Trung tâm Mục vụ TGP Sài Gòn
Sự hình thành và phát triển của Trung tâm Mục vụ Tổng giáo phận Sài Gòn - TP.HCM
A. Lược sử
Cơ sở Trung tâm Mục vụ Tổng giáo phận Sài Gòn ngày nay chính là Chủng viện Sài Gòn do Cha Wibaux thuộc Hội Thừa sai Paris xây cất theo lệnh của Đức Giám mục Dominique Lefèbvre vào năm 1863. Sau 3 năm xây dựng, năm 1866, Đức Giám mục Jean Claude Mich chủ sự lễ khánh thành và cho khai giảng chính thức với khoảng 60 chủng sinh.
Sau ngày 30-4-1975, được sự đồng thuận của Ban Cố vấn, Đức Tổng Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Bình cho Bộ Tài Chính mượn làm trường Trung học Tài Chánh Kế Toán IV. Sau nhiều năm sử dụng, ngày 20-9-2004, Bộ Tài chính đã hòan trả lại theo yêu cầu của Tòa Tổng Giám mục.
Hướng đến tương lai của Tổng Giáo phận, Đức Hồng Y Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn đã quyết định dùng cơ sở này làm Trung tâm Mục vụ, nhằm mục đích đào tạo đội ngũ giáo dân trưởng thành. Nhờ đó, họ cộng tác hữu hiệu với các vị mục tử trong sinh hoạt tại giáo xứ cũng như giáo phận; đồng thời, họ tham gia tích cực hơn vào sứ mạng yêu thương và phục vụ của Hội Thánh.
Đức Hồng Y đã chọn Linh mục Phêrô Nguyễn Văn Khảm làm Giám đốc Trung tâm này.
Tháng 10 năm 2004, Trung tâm đi vào hoạt động với tên gọi là Trung tâm Văn hóa Công giáo. Sau này, tên được đổi thành Trung tâm Mục vụ, vì muốn hướng đến phạm vi rộng lớn của hoạt động mục vụ trong một Tổng giáo phận lớn.
Công việc đầu tiên là sửa lại trung tâm cho phù hợp với nhu cầu đào tạo cũng như tổ chức các sinh họat cấp giáo phận tại đây.Vì thế, nhà nguyện, giảng đường, thư viện, các lớp học, thư quán, căng-tin lần lượt được hình thành.
Ngay cuối năm đó, mặc dầu việc sửa chữa còn nhiều bề bộn, Trung Tâm đã tổ chức thành công đêm nhạc Giáng Sinh 2004 đầu tiên. Đêm nhạc mừng Chúa Giáng Sinh đã trở thành truyền thống hằng năm cho đến nay.
Từ năm 2005, các lớp Thánh Kinh, Giáo lý bắt đầu được mở ra với sự tham dự tích cực của đông đảo anh chị em giáo dân.
Cũng tại Trung Tâm này, Liên tu sĩ thành phố mở các lớp thần học cho các nữ tu.
Các lớp học ngày càng được tổ chức chu đáo hơn, nhất là khi có nhiều linh mục về làm việc tại Trung Tâm.
Năm 2007, Trung Tâm nhận trách nhiệm đào tạo lớp chủng sinh dự bị cho giáo phận, trước khi họ chính thức vào chủng viện.
Ngày 02-04-2008, do nhu cầu phát triển đòi hỏi, được sự chấp thuận của Đức Hồng y, Trung Tâm đặt viên đá đầu tiên xây dựng thêm 1 khu nhà mới. Khu nhà mới được xây dựng với một giảng đường 500 chỗ, nhà chủng sinh dự bị và dãy nhà khách phục vụ cho những hội nghị. Trung Tâm cũng sửa chữa nhằm hòan thiện khu nhà đã có cho những nhu cầu mới.
B. Mục tiêu & Đối tượng
Với mong muốn của Đức Hồng Y và nhu cầu mục vụ của giáo phận, Trung Tâm mục vụ tập trung vào hai mục tiêu chính: đào tạo nhân sự và tổ chức các sinh họat mục vụ của giáo phận.
1. Mục tiêu thứ nhất: Đào tạo nhân sự
Đối tượng được nhắm đến đầu tiên trong việc đào tạo nhân sự là giáo dân của các giáo xứ trong giáo phận. Trung tâm mục vụ đã mở rất nhiều lớp Thánh Kinh, Giáo lý, Phụng vụ, Linh đạo, cũng như những lớp hướng dẫn về nhiều lĩnh vực mục vụ khác nhau như Thánh nhạc, Mục vụ Gia đình, Quản trị Giáo xứ, Giáo dục nhân bản và Kỹ năng sống...
Bên cạnh các lớp học thường xuyên, Trung Tâm Mục Vụ còn mở ra các khóa huấn luyện riêng cho các thành phần liên hệ, như khóa đào tạo Linh hoạt viên cho Mục vụ giới trẻ, các lớp Giáo lý viên, các thành viên Hội đồng Giáo xứ . . .
Những lớp này được tổ chức thường xuyên theo quy chế của một học viện, mỗi năm có hai học kỳ, và để được cấp chứng chỉ tốt nghiệp, học viên cần hoàn thành tốt các môn học do Trung tâm yêu cầu.
Đối tượng thứ hai được nhắm đến là các nữ tu. Với địa thế thuận lợi, có nhiều linh mục, giáo sư và chuyên gia về giảng dạy, Liên tu sĩ thành phố đã chọn Trung Tâm để mở các lớp thần học cho các nữ tu thuộc mọi miền đất nước. Trong các khóa học mùa hè, số học viên này lên cả ngàn người.
