Thứ Bảy tuần 17 Thường niên năm I (Mt 14,1-12)

“Vua muốn giết ông Gioan, nhưng lại sợ dân chúng.
Và vì đã trót thề trước khách dự tiệc,
nên sai người chặt đầu ông Gioan.”
(Mt 14,5.9-10)

BÀI ĐỌC I (năm I): Lv 25, 1. 8-17

“Trong năm toàn xá, người ta làm chủ lại cơ nghiệp mình”.

Trích sách Lêvi.

Chúa phán cùng Môsê trên núi Sinai rằng: “Ngươi cũng phải tính bảy tuần năm, tức là bảy lần bảy, cộng chung là bốn mươi chín năm: Ngày mồng mười tháng bảy, ngươi hãy thổi kèn trong thời gian đền tội trong toàn lãnh thổ ngươi. Ngươi hãy làm cho năm thứ năm mươi nên năm thánh và hãy kể là năm tha tội cho mọi người cư ngụ trong nước ngươi, vì đó là năm toàn xá. Người ta sẽ làm chủ lại cơ nghiệp mình, và ai nấy đều được trở về gia đình cũ của mình, vì năm toàn xá là năm thứ năm mươi. Các ngươi đừng cày cấy, đừng gặt hái hoa màu tự nhiên phát sinh trong đồng ruộng, và đừng hái nho đầu mùa, vì phải kể năm toàn xá là năm thánh, và các ngươi được ăn hoa màu tự nhiên phát sinh.

“Trong năm toàn xá, mọi người nhận lại cơ nghiệp của mình. Khi ngươi mua bán vật gì với người đồng hương, ngươi chớ làm phiền lòng người anh em, nhưng hãy mua theo số năm toàn xá, và nó sẽ bán cho ngươi theo số hoa lợi của nó. Số các năm sau năm toàn xá càng nhiều thì giá càng cao, và số năm càng ít, thì giá mua càng hạ, vì nó tính mùa hoa lợi mà bán cho ngươi. Các ngươi chớ hà hiếp những người cùng một chi tộc với các ngươi: nhưng mỗi người hãy kính sợ Thiên Chúa mình, vì Ta là Thiên Chúa các ngươi”.

Ðó là lời Chúa.

ĐÁP CA: Tv 66, 2-3. 5. 7-8

Ðáp: Chư dân hãy ca tụng Ngài, thân lạy Chúa, hết thảy chư dân hãy ca tụng Ngài 

Xướng: Xin Thiên Chúa xót thương và ban phúc lành cho chúng con; xin tỏ ra cho chúng con thấy long nhan Ngài tươi sáng, để trên địa cầu thiên hạ nhìn biết đường lối của Ngài, cho chư dân người ta được rõ ơn Ngài cứu độ.

Xướng: Các dân tộc hãy mừng vui và khoái trá, vì Ngài công bình cai trị chư dân, và Ngài cai quản các nước địa cầu.

Xướng: Ðất đã cho chúng tôi hoa trái. Ðức Thiên Chúa, Chúa chúng tôi, đã chúc phúc lành cho chúng tôi. Xin Thiên Chúa chúc phúc lành cho chúng con, để cho khắp cùng bờ cõi trái đất kính sợ Ngài. 

Tin mừng: Mt 14, 1-12

¹ Thời ấy, tiểu vương Hê-rô-đê nghe danh tiếng Đức Giê-su, ² thì nói với những kẻ hầu cận rằng: “Đó chính là ông Gio-an Tẩy Giả; ông đã từ cõi chết trỗi dậy, nên mới có quyền năng làm phép lạ”.

³ Số là vua Hê-rô-đê đã bắt trói ông Gio-an và tống ngục vì bà Hê-rô-đi-a, vợ ông Phi-líp-phê, anh của nhà vua.

⁴ Ông Gio-an có nói với vua : “Ngài không được phép lấy bà ấy”. ⁵ Vua muốn giết ông Gio-an, nhưng lại sợ dân chúng, vì họ coi ông là ngôn sứ.

⁶ Vậy, nhân ngày sinh nhật của vua Hê-rô-đê, con gái bà Hê-rô-đi-a đã biểu diễn một điệu vũ trước mặt quan khách, làm cho nhà vua vui thích.

⁷ Bởi đó, vua thề là hễ cô xin gì, vua cũng ban cho.

⁸ Nghe lời mẹ xui bảo, cô thưa rằng: “Xin ngài ban cho con, ngay tại chỗ, cái đầu ông Gio-an Tẩy Giả đặt trên mâm”.

⁹ Nhà vua lấy làm buồn, nhưng vì đã trót thề, lại thề trước khách dự tiệc, nên truyền lệnh ban cho cô.

