Thứ Sáu tuần 4 Thường niên năm I (Mc 6,14-29)

“Hêrôđê kính nể Gioan,
biết ông là người chính trực và thánh thiện”. (Mc 6,20)

BÀI ĐỌC I: Dt 13, 1-8

"Đức Giêsu Kitô hôm qua, hôm nay và cho đến muôn đời vẫn như thế".

Trích thơ gửi tín hữu Do-thái.

Anh em thân mến, tình bác ái huynh đệ phải tồn tại trong anh em. Anh em đừng lãng quên việc cho khách đỗ nhà: vì khi làm như vậy, có kẻ không ngờ mình đã đón tiếp các thiên thần. Anh em hãy nhớ đến những tù nhân như chính anh em bị tù đày chung với họ, và hãy nhớ đến những kẻ đau khổ, vì chính anh em cũng đang ở trong thân xác như họ. Mọi người phải tôn trọng hôn nhân, hãy giữ phòng the cho tinh khiết, vì Thiên Chúa sẽ đoán phạt các người tà dâm và ngoại tình. Trong nếp sống, anh em đừng tham lam; hãy bằng lòng với những gì đang có, vì Chúa đã phán: "Ta sẽ không để mặc ngươi và không bỏ rơi ngươi đâu", đến nỗi chúng ta có thể tin tưởng mà thưa rằng: "Chúa là Đấng phù trợ tôi, tôi chẳng sợ người đời làm gì được tôi". Anh em hãy nhớ đến các vị lãnh đạo anh em, là những người đã rao giảng lời Chúa cho anh em. Hãy nhìn xem đời họ kết thúc ra sao mà noi gương đức tin của họ. Đức Giêsu Kitô hôm qua, hôm nay, và cho đến muôn đời vẫn như thế.

Đó là lời Chúa.

ĐÁP CA: Tv 26, 1. 3. 5. 8b-9abc

Đáp: Chúa là sự sáng và là Đấng cứu độ tôi (c. 1a).

1) Chúa là sự sáng, là Đấng cứu độ tôi, tôi sợ chi ai ? Chúa là Đấng phù trợ đời tôi, tôi sợ gì ai ? - Đáp.

2) Nếu thiên hạ đồn binh hạ trại để hại tôi, lòng tôi sẽ không kinh hãi, nếu thiên hạ gây chiến với tôi, tôi vẫn tự tin. - Đáp.

3) Vì ngày tai hoạ, Chúa sẽ che chở tôi trong nhà Chúa, Chúa sẽ giấu tôi trong nơi kín đáo ở Đền Người, trên tảng đá vững chắc Người sẽ cất nhắc tôi lên. - Đáp.

4) Và lạy Chúa, con tìm ra mắt Chúa. Xin Chúa đừng ẩn mặt xa con, xin đừng xua đuổi tôi tớ Ngài trong thịnh nộ. Chúa là Đấng phù trợ con, xin đừng hất hủi con. - Đáp.

Tin mừng: Mc 6, 14-29

¹⁴ Khi ấy, vua Hêrôđê nghe nói về Chúa Giêsu, vì danh tiếng Người đã lẫy lừng, kẻ thì nói: “Gioan Tẩy giả đã từ cõi chết sống lại, nên ông đã làm những việc lạ lùng”; ¹⁵ kẻ thì bảo: “Đó là Êlia”; kẻ khác lại rằng: “Đó là một tiên tri như những tiên tri khác”.

¹⁶ Nghe vậy, Hêrôđê nói: “Đó chính là Gioan trẫm đã chặt đầu, nay sống lại”. ¹⁷ Vì chính vua Hêrôđê đã sai bắt Gioan và giam ông trong ngục, nguyên do tại Hêrôđia, vợ của Philipphê anh vua mà vua đã cưới lấy. ¹⁸ Vì Gioan đã bảo Hêrôđê: “Nhà vua không được phép chiếm lấy vợ anh mình”.

