Cổ võ ơn gọi theo thánh Mátthêu

CỔ VÕ ƠN GỌI THEO THÁNH MÁTTHÊU

Lm. Giuse Phạm Đình Ngọc SJ

WHĐ (13.06.2023) – Tạ ơn Chúa vì Giáo hội Việt Nam còn nhiều ơn gọi hiến dâng. Tuy chưa có nghiên cứu chính thức để giải thích hoa trái này, nhưng hầu hết chúng ta đều nhìn nhận đây là đặc ân của Thiên Chúa. Ơn gọi này là một sáng kiến hoàn toàn phát khởi từ Chúa Cha (x. Ga 15,16). Ơn gọi luôn luôn đến từ Thiên Chúa và chỉ có Ngài mới “quyến rũ” các bạn trẻ bước vào cánh đồng của Chúa. Nói như thế để cho thấy ơn gọi theo đúng nghĩa đen của nó: một ơn huệ đến từ Thiên Chúa.

Hiểu theo chiều hướng trên, thánh Mátthêu có lần đề cập đến một yếu tố nói lên sự thành bại của việc cổ võ ơn gọi. Đó là: “Anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúa về.” (Mt 9,38). Đây cũng là quan điểm của thánh Gioan (Ga 4,35-38), và thánh Luca (10,2). Ở đây, Mátthêu có một kinh nghiệm khá đặc biệt về ơn gọi của chính mình. Là người thu thuế (tội lỗi), Mátthêu phải kể là người khá giả vào thời Đức Giêsu. Ít nhiều Mátthêu đã nghe danh tiếng của Đức Giêsu. Chính ông và người đương thời cũng không ngờ Đức Giêsu đã tuyển chọn ông vào hàng ngũ các Tông đồ. Đó là một món quà nhưng không mà Đức Giêsu bất ngờ dành cho ông.

Nhớ lại thời hoàng kim, Mátthêu vừa có địa vị vừa có tiền bạc[1]. Chính Mátthêu cũng không để tâm đến sự xuất hiện của Đức Giêsu. Chỉ đến một ngày Đức Giêsu đích thân đến bàn thu thuế, nơi Mátthêu đang làm việc, khúc rẽ mới bắt đầu. Chúng ta không biết cuộc trò chuyện giữa hai người diễn ra bao lâu và họ đã nói về điều gì. Mátthêu chỉ ghi lại câu chuyện ơn gọi của mình vỏn vẹn trong một câu: “Đức Giêsu thấy ông và cất tiếng gọi: anh hãy theo tôi. Và ông đứng dậy đi theo Người”. Nếu có mặt trong ngày hôm đó, chúng ta thấy Mátthêu đã bỏ tất cả để đáp lại tiếng gọi của Đức Giêsu. “Món quà của ơn gọi này chắc chắn sẽ là một món quà đòi hỏi gắt gao”[2]. Tuy vậy, đây cũng là một tiếng gọi hấp dẫn ông ngay từ cái nhìn đầu tiên. Hấp dẫn đến nỗi ông đã mời Đức Giêsu, và đồng nghiệp về nhà ăn mừng. Để sau bữa tiệc đó, ông trở thành môn đệ, nhận Đức Giêsu làm bạn nghĩa thiết của mình[3], để hoàn toàn dấn thân cho sứ mạng Tin mừng. Hơn nữa, chính ông đã để lại cho hậu thế cuốn Tin mừng đầu tiên.

Với kinh nghiệm này, Mátthêu đề nghị một phương pháp cổ vũ ơn gọi: “Anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúa về”. Hoặc nói đúng hơn, đây là phương pháp của chính Đức Giêsu. Lý do đơn sơ là nếu muốn nhiều linh mục, nam nữ tu sĩ, tất cả chúng ta cần xin, thưa thốt với Thiên Chúa. Động từ “xin” ở đây không chỉ là lời van nài, nhưng còn là hành động:

1. Cầu nguyện cho ơn gọi hiến dâng.

Tuy ơn gọi là công việc của Chúa, nhưng chính Ngài cũng mong con người cộng tác. Vì lý do này, chắc chắn những lời cầu xin của chúng ta sẽ được Thiên Chúa nhận lời. Tiếng Việt dịch “xin chủ mùa gặt” rất chính xác so với bản tiếng Anh là “pray-cầu nguyện”; Mátthêu viết: “δεήθητε-các con hãy xin, đề nghị.” Hẳn nhiên nội hàm của từ này cũng mang nghĩa nguyện cầu. Tuy nhiên lời đề nghị nói lên khao khát và mong muốn thực sự của con người.

Chúng ta cần ơn gọi hiến dâng, do đó, thật tốt để xin Chúa gửi nhiều ơn gọi đến cho Giáo hội. Cũng cần lưu ý rằng: “Không ai chọn cho mình một ơn gọi, ta phải đón nhận ơn gọi và cố gắng để nhận ra ơn gọi. Ta phải lắng nghe tiếng Chúa gọi để nhận ra một dấu hiệu của ý Chúa. Và một khi đã nhận ra ý Chúa, cần phải làm theo luôn luôn mặc dầu có thế nào và phải trả giá đắt bao nhiêu.” (Youcat số 324). Để đến được mục đích này, thánh Mátthêu đề nghị chúng ta cần xin với Chúa cho được ơn này[4]. Không xin, không ước ao và không muốn, có lẽ mãi mãi chúng ta không nhận ra ơn gọi của chính mình! 

