Thứ Hai tuần 17 Thường niên năm I - Sức sống bên trong (Mt 13,31-35)

“Hạt cải trở thành cây đến nỗi chim trời
đến nương náu nơi ngành nó”.

BÀI ĐỌC I (năm I): Xh 32, 15-24. 30-34

“Dân này đã phạm tội nặng nề, và họ đúc bò vàng”.

Trích sách Xuất Hành.

Trong những ngày ấy, Môsê từ trên núi trở xuống, Tay cầm bia đá có khắc chữ cả hai mặt; và đó là công trình của Thiên Chúa tác tạo, vì chính Chúa đã khắc chữ vào hai bia đá đó. Bấy giờ Giosuê nghe tiếng dân chúng la lối om sòm, nên thưa cùng Môsê rằng: “Có tiếng la giao chiến trong trại”. Môsê đáp: “Ðó không phải là tiếng kêu la giao chiến, cũng không phải tiếng kêu la thất trận, nhưng tôi nghe tiếng người ta ca hát”. Khi đến gần trại, người thấy con bê đực và những người múa. Người quá tức giận, liền ném hai bia đá xuống chân núi và nó bể nát ra. Người đem đốt con bê chúng đã đúc, rồi tán ra thành tro, bỏ vào nước, bắt con cái Israel phải uống.

Người nói cùng Aaron rằng: “Dân này đã nói gì với ông mà ông để nó phạm tội nặng nề như thế?” Aaron thưa: “Xin ngài chớ tức giận, nào ngài không biết dân này hay hướng chiều về đàng tội đó sao? Chúng đã nói với tôi rằng: “Xin ông hãy đúc cho chúng tôi những vị thần để dẫn dắt chúng tôi đi, vì ông Môsê, người dẫn chúng tôi ra khỏi đất Ai-cập, chúng tôi không biết chuyện gì đã xảy đến cho ông”. Tôi liền nói với họ: “Ai trong các ngươi có vàng, hãy mang đến cho tôi. Họ mang đến, tôi quăng vàng vào lửa và đúc nên con bê này”.

Hôm sau Môsê nói với dân: “Các ngươi đã phạm một tội rất lớn, nhưng bây giờ ta sắp lên với Giavê: có lẽ ta sẽ xin được Người xá tội cho các ngươi!” Môsê trở lại với Giavê và nói: “Phải! dân này đã phạm một tội rất lớn, chúng đã làm cho mình những thần bằng vàng! Nhưng bây giờ, ước gì Người miễn chấp tội chúng. Bằng không, xin Người hãy xoá con đi khỏi sách Người đã viết”.

Giavê phán với Môsê: “Ai phạm tội chống lại Ta, Ta sẽ xoá nó khỏi sách của Ta! Còn bây giờ, ngươi hãy đi, hãy dẫn dân đến nơi Ta đã phán với ngươi! Này thần sứ của Ta sẽ đi trước ngươi, và đến ngày truy phạt của Ta, Ta sẽ trừng phạt chúng vì tội của chúng”.

Ðó là lời Chúa.

ĐÁP CA: Tv 105, 19-20. 21-22. 23

Ðáp: Hãy ca tụng Chúa, bởi Người nhân hậu (c. 1a).

Xướng: Dân chúng đúc hình bò con tại Horéb, và lễ bái thần tượng đã đúc bằng vàng. Họ đem vinh quang của mình đánh đổi lấy hình tượng con bò ăn cỏ.

Xướng: Họ đã quên Thiên Chúa là Ðấng cứu độ mình, Ðấng đã làm những điều trọng đại bên Ai-cập, Ðấng đã làm những điều kỳ diệu trên lãnh thổ họ Cam, và những điều kinh ngạc nơi Biển Ðỏ.

Xướng: Chúa đã nghĩ tới tiêu diệt họ cho rồi, nếu như Môsê là người Chúa chọn, không đứng ra cầu khẩn với Ngài, để Ngài nguôi giận và đừng tiêu diệt họ. –

Tin mừng: Mt 13, 31-35

³¹ Khi ấy, Chúa Giêsu phán một dụ ngôn khác cùng dân chúng rằng: “Nước trời giống như hạt cải người kia gieo trong ruộng mình. ³² Hạt ấy bé nhỏ hơn mọi thứ hạt giống, nhưng khi mọc lên, thì lớn hơn mọi thứ rau cỏ, rồi thành cây, đến nỗi chim trời đến nương náu nơi ngành nó”.

