Học hỏi Phúc âm: Chúa nhật 6 Thường niên năm C

(Lc 6,17.20-26)

Lời Chúa:

¹⁷Đức Giêsu đi xuống cùng với các ông, Người dừng lại ở một chỗ đất bằng. Tại đó, đông đảo môn đệ của Người, và đoàn lũ dân chúng từ khắp miền Giuđê, Giêrusalem cũng như từ miền duyên hải Tia và Xiđôn ²⁰Đức Giêsu ngước mắt lên nhìn các môn đệ và nói:

"Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em.

²¹"Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải đói,
vì Thiên Chúa sẽ cho anh em được no lòng.

"Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang phải khóc,
vì anh em sẽ được vui cười.

²²"Phúc cho anh em khi vì Con Người mà bị người ta oán ghét, khai trừ, sỉ vả và bị xoá tên như đồ xấu xa. ²³Ngày đó, anh em hãy vui mừng nhảy múa, vì này đây phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao. Bởi lẽ các ngôn sứ cũng đã từng bị cha ông họ đối xử như thế.

²⁴"Nhưng khốn cho các ngươi là những kẻ giàu có, vì các ngươi đã được phần an ủi của mình rồi.

²⁵"Khốn cho các ngươi, hỡi những kẻ bây giờ đang được no nê, vì các ngươi sẽ phải đói.

"Khốn cho các ngươi, hỡi những kẻ bây giờ đang được vui cười, vì các ngươi sẽ phải sầu khổ khóc than.

²⁶"Khốn cho các ngươi khi được mọi người ca tụng, vì các ngôn sứ giả cũng đã từng được cha ông họ đối xử như thế.
Học hỏi:

1. Sau khi chọn mười hai Tông đồ, Đức Giêsu cùng với họ xuống núi (Lc 6,17). Ngài giảng Bài Giảng ở Luca 6,20-49 cho ai? ở đâu?
2. Hãy so sánh Bài Giảng trên Núi trong Tin Mừng Mát-thêu chương 5-7, với Bài Giảng trên Đất Bằng trong Tin Mừng Lu-ca trong chương 6,20-49. Tìm vài điểm giống và khác nhau.
3. Tìm một số điểm giống nhau và khác nhau giữa các Mối Phúc của Mát-thêu 5,3-12 và các Mối Phúc của Lu-ca 6,20-23.
4. Đọc Luca 6,20-23. Tại sao những người nghèo, đói, khóc than, bị bách hại, lại được coi là những người có phúc?
5. Đọc các Mối Phúc của Luca 6,20-23 bạn có bị sốc không? Tại sao đây lại là những mối phúc? Đâu là những giá trị thường được người đời thèm muốn và ca tụng?
6. Đọc các bản văn sau đây Lc 10,4; 12,16-21; 16,13.19-22; 18,24; 21,2-4. Cho biết ích lợi thiêng liêng của cái nghèo vật chất.
7. Đọc Lc 6,24-26. “Khốn cho…” có nghĩa gì? Đây có phải là một lời chúc dữ không? Tại sao Đức Giêsu lại nói “khốn cho” người giàu, người no nê, người cười, người được mọi người ca tụng?

GỢI Ý SUY NIỆM: Nếu bạn là người nghèo, bài Tin Mừng này nói với bạn điều gì? Nếu bạn là người giàu, bài Tin Mừng này nói với bạn điều gì.

PHẦN TRẢ LỜI

1. Sau khi lên núi và chọn mười hai ông mà Ngài gọi là tông đồ (apostolos, Lc 6,13), Đức Giêsu xuống núi cùng với các ông (Lc 6,17). Ngài đứng ở một chỗ đất bằng để giảng Bài giảng này (Lc 6,20-49) cho các môn đệ (mathêtês, Lc 6,20). Nhóm môn đệ này hẳn bao gồm cả Nhóm Mười Hai tông đồ. Hơn nữa, chắc đám đông dân chúng từ khắp nơi trong nước Ítraen và cả vùng dân ngoại là Tia và Xi-đôn cũng được nghe Bài giảng này. Tin Mừng Luca phân biệt tông đồ và môn đệ. Đức Giêsu có mười hai tông đồ, nhưng có bảy mươi hay bảy mươi hai môn đệ (Lc 10,1.17).
2. Bài giảng ở Lc 6,20-49 tương ứng với Bài giảng ở Mt 5,1 – 7,27. Hai bài giảng có những điểm giống nhau: thính giả là các môn đệ, và có đám đông nữa. Cả hai bài giảng đều có các Mối Phúc.

Bài giảng ở Mát-thêu diễn ra ở trên núi, Đức Giêsu ngồi giảng như một vị Thầy, các môn đệ kéo đến gần Ngài. Còn bài giảng ở Luca diễn ra trên đất bằng. Đức Giêsu đứng và đông đảo môn đệ cũng như dân chúng kéo đến để được nghe giảng và chữa lành.

