Học hỏi Phúc âm: Chúa nhật 22 Thường niên năm B

(Mc 7,1-8. 14-15. 21-23)

Lời Chúa:

¹Có những người Pharisêu và một số kinh sư tụ họp quanh Đức Giêsu. Họ là những người từ Giêrusalem đến. ²Họ thấy vài môn đệ của Người dùng bữa mà tay còn ô uế, nghĩa là chưa rửa. ³Thật vậy, người Pharisêu cũng như mọi người Do-thái đều nắm giữ truyền thống của tiền nhân: họ không ăn gì, khi chưa rửa tay cẩn thận; ⁴thức gì mua ngoài chợ về, cũng phải rảy nước đã rồi mới ăn; họ còn giữ nhiều tập tục khác nữa như rửa chén bát, bình lọ và các đồ đồng.⁵Vậy, người Pharisêu và kinh sư hỏi Đức Giêsu: "Sao các môn đệ của ông không theo truyền thống của tiền nhân, cứ để tay ô uế mà dùng bữa?" ⁶Người trả lời họ: "Ngôn sứ Isaia thật đã nói tiên tri rất đúng về các ông là những kẻ đạo đức giả, khi viết rằng: Dân này tôn kính Ta bằng môi bằng miệng, còn lòng chúng thì lại xa Ta. ⁷Chúng có thờ phượng Ta thì cũng vô ích, vì giáo lý chúng giảng dạy chỉ là giới luật phàm nhân. ⁸Các ông gạt bỏ điều răn của Thiên Chúa, mà duy trì truyền thống của người phàm".

¹⁴Sau đó, Đức Giêsu lại gọi đám đông tới mà bảo: "Xin mọi người nghe tôi nói đây, và hiểu cho rõ: ¹⁵Không có cái gì từ bên ngoài vào trong con người lại có thể làm cho con người ra ô uế được; nhưng chính cái từ con người xuất ra, là cái làm cho con người ra ô uế. ¹⁶Ai có tai nghe thì nghe!

²¹Vì từ bên trong, từ lòng người, phát xuất những ý định xấu: tà dâm, trộm cắp, giết người, ²²ngoại tình, tham lam, độc ác, xảo trá, trác táng, ganh tỵ, phỉ báng, kiêu ngạo, ngông cuồng. ²³Tất cả những điều xấu xa đó, đều từ bên trong xuất ra, và làm cho con người ra ô uế."

Học hỏi:

1.  Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu tranh luận với ai? Trước đây Đức Giêsu có thường tranh luận với họ không, và tranh luận về điều gì? Đọc Mc 2,1 - 3,6; 3,22-30.

2.  Có bao nhiêu từ “truyền thống” trong Mc 7,3-13? “Truyền thống” ở đây nghĩa là gì?

3.  Luật Cựu Ước có đòi người Do-thái phải rửa tay trước khi ăn không? Đọc Xuất hành 30,17-21; 40,30-31. Vào thời Đức Giêsu, có phải mọi người Do-thái đều rửa tay trước khi ăn không?

4.  Các nhà lãnh đạo tôn giáo tố cáo các môn đệ Đức Giêsu vì lý do gì? Đối với họ, các môn đệ phạm đến điều gì? Đọc Mc 7,2-6.

5.  Đức Giêsu chê trách các nhà lãnh đạo tôn giáo thời Ngài như thế nào? Đọc Mc 7,6. Ngài tố cáo họ về tội gì? Đọc Mc 7,8.9.13.

6.  Đọc Mc 7,14. Đức Giêsu có thường gọi các môn đệ hay đám đông lại để dạy dỗ không? Đọc Mc 3,13; 6,7; 8,1.34; 10,42; 12,43.

7.  Đối với Đức Giêsu, điều gì làm con người thật sự trở nên ô uế? Đọc Mc 7,15.20.

8.  Đọc Mc 7,21-22. Những ý định xấu phát xuất từ đâu, và dẫn đến những hành động hay thái độ nào?

Câu hỏi suy niệm : Trong bài Tin Mừng này, Đức Giêsu nhắc nhở những nhà lãnh đạo Do-thái về cái chính yếu phải giữ. Ngài còn mời gọi đám đông nên để ý đến cái bên trong trái tim hơn cái bên ngoài.

Khi đọc bài Tin Mừng này, bạn có thấy Đức Giêsu cảnh giác chính bạn về một điều gì đó không? Trong 12 thói xấu được kể ở Mc 7,21-22, bạn thấy mình có vướng vào thói nào không?

