiệm với bạn đời của mình? Nếu sống đời độc thân, tôi có hiến dâng trọn vẹn cho Thiên Chúa?

3/ Tin Mừng Máccô làm nổi bật hình ảnh Đức Giêsu là Đấng mang lại thứ giáo huấn mới mẻ và là Đấng dùng lời uy quyền mà xua trừ quyền lực sự dữ. Lời Đức Giêsu có là giáo huấn mới mẻ cho tôi hàng ngày? Lời Người có là lời uy quyền xua trừ quyền lực sự dữ đang hàng ngày, hàng giờ tìm cách chế ngự con người tôi?

III. LỜI NGUYỆN CHUNG

Chủ tế: Anh chị em thân mến! Thiên Chúa có thẩm quyền trên muôn vật muôn loài, và trên cả quỉ thần. Ý thức thân phận yếu đuối của con người, chúng ta cùng tôn vinh quyền năng của Thiên Chúa, và tin tưởng dâng lời cầu xin:

1. Chúa Giêsu giảng dạy như Đấng có uy quyền trong hội đường của người Do thái. Chúng ta cùng cầu nguyện cho mọi thành phần trong Hội Thánh, luôn xác tín sức mạnh tái sinh của Lời Chúa Kitô và hăng say rao giảng cho con người thời đại hôm nay.

2. Thế lực ma quỉ và sự dữ luôn tác động trong đời sống xã hội hôm nay dưới nhiều hình thức. Chúng ta cùng cầu nguyện cho các các nhà lãnh đạo quốc gia luôn biết can đảm đứng về phía sự thật và sự thiện để bảo vệ con người và gìn giữ hòa bình thế giới.

3. Chúa Giêsu đã dùng lời uy quyền để chữa lành người bị thần ô uế ám. Chúng ta cùng cầu nguyện cho những người đang đau khổ tinh thần và thể xác trong thế giới hôm nay tìm được niềm an ủi và sức mạnh chữa lành nơi Lời Chúa và các cử hành bí tích.

4. Danh tiếng Chúa Giêsu được đồn ra khắp vùng lân cận xứ Galilêa. Chúng ta cùng cầu nguyện cho mọi người trong cộng đoàn chúng ta biết tích cực tuyên xưng Đức Giêsu là “Đấng Thánh của Thiên Chúa” và hăng hái giới thiệu Người cho mọi người chung quanh.

Chủ tế: Lạy Chúa là Cha chí thánh, nhờ Con Một Chúa là Đức Giêsu Kitô, Chúa đã giải thoát chúng con khỏi quyền lực sự dữ và ban tặng đời sống mới. Xin nhận lời chúng con cầu nguyện và giúp chúng con luôn sống xứng đáng với ân huệ Chúa ban. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.