Học hỏi Phúc âm: Chúa nhật 13 Thường niên năm C

Lời Chúa: Lc 9,51-62

⁵¹Khi đã tới ngày Đức Giêsu được rước lên trời, Người nhất quyết đi lên Giêrusalem.⁵²Người sai mấy sứ giả đi trước. Họ lên đường và vào một làng người Samari để chuẩn bị cho Người đến. ⁵³Nhưng dân làng không đón tiếp Người, vì Người đang đi về hướng Giêrusalem. ⁵⁴Thấy thế, hai môn đệ Người là ông Giacôbê và ông Gioan nói rằng: "Thưa Thầy, Thầy có muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu huỷ chúng nó không?" ⁵⁵Nhưng Đức Giêsu quay lại quở mắng các ông. ⁵⁶Rồi Thầy trò đi sang làng khác. ⁵⁷Đang khi Thầy trò đi đường thì có kẻ thưa Người rằng: "Thưa Thầy, Thầy đi đâu, tôi cũng xin đi theo." 58Người trả lời: "Con chồn có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu." ⁵⁹Đức Giêsu nói với một người khác: "Anh hãy theo tôi!" Người ấy thưa: "Thưa Thầy, xin cho phép tôi về chôn cất cha tôi trước đã." ⁶⁰Đức Giêsu bảo: "Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ. Còn anh, anh hãy đi loan báo Triều Đại Thiên Chúa." 
⁶¹Một người khác nữa lại nói: "Thưa Thầy, tôi xin theo Thầy, nhưng xin cho phép tôi từ biệt gia đình trước đã." ⁶²Đức Giêsu bảo: "Ai đã tra tay cầm cày mà còn ngoái lại đàng sau, thì không thích hợp với Nước Thiên Chúa."

Câu hỏi:

1.  Luca 9, 51 cho thấy Đức Giêsu bắt đầu đi đâu? Luca 9, 31 và 9, 51 gọi biến cố này là gì? Lc 9, 51 có giống với Ga 3, 14; 8, 28; 12, 32-34 không?

2.  Giêrusalem có đóng vai trò quan trọng trong Tin Mừng Luca không? Đọc Lc 1, 9-10; 4, 9; 24, 52-53. Đọc thêm về Giêrusalem trong cuộc hành trình của Đức Giêsu: Lc 9, 53; 13, 22; 17, 11; 18, 31; 19, 11; 19, 28. Đọc thêm về Giêrusalem trong những ngày cuối của Ngài: Lc 19, 41; 21, 5.20.24; 24, 13.18.33.47.

3.  Đọc Luca 9, 51 - 19, 27, và kể ra những dụ ngôn chỉ có trong Tin Mừng Luca, chứ không có trong bất cứ Tin Mừng nào khác?

4.  Đọc các đoạn sau: Lc 9, 57; 10, 25; 11, 15.27.45; 12, 13.41; 13, 1.23; 14, 15; 15, 2; 16, 14; 17, 20.37; 18, 18.26.  Bạn có nhận xét gì không?

5.  Thái độ của hai môn đệ Giacôbê và Gioan có gì giống với ngôn sứ Êlia xưa không? Đọc 2 Vua 1, 1-18 và Mc 3, 17. Đâu là thái độ cần có khi bị từ chối? Đọc Lc 9, 5.56; 10, 10-11.

6.  Đọc Lc 9, 57-58. Bạn nghĩ gì về cuộc gặp gỡ và đối thoại này giữa anh ấy và Đức Giêsu?

7.  Đọc Lc 9, 59-60. Cuộc gặp gỡ này khác với cuộc gặp gỡ trên ở điểm nào? Chôn cất cha có phải là điều quan trọng và cần thiết không? Đọc Tôbia 4, 3-4.

8.  Đọc Lc 9, 61-62. Cuộc gặp gỡ thứ ba này khác và giống với cuộc gặp gỡ thứ hai ở điểm nào? Đức

   Giêsu có đòi hỏi hơn ngôn sứ Êlia không? Đọc 1 Vua 19, 19-21.