¹⁰ Vua sai người vào ngục chặt đầu ông Gio-an.

¹¹ Người ta đặt đầu ông trên mâm, mang về trao cho cô, và cô ta đem đến cho mẹ.

¹² Môn đệ ông đến lấy thi hài ông đem đi mai táng, rồi đi báo cho Đức Giê-su.

1. Suy niệm (TGM Giuse Nguyễn Năng)

Sứ điệp: Hoa trái của Xa-tan là tội lỗi. Hoa trái của Thánh Thần là công chính và tình yêu mến. Tư tưởng, lời nói, việc làm của ta phải do Chúa Thánh Thần thúc đẩy.

Cầu nguyện: Lạy Chúa, Tin Mừng hôm nay cho con thấy hai hạng người. Hạng người thứ nhất suy nghĩ và hành động theo tinh thần xác thịt. Bà Hê-rô-đi-a vì ham danh, ham quyền, ham lợi lộc, đã bỏ chồng đuổi theo vua Hê-rô-đê. Hơn nữa, vì nuôi lòng hận thù, bà đã dạy con gái mình phạm tội ác là xin được đầu thánh Gio-an đặt trên đĩa. Còn vua Hê-rô-đê vì ham sắc dục đã cướp vợ của anh mình. Hơn nữa, vì sợ mất mặt, vua Hê-rô-đê đã liều giết thánh Gio-an Tẩy Giả cách bất công. Tội ác kéo theo tội ác.

Ngược lại thánh Gio-an Tẩy Giả đã để Chúa Thánh Thần hướng dẫn, Ngài đã can đảm nói lên sự thật, đã chấp nhận chết cho sự thật, chết cho công lý.

Lạy Chúa, con hiểu rằng cuộc đời là một cuộc chiến. Sự thiện và sự ác đấu tranh nơi con, giành giật từng tư tưởng, từng lời nói và từng việc làm của con. Chúa dạy con nghĩ điều thiện, nói những lời tốt đẹp và làm việc lành. Chúa ban ơn để đời con sinh ra hoa trái thánh thiện. Chúa động viên con và hé mở cho con thấy phần thưởng thiêng liêng nếu con biết sống theo Thánh Ý Chúa.

Xin Chúa đừng để con chạy theo lợi lộc, danh vọng, sắc dục, hận thù, để rồi gây ra tội ác. Xin Chúa chớ để con sa chước cám dỗ. Amen.

Ghi nhớ: “Hêrôđê sai người đi chặt đầu Gioan, và các môn đệ của Gioan đi báo tin cho Chúa Giêsu”.

2. Suy niệm (Lm. Carôlô Hồ Bạc Xái)

A- Phân tích (Hạt giống...)

Qua chuyện này ta biết được đôi điều về Gioan và Hêrôđê.

1. Gioan Tẩy giả:

• Một ngôn sứ trung thành với sứ mạng.
• Một con người can đảm dám nói thật.
• Con người ngôn sứ đó được dân chúng kính nể, kể cả giết Ngài cũng phải nể sợ Ngài.

2. Hêrôđê:

• Một con người dám làm tất cả tội lỗi để thoả mãn những ước muốn xấu của mình.
• Nhưng trong thâm tâm, con người này có nhiều nỗi sợ: sợ lương tâm (nên tưởng Chúa Giêsu là Gioan sống lại), sợ dư luận, và sợ vợ.

B- Suy gẫm (...nẩy mầm)

1. Cả hai nhân vật Gioan và Hêrôđê đều can đảm nhưng mỗi người có một cách khác nhau: Gioan can đảm làm điều tốt cho dù phải hy sinh tính mạng. Hêrôđê can đảm dám phạm bất cứ tội lỗi nào.

Không riêng gì tính can đảm, mà nhiều khả năng khác của con người (như trí thông minh, sức mạnh…) Phải được định hướng cho đúng mới tốt được. Kẻ càng can đảm, thông minh và mạnh khỏe mà sử dụng những khả năng đó để làm điều xấu thì tai hại càng lớn.

Cám ơn Chúa đã ban cho con những khả năng. Nhưng xin dạy con biết dùng chúng cho đúng hướng.

2. Xét đến tâm trạng thì Hêrôđê tuy là vua nhưng lòng luôn áy náy lo âu, còn Gioan tuy là một tử tội nhưng lúc nào lòng cũng thanh thản. Vì Gioan làm đúng lương tâm còn Hêrôđê làm trái lương tâm.