³³ Người lại nói với họ một dụ ngôn khác nữa mà rằng: “Nước trời giống như nắm men người đàn bà kia lấy đem trộn vào ba đấu bột, cho đến khi bột dậy men”.

³⁴ Chúa Giêsu dùng dụ ngôn mà phán những điều ấy với dân chúng. Người không phán điều gì với họ mà không dùng dụ ngôn, ³⁵ để ứng nghiệm lời tiên tri đã chép rằng: “Ta sẽ mở miệng nói lời dụ ngôn: Ta sẽ tỏ ra những điều bí nhiệm từ lúc dựng nên thế gian”.

Suy niệm (TGM Giuse Nguyễn Năng)

Sứ điệp: Người Kitô hữu như là những hạt cải và nắm men được Thiên Chúa gieo vào trần gian để làm cho Nước Chúa phát triển.

Cầu nguyện: Lạy Chúa Giêsu, chỉ với một nhóm Mười Hai nhỏ bé được Chúa gieo vào một dân tộc, mà hôm nay khắp mọi nơi trên thế giới, người ta đã biết đến và đang nhìn thấy Giáo hội của Chúa. Dù thế giới còn đầy dẫy những bóng tối của tội lỗi, của hưởng thụ, của bất công, bạo lực, nhưng ánh sáng của chân lý Phúc Âm trong Giáo Hội đang trở thành niềm hy vọng cho thế giới vươn lên.

Lạy Chúa, hôm nay, Chúa cũng đang cần đến con như cần đến một hạt cải nhỏ bé: một hạt cải của sự khiêm nhường, của lòng quảng đại, hăng say và nhiệt tình, để Chúa có thể đến với mọi người, mọi nơi.

Chúa cũng đang cần đến con như cần đến một nắm men thấm sâu vào môi trường con đang sống: nắm men của lòng bác ái, bao dung, công bằng, của tinh thần trách nhiệm để làm dậy lên một cuộc sống mới khi mọi người biết yêu thương nhau.

Lạy Chúa, được như thế không phải là điều đơn giản. Con chỉ là một con người yếu đuối và ích kỷ, đức tin yếu kém và lòng mến lạnh nhạt. Nhưng con tin sức mạnh của ơn thánh Chúa sẽ biến đổi con. Xin cho con biết khiêm nhường và tin tưởng phó thác nơi Chúa. Con sẽ cố gắng hết khả năng, phần còn lại con tin Chúa sẽ hoàn tất tốt đẹp.

Con tin rằng sức mạnh Nước Trời sẽ bắt đầu trong âm thầm khiêm tốn, nhưng sẽ phát triển từ từ theo thời gian, và cuối cùng sẽ đạt tới kết quả lớn lao tốt đẹp. Lạy Chúa, con tin vào quyền năng Chúa. Xin trợ giúp con. Amen.

Ghi nhớ : “Hạt cải trở thành cây đến nỗi chim trời đến nương náu nơi ngành nó”.

Suy niệm 2: (Lm. Giuse Đinh Lập Liễm)

Dụ ngôn hạt cải và nắm men (Mt 13,31-35)

1. Hôm nay Chúa Giêsu nói hai dụ ngôn về Nước trời qua hình ảnh hạt cải và nắm men. Sự phát triển của Nước Thiên Chúa được ví như hạt cải, tuy bé nhỏ nhưng được nảy mầm và lớn lên phi thường. Cũng vậy, như nắm men vùi vào ba đấu bột, nắm men có sức mạnh làm dậy tất cả đấu bột. Hạt cải và nắm men tuy nhỏ bé, nhưng đưa đến kết quả ngoài sức tưởng tượng. Nước Thiên Chúa cũng có sức mạnh để phát triển, làm sung mãn và biến đổi được tất cả như vậy.
2. Dụ ngôn hạt cải và nắm men trong Tin mừng hôm nay đều nhấn mạnh đến sự bất tương xứng của thời kỳ đầu của Nước trời và của thời kỳ kết thúc. Dụ ngôn hạt cải nói đến sự tăng trưởng của Nước trời theo chiều rộng, còn dụ ngôn nắm men trong bột ám chỉ chiều sâu, tức là sự biến đổi bên trong. Cũng như cây cải nhỏ bé thường thấy ở miền giáp hồ Tibêria có thể cao tới ba thước, Nước trời cũng bắt đầu hiện diện từ thời kỳ truyền giáo của Chúa Giêsu và của Giáo hội tiên khởi trong sự khó nghèo và thiếu thốn. Và đó là giáo huấn nền tảng của dụ ngôn hạt cải và nắm men.
3. Sự tăng trưởng của Nước trời