GỢI Ý CẦU NGUYỆN: Sau khi học hỏi về ba cuộc gặp gỡ giữa Đức Giêsu và ba người trẻ, bạn thấy mình có dám theo Ngài không? Kitô hữu là người môn đệ đi theo Chúa Giêsu là Thầy, bạn thấy theo Chúa có khó không?

PHẦN TRẢ LỜI

1. Luca 9, 51 là một câu quan trọng trong Tin Mừng Luca, vì là câu giới thiệu hành trình của Đức Giêsu lên Giêrusalem. Đây là một hành trình dài, được trình bày từ Lc 9, 51 đến Lc 19, 27. Tin Mừng Luca (9, 31) coi Giêrusalem là nơi Đức Giêsu thực hiện cuộc Xuất hành của Ngài (exodos). Còn Lc 9, 51 lại coi Giêrusalem là nơi Đức Giêsu được nâng lên (analêmsis, analambánô) qua cuộc Tử nạn, Phục sinh và Lên trời của Ngài ở đó. Tương tự như thế, Tin Mừng thứ Tư cũng cho rằng Đức Giêsu được giương cao (hupsôthênai) qua cuộc Tử nạn, Phục sinh và Lên trời của Ngài.  Đức Giêsu được giương cao trên thập giá như con rắn đồng được Môsê giương cao trong sa mạc để chữa lành cho dân (Ga 3, 14). Những nhà lãnh đạo Do-thái giáo đã giương cao Ngài trên thập giá (Ga 8, 28), nhưng khi được giương cao, Ngài sẽ kéo mọi người lên với Ngài (Ga 12, 32-34). Tin Mừng thứ Tư không kể lại biến cố Lên trời, nhưng lại nói đến việc Đức Giêsu phục sinh lên cùng Cha (Ga 20, 17, anabáinô).
2. Tin Mừng Luca dành một tầm quan trọng đặc biệt cho Giêrusalem. Tin Mừng này bắt đầu bằng cảnh ông Dacaria dâng hương trong Đền thờ Giêrusalem (Lc 1, 8-10), và kết thúc bằng việc các môn đệ thường ở trong Đền thờ mà chúc tụng Thiên Chúa (Lc 24, 52-53). Trong cuộc hành trình lên Giêrusalem lần cuối, Giêrusalem được nhắc đến nhiều lần (Lc 9, 53; 13, 22; 17, 11; 18, 31; 19, 11; 19, 28). Khi đến Giêrusalem rồi, Đức Giêsu đã sống những ngày cuối đời ở đó. Ngài đã khóc thương Giêrusalem vì những gì sẽ xảy đến cho thành này (Lc 19, 41). Ngài tiên báo Đền thờ sẽ sụp đổ tan tành (Lc 21, 5) và thành phố này bị dân ngoại giày xéo (Lc 21, 20.24). Chúa Giêsu phục sinh đã hiện ra cho các môn đệ ở Giêrusalem (Lc 24, 13.18.33). Các môn đệ sẽ khởi từ Giêrusalem mà đi rao giảng cho muôn dân (Lc 24, 47).
3. Khi kể lại cuộc hành trình lên Giêrusalem của Đức Giêsu, thánh Luca đã đưa vào những chất liệu riêng của mình. Sau đây là một số dụ ngôn chỉ có trong Tin Mừng Luca: dụ ngôn người Samari nhân hậu (Lc 10, 29-37); dụ ngôn người bạn quấy rầy (Lc 11, 5-8); dụ ngôn nhà phú hộ (Lc 12, 16-21); dụ ngôn cây vả không ra trái (Lc 13, 6-9); ba dụ ngôn về lòng thương xót (Lc 15.1-32); dụ ngôn người quản lý bất lương (Lc 16, 1-8); dụ ngôn ông nhà giàu và anh Ladarô (Lc 16, 19-31); dụ ngôn ông quan tòa và bà góa (Lc 18, 1-8); dụ ngôn ông Pharisêu và người thu thuế lên Đền thờ cầu nguyện (Lc 18, 9-14).
