Ngày 5-8: Lễ Cung Hiến Đền Thờ Đức Bà Maria

Đền thờ đầu tiên được cung hiến để kính Đức Trinh Nữ ở Rôma, ngày nay gọi là đền thờ Đức Bà Cả.

Truyện kể lại rằng, có hai vợ chồng không con nuôi nấng nuốn dâng gia tài của mình cho Đức Mẹ. Trong đêm 4 hay 5 tháng 8, Đức Trinh nữ đã hiện ra với họ, cùng một lúc với Đức Giáo Hoàng Libêriô, bày tỏ ý muốn được thấy mọc lên trên núi Esquilin, một thánh đường dâng kính Ngài. Hôm sau Đức Giáo Hoàng cùng với hàng giáo sĩ ở Roma đi lên núi Esquilin. Lúc ấy trời nóng nực nhưng tuyết vẫn còn phủ đầy một góc núi. Theo ý Đức Trinh Nữ, Đức Giáo Hoàng phác họa một thánh đường, xây cất bằng tiền của cặp vợ chồng không con dâng cúng, lấy tên là đền thờ Đức Bà Xuống Tuyết để ghi nhớ phép lạ trên.

Truyện kể lại như vậy, nhưng tính chất chân thực của câu chuyện vẫn còn bị nghi ngờ. Thực sự ở Rôma đã có một đền thờ Đức Bà cổ, còn cổ kính hơn cả đền thờ Đức Giáo Hoàng Libêriô cho xây cất nữa.

Đền thờ Đức Bà Xuống Tuyết được Đức Giáo Hoàng Libêriô (352 – 366) xây cất, và Đức Sixtô III (436 – 440) tái thiết. Ngài đặt tên là đền thờ Đức Maria Mẹ Thiên Chúa, chắc chắn là để ghi nhớ cộng đồng Ephêsô (431) biến cố dẫn tới tín điều Đức Bà Maria Mẹ Thiên Chúa .

Ngoài danh xưng là đền thờ Đức Bà Xuống Tuyết và đền thờ Đức Bà Maria Mẹ Thiên Chúa, ngôi đền này còn mang tên đền thờ Đức Bà Máng Cỏ, vì đây lưu giữ máng cỏ Chúa Giêsu sinh ra. Máng cỏ được đặt trong một cái hộp bằng bạc. Vào ngày lễ Giáng sinh, máng cỏ được đưa ra cho mọi người kính viếng.

Ngày nay người ta thường gọi là đền thờ Đức Bà cả. Danh hiệu nầy nhắc nhớ thứ bậc của đền thờ này trong các các thánh đường dâng kính Đức Maria tại kinh thành muôn thuở. Đối với Giám mục Roma, đây là nhà thờ chính tòa thứ hai.

Ðền Ðức Bà Cả là một trong bốn thánh đường ở Rôma nổi tiếng là các thánh đường chính được xây cất để kính nhớ các trung tâm đầu tiên của Giáo Hội:
- Ðền Thánh Gioan Latêranô: tượng trưng cho ngai toà Thánh Phêrô, Toà Rôma;
- Ðền Thánh Phaolô Ngoại Thành: toà Alexandria, nghe nói do Thánh Máccô đứng đầu;
- Ðền Thánh Phêrô: tòa Constantinople;
- Ðền Ðức Bà Cả: tòa Antiôkia, là nơi người ta cho rằng Ðức Maria sống ở đây lâu nhất.