Hội thảo về “Hướng Dẫn Mục Vụ Thánh Nhạc”

WGPSG -- Sáng ngày thứ Ba, 17 tháng Tư 2012 từ 8g15 đến 11g30, tại Trung Tâm Mục Vụ Tổng giáo phận TPHCM đã diễn ra Buổi Hội Thảo Thánh Nhạc Toàn Quốc Lần thứ 30, dưới sự chủ tọa của Đức cha Vinhsơn Nguyễn Văn Bản, Giám mục giáo phận Ban Mê Thuột – chủ tịch Ủy ban Thánh nhạc trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam, và linh mục Rôcô Nguyễn Duy, Tổng thư ký Ủy ban Thánh nhạc. Gần 100 hội thảo viên đã về tham dự gồm các cha trưởng ban Thánh nhạc các giáo phận, các linh mục phụ trách Thánh nhạc các ĐCV, các Bề Trên các cộng đoàn dòng tu và các thành phần liên hệ đến Ủy ban Thánh nhạc.

Bắt đầu buổi hội thảo, linh mục Ns. Vương Diệu, phụ trách Nhạc đoàn Lê Bảo Tịnh, đã cầu nguyện và mời gọi cử tọa hát “Cầu xin Chúa Thánh Thần”. Sau đó, nhà thơ Lê Đình Bảng phổ biến những thông tin về Thánh nhạc và Giáo Hội, và gợi ý cho các hội thảo viên bàn bạc thêm đề tài “có nên tổ chức những cuộc thi sáng tác Thánh nhạc mỗi năm không.”

Trước khi đúc kết các góp ý cho cuốn hướng dẫn, cha Rôcô Nguyễn Duy, đã ngỏ lời cám ơn sự hiện diện của cha Ns. Kim Long; quý cha Trưởng Ban Thánh nhạc; quý cha đặc trách Thánh nhạc của các Chủng viện; quý linh mục tu sĩ phụ trách Thánh nhạc các Hội dòng; quý cha cộng tác viên Ban Thánh nhạc toàn quốc và quý nhạc sĩ, ca trưởng; các thành viên của Câu lạc bộ Sáng tác; các giảng viên Thánh nhạc tại TTMVSG. Kế tiếp, cha Rôcô mời các tham dự viên xem các phần đóng góp ý kiến đã được bổ sung và gạch dưới trong cuốn HDMVTN.

Để chuẩn bị cho cuộc thảo luận nhóm, Đức cha Vinh Sơn lưu ý hai điểm nhỏ: Một, khi trưng dẫn Thánh Kinh, các nhóm cho biết ý kiến nên lựa chọn bản dịch nào; Hai, các nhóm sẽ đề nghị chủ đề cho buổi hội thảo lần sau?

Sau khi thảo luận, đại diện của ba nhóm đã trình bày những ý kiến đóng góp cho bản hướng dẫn, và gửi ý kiến viết tay cho Thư ký đoàn. Nhóm hai và nhóm ba đề nghị tiếp tục làm việc trên tài liệu HDMVTN trong lần hội thảo sắp tới.

Đức cha Vinh Sơn đã trả lời về thắc mắc người hát đáp ca nên đứng ở đâu. Ngài cho biết: Đáp ca là một phần của Phụng vụ Lời Chúa nên đứng ở giảng đài, hay một bục riêng, không nên đứng trong ca đoàn. Khi hát để cầu nguyện thì dùng bản dịch nào cũng được, nhưng khi hát hay xướng đáp ca trong thánh lễ phải dùng bản dịch chính thức có in trong sách Bài Đọc theo luật chữ Đỏ.

Cha Kim Long góp ý về nơi đứng đọc đáp ca: sách Rôma đã ghi ‘nên hát ở giảng đài hay ở nơi xứng hợp mà mọi người thấy được’. Bản văn phụng tự khác bản văn học hỏi, nên khi in bản văn phụng tự cần có Imprimatur do Chủ tịch Hội đồng Giám mục địa phương ký.

Để kết luận, cha Rôcô cám ơn tất cả những ý kiến đã đóng góp, cha sẽ tiếp thu để chỉnh sửa cho phù hợp. Có điều cha lưu ý đây là bản hướng dẫn nên chỉ ghi những nguyên tắc chung để hiểu và làm theo, nếu muốn đi sâu vào chi tiết cần phải có những lớp hướng dẫn riêng. Cha cũng giải đáp ngay vài ý kiến được đề ra:

1. Dùng chữ ‘công nhận’ ca trưởng để diễn tả ước mơ đi tới chuyên môn hóa các ca trưởng sao cho họ có thể tập hát, dọn bài, lãnh đạo ca đoàn … Tuy nhiên, cũng còn tùy theo nơi chốn và sự nhiệt thành học hỏi. Qua mười lớp học vừa qua, chỉ có tám người được công nhận ca trưởng.