PHẦN TRẢ LỜI

1. Trong bài Tin Mừng, Đức Giêsu tranh luận với những người Pharisêu và một số kinh sư là những người thông thạo về Luật. Lúc bắt đầu sứ vụ, Đức Giêsu đã có nhiều cuộc tranh luận với nhóm người này về việc Ngài có quyền tha tội (Mc 2,5-12), về việc Ngài ăn với những người thu thuế và tội lỗi (Mc 2,15-17), về việc các môn đệ của Ngài không ăn chay (Mc 2,18-20), về việc họ bứt lúa để ăn cho đỡ đói vào ngày sa-bát (Mc 2,23-28), và về việc Ngài chữa bệnh vào ngày sa-bát (Mc 3,1-6). Trong Mc 3,22-30 Đức Giêsu còn tranh luận với họ về việc họ cho là Ngài bị quỷ vương Bêendêbun ám và Ngài trừ quỷ được là nhờ dựa thế của quỷ vương. Như thế, nhóm Pharisêu và kinh sư luôn giữ thái độ thù nghịch với Đức Giêsu, và Đức Giêsu cũng luôn ở trong tư thế tranh luận với họ về đủ mọi vấn đề. Sự thù nghịch lên đến đỉnh cao khi nhóm Pharisêu “tìm cách giết” Ngài (Mc 3,6).
2. Trong Mc 7,3-13, Đức Giêsu nói đến từ “truyền thống” nhiều lần, ở những câu 3, 5, 8, 9, 13. Có khi Ngài gọi đây là “truyền thống của tiền nhân” (Mc 7,3.5). Có khi Ngài gọi là “truyền thống của người phàm” (Mc 3,8). Có khi Ngài lại gọi là “truyền thống của các ông” (Mc 7,9.13). Khi dùng từ “truyền thống” ở đây, Đức Giêsu không có ý nói về Luật của Môsê được ghi lại trong Ngũ Thư, nhưng muốn nói về lối giải thích có tính truyền khẩu về Luật ấy. Lối giải thích truyền khẩu này đã bắt đầu có từ thời Đức Giêsu, và cuối cùng đã được hệ thống hóa thành luật trong bộ Mishnah vào khoảng năm 200 sau công nguyên. Lạ thay người Pharisêu lại coi “truyền thống” này có giá trị như Luật của Môsê được viết trong Cựu Ước, bởi đó họ muốn mọi người phải tuân giữ chi li và nghiêm nhặt. Đức Giêsu không đồng ý chuyện ép buộc này. Ngài gọi đó là “truyền thống của các ông” Pharisêu, “truyền thống của người phàm” chứ không phải của Thiên Chúa, nên không phải giữ.
3. Trong Cựu Ước không có luật buộc người Do-thái rửa tay trước khi ăn. Luật Môsê chỉ đòi các tư tế phải tẩy rửa tay chân khi vào Lều Hội Ngộ và trước khi đến bàn thờ để hành lễ, nếu không sẽ phải chết (Xh 30,20-21; 40,30-31). Thật ra vào thời Đức Giêsu, không phải mọi người Do-thái đều có thói quen rửa tay trước khi ăn như Mc 7,3 nhận xét.
4. “Những người Pharisêu và những kinh sư” này đến từ Giêrusalem. Có thể họ là một phái đoàn được các nhà lãnh đạo Do-thái giáo phái đến để xem xét. Họ đã thấy (Mc 7,2) nên tố cáo các môn đệ của Đức Giêsu về tội các ông đã dùng bữa khi chưa rửa tay (Mc 7,5). Như thế là các ông đã không sống truyền thống của tiền nhân. Đối với họ, bàn tay chưa rửa là bàn tay ô uế. Ô uế ở đây không có nghĩa là dơ bẩn, thiếu vệ sinh. Ô uế ở đây có nghĩa là không thanh sạch, vì có thể đã đụng chạm đến những vật ô uế, nên không xứng đáng cử hành các lễ nghi. Ăn uống với đôi tay ô uế khiến ta có thể đưa thực phẩm ô uế vào trong người.
5. Đức Giêsu gọi các ông Pharisêu và kinh sư là “những kẻ đạo đức giả” (Mc 7,6), bởi lẽ như lời ngôn sứ Isaia nói, họ chỉ thờ phượng Thiên Chúa ở ngoài môi miệng, chứ không ở trong trái tim. Đức Giêsu tố cáo họ về tội dám đặt “truyền thống” của họ lên trên các điều răn của Thiên Chúa được ghi trong Luật Mô-sê (Mc 7,8.9), và lên trên lời của Thiên Chúa (Mc 7,13).
6. Trong Tin Mừng Mác-cô, nhiều lần Đức Giêsu gọi các môn đệ hay đám đông dân chúng lại để dạy dỗ (Mc 3,13; 6,7; 7,14; 8,1.34; 10,42; 12,43).
7. Người Pharisêu nhấn mạnh đến việc phải rửa tay để tránh ô uế, phải rửa sạch những thứ mua ngoài chợ (Mc 7,3-4). Còn Đức Giêsu lại khẳng định rằng điều làm con người trở nên ô uế không phải là những gì từ ngoài đi vào con người, mà là những gì từ trong con người, từ trong trái tim con người xuất ra (Mc 7,15.20). Như thế đối với Ngài, việc rửa tay trước khi ăn không còn là điều quan trọng. Cả những luật Cựu Ước về thanh tẩy để tránh ô uế cũng phải thay đổi. Thí dụ theo sách Lê vi chương 11, có nhiều thức ăn bị coi là ô uế. Còn Đức Giêsu thì tuyên bố: “mọi thức ăn đều thanh sạch” (Mc 7,19).
8. Đức Giêsu mời ta để ý đến những ý định xấu xa phát xuất từ bên trong, từ trái tim con người, không phải bên ngoài, từ tay. Theo truyền thống Kinh Thánh, trái tim là trung tâm chi phối  mọi hành động và tình cảm, ý muốn và tư tưởng của con người. Đức Giêsu liệt kê 12 nết xấu của trái tim (Mc 7,21-22). Chính những nết xấu của trái tim mới làm con người trở nên ô uế.