¹⁹ Phần Hêrôđia, nàng toan mưu và muốn giết ông, nhưng không thể làm gì được, ²⁰ vì Hêrôđê kính nể Gioan, biết ông là người chính trực và thánh thiện, và giữ ông lại. Nghe ông nói, vua rất phân vân, nhưng lại vui lòng nghe.

²¹ Dịp thuận tiện xảy đến vào ngày sinh nhật Hêrôđê, khi vua thết tiệc các quan đại thần trong triều, các sĩ quan và những người vị vọng xứ Galilêa.

²² Khi con gái nàng Hêrôđia tiến vào nhảy múa, làm đẹp lòng Hêrôđê và các quan khách, thì vua liền nói với thiếu nữ ấy rằng: “Con muối gì, cứ xin, trẫm sẽ cho”, ²³ và vua thề rằng: “Con xin bất cứ điều gì, dù là nửa nước, trẫm cũng cho”.

²⁴ Cô ra hỏi mẹ: “Con nên xin gì ?” Mẹ cô đáp: “Xin đầu Gioan Tẩy Giả”. ²⁵ Cô liền vội vàng trở vào xin vua: “Con muốn đức vua ban ngay cho con cái đầu Gioan Tẩy Giả đặt trên đĩa”.

²⁶ Vua buồn lắm, nhưng vì lời thề và vì có các quan khách, nên không muốn làm cho thiếu nữ đó buồn. ²⁷ Và lập tức, vua sai một thị vệ đi lấy đầu Gioan và đặt trên đĩa.

Viên thị vệ liền đi vào ngục chặt đầu Gioan, ²⁸ và đặt trên đĩa trao cho thiếu nữ, và thiếu nữ đem cho mẹ. ²⁹ Nghe tin ấy, các môn đệ Gioan đến lấy xác ông và mai táng trong mồ.

1. Suy niệm (TGM Giuse Nguyễn Năng)

Sứ điệp: Thiên Chúa đã yêu thương tuyển chọn và giao cho chúng ta mỗi người một sứ mạng. Chúng ta phải đáp trả bằng cách can đảm sống trọn vẹn sứ mạng đó.

Cầu nguyện: Lạy Chúa Giêsu, thánh Gioan Tẩy Giả đã làm tiền hô dọn đường cho Chúa trong cả số phận đau khổ. Ngài đã trả giá cho sứ mạng của mình bằng cái chết đau thương. Tấm gương can đảm thật cảm động đó, có lẽ hôm nay đã mờ phai trong lòng người.

Càng ngày càng có nhiều người mang tính Hêrôđê. Vì bươn chải với đời, người ta đã đối xử bất công với nhau. Họ sẵn sàng đổi lấy danh vọng, tiền tài bằng những chèn ép, mánh lới, bằng những thủ đoạn gian dối xảo quyệt. Đứng trước thực trạng đó, đôi lúc con không đủ can đảm để làm chứng cho sự thật, không dám hành động theo sự nhận thức của lương tâm, không dám nói lên chân lý của phúc âm, không dám ngăn chặn sự dữ. Con giả điếc làm ngơ, giả mù không thấy, vì con sợ phiền hà, sợ bị làm khó dễ, sợ mất việc làm, sợ người đời chê bai, dè bỉu, ghen ghét, trả thù.

Lạy Chúa, sự sống con nằm trong bàn tay yêu thương của Chúa. Xin cho con biết can đảm chọn lựa đứng về phía sự thật Phúc âm. Xin cho con biết can đảm, khiêm tốn để nhắc bảo nhau sống cuộc đời công chính theo các giới răn của Chúa. Xin cho con từ nay, dù bị mất mát, thiệt thòi, thì con vẫn sẵn sàng hy sinh đón nhận chân lý, miễn làm sao chu toàn được sứ mạng Chúa trao.

Xin Chúa ban sức mạnh cho con, và xin Chúa giúp con trung thành trong đường lối Chúa. Dù cám dỗ ngọt bùi, dù thử thách đắng cay, con vẫn nhìn lên Chúa và tiến bước. Xin Chúa nâng đỡ con. Amen.