3. Các Mối Phúc ở Mt 5,3-12 giống với các Mối Phúc ở Lc 6,20-23 ở một số điểm. Tất cả Mối Phúc đều bắt đầu bằng câu “Phúc cho…” (makárioi). Cả hai đều nói đến người nghèo, người đói và đau buồn (sầu khổ, khóc), bị bách hại, sỉ vả vì Đức Giêsu. Tuy nhiên, cũng có nhiều điểm khác biệt giữa các Mối Phúc ở Mát-thêu và Luca. Mát-thêu có 8 hay 9 mối phúc, Luca chỉ có 4 mối phúc. Các mối phúc trong Mát-thêu thì ở ngôi thứ ba: “Phúc cho những ai…”, còn các mối phúc trong Luca thì ở ngôi thứ hai: “Phúc cho anh em…”. Các mối phúc trong Mát-thêu mang ý nghĩa luân lý, đạo đức nhiều hơn, còn các mối phúc trong Luca mang ý nghĩa kinh tế, xã hội nhiều hơn. Thí dụ: Mt nói đến “nghèo khó trong tinh thần” (Mt 5,3), còn Lc nói đến “nghèo khó” theo nghĩa nghèo khó vật chất (Lc 6,20); Mt nói đến “đói khát sự công chính” (Mt 5,6), còn Luca lại nói đến cái “đói bây giờ” của thân xác (Lc 6,21). Luca không nói đến các mối phúc có tính đạo đức như phúc cho người hiền lành, có lòng thương xót, có tâm hồn trong sạch, và xây dựng hòa bình như Mt. Một khác biệt nữa là ngoài 4 mối phúc, Tin Mừng Luca còn có 4 mối họa, tương phản với 4 mối phúc (Lc 6,24-26).
4. Khi đọc các mối phúc ở Lc 6,20-23, ta thấy nhắc đến những người nghèo, những người bây giờ đang đói hay đang khóc, những người bị bách hại dưới nhiều hình thức vì Đức Giêsu. Những người ấy có phúc không phải vì họ nghèo đói, khóc lóc hay bị bách hại. Họ có phúc vì Thiên Chúa thương họ và thi ân, khi thấy họ đang phải chịu tình cảnh đáng thương. Ngài thi ân bằng cách ban cho họ những điều họ đang thiếu. Người đói thì được no, người khóc thì được cười, người bị bách hại thì vui mừng nhảy múa. Người nghèo lại được một điều đặc biệt, đó là được Nước Thiên Chúa làm sở hữu, ngay từ bây giờ. Chúng ta không được quên: các mối phúc là quà tặng của Thiên Chúa ban cho con người, chứ không phải do nguyên lý nhân quả.
5. Khi đọc các mối phúc của Luca (6,20-23), ta có thể bị sốc. Vì theo quan niệm thông thường, người có phúc là người giàu có, no đủ, cười nói hả hê, được danh thơm tiếng tốt. Không ai coi người nghèo khổ hay đói khát là có phúc. Tuy nhiên, nếu đọc cả hai vế của từng mối phúc, chúng ta sẽ thấy tại sao người nghèo, người đói lại có phúc. Cần để ý đến chữ “vì” nối hai vế. “Phúc cho anh em là những kẻ bây giờ đang đói” vì “anh em sẽ được no.” Chính Thiên Chúa sẽ làm cho anh em được no (x. Lc 1,53). Ngài đáp ứng nhu cầu thân xác hiện nay của con người. Đói và no ở đây nên hiểu là đói và no của thân xác (x. Lc 9,11-17). Mối phúc sau nói về người đang khóc sẽ cười, nghĩa là người đang buồn sẽ được Thiên Chúa làm cho vui (Lc 6,21; 7,13-16; 8,52-56).
6. Nghèo khó về mặt vật chất có thể giúp người ta tự do hơn, siêu thoát hơn. Khi được Thầy sai đi, các môn đệ không được đem theo những điều cần thiết, nhờ đó họ nương tựa vào Chúa hơn (Lc 10,4). Bà góa nghèo nhưng quảng đại vì tín thác vào Chúa (Lc 21,2-4). Ngược lại, giàu sang có thể làm người ta khép lại để hưởng thụ và không quan tâm đến người khác (Lc 12,16-21; 16,19-22). Vị thủ lãnh giàu có đã không đáp lại lời mời của Đức Giêsu (Lc 18,18-23), vì thế ông khó vào Nước Thiên Chúa (Lc 18,24).
7. Đối lập với bốn mối phúc là bốn “mối họa” (Lc 6,24-26). Các mối họa bắt đầu bằng lối nói “khốn cho…” (ouài). Chúng nhắm vào những người đang giàu, đang no nê, đang cười, đang được mọi người ca tụng. Đây là những người mà của cải, tiếng tăm và lạc thú ở đời đã làm họ không cậy dựa vào Chúa và khép lòng trước anh em. Họ sẽ gặp “họa” vì Thiên Chúa sẽ lật đổ: họ sẽ không được Ngài an ủi nữa, sẽ bị đói, khóc than, bị coi như tiên tri giả. Lời “khốn cho” không phải là lời chúc dữ khiến họ không thể đổi được số phận của mình, nhưng là một lời cảnh báo về hình phạt sẽ xảy đến nếu họ không hoán cải. Người giàu sẽ có phúc nếu biết chia sẻ (Lc 10,29-37; 14,12-14; 19,1-10).