Giải đáp thắc mắc cho người trẻ: Bài 145 - Thử tìm hướng đi

Hỏi: “Giữa những gì rất con người: ham muốn tình dục, rung động về cảm xúc và thể xác, họ sẽ thường thỏa mãn nó, chỉ cần "không làm hại", cân bằng. Nhưng trong đức tin thì "thân thể anh em là Đền Thờ của Chúa". Người trẻ làm gì để không bị cuốn đi với những "tư tưởng" rất đời kia? Nếu có nhu cầu thì sao kiểm soát khi chưa lập gia đình? Tụi con làm gì để bỏ tật thủ dâm?

Trả lời:

Theo Jos. Farraher, “thủ dâm là tự lạm dụng, thỏa mãn, tìm thay thế tượng trưng qua kích thích cơ quan sinh dục ngoài tạo khoái cảm, bằng tiếp xúc hoặc hình ảnh, tư tưởng hay cả hai, gồm cả thủ dâm lẫn nhau”. Thói này khác nhau tùy độ tuổi, hoàn cảnh và tính khí, khuynh hướng bên trong. Theo Leanne Payne: “Điều xấu của thủ dâm là dùng ham muốn ra khỏi bản thân để hoàn thiện, sửa chữa tính cách như của người khác rồi trả về sự tù túng của mình, nơi lưu giữ “người tình bí mật”. Người tình ảo ở trạng thái sẵn sàng tiếp cận, phục tùng, không đòi hỏi, phán xét, hấp dẫn tâm lý mà người thực không sánh bằng” [1].

1. “Vì đâu nên nỗi”

Thanh thiếu niên bị phương tiện truyền thông tấn công với những khơi gợi; cám dỗ ở chỗ hợp lý hóa sản phẩm này dưới tên gọi Văn minh, Văn hóa. Do phụ huynh, giáo viên, bậc tu hành im lặng, do các em xấu hổ, rụt rè khi thảo luận và bất lực khi cố kiểm soát; bối rối, hoài nghi về mình, do trí tưởng tượng dồi dào, bạn bè rủ rê, khiến họ trải nghiệm thủ dâm. Đó là hình thức nghiện phổ biến vì dễ thực hiện, đáp ứng thời gian dài, bề ngoài không gây tác hại xã hội. Nhiều bạn không đi rước lễ vì thấy có cái gì đó sai sai, nhưng bị cản trở sử dụng ý chí. Ngoài ra, còn nhiều nguyên nhân khác:

Nơi người nữ, đó là triệu chứng rối loạn, trục trặc với gia đình, bạn bè; từng là nạn nhân của lạm dụng tình dục hoặc loạn luân, nhớ cảm giác ấy, sợ hãi.

Nơi người có gia đình, do bất mãn vì vợ chồng ở xa hoặc không sẵn lòng quan hệ, bị bỏ bê hoặc bệnh.

Người đồng tính sợ thú nhận khuynh hướng giới tính, khó tìm tình bạn và sự thân mật, xem thủ dâm là thay thế an toàn. Họ cần điều trị chuyên khoa khi nghĩ đến bạo dâm như bị đánh đập hoặc gây ra thương tích cho ai đó.

Đối với người độc thân, việc đình hoãn hôn nhân cùng với kích thích thường xuyên trong hò hẹn dẫn tới âu yếm để đạt khoái cảm. Ai sống chưa có mục đích, thường tưởng tượng khi rảnh, xem video “đen”, hưởng thụ mà sợ ràng buộc con cái, bận với công việc, có nhiều người quen nhưng cô đơn. Sau ba mươi, nếu chưa biết bậc sống, họ sẽ suy tư về sứ mạng, nhận ra trên đời còn nhiều ý nghĩa. Tìm hướng dẫn, nhưng khi không có ai để tỏ bày nỗi niềm với hy vọng giải quyết, thì họ tiếp tục bị đè nặng đến trung niên; thành công ở khía cạnh khác nhưng tuyệt vọng vì tội lỗi bí mật. Có người nhiệt thành với Chúa, với gia đình, Giáo hội, nhưng lại gặp khó khăn trong việc này.

Theo Bernard Tyrell, “tự ti, thương tổn, gặp vấn đề quá khứ,... là mảnh đất màu mỡ cho liên tưởng, ám ảnh, buông xuôi”. Tu sĩ với thói quen truyền thống, khó thổ lộ tâm tư, trong môi trường tương đối được bảo vệ, nơi ký ức hoạt động không ngừng, nơi các trở ngại thông thường được soi kỹ, e ngại hoạt động tình dục với người khác, không chắc về ơn gọi, trí lòng vuột khỏi tầm kiểm soát, kết cục thì...

2. Luân lý

Giống như trẻ con khi thấy cha mẹ ly dị và cho rằng do lỗi chúng. Tội lỗi liên quan sự phán xét khi đi ngược lương tâm, hối tiếc vì hành động sai. Hổ thẹn là cảm thấy mình không tốt, vô dụng. Giáo Hội phân biệt tính nghiêm trọng khách quan của hành vi và trách nhiệm cá nhân; giảm tội cá nhân khi đam mê vượt qua ý chí, miễn là sẵn lòng làm hết cách vượt qua. Theo cha John Harvey: “Mục vụ 47 năm, tôi chưa gặp ai có lòng ăn năn thống hối mà không muốn thoát khỏi thói thủ dâm hoặc có chủ đích muốn tiếp tục”.