Ghi nhớ: “Ðó chính là Gioan Tẩy Giả trẫm đã chặt đầu, nay sống lại”.

2. Suy niệm (Lm. Carôlô Hồ Bạc Xái)

A- Phân tích (Hạt giống...)

Câu chuyện về cái chết của Gioan tẩy giả gồm 4 nhân vật với những đặc điểm tâm lý khác nhau:

- Hêrôđê là một người không có lập trường: một đàng kính trọng Gioan nhưng đàng khác khi bị Gioan vạch tội thì căm thù Gioan; khi nghe Gioan giảng thì ông thích, nhưng khi nghe bà Hêrôđia xúi bậy thì lại bắt Gioan tống ngục; lúc thì hứa sẽ cho cô con gái của Bà Hêrôđia bất cứ điều gì nó xin, nhưng khi nó xin cái đầu của Gioan thì ông lại buồn, nhưng không dám từ chối…

- Bà Hêrôđia: một người đàn bà chạy theo đam mê bằng mọi giá bất chấp thủ đoạn: phụ tình với chồng cũ, giết Gioan…

- Con gái bà Hêrôđia (nàng Salômê): không biết dùng nhan sắc và tài năng vào việc tốt, lại dùng chúng để làm tội…

- Gioan tẩy giả: một ngôn sứ chính danh. Ngôn sứ là sứ giả của Lời Chúa, can đảm nói Lời Chúa cho dù phải tù tội và phải chết.

B- Suy gẫm (... nẩy mầm)

1. Những dư luận về Chúa Giêsu rất khác nhau: Gioan tẩy giả sống lại, Êlia, một ngôn sứ… Ngày nay cũng có nhiều dư luận về Chúa Giêsu, trong đó có những dư luận không tốt. Tôi phải làm gì để cho người ta hiểu đúng về Ngài ?

2. Tên “Giêsu” nghĩa là “Chúa Cứu rỗi”, hay nói theo ngôn ngữ thông dụng, Ngài là Đấng “cứu nhân độ thế”. Người ta không quan tâm lắm đến những danh hiệu khác của Ngài (Con Thiên Chúa, Kitô Messia, Con Vua Đavít v.v...). Nếu Ngài là đấng “cứu nhân độ thế” thì ai cũng thấy cần đến Ngài bởi vì ai cũng có điều cần Ngài cứu giúp, hoặc vật chất hoặc tinh thần. Nhưng làm sao cho người ta không chỉ biết mà còn thấy rõ Ngài là Đấng cứu nhân độ thế ? Giáo Hội và các môn đệ Ngài phải cho người ta thấy điều đó qua cách sống và những việc làm của mình.

3. Suy nghĩ về tính thiếu cương quyết của Hêrôđê: nếu thấy một điều gì đó là đúng thì phải cương quyết làm; nếu thấy một điều gì đó sai thì cũng phải cương quyết bỏ; không chần chứ, không rút lại điều đã quyết định.

4. Suy nghĩ về những đam mê của bà Hêrôđia: đam mê là một động lực rất mạnh nhưng cũng là một con dao hai lưỡi. Nếu đam mê một điều tốt thì người ta sẽ làm được những kỳ công; nếu đam mê một điều xấu thì tai hại rất lớn…

5. Xem câu chuyện của nàng Salômê, tôi phải xin Chúa giúp tôi biết xử dụng những khả năng Chúa ban cho đúng.

6. Suy gẫm gương thánh Gioan tẩy giả: tôi có can đảm nói và sống Lời Chúa bất chấp mọi khó khăn, mất mát không ?

7. Một học sinh Nhật là Kitô hữu duy nhất trong ngôi trường có 150 học sinh. Trước mỗi bữa ăn, em thường mạnh dạn làm dấu thánh giá và đọc kinh. Các học sinh đến tố cáo với thầy giáo là em có “hành vi ma thuật”. Nghe thấy thế, thầy cho gọi em lên đứng giữa lớp, hỏi xem em đã làm gì em thẳng thắn nói rằng em chỉ cám ơn Chúa đã ban lương thực hằng ngày. Nghe vậy, thầy giáo gục xuống bàn, nước mắt ràn rụa nói: “Này con, ta cũng là Kitô hữu, nhưng ta không can đảm tỏ ra cho mọi người biết. Giờ thì cám ơn Chúa, ta đã biết là Kitô hữu, mình phải làm gì”. (Góp nhặt)