Hình ảnh cây cải ở xứ Palestin chắc chắn khác cây rau cải ở Việt Nam, hạt cải thuộc lớp hạt rất nhỏ khi gieo xuống, nhưng khi mọc lên cây cải cao lớn, mà chim trời có thể đến nương náu dưới tàn lá nó được. Nước trời ban đầu thật nhỏ bé trên dưới vài chục người với Chúa Giêsu và các môn để quanh quẩn trong xứ Palestin nhỏ bé, nhưng trải qua lịch sử thăng trầm, đến bây giờ Hội thánh có trên một tỷ người có mặt khắp nơi trên thế giới.

Chức năng của Nước trời, của Hội thánh là phải lớn lên và trở thành bóng mát cho đời, cho mọi người nương ẩn giữa bão táp mưa sa của cuộc đời. Mọi thành viên trong Nước trời là chúng ta đều có nghĩa vụ truyền giáo và sống chứng nhân để làm cho Nước trời lớn mạnh.

4. Sự thâm nhập của Nước trời

Nếu ai đã từng xem cách thức ủ bột, ủ cơm hay ủ trái cây để làm rượu, thì sẽ không lạ gì về công dụng của men. Men là một loại chất xúc tác, hai công dụng của nó là: thấm nhập và biến đổi những gì men được trộn vào.

Chân lý Nước trời, bản chất Hội thánh là phải thấm nhập vào nhân loại và thế giới trong mọi hoàn cảnh và môi trường. Ngay nơi bản thân Kitô hữu phải thâm nhập được trộn lẫn vào mọi ngõ ngách của cuộc sống, để nhờ đời sống chứng nhân, chúng ta sẽ giúp mọi thứ biến đổi theo Tin mừng, chứ không phải như cục men nằm yên sẽ chỉ là vô dụng. Chân lý này là Lời Chúa, có sức biến đổi tâm hồn mọi người, từ đó biến đổi thế giới theo văn minh tình thương.

5. Hôm nay, Chúa Giêsu muốn dùng dụ ngôn hạt cải và nắm men trong bột để ám chỉ Nước trời. Thật vậy, được khởi đi từ những gì là nhỏ bé, âm thầm trong sự khiêm tốn. Nhưng một khi đã hội đủ những cơ hội thuận tiện, Nước ấy sẽ lớn mạnh và lan rộng khắp nơi, khiến cho quyền lực của thế gian và ma quỉ có mạnh đến đâu cũng không thể thắng nổi.

Qua hình ảnh này, Chúa Giêsu muốn dạy chúng ta rằng: hãy bắt đầu hành trình đi tìm và sống những giá trị Tin mừng trong sự khiêm tốn và âm thầm, chúng ta sẽ gặp được chân lý, Nước trời chỉ đến với những người thực sự đơn sơ, chân thành.

Mỗi Kitô hữu là thành phần của Hội thánh, có sứ mạng góp phần làm phát triển đạo Chúa và trở nên chất men trong xã hội loài người, hằng ngày dùng đời sống đạo đức lương thiện của mình biến đổi thế giới nên tốt lành hoàn hảo.

6. Truyện: Thế giới chưa hoàn chỉnh

Có một phiên bản của câu chuyện sáng thế như sau: Khi Thiên Chúa dựng nên thế giới, Ngài dựng nên từ từ. Ngài tạo ra cây cối, sinh vật, chim cá... Khi Ngài làm ra những vật ấy, các thiên thần liền hỏi:

“Thưa Chúa, vậy thế giới đã xong chưa?” Thiên Chúa đáp lại với một từ “chưa” đơn giản.

Sau cùng Thiên Chúa đã tạo ra con người và nói với họ: “Ta mệt rồi, Ta muốn các con hoàn thành thế giới. Nếu các con đồng ý làm thế, Ta sẽ cộng tác với các con”. Họ đồng ý. Sau đó, bất cứ lúc nào các thiên thần hỏi Chúa thế giới đã hoàn thành chưa, câu trả lời vẫn là: “Ta không biết. Các ngươi phải hỏi những người cộng tác của Ta”.

