Hội thảo Thánh nhạc lần thứ 50

TGPSG -- “Hát cộng đồng tại giáo xứ và cộng đoàn”-

Đây là đề tài được quý linh mục đặc trách Thánh nhạc của các Giáo phận thuyết trình trong Đại hội Thánh nhạc 50 do Ủy ban Thánh nhạc (UBTN), trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) diễn ra lúc 8g00, thứ Ba, ngày 25/04/2023, tại Hội trường B.102, Trung tâm Mục vụ Tổng giáo phận (TGP) Tp.HCM.

Trong vai trò điều khiển buổi Hội thảo, nhạc sĩ Phanxicô giới thiệu Ban Chủ tọa có sự hiện diện của:  

1. Đức Giám mục (ĐGM) Aloisiô Nguyễn Hùng Vị. Chủ tịch UBTN trực thuộc HĐGMVN
2. Lm Rôcô Nguyễn Duy, Thư ký UBTN trực thuộc HĐGMVN, kiêm Trưởng Ban thánh nhạc (BTN) TGP.Tp.HCM
3. Lm Nhạc sư Kim Long
4. Ban thường vụ UBTN toàn quốc
5. Thư ký một số Ủy ban Giám mục liên hệ
6. Các Trưởng ban Thánh nhạc 27 giáo phận và các thành viên
7. Quý Lm đặc trách Thánh nhạc của các Đại chủng viện
8. Quý vị phụ trách Thánh nhạc các Hội dòng
9. Quý Lm cộng tác viên UBTN toàn quốc và quý nhạc sĩ

10.  Quý ca trưởng Thánh nhạc
11.  Quý giảng viên Thánh nhạc tại TTMV TGPSG

Trước đó, Ban tổ chức đã gửi cho mỗi tham dự viên (TDV) các ấn phẩm:

1. Hương Trầm số 35 (Tháng 4/2023)
2. Hướng dẫn Mục vụ Thánh nhạc (Tháng 12 năm 2022)

Khởi đầu, Lm Phó ban Thánh nhạc Giáo phận Bùi Chu giúp mọi người dâng lời cầu nguyện xin Chúa thánh hóa buổi Hội thảo.

Kế tiếp, đại diện UBTN từng Giáo phận trình bày những thuận lợi, khó khăn và những giải pháp của từng địa phương, từng giáo phận. Những thuận lợi và khó khăn được ghi nhận:

1. NHỮNG THUẬN LỢI:

• Giáo phận Mỹ Tho được ĐGM Giáo phận hướng dẫn, nhắc nhở và động viên.
• Một số giáo xứ được sự hưởng ứng tham gia tích cực của cha xứ. Có giờ ôn bài trước thánh lễ.
• Một số ca đoàn hưởng ứng, bởi vì họ được giảm tải về thời gian và chuyên môn khi phục vụ thánh nhạc tại địa phương.
• Hầu hết giáo dân tham gia hát cách nhiệt tình và ý thức được việc tham gia phụng vụ cách năng động.
• Một số giáo xứ đã có màn hình, máy chiếu có cả dòng nhạc, có ca xướng viên, sách hát để hát, để đọc câu đáp ca, tung hô Tin Mừng,…
• Tại một số các Chủng viện và Dòng tu luôn có sẵn người phụ trách việc tập hát cho cộng đoàn.
• Đã có nhiểu tác phẩm Thánh ca khá phù hợp về âm vực và âm hưởng đối với việc hát chung của cộng đoàn.
• Có bài Thánh ca trên các trang mạng đã được phổ biến để chọn bài.
• Có nhiều Hội thảo, chương trình đào tạo, lớp học tìm hiểu và các cuộc gặp gỡ về Thánh nhạc                                                                                                                                                     B. NHỮNG KHÓ KHĂN:
• Nhiều cha xứ chưa thực sự quan tâm đến Thánh nhạc, cho rằng thành phần nào có nhiệm vụ của thành phần đó.
• Nhiều giáo xứ nơi hẻo lánh và nghèo chưa được triển khai.
• Người được đào tạo chuyên môn ít.
• Nhiều ca trưởng giảm sự nhiệt tình.
• Nhiều ca đoàn thích chọn bài hát mới.
• Chưa có người tập hát cho cộng đoàn.
• Sự thờ ơ lạnh nhạt của những người tham dự thánh lễ.                                            
• C. NHỮNG GIẢI PHÁP:

Nếu quá đề cao hát cộng đồng thì vai trò của các nhạc sĩ, ca đoàn sẽ bị mất đi.

• Cần có các buổi hướng dẫn cho cộng đoàn, để mọi người ý thức được sự góp phần vào phụng vụ.
• Cần mở các lớp đào tạo cho người lớn và trẻ em.
• Vai trò của ca trưởng: soạn những bài hát được phê duyệt.
• Chọn những bài hát đơn giản, diễn tả sự thánh thiêng, nghiêm trang.
• Các nhạc sĩ sáng tác những bài Thánh ca hay, dễ hát, dễ thuộc.
• Nên có bộ lễ cho toàn quốc (bộ Seraphim hay Ca lên đi,…)
• Loại trừ lạm dụng âm nhạc vào Phụng vụ.

Sau các phần thuyết trình của các đại diện UBTN, mọi người nghỉ giải lao.

Lúc 10g30, sau phần giải lao, mọi người tiếp tục hội thảo. Nhắc đến Nhạc phẩm “Trên Đường Emmau” - Lm.Thành Tâm sáng tác, Lm Rôcô Nguyễn Duy nhắc mọi người những sửa đổi trong nhạc phẩm đã được tác giả đồng ý sửa đổi 3 vị trí như sau:

• Cũ: Này Ngài tiến đến … sửa là: “Này đây Chúa đến…”
• Cũ: Họ không trông ai … sửa là: “Họ không trông ra ai…”
• Cũ: Biết mấy lúc chúng ta … sửa là: “Biết mấy lúc chúng con…”

Lm Giáo sư Kim Long nhắn nhủ: Hãy phụng sự Chúa trong khả năng của mình. Ca đoàn thay thế giáo dân khi giáo dân chưa được huấn luyện đủ.

• Một bài Thánh ca mới nhưng phổ thông dễ hát, dễ thuộc, hát nhiều lần sẽ trở thành Thánh ca cộng đồng.
• Về bài ca Tiến lễ: không nhất thiết phải có Bánh và Rượu mới được ca Tiến lễ.
• Về các bài ca Nhập lễ và Hiệp lễ: chọn bài theo Sách Lễ Roma, nhưng có thể dùng bài thay thế, miễn sao phù hợp với ý Thánh lễ.
• Việc tập hát cho cộng đoàn, gợi ý: có đội quân “cò mồi”, nghĩa là trong lúc tập cho cộng đoàn, thì một số nhân sự đã được biết trước hát lớn và hướng dẫn cộng đoàn hát theo.

ĐGM chủ tịch Aloisiô thông báo: Hội thảo Thánh nhạc lần thứ 51 sẽ tổ chức Đêm Thánh Nhạc vào thứ Hai, 2/10/2023 và Hội thảo Thánh Nhạc vào thứ Ba, 3/10/2023.

Buổi Hội thảo kết thúc lúc 11g45 cùng ngày, mọi người cùng chia sẻ niềm vui với nhau qua bữa cơm thân mật tại tầng trệt Khu B của Trung tâm Mục vụ.

Bài: Bích Vân (TGPSG)