3. Suy niệm (Lm. Giuse Đinh Lập Liễm)

Thánh Gioan bị trảm quyết (Mc 6,14-29)

1. Trong bài Tin mừng hôm nay, thánh Marcô thuật lại cho chúng ta cuộc tử nạn của thánh Gioan Tẩy giả. Khi ấy, danh tiếng Chúa Giêsu lẫy lừng vì những lời giảng và hành động thật uy quyền đã đến tai Hêrôđê khiến ông ta sống bất an, lương tâm cắn rứt và nghĩ rằng chính Gioan Tẩy giả tiếp tục sống trong Đức Giêsu. Những ray rứt của kẻ giết người lại nổi lên trong con người ông và lên án chính ông. Đây chính là tâm trạng của những kẻ gây ra những điều gian ác. Tâm hồn họ đã đánh mất sự hiện diện của Thiên Chúa. Tiếng lương tâm cắn rứt chính là dấu chỉ Thiên Chúa vẫn luôn mời gọi họ hối cải.
2. Gioan Tẩy giả không phải là ánh sáng, nhưng chỉ đến làm chứng cho ánh sáng. Dù biết rằng mình sẽ phải chấp nhận cái bi đát nhất của cuộc đời, Gioan vẫn nói lên tiếng nói bất khuất của vị tiên tri. Mọi tiên tri đều phải trả giá cho lời minh chứng của mình. Gioan Tẩy giả đã sống anh dũng, can trường với lời nói của mình. Cái đầu phải trả giá là giá nặng nề và đáng nguyền rủa nhất của vị tiên tri sau cái chết đóng đinh nơi thập giá đối với người Do thái lúc đó. Gioan Tẩy giả đã tự xóa mình để cho Đấng Cứu độ lớn lên trong lịch sử nhân loại. Lời chứng và cái chết của Ngài, đã nói lên sự thật muôn đời là Gioan đã hoàn toàn đáp trả lời mời gọi của Thiên Chúa: Ngài không sợ hãi, lớn tiếng trước mặt các vua chúa. Ngài đã hiến mạng sống cho công bình và chân lý.
3. Còn vua Hêrôđê, ông là hình ảnh của những con người yếu đuối, hướng chiều theo tội lỗi. Sở dĩ ông tống ngục ông Gioan Tẩy giả là cũng vì nghe lời Hêrôđiađê xúi giục, chứ riêng ông thì ông nể sợ Gioan Tẩy giả, vì biết Gioan là người công chính thánh thiện. Marcô viết: “Ông che chở Người. Khi nghe ông nói, nhà vua rất phân vân nhưng lại thích nghe”. Hêrôđê chính là mẫu người yếu đuối, buông theo sự dễ dãi đến khi muốn trở lại thì đã quá trễ, không thể làm lại được nữa.

Hêrôđê để cho mình bị thú vui nhục dục che khuất, loạn luân, rơi vào cái bẫy “mỹ nhân kế” của mẹ con bà Hêrôđiađê bày ra, rồi lỡ miệng thề thốt trong cơn say, cuối cùng để bảo vệ danh dự, ông đã phạm vào tội ác giết người vô tội. Cũng vậy, xã hội ngày hôm nay, và cách riêng mỗi người chúng ta, giữa những cám dỗ thế tục, những thú vui nơi các cuộc ăn chơi - tụ điểm múa nhảy, rồi kéo theo những hệ luỵ sau đó không còn kiểm soát được. Rồi một khi, ai đó dám cảnh tỉnh chúng ta, thì thay vì quay đầu sửa lỗi, lại tìm cách ám hại người nhắc nhở mình, thậm chí sẵn sàng ám hại người khác để bịt đầu mối và bảo vệ danh dự của mình.