3. Khi thấy hai con trai của mình đã lớn, người cha bảo chúng đi học nghề để tự lực cách sinh. Ba cha con thu xếp rồi lên đường đến một ngôi làng nọ. Người anh chọn nghề thợ rèn rồi vui sống với nghề nghiệp của mình. Người cha và đứa em tiếp tục đi đến một ngôi làng khác. Một hôm, hai cha con đi ngang một cánh đồng và thấy một con bò đang gặm cỏ, người chăn ở đâu không thấy mà làng mạc thì xa. Đứa con nói với cha: “Con thích làm nghề ăn trộm vì công việc nhẹ nhàng mà thu hoạch lại lớn”. Người cha nhăn mặt nhưng vẫn gật đầu nói “Con hãy đợi cha ở ven rừng. Cha cần vào làng có công việc”.

Người cha vừa đi khuất thì người con đã vội lùa đàn bò về nhà trọ. Khi người cha về đến nhà hai cha con bắt tay vào việc làm thịt bò. Nhưng trước khi thưởng thức món thịt bò, người cha nói: “Ta hãy đoán xem ai trong chúng ta sẽ béo lên vì thịt bò này”.

Hai cha con phải mất nhiều ngày mới ăn hết thịt bò, Trong khi người cha cứ ăn thì người con cứ đứng lên ngồi xuống không yên, chốc chốc anh lại ra ngoài xem có ai theo dõi mình không. Sau một tuần lễ, hai cha con kiểm tra xem ai béo hơn ai. Quả thật, người cha đã lên cân thấy rõ, còn người con ngày một gầy thêm. Lúc bấy giờ người cha mới giải thích: ”Con biết không, thịt bò con ăn là thịt bò ăn trộm, còn thịt bò cha ăn là thịt bò cha đã bỏ tiền ra mua hẳn hoi. Trong khi con ở ven rừng nhìn ngắm con bò thì cha đã vào làng thương lượng với chủ bò để mua nó. Con thấy chưa, của ăn trộm chẳng bao giờ để ta ăn ngon ngủ yên được”. (Trích: “Chờ đợi Chúa”).

4. Bất kỳ ai trong chúng ta cũng được Thiên Chúa ban cho đặc ân cao quý là có quyền tự do lựa chọn. Chúng ta được quyền chọn bất cứ điều gì, hành động thế nào, cư xử ra sao như chúng ta muốn. Nhưng chúng ta đừng quên phải sử dụng quyền đó như thế nào. Vua Hêrôđê đã cho mình quyền “tự do” của một ông vua, nghĩa là muốn làm gì thì làm, muốn giết ai thì giết. Nhưng đâu biết rằng chính lúc ông thực hiện quyền tự do ấy cũng là chính lúc ông bị ràng buộc bởi một sức mạnh khác; đó là lời thề và danh dự của ông trước mặt các khách dự tiệc.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho con biết sử dụng quyền tự do mà Ngài đã ban tặng cho con trong ánh sang của Lời Ngài. (Hosanna).

3. Suy niệm (Lm. Giuse Đinh Lập Liễm)

Cái chết của Gioan Tẩy giả (Mt 14,1-12)

1. Vua Hêrôđê nghe danh Chúa Giêsu thì tưởng là Gioan Tẩy giả đã chết mà nay đã sống lại. Chính Gioan là người trước kia đã cấm không cho vua cướp vợ của anh là Hêrôđia. Bà này bực tức nên xúi giục nhà vua tống Gioan vào ngục... Và ngày nọ nhân dịp nhà vua ăn tiệc mừng ngày sinh nhật, con gái bà ta nhảy múa làm cho nhà vua vui thích, nên vua hứa ban cho nó bất cứ điều gì nó muốn. Nghe tin đó, bà Hêrôđia muốn trả thù, nên xúi nó xin cái đầu của Gioan. Nhà vua nghe lời xin đó rất lấy làm buồn, vì ông kính nể Gioan, nhưng đã trót hứa nên phải sai người đi chém đầu ông mà giao cho con bé.
2. Ông vua Hêrôđê này là người có tính thích của lạ và khoái nghe hùng biện. Vì thế, ông nghe đồn Gioan giảng dạy rất hay, nên ông cho mời Gioan đến thuyết trình trong triều, nhưng không phải để nghe diễn thuyết về chân lý mà là để thưởng thức tài hùng biện của Gioan. Thánh Gioan liền chộp lấy cơ hội này, để thức tỉnh lương tâm tội lỗi của Hêrôđê và Hêrôđia. Ngài kịch liệt khuyến cáo nhà vua không được phép cưới vợ của anh mình, Hêrôđê giật mình và phản công bằng cách ra lệnh tống giam Gioan vào ngục. Phần Hêrôđia vẫn chưa hài lòng, vì Gioan luôn là mối cản trở hành động sai trái của bà, nên bà tìm mọi cách để giết được Gioan mới thôi (Lm. Phạm Văn Phượng).
3. Một ông vua Hêrôđê ham mê tửu sắc lại muốn giữ thể diện, vì đã lỡ thề với cô gái trước mặt bá quan văn võ, một bà Hêrôđia lăng loàn đem lòng oán hận đối với người đã lên tiếng tố giác mối quan hệ bất chính của bà, những người này ngoan ngoãn vâng theo sự thúc đẩy đen tối của Satan mà dấn bước không chút đắn đo vào hành vi tội lỗi. Còn Gioan thực thi sứ mệnh Thiên Chúa trao ban, dọn đường cho Đấng Messia, dám một mình bênh vực lẽ phải, không khuất phục trước bạo quyền, ông mạnh mẽ lên án nhà vua: ngài không được phép lấy vợ của anh mình. Gioan đã sống và chết cho sứ mệnh. Ông làm tròn bổn phận Thiên Chúa giao phó (5 phút Lời Chúa).
4. Phải biết nghe tiếng nói của lương tâm, vì lương tâm là tiếng nói của Thiên Chúa. Bao lâu lương tâm chưa được thanh thản, con người sẽ chưa có bình an thực sự.