4. Khi đọc những đoạn trên đây, ta thấy trên con đường lên Giêrusalem, Đức Giêsu gặp nhiều biến cố. Và Ngài đã có những lời nói hay hành động phản hồi trước những biến cố đó (Lc 9, 57). Nhiều người đã đặt câu hỏi, và Đức Giêsu đã trả lời (Lc 10, 25; 11, 1; 12, 41; 13, 23; 17, 20.37; 18, 18.26). Khi nghe người ta nói, Ngài đã đáp lại (Lc 11, 15-17.27-28.45-46; 13, 1-2; 14, 15-16; 15, 1-3), hay khi người ta nhờ Ngài làm một việc, Ngài đã làm (Lc 17, 11-19).
5. Thái độ của Giacôbê và Gioan giống với thái độ của ngôn sứ Êlia đã sai lửa từ trời đốt 100 quân của nhà vua (2 V 1, 1-18). Chắc hai ông này là người nóng tính, vì có biệt danh là “con của thiên lôi” (Mc 3, 17). Đức Giêsu dạy ta có thái độ ôn hòa khi bị từ chối: chỉ giũ bụi chân lại khi ra khỏi thành (Lc 9, 5; 10, 11) và đi sang nơi khác (Lc 9, 56).
6. Chính trên con đường lên Giêrusalem, Đức Giêsu gặp một người xin đi theo Ngài (Lc 9, 57-58). Anh này khá quảng đại, vì anh sẵn sàng đi bất cứ nơi nào Thầy đi. Trước thái độ ấy, Đức Giêsu cho anh biết: đi theo Ngài là bước vào một cuộc sống hết sức bấp bênh và thiếu thốn. Ngay cả một chỗ cư ngụ ổn định cùng không có. Ngài không giấu anh cuộc sống khó khăn của những ai muốn theo Ngài. Ngài để cho anh tự do suy nghĩ trước khi tự quyết định.
7. Lần này Đức Giêsu gặp một anh khác (Lc 9, 59-60). Không phải anh xin đi theo, nhưng chính Ngài gọi anh. Tuy nhiên, anh này chưa sẵn sàng. Anh xin phép về nhà lo việc chôn cất người cha trước đã, rồi mới theo Thầy. Chôn cất cha mẹ là bổn phận hết sức quan trọng  của người con (x. Tôbia 4, 3-4). Tuy nhiên, Đức Giêsu lại không chấp nhận một sự trì hoãn nào. Điều này có thể làm chúng ta bị sốc, nhưng qua đòi hỏi nghiêm khắc đó, Ngài muốn cho thấy việc theo Ngài đi loan báo Nước Thiên Chúa là ưu tiên một, là chuyện hết sức khẩn trương. Không được đặt điều gì lên trước nó. Ngay cả những bổn phận thuộc chữ hiếu cũng phải đặt sau (x. Lc 14, 26; 18, 29). Còn chuyện chôn cất người chết sẽ do “người chết” (= những người chưa theo Chúa làm môn đệ) đảm nhận.
8. Cuộc gặp gỡ thứ ba này khác cuộc gặp gỡ thứ hai ở chỗ anh này xin đi theo, nhưng giống ở chỗ anh này cũng xin hoãn để về từ biệt gia đình trước đã (Lc 9, 61-62). Êlisa đã từng xin Êlia cho về từ giã gia đình trước khi theo Êlia (1 V 19, 19-21), và Êlia đã đồng ý. Còn ở đây Đức Giêsu lại không đồng ý. Về từ giã gia đình thì giống như người đi cày mà ngoái lại sau lưng. Đức Giêsu nghiêm khắc đòi những ai theo mình phải toàn tâm toàn ý và theo Ngài vô điều kiện.