4. Còn bà Hêrôđiađê từng là vợ của tiểu vương Hêrôđê Philipphê (cũng là một trong ba người con của Hêrôđê Cả), do bị thánh Gioan Tẩy giả can ngăn, làm ảnh hưởng đến chuyện tư tình của mình với Hêrôđê Antipas, nuôi lòng thù hận và đã bày ra trò mỹ nhân kế của cô con gái, rồi dùng bàn tay tình nhân để hãm hại người công chính. Bà là mẫu gương sống theo sự dữ. Đã phạm tội loạn luân, lấy em chồng của mình thì chớ, lại còn căm thù ông Gioan và muốn giết ông...

Giữa xã hội hôm nay cũng thế, nhiều người không ngại dùng nhiều thủ đoạn thậm chí còn tàn độc hơn cả Hêrôđiađê để trả thù những ai dám cản trở những cuộc tình mờ ám hay những việc làm sai trái của mình.

5. Gioan Tẩy giả đã lên tiếng tố cáo bất công và sẵn sàng chết cho công lý. Trong ý nghĩa ấy, ngài là vị tiền hô của Chúa Giêsu, ngài qua đi nhưng tinh thần ngài vẫn còn sống mãi trong các môn đệ của ngài, và một cách nào đó, ngài cũng sống trong chính con người Chúa Giêsu và nơi mỗi người Kitô hữu. Từ 2000 năm qua, Giáo hội vẫn sống trong niềm xác tín đó. Chính tinh thần Gioan Tẩy giả, của các Tông đồ, của các thánh Tử đạo, đã sống mãi trong Giáo hội và trở thành dây liên kết mọi Kitô hữu. Điều này luôn được Giáo hội thể hiện qua cử chỉ hôn kính hài cốt của các thánh được đặt trên bàn thờ.

Tập san Giáo hội Á châu do hội Thừa sai Paris xuất bản tháng 12/1995, có ghi lại chứng từ của một vị Giám mục: “Chúng tôi đã cất giữ hài cốt của vị Giám mục tiên khởi của Giáo hội chúng tôi. Chúng tôi tin rằng hài cốt này là thánh thiêng đối với chúng tôi, là dấu chỉ mà chúng tôi không bao giờ được phép quên lãng. Hài cốt này là sợi dây liên kết Giáo hội mọi thời, mọi nơi. Chúng tôi đã luôn nghĩ rằng chúng tôi không thể cất khỏi sợi dây liên kết hữu hình ấy. Đây là một dấu chỉ nối kết chúng tôi trực tiếp với Chúa Kitô. Làm sao người ta có thể đánh mất Chúa Kitô ? Chúng tôi cất giữ hài cốt này, chúng tôi vẫn tiếp tục yêu mến Chúa Kitô và kết hợp với Người mãi mãi” (Mỗi ngày một tin vui).

6. Truyện: Một học sinh can đảm

Suy niệm gương Gioan Tẩy giả: tôi có can đảm và sống Lời Chúa bất chấp mọi khó khăn, mất mát không ?

Một học sinh Nhật là Kitô hữu duy nhất trong một ngôi trường có 150 học sinh. Trước mỗi bữa ăn, em thường mạnh dạn làm dấu thánh giá và đọc kinh. Các học sinh đến tố cáo với thầy giáo là em có “hành vi ma thuật”. Nghe thấy thế, thầy cho gọi em lên đứng giữa lớp, hỏi xem em đã làm gì. Em thẳng thắn nói rằng em chỉ cám ơn Chúa đã ban lương thực hằng ngày. Nghe vậy, thầy giáo gục xuống bàn, nước mắt ràn rụa nói: “Này con, ta cũng là Kitô hữu, nhưng ta không can đảm tỏ ra cho mọi người biết. Giờ thì cảm ơn Chúa, ta đã biết là Kitô hữu, mình phải làm gì” (Góp mặt).