Có những điều mà chúng ta có thể làm và phải làm, Thiên Chúa sẽ không làm điều đó thay cho chúng ta. Không phải vì Ngài không thể làm mà chỉ vì muốn chúng ta cộng tác với Ngài. Chúng ta phải gieo hạt giống, đó là phần của chúng ta. Nhưng khi làm điều ấy, chúng ta phải hiểu rằng, chúng ta không thể làm mọi việc. Chúng ta không thể làm cho hạt giống mọc lên. Đó là phần của Thiên Chúa. Và Thiên Chúa làm phần việc của Ngài. Không một chủ nông trại hoặc người làm vườn nào sẽ nói với bạn điều ấy.

Suy niệm 3: (Lm. Nguyễn Vinh Sơn SCJ)

Câu chuyện

Đạo Công giáo không được truyền bá bằng những cuộc tranh biện dài dòng liên tiếp diễn ra, cho bằng tấm gương trong trắng đi ngược với tính ích kỷ, bất công, thương luân bại lý của người đời.

Trong cuốn sách thời danh “Fabiola”, Đức Hồng y Wiseman đã đề cao hấp lực vô cùng mạnh mẽ của gương sáng Kitô hữu lúc Giáo hội phôi thai đối với các linh hồn có ác cảm với Công giáo hơn hết. Trong cuốn sách đó, chúng ta nhận thấy bước đi cương quyết của một linh hồn tới gần ánh sáng. Đó là Fabiola, cô con gái của ông Fabiô.

Cô con gái của ông Fabiô hết sức bỡ ngỡ khi thấy những tình cảm cao thượng, những nhân đức anh hùng nơi một số người thuộc mọi tầng lớp xã hội. Nhưng cô càng đổi lòng, càng được ơn soi sáng hơn nữa khi cô dần dần khám phá ra tất cả những người cô ca tụng là bác ái, xả kỷ, nhã nhặn, ngọt ngào, tiết độ, tôn trọng công bình, trinh tiết kia, đều theo thứ tôn giáo mà trước đây, người ta đã rỉ rón vào tai cô rằng: Đó là một thứ tà đạo!

Từ giây phút đó, cô xin gia nhập Công giáo (x. Hồn tông đồ).

Suy niệm

Hai dụ ngôn hạt cải và men trong bột mở ra một cái nhìn rất lạc quan về thực tại nước Trời nơi tấm lòng của kiếp nhân sinh được Thiên Chúa cứu độ: Nếu có niềm tin nhỏ bé và ít ỏi, nhưng một khi vượt qua được những trở ngại để vươn lên, hạt cải nước Trời sẽ trở thành một cây lớn, làm chỗ nương tựa cho cuộc sống, niềm tin này giúp con người luôn vươn lên phát triển tâm linh và cuộc sống; hạt giống đức tin có những khả năng không ngờ: Khi được gieo xuống đất, hạt giống bé tí xíu mọc lên thành một cây to. Thật ra, tác nhân chính của sự việc, đó là Thiên Chúa. Chính Người làm nảy sinh điều bất ngờ. Cộng với niềm tin nhỏ bé được nuôi dưỡng, con người có men của lòng mến nước Trời, lòng mến sẽ biến đổi bột, kiếp nhân sinh một cách mãnh liệt, từ đó cho ra những tấm bánh thơm ngon cho nhân gian và làm của lễ dâng lên Thiên Chúa.

Trong cuộc sống hằng ngày, nếu mỗi Kitô hữu ý thức từng lời nói, hành động nhỏ bé của mình, như men, như hạt cải, thì nước Trời được lớn lên, mau lan rộng trong tâm hồn mọi người do sức mạnh của ân sủng đức tin và lòng mến lan tỏa.

Thật thế, nếu luôn nuôi dưỡng niềm tin hạt cải và lòng mến dậy men, tôi và bạn sẽ cảm nghiệm được tâm tình của thánh Phaolô: “Tất cả mọi người được cứu độ và nhận biết chân lý” (1Tm 2,4).

Mong thay, một niềm tin được nuôi dưỡng dù chỉ bằng hạt cải… Và mong thay một lòng mến sống động như men dậy bột.

Ý lực sống

“Hạt cải trở thành cây đến nỗi chim trời đến nương náu” (Mt 13,32).