Giáo lý Thánh Kinh: Bài 33 - Điều răn V (tt) - Tôn trọng phẩm giá Con Người

Bài 13. ĐIỀU RĂN THỨ NĂM (tt)

IV. TÔN TRỌNG PHẨM GIÁ CON NGƯỜI

1. Tôn trọng sức khỏe

- Sự sống và sức khỏe là những ơn quý giá Thiên Chúa ban cho mỗi người, vì thế phải chăm sóc sức khỏe cách hợp lý. Tuy nhiên, cổ võ việc tôn thờ thân xác lại là chuyện khác vì có thể trở thành một thứ thờ ngẫu tượng, đánh mất ý nghĩa về con người toàn diện xác-hồn.

- Liên quan đến việc chăm sóc sức khỏe, tiết độ là nhân đức cần thiết để tránh mọi sự thái quá.

- Ngày nay, ma túy là một mối nguy không những cho cá nhân mà còn cho gia đình và toàn thể xã hội. Sử dụng ma túy là một tội trọng, sản xuất và buôn bán ma túy là những điều đáng ghê tởm.

- Những hành động như bắt cóc và giữ làm con tin, khủng bố đe dọa, tra tấn… đều là những hành động nghịch lại giá trị luân lý và cần được loại bỏ.

- Vì Thiên Chúa là chủ tể tối thượng của sự sống, còn chúng ta chỉ là người quản lý; do đó, chúng ta không có quyền tự định đoạt về sự sống của tha nhân và của chính mình. Vì thế, tự sát là một trọng tội, nghịch lại tình yêu với Thiên Chúa, với tha nhân và với chính bản thân.

- Những rối loạn tâm thần trầm trọng có thể làm giảm thiểu trách nhiệm của người tự sát. Dù sao chăng nữa, chúng ta không được vội vã đưa ra kết luận về số phận đời đời của những người tự sát. Thiên Chúa có thể ban cho họ những cơ hội thống hối mà chỉ một mình Ngài biết. Hội Thánh vẫn cầu nguyện cho họ.

2. Tôn trọng linh hồn

- Con người là một toàn thể xác-hồn, vì thế không những phải tôn trọng sự sống thể lý mà còn phải tôn trọng sự sống thiêng liêng nơi người khác. Một trong những tội gây tổn hại đến sự sống thiêng liêng của người khác là làm gương xấu.

- Gương xấu là thái độ hoặc hành động dẫn người khác đến chỗ làm điều xấu. Gương xấu trở thành tội trọng khi chủ yếu lôi kéo người khác đến chỗ phạm tội trọng.

- Mức độ trầm trọng của tội làm gương xấu cũng tùy thuộc hai yếu tố này : một là thế giá của người làm gương xấu; hai là sự yếu đuối của người phải chịu gương xấu. Chính vì thế, Chúa Giêsu lên án mạnh mẽ những ai làm gương xấu cho “những kẻ bé mọn” (x.Mt 18,6), và những ai có trách nhiệm lãnh đạo mà làm gương xấu (x. Mt 7,15).

- Gương xấu cũng có thể phát sinh do luật pháp, thể chế, thời trang hoặc dư luận (khuyến khích lối sống buông thả, khuyến khích gian dối, khích động dư luận chống lại những giá trị luân lý). Vì thế những người có trách nhiệm cần hết sức thận trọng.

3. Tôn trọng người chết

- Với những người hấp hối, cần giúp họ sống những giây phút cuối đời cách xứng đáng và bình an. Thân nhân cần lo liệu để họ kịp thời lãnh nhận các bí tích trước khi qua đời.

- Mai táng người chết là công việc của lòng thương xót, thể hiện sự tôn trọng người quá cố, đồng thời biểu lộ đức tin, cậy, mến.

- Đối với Hội Thánh Công giáo, việc hiến tặng (miễn phí) các bộ phận cơ thể sau khi chết là hợp pháp và có thể là có công phúc. Hội Thánh không cấm việc hỏa táng nếu việc này không biểu lộ sự nghi ngờ niềm tin phục sinh vĩnh cửu.