Đối tượng cuối cùng là các chủng sinh dự bị. Nhằm giúp cho các bạn trẻ thích nghi với đời sống tu, các bạn được gọi vào lớp chủng sinh dự bị và sẽ sống một năm tại Trung tâm mục vụ cùng với sự đồng hành của linh mục đặc trách lớp cũng như các linh mục khác của Trung Tâm.
2. Mục tiêu thứ hai: Tổ chức sinh hoạt
Mục tiêu thứ hai cũng rất quan trọng là tổ chức các buổi gặp gỡ lớn và sinh hoạt của các giới, các đoàn thể trong giáo phận. Trong 5 năm qua, Trung Tâm đã tổ chức những sinh hoạt quan trọng như:
- Lễ đón Đức Hồng y Crescenzio Sepe, nguyên Tổng Trưởng Thánh bộ Truyền Giảng Tin mừng Cho Các Dân tộc vào tháng 12 năm 2005.
- Buổi gặp gỡ của các bạn trẻ với các vị Hồng y đến từ Ấn Độ, Hồng Kông, Pháp và Philippines nhân kỷ niệm 500 năm ngày sinh của Thánh Phanxicô Xaviê 03-12-2006.
- Lễ tấn phong Giám mục cho linh mục giám đốc Trung Tâm Phêrô Nguyễn Văn Khảm vào ngày 27-11-2009.
- Lễ Khai mạc Năm Thánh (và theo chương trình đã được giao phó, từ ngày 21 đến 25-11-2010, Trung tâm là nơi tổ chức Đại hội Dân Chúa Việt Nam, quy tụ mọi thành phần Dân Chúa từ mọi miền trên đất nước về tham dự.)
- Đồng thời, Trung Tâm Mục Vụ còn là nơi tổ chức Đại hội Giới trẻ, Đại hội Giáo lý viên và những sinh họat khác của giáo phận.
- Trung tâm còn tạo điều kiện cho sinh hoạt định kỳ của các Câu lạc bộ, như Câu lạc bộ Lửa Hồng, Câu lạc bộ Gia đình, Câu lạc bộ Doanh nghiệp, giới Văn nghệ sĩ . . .
- Không chỉ gói gọn trong Giáo phận, Trung tâm còn là nơi tổ chức các hoạt động với phạm vi lớn như Hội nghị của Văn phòng Giáo dục trực thuộc Liên Hội đồng Giám mục Á Châu (FABC), Ủy ban Giáo lý Đức Tin, Ủy Ban Thánh nhạc trực thuộc Hội đồng Giám mục Việt Nam . . .
C. Những người chung vai gánh vác
Sự hình thành và phát triển của Trung tâm Mục vụ Tổng giáo phận Tp HCM có được là nhờ sự cộng góp của nhiều thành phần Dân Chúa. Trong đó, không thể không nói đến những linh mục cũng như giáo dân đã và đang trực tiếp làm việc tại trung tâm.
Ngày đầu thành lập, Trung Tâm chỉ có linh mục giám đốc Phêrô Nguyễn Văn Khảm, linh mục quản lý Giuse Trần Văn Lưu, ông Phêrô Nguyễn Văn Trà phụ trách văn phòng.
Theo thời gian, nhiều linh mục sau thời gian tu nghiệp tại nước ngoài, đã được Đức Hồng y sai về làm việc tại trung tâm.
Hiện nay (từ cuối năm 2022), nhân sự của Trung tâm Mục vụ bao gồm :
1. Linh mục Phanxicô Xaviê Bảo Lộc, Trưởng ban Mục vụ Đối thoại Liên tôn TGP.TPHCM, Giám đốc.
2. Linh mục Rôcô Nguyễn Kim Duy, Trưởng ban Thánh nhạc TGP.TPHCM, Phó Giám đốc.
3. Linh mục Lôrensô Hoàng Bá Quốc Huy, Giám học
4. Linh mục Gioan B. Lê Quốc Kiệt, Quản lý.
5. Linh mục Phêrô Nguyễn Văn Hiền, Trưởng ban Giáo Lý TGP.TPHCM.
6. Linh mục Giuse Vũ Hữu Hiền, Trưởng ban Truyền Thông TGP.TPHCM.
7.Linh mục Giuse Hoàng Ngọc Dũng, phụ trách ngành Tư vấn Tâm lý.
8. Linh mục Giuse Đặng Chí Lĩnh, phụ trách ngành Tâm lý.
9. Linh mục Anrê Trần An Hiệp, giảng viên tiếng Ý.
10. Linh mục Giuse Vương Sĩ Tuấn.
11. Linh mục Giuse Trần Đình Long.
12. Phêrô Hoàng Đình Thành, dưỡng bệnh.
Và một số anh chị em giáo dân phục vụ trong các văn phòng, thư viện, thư quán, cũng như trong các công việc liên quan đến đời sống, trật tự, vệ sinh.
Nhà nguyện Trung tâm mục vụ, nơi diễn ra Thánh lễ cho học viên từ thứ Hai đến thứ Sáu lúc 18g, kể từ tháng 9/2014.
* * *
Từ khi được thành lập đến nay, Trung tâm Mục vụ luôn nỗ lực thực hiện sứ mệnh của mình trong sự soi dẫn của Chúa Thánh Thần và tinh thần huynh đệ, góp phần phục vụ những sinh hoạt của giáo phận Tp.HCM và Giáo hội Việt Nam. Tất cả làm nên một bản hợp ca giữa hồng ân Chúa, sáng kiến của Đức Hồng Y Tổng Giám mục, sự hướng dẫn của Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm, sự cộng tác của quý tu sĩ, nhiệt tình phục vụ của anh chị em nhân viên, và sự đóng góp quảng đại và nhiệt thành của mọi thành phần dân Chúa trong giáo phận.
BBT TTMV
