Thánh Gioan Henry Newman sẽ trở thành Tiến sĩ Hội Thánh mới nhất

TGPSG/Vatican News -- Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã chuẩn thuận tiến trình tuyên bố Thánh Gioan Henry Newman là “Tiến sĩ Hội Thánh”.

Ngài là một trong những nhà tư tưởng Kitô giáo vĩ đại thời hiện đại, một nhân vật then chốt trong hành trình thiêng liêng và nhân bản, để lại dấu ấn sâu đậm trên Hội Thánh và phong trào đại kết thế kỷ 19, đồng thời là tác giả của những trước tác cho thấy việc sống đức tin là một cuộc đối thoại “tâm giao” hằng ngày với Chúa Kitô.

Một cuộc đời được dâng hiến với tất cả nhiệt huyết và đam mê cho Tin Mừng - được ghi dấu bằng việc ngài được phong thánh vào năm 2019 - và sắp tới sẽ dẫn đến việc vị Hồng y người Anh Gioan Henry Newman ấy được tuyên phong là Tiến sĩ Hội Thánh.

Tin tức này đã được công bố hôm nay, ngày 31-7-2025, trong một thông cáo của Phòng Báo chí Tòa Thánh, cho biết rằng: trong buổi tiếp kiến với Đức Hồng y Marcello Semeraro, Bộ trưởng Bộ Phong Thánh, Đức Giáo Hoàng Lêô XIV đã “xác nhận ý kiến thuận của Phiên họp toàn thể các Hồng y và Giám mục, thành viên Bộ Phong Thánh, về tước hiệu Tiến sĩ Hội Thánh Hoàn Vũ, sẽ sớm được trao cho Thánh Gioan Henry Newman.”

“Từ bóng tối và hình ảnh đến sự thật”

“Lạy Ánh Sáng dịu êm, xin dẫn con đi, giữa bóng đêm chập chùng, xin Ngài dẫn con đi. Đêm thật đen, mà con lại xa nhà - xin Ngài dẫn con đi… Lâu nay quyền năng Ngài đã chúc phúc cho con, chắc chắn vẫn sẽ dẫn con đi, qua đầm lầy và khe suối, qua vách đá và thác ghềnh, cho đến khi đêm tan biến, và bình minh mang đến những gương mặt thiên thần mỉm cười, những gương mặt con đã yêu mến từ lâu nhưng đã một thời xa cách.”

Gioan Henry Newman 32 tuổi khi lời cầu nguyện đầy xúc động này dâng lên từ trái tim ngài trong lúc trở về Anh sau một hành trình dài qua nước Ý.

Sinh năm 1801, ngài đã là một linh mục Anh giáo trong 8 năm và được công nhận rộng rãi là một trong những trí tuệ xuất sắc nhất của giáo hội mình - một con người lôi cuốn qua cả lời nói và chữ viết.

Chuyến đi đến Ý năm 1832 đã làm sâu sắc thêm cuộc tìm kiếm nội tâm của ngài. Newman mang trong mình khát vọng được thấu hiểu Thiên Chúa, “Ánh Sáng dịu êm” của Ngài, mà đối với ngài cũng là ánh sáng của Sự Thật - sự thật về Chúa Kitô, bản chất đích thực của Hội Thánh, và truyền thống của những thế kỷ đầu, khi các Giáo Phụ còn nói với một Hội Thánh chưa bị chia cắt. Oxford - trung tâm đức tin của ngài, nơi vị thánh tương lai sống và làm việc - là nơi những xác tín của ngài dần dần được củng cố và hướng về Công giáo.

Năm 1845, ngài đã kết tinh hành trình thiêng liêng của mình trong tác phẩm Tiểu luận về sự phát triển của giáo lý Kitô giáo, kết quả của một cuộc tìm kiếm ánh sáng lâu dài đó, ánh sáng mà ngài nhận ra nơi Giáo Hội Công giáo - Hội Thánh mà ngài thấy là chính Hội Thánh được sinh ra từ trái tim Chúa Kitô, Hội Thánh của các vị tử đạo và các Giáo Phụ cổ xưa, Hội Thánh ấy đã như một thân cây lớn lên và phát triển qua dòng lịch sử.

