Khai mạc Công nghị Hồng y ngoại thường

WHĐ (13.02.2015) – Sáng thứ Năm 12 tháng Hai 2015, tại Hội trường Thượng Hội đồng Giám mục ở Vatican, Đức Thánh Cha đã khai mạc Công nghị Hồng y ngoại thường. Tham dự Công nghị này có 165 Hồng y, trong đó có 20 Hồng y sẽ được vinh thăng vào thứ Bảy sắp tới (25 vị vắng mặt vì nhiều lý do). Công nghị nhóm họp trong hai ngày, 12 và 13 tháng Hai.

Sau khi đọc Kinh giờ Ba và lời chào mừng của Đức hồng y Niên trưởng Sodano, Đức Thánh Cha đã ngỏ lời chào các Hồng y tham dự Công nghị, nói lên tính hiệp đoàn trong Giáo hội.

Ngài cũng cám ơn Đức hồng y Rodríguez Maradiaga và Đức giám mục Marcello Semeraro đã trình bày các công việc mà Hội đồng Tư vấn gồm 9 Hồng y đã thực hiện về việc cải tổ Giáo triều Rôma: “Tổng hợp của các ngài là kết quả của rất nhiều đề nghị, của các vị đứng đầu các cơ quan Toà Thánh cũng như của các chuyên gia, mục tiêu vẫn là làm sao vận hành tốt hơn, hợp tác hiệu quả hơn và có được sự minh bạch trọn vẹn để thực sự thúc đẩy tính công nghị và tính hiệp đoàn. Cải tổ là phương thế cho một chứng tá Kitô giáo mạnh mẽ hơn, một tinh thần đại kết hiệu quả hơn, một cuộc đối thoại mang tính xây dựng với mọi người”.

Trong các cuộc thảo luận trước khi diễn ra Mật nghị Hồng y bầu giáo hoàng hồi tháng Ba 2013, đa số các Hồng y đều mong đợi cuộc cải tổ này sẽ cải thiện căn tính của Giáo triều, là cơ quan giúp người Kế vị Thánh Phêrô thực thi sứ vụ mục tử tối cao, vì thiện ích và để phục vụ Giáo hội phổ quát và các Giáo hội địa phương. Chính trong khi thi hành sứ vụ này mà đức tin và sự hiệp thông của dân Chúa được củng cố, và sứ vụ cụ thể của Giáo hội trong thế giới được thể hiện. “Chắc chắn không dễ gì đạt được mục tiêu này. Phải có thời gian và quyết tâm, nhưng nhất là phải có sự hợp tác nhiều hơn. Trước hết chúng ta phải dựa vào Chúa Thánh Thần, Đấng hướng dẫn Giáo hội thực sự, và phải cầu nguyện xin ơn biết phân định. Vì thế, có Chúa Thánh Thần trợ giúp, cuộc gặp gỡ của chúng ta sẽ đạt hiệu quả nhờ sự đóng góp của mỗi người, khi chúng ta biết phát biểu trong sự trung thành với Huấn quyền và ý thức rằng mọi sự đều phải quy về luật tối thượng là phần rỗi các linh hồn”.

Trong phần trình bày với Công nghị Hồng y, Đức hồng y Rodríguez Maradiaga chủ yếu tập trung nói về việc cải tổ Giáo triều Rôma và một số vấn đề khác như những quy định của Thượng Hội đồng Giám mục; công việc của Uỷ ban Bảo vệ Trẻ vị thành niên; và những mối tương quan với những tổ chức kinh tế của Toà Thánh (COSEA và IOR).