2. Cầu nguyện đi đôi với hành động.

Thiên Chúa có thể gọi một người bằng các nhân chứng sống động. Bạn trẻ cần mẫu gương như là dấu chỉ bên ngoài để giúp nhìn đến nội lực ơn gọi bên trong của mình. Thật tốt để cùng nhau sống chứng nhân, kể cả trong ơn gọi tu trì. Chiếc áo không làm nên thầy tu, nhưng nhân chứng giúp tu sĩ nên giống Chúa và thu hút được nhiều người dấn bước vào đời tu. Hoặc nói theo ngôn ngữ của Đức Giêsu theo thánh Mátthêu: “Chính anh em là muối cho đời… Chính anh em là ánh sáng cho trần gian.” (Mt 5,13-14).

3. Đây có lẽ là bước quan trọng nhưng không phải là cuối cùng: Để tâm đến việc chăm sóc tâm hồn của người trẻ.

Từ bầu không khí gia đình, ơn gọi có thể được ươm mầm. Từ môi trường nhà xứ, ơn gọi có thể được trồi sinh. Từ môi trường đại học hoặc xã hội, Đức Giêsu có thể đến gọi họ bước vào con đường hiến dâng. Đây là trường hợp của thánh Mátthêu. Theo đó, chúng ta thử chỉ ra vài điều cần làm để giúp con cái nhận ra ơn gọi trong môi trường gia đình[5]:

- Mỗi thành viên là một món quà

- Đời sống cầu nguyện. Đức Giáo hoàng Bênêđictô XVI chia sẻ rằng: “Nếu chúng ta không dạy cho người trẻ cầu nguyện, họ sẽ không bao giờ nghe được tiếng Chúa và hẳn nhiên cũng không đi vào được mối tương quan sâu đậm với Ngài và cũng không có thiện cảm với Giáo hội”[6].

- Kết bạn với tu sĩ, linh mục

- Cùng nhau tham gia hoạt động giáo xứ

- Dành giờ để trò chuyện

- Nói lời cảm ơn

- Cùng tham dự thánh lễ

- Làm từ thiện, bác ái

- Nhớ gia đình mình là giáo hội thu nhỏ.

Chúng ta đều biết phương pháp trên đây. Chúng có nền tảng thần học mà thánh Mátthêu đã chỉ ra. Nhờ nền tảng này, chúng ta một mặt cầu xin, nhưng mặt khác phó thác, tin tưởng vào chương trình của Thiên Chúa. Đức Giêsu có cách để tiếp tục thu hút người trẻ đến tìm hiểu, sống và theo Ngài gần hơn. Số lượng linh mục tu sĩ đang lao dốc, phải chăng chúng ta lo lắng một, nhưng Thiên Chúa cũng băn khoăn mười. Nói vui thế để nhắc nhau rằng chúng ta cũng có trách nhiệm chăm lo cho cánh đồng lúa chín. Các tâm hồn cần được Giáo hội chăm sóc. Càng nhiều mục tử, tu sĩ biết chạnh lòng thương, các linh hồn càng được đến gần Thiên Chúa.

Hướng đi của ơn gọi hiến dâng rất rõ ràng: đi theo và nên giống Chúa Giêsu (Sequela Christi). Giống một cách cụ thể trong sứ mạng Thiên Chúa mời gọi. Nếu cả đời Đức Giêsu loan báo Tin mừng, chạnh lòng thương con người, thì các linh mục, tu sĩ nam nữ cũng thế. Nếu Con Thiên Chúa rao giảng rằng: “Nước Trời đã đến gần”, thì người tu sĩ cùng chung thao thức làm cho muôn người nên con cái Chúa. Là môn đệ Chúa, người tu sĩ “hãy chữa lành người đau yếu, làm cho kẻ chết sống lại, cho người phong hủi được sạch bệnh, và khử trừ ma quỷ. Anh em đã được cho không, thì cũng phải cho không như vậy”. Đây cũng là định nghĩa quan trọng về căn tính của người tu sĩ. Họ dám từ bỏ mọi thứ như thánh Mátthêu để ra gặt lúa về cho Thiên Chúa. Nói như Đức Giáo Hoàng Phanxicô nhắn với người trẻ: “Trong việc phân định ơn gọi của mình, các con đừng loại trừ khả năng hiến thân cho Thiên Chúa trong ơn gọi linh mục, đời sống tu trì hoặc các hình thức thánh hiến khác. Tại sao không? Các con hãy yên tâm rằng nếu các con nhận ra ơn gọi từ Thiên Chúa và làm theo nó, nó sẽ mang lại cho cuộc đời các con một sự sung mãn trọn vẹn.” (Tông Huấn Christus Vivit, số 276).

Với tâm tình trên, chúng ta cùng với thánh Mátthêu, cầu nguyện cho Ơn gọi hiến dâng:

Lạy Chúa Giêsu, người Thầy và người bạn thân thiết của chúng ta. Nhờ lời cầu bầu và noi gương thánh Mátthêu – người thu thuế, xin giúp chúng con trung thành sống ơn gọi của mình. Hơn hết, chúng con van xin, đề nghị Ngài gửi thêm nhiều ơn gọi hiến dâng cho Giáo hội. Và trên hết, xin giúp cho những người được Thiên Chúa chọn gọi trở nên những người thợ lành nghề trong cánh đồng của Chúa, có lòng thương xót với muôn người (Mt 18,33).