Không lâu sau, ngài xin gia nhập Giáo Hội Công giáo và được tiếp nhận vào ngày 8-10-1845. Sau này, ngài viết về khoảnh khắc ấy: “Đó như là được cập bến sau giông tố biển khơi; và niềm hạnh phúc ấy của tôi cho đến nay vẫn không hề gián đoạn.”

Gắn bó với Thánh Philip Neri

Năm 1846, ngài trở lại Ý để vào Chủng viện Truyền giáo Propaganda Fide với tư cách một chủng sinh khiêm nhường - dù đã là một nhà thần học và tư tưởng gia nổi tiếng quốc tế. “Thật tuyệt vời khi được ở đây,” ngài viết. “Như một giấc mơ, nhưng lại thật bình an, thật chắc chắn, thật hạnh phúc, như thể đây là sự hoàn tất của một niềm hy vọng lâu dài và khởi đầu của một cuộc sống mới.” Ngày 30-5-1847, ơn gọi của ngài được trọn vẹn với việc chịu chức linh mục.

Trong thời gian này, Newman bị thu hút sâu sắc bởi Thánh Philip Neri - một tâm hồn khác, giống như ngài, cũng được thành Rôma “đón nhận.” Khi Chân phước Giáo hoàng Piô IX khuyến khích ngài trở về Anh, Newman đã sáng lập tại đây một Dòng Oratory, dâng kính vị thánh mà ngài chia sẻ cùng một tinh thần vui tươi.

Tinh thần hài hước ấy vẫn nguyên vẹn ngay cả khi ngài đối diện với nhiều thách đố trong việc thiết lập các cơ sở Công giáo tại quê hương, nhiều nơi lúc đầu tưởng như chao đảo.

Tuy nhiên, trí tuệ ngài vẫn không ngừng sáng tạo ra những tác phẩm xuất sắc, bảo vệ và củng cố đức tin Công giáo – ngay cả dưới những cuộc công kích dữ dội.

Năm 1879, Đức Giáo hoàng Lêô XIII tấn phong ngài làm Hồng y. Khi nghe tin, Newman đã khóc vì vui mừng: “Đám mây đã vĩnh viễn tan biến.”

Ngài tiếp tục công việc tông đồ với nhiệt huyết không suy giảm cho đến khi qua đời vào ngày 11-8-1890. Trên mộ, ngài chỉ xin khắc tên và một câu ngắn gọn, tóm gọn toàn bộ chặng đường phi thường của 89 năm cuộc đời: Ex umbris et imaginibus in Veritatem-“Từ Bóng Tối và Hình Ảnh đến Sự Thật.”

Đức Bênêđictô XVI đã tôn phong ngài lên bậc Chân phước vào năm 2010, tôn vinh một con người cầu nguyện sâu sắc, người mà, theo lời Đức Giáo hoàng, “đã sống trọn vẹn tầm nhìn rất nhân bản về thừa tác vụ linh mục qua sự chăm sóc tận tâm” cho con người: “thăm viếng người bệnh và người nghèo, an ủi người đau buồn, chăm sóc người trong tù.”

‘Trái tim nói với trái tim’

Newman được Đức Giáo hoàng Phanxicô phong thánh vào năm 2019. Trong thông điệp Dilexit nos, Đức Thánh Cha giải thích lý do Hồng y người Anh đã chọn câu Cor ad cor loquitur-“Trái tim nói với trái tim” - làm châm ngôn của mình.

Đức Giáo hoàng nhận định rằng, vượt trên mọi lập luận, Chúa cứu chúng ta bằng cách nói từ trái tim Ngài đến trái tim chúng ta:

“Nhận thức này đã dẫn vị trí thức lỗi lạc ấy đến chỗ nhận ra rằng cuộc gặp gỡ sâu thẳm nhất của ngài với chính mình và với Chúa không đến từ việc đọc hay suy tư, mà từ cuộc đối thoại cầu nguyện, trái tim nói với trái tim, với Chúa Kitô, Đấng sống động và hiện diện. Chính trong Thánh Thể, Newman đã gặp gỡ trái tim sống động của Chúa Giêsu, Đấng có thể giải thoát chúng ta, ban ý nghĩa cho từng khoảnh khắc của cuộc sống, và đem lại bình an đích thực.”

Tác giả: Alessandro De Carolis

Cao Trí (TGPSG) biên dịch từ Vatican News