Đức cha Marcello Semeraro, thư ký của Nhóm C9, đã trình bày những nét chính về việc cải tổ Giáo triều Rôma, dưới ánh sáng của cuộc họp của những vị đứng đầu các Bộ vào tháng 11-2014. Những vấn đề cần được xem xét là nhiệm vụ của Giáo triều Rôma; mối tương quan giữa Giáo triều và những cơ quan khác như các Hội đồng Giám mục; những tiêu chuẩn để hợp lý hoá và đơn giản hoá để hướng dẫn các nhiệm vụ của Giáo triều; Phủ Quốc vụ khanh; sự phối hợp giữa các Bộ trong Giáo triều; tương quan giữa tu sĩ và giáo dân; và những thủ tục cần phải làm khi chuẩn bị cho Tông hiến mới.

Các Hồng y cũng đã tham khảo về việc thành lập hai Bộ mới. Bộ thứ nhất bao gồm những cơ quan mà cho tới nay liên quan đến giáo dân, gia đình và đời sống. Bộ thứ hai đảm trách các vấn đề liên quan đến bác ái, công lý và hoà bình. Có thể tăng cường thêm nhờ sự cộng tác của các Hội đồng Toà Thánh và các Hàn lâm viện dành cho các chủ đề trên.

Theo nhận xét của cha Lombardi, các phát biểu trong khóa họp buổi sáng của 12 vị giám chức, chủ yếu là các Hồng y, đều là những vị biết rõ những hoạt động của Giáo triều, mặc dù có những đóng góp thuộc các bối cảnh rất đa dạng. Có nhận xét rằng việc cải tổ có 2 khía cạnh: thần học và pháp lý, và nhiều trong số những đề nghị cải tổ liên quan đến giáo luật và thẩm quyền của Giáo hội, cũng như đến các mối tương quan với hàng giám mục. Cũng nên ghi nhận rằng Đức giáo hoàng không những được Giáo triều trợ giúp, mà cả Hồng y đoàn và Thượng Hội đồng Giám mục nữa. Về mặt này, những chủ đề về tính công nghị và tính hiệp đoàn đã được thảo luận, và các hồng y đã dành ưu tiên cho tính hiệp đoàn hơn là tính công nghị.

Vấn đề tiếp tục huấn luyện các nhân viên Giáo triều cũng đã được bàn đến và các Hồng y đã xét đến khả năng luân phiên đảm nhận trách nhiệm để tránh rơi vào lối mòn. Trong lĩnh vực này, các Hồng y đã đưa ra những ý kiến thuận và nghịch. Các ngài nhấn mạnh rằng có một số lĩnh vực đòi hỏi mức độ chuyên môn cao và vì thế, thay đổi là không hợp lý.

Chiều hôm trước, thứ Tư 11 tháng Hai, Hội đồng Hồng y Tư vấn đã kết thúc Khoá họp diễn ra trong ba ngày bàn về việc cải tổ Giáo triều Rôma. Cha Lombardi cho biết Hội đồng Hồng y Tư vấn sẽ tiếp tục nhóm họp trong các ngày từ 13 đến 15 tháng Tư sắp tới.

Cũng theo cha Lombardi, dự kiến trong thời gian ngắn sắp tới không có tài liệu nào được công bố; cần có thời gian lâu dài, vì các hồng y đang soạn thảo một Tông hiến mới chứ không đơn giản là hiệu chỉnh Tông hiến cũ.

Trong ngày làm việc cuối cùng, trước hết Hội đồng chuẩn bị cho Công nghị Hồng y sẽ diễn ra vào ngày hôm sau, thứ Năm 12 và thảo luận về bản báo cáo mà Đức hồng y Maradiaga sẽ trình bày trước Công nghị. Cũng trong buổi sáng, không có mặt Đức Thánh Cha vì ngài phải chủ sự buổi tiếp kiến chung, Đức hồng y Pell đã thông báo với Hội đồng Hồng y Tư vấn về hoạt động và tổ chức của Hội đồng kinh tế.

Buổi chiều, trước sự hiện diện của Đức Thánh Cha, Đức hồng y O’Malley đã tường trình về Đại hội toàn thể của Uỷ ban Bảo vệ Trẻ vị thành niên vừa kết thúc.

An Phú Sĩ & Minh Đức