2. Về việc đào tạo các chủng sinh giỏi về Thánh nhạc, cha giáo Phêrô Kim Long khi còn khỏe vẫn lo dạy cho các Chủng viện, Dòng tu và bất cứ cộng đoàn nào cần đến. Chủng sinh được học với cha trong hai năm, nhưng khi làm linh mục rồi thì một số cha thường thích làm theo ý mình. Chúng ta hãy cầu xin cho các cha biết làm theo đúng hướng dẫn của Giáo hội về Thánh nhạc trong Phụng vụ.

Tiếp lời cha Rôcô, cha Chủ nhiệm Câu lạc bộ sáng tác cho biết đã nhận được 420 sáng tác mới về Các Bộ Lễ và các bài thánh ca dành cho thiếu nhi. Nhưng các bài dành cho thiếu nhi chỉ được 20% số lượng bài gửi đến. Về Bộ lễ chỉ nhận được 3, 4 bộ soạn theo bản dịch chính thức của HĐGMVN nên cũng không có vấn đề gì về lời ca, nhưng chưa hay về nhạc. Còn về số lượng bài hát viết theo chủ đề và sứ điệp của Phúc Âm mỗi Chủ nhật hơi khiêm tốn.

Đức cha Chủ tịch chia sẻ thêm vài điều tâm huyết:

Anh chị em đóng góp Thánh ca trong Phụng vụ là điều đáng trân trọng, nhưng không nên sáng tác theo hứng hay khám phá cá nhân mà nên giúp cộng đoàn cầu nguyện.

Trong các giáo phận, xin nhắc các ca trưởng chú ý đến vai trò người tham dự, nếu ca đoàn chỉ hát một mình thì không tích cực lắm.

Bản hướng dẫn chỉ là những nguyên tắc để chúng ta biết mình cần nên làm gì, nên không đi sâu vào chi tiết.

Cũng trong lần Hội thảo này, linh mục Kim Long thôi giữ chức Phó Chủ tịch, vì ngài đã được Đức Giám mục giáo phận Mỹ Tho chấp thuận cho nghỉ hưu; ngài sẽ đảm nhận vai trò cố vấn chuyên môn cho UBTN. Cha giáo Phêrô đã đóng góp rất nhiều công sức cho nền Thánh nhạc Việt Nam. Dịp này thay mặt cho UBTN, Đức cha Chủ tịch đã bộc bạch những tâm tình chân thành tri ân cha Phêrô và tặng ngài một món quà âm nhạc (bộ sưu tập 4 đĩa CD các bài hát cổ điển) để tôn vinh những công lao của ngài.

Cha Kim Long đáp lời Đức cha, với số tuổi 72 là đúng lúc để về hưu, chỉ xin không giữ chức vụ nữa, còn Thánh nhạc đã ăn vào xương thịt rồi nên không thôi được. Là cây cao bóng cả, cha phải bước qua một bên để cho giới trẻ có dịp tiến lên nhận trách nhiệm và làm việc hăng say hơn. Cha sẵn sàng đứng phía sau để yểm trợ người trẻ làm những việc có lợi cho Thánh nhạc. Vì thế, cha đã lập di chúc khi cha qua đời sẽ để lại Thư viện Thánh nhạc mà cha đã xây dựng và thâu thập cả đời cho Ủy ban Thánh nhạc. Cùng với một số tiền mà nếu gởi tiết kiệm hằng năm số tiền lời có thể chia ra làm hai: một nửa để bảo trì Thư viện và nửa kia để làm phần thưởng cho những người viết nhạc.

Đức cha Vinh Sơn nói: Xin thay mặt cho toàn thể mọi người cám ơn cha đã hết lòng với Thánh nhạc và cuối đời còn đem những gì tinh túy chắt chiu được tặng cho Ủy ban Thánh nhạc. Ủy ban sẽ làm mọi việc theo ý cha ủy thác để phát huy Thánh nhạc Việt Nam.

Hẹn gặp lại anh chị em vào ngày Hội thảo Thánh nhạc lần thứ 31, thứ ba 16/10/2012. Xin chân thành cám ơn tất cả. Xin Chúa chúc lành cho anh chị em.

Cha Xuân Thảo đã mời cộng đoàn cùng hát bài “Hồng Ân Thiên Chúa” để bế mạc buổi Hội thảo.

Đức cha Vinh Sơn, cha Rôcô và các tham dự viên đã cùng dự buổi cơm trưa thân mật trước khi chia tay.