Có lẽ nhiều người trong chúng ta vẫn còn nhớ vụ ông Nguyễn Thanh Chấn (ở tỉnh Bắc Giang) bị kết án oan ở tù 10 năm (từ tháng 8/2003 đến tháng 11/2013). Vụ án đi vào ngõ cụt khi công an bức cung dùng nhục hình ép buộc ông Chấn nhận tội giết chị Nguyễn Thị Hoan để cướp của. Thế rồi sau 10 năm, anh Lý Nguyên Chung đã ra đầu thú: chính anh mới là thủ phạm giết người. Lý Nguyên Chung sau khi trốn vào Gia Lai, đã thay tên đổi họ và không còn ai biết gì về anh nữa, nhưng rồi bỗng dưng anh lại về đầu thú, chỉ vì lý do 10 năm trời anh không khi nào ăn ngon ngủ yên vì tội lỗi của mình ám ảnh. Thật đúng như dân gian có câu:

Hổ giết người hổ lăn ra ngủ
Người giết người thức đủ năm canh.

Cũng thế, vua Hêrôđê vì một chút sĩ diện và ham mê nhục dục đã ra tay giết hại thánh Gioan Tẩy giả.

Bây giờ khi nghe dân chúng đồn đoán Gioan đã sống lại nơi Đức Giêsu thì ông đã phân vân lo lắng vì hành động của mình.

5. Giáo hội tiếp tục sứ mệnh của các tiên tri, Giáo hội phải trở thành tiếng nói của Chúa Kitô. Như Gioan Tẩy giả đã dùng cái chết của mình để dọn đường cho Chúa, người Kitô hữu cũng có sứ mệnh làm chứng cho Chúa Kitô. Trong những dòng cuối cùng của thông điệp Hoà bình dưới thế, Đức Gioan XXIII đã nói: “Mỗi Kitô hữu trong thế giới phải là một mảnh sao băng chiếu sáng, là một tụ điểm của tình yêu, là một thứ men sống động giữa anh em mình, và người Kitô hữu càng đóng trọn vai trò ấy khi càng sống kết hợp với Chúa”.
6. Truyện: Gương can đảm tuyệt vời

Năm 1028, khi thấy mình gần đất xa trời, vua Constantin IX ở Rôma đã cho mời nhà quý tộc Romanus đến. Vua muốn cùng một lúc vừa truyền ngôi, vừa gả công chúa Theodora cho ông.

Nhưng Romanus tâu vua, mình hết lòng cảm ơn lòng thương của vua, song ông đã có vợ.

Không đếm xỉa gì đến lời tâu, vua truyền cho ông, nếu không lấy con vua thì sẽ bị khoét hai con mắt, muốn chọn đằng nào thì chọn. Rồi nhà vua cho ông một ngày để suy nghĩ.

Sau một ngày, ông Romanus vào chầu. Hoàng đế cho gọi công chúa đến, một công chúa tài sắc vẹn toàn. Nhưng Romanus can đảm tâu vua:

- Dây hôn phối ràng buộc khanh với vợ do Thiên Chúa ràng buộc. Thế gian không ai có quyền tháo cởi.

Vua ra sức ép nhưng vô ích.

Ông Romanus cam lòng chịu khoét mắt hơn là lỗi lề luật Thiên Chúa.

Đó là một con người đã hướng sự can đảm của mình vào những mục tiêu thật chính đáng.