Thủ dâm tổn hại tâm lý, thần kinh. Không vì tình yêu, nhưng thủ dâm khiến họ hy sinh gia đình, sức khỏe, công việc, sự an toàn để thỏa mãn. Nó phá hủy cái tôi và mối tương quan với Chúa; ngăn cản hoà nhập, thống nhất bản thân. Tu sĩ khi mang gánh này sẽ cảm thấy đang sống hai mặt, mâu thuẫn giữa tự nguyện tuyên hứa độc thân và lối sống thực tế, trầm cảm. [2]

Thánh Phaolô khuyên sống tiết độ (Gl. 5,23), “Chúng ta hãy tẩy hồn xác sạch mọi vết nhơ” (2 Cr. 7,1); “Nếu không tiết dục được, họ cứ kết hôn vì thà kết hôn còn hơn là bị thiêu đốt” (1 Cr. 7:9); “Đừng buôn theo dục vọng như dân ngoại” (1Thx 4,5); việc làm nhục thân thể mình là suy đồi (x.1 Cr 6:9; Rm. 1:24).

Do không hoàn thành mục đích kết hiệp và sinh sản như vợ chồng vốn được chúc phúc trong bí tích, họ mắc tội trọng khi có chủ ý chọn lựa hành động. Nếu nhận thức một phần hoặc không hoàn toàn ưng thuận, là tội nhẹ; nếu không tự do lựa chọn, họ không mắc tội thậm chí khi biết những gì đang làm (x. Giáo lý Hội Thánh Công Giáo, số 2352-2353).

Như hình thức nghiện khác, thủ dâm liên hệ ký ức; bắt đầu từ hình ảnh lấp đầy tâm trí, không cho động lực kháng cự có cơ hội sao lãng những sảng khoái. Họ mất khả năng nói “không” vì đây là một phần của chuỗi suy nghĩ, cảm nhận và hành động. Biết mình “sắp sửa ngã”, phải nghiêm túc tránh dòng duy nghĩ như tránh dịch. Khi băn khoăn tự nhủ mình phải thoát khỏi tưởng tượng nhưng không làm vậy. Ở vô thức, có xu hướng tìm thỏa mãn nhưng ý thức không cho. Họ phải chịu trách nhiệm vì không tận dụng khoảnh khắc hiện tại mà nô lệ, bằng lòng để nó tiếp diễn, không chống lại ham muốn khi có dịp, tự do không tuân theo luật Chúa vốn được ghi khắc trong tim (Rm 2,15).

3. Thử tìm hướng đi

- Yêu mình vì “mình” là người thân thương nhất[3].

- Thấy hạnh phúc khi mình là mình với mặt sáng và tối, không tự hành hạ mình với những mặc cảm. Nếu bạn hâm mộ bản thân thì bạn cũng sẽ thích người xung quanh.

- “Dậy mà đi”, khoan dung với bản thân là thái độ quân bình. Không quan trọng hoá vấn đề. Mọi người đều phạm lỗi trong đời. Lỗi lầm khiến bạn trưởng thành nhờ rút ra bài học, tuy nhiên, nếu không thể học từ đấy, bạn sẽ tiếp tục phạm sai lầm. Hãy cho mình “lớn lên” nhờ thanh luyện và mài dũa của thực tế! Mong sao qua nỗi đau, ta có thể nuôi lớn lòng bao dung.

- Tế nhị với mình, xây đắp và giữ gìn tâm hồn, thể xác cũng như giá trị do Chúa ban hay do chính mình nổ lực đạt được.

- Tri ân, luôn tin mình là tác phẩm của Nhà Sáng Tạo siêu phàm: Thiên Chúa.

- Giải phóng khỏi “độc tố” ý nghĩ hay những điều mình tin mang tính tiêu cực, làm hao mòn nhuệ khí. Bảo vệ mình khỏi ảnh hưởng xấu của bạn bè, môi trường, không làm gì để tự hạ giá hay khiến người khác xem thường mình.

- Động viên mình. Không chỉ chịu đựng, chúng ta cần: Dám yêu cầu, dám xin khi cần và thích hợp. Đây là sự đơn sơ của người tự do. Ngại ngùng đôi lúc mất cơ hội. Chấp nhận lời khen, bạn đáng được như vậy!

- Kiên nhẫn với mình. Sức mạnh nội lực giúp ta chỗi dậy sau những sai lầm hay quật ngã của nghịch cảnh. Vội vàng không làm cho ta cứng cáp với gió sương hay đủ sức đề kháng với cạm bẩy. Tự tin, cho dù người khác có đánh giá chưa cao. Không những thế, chúng ta phải biến nó thành lợi thế. Người hài lòng về mình tạo sự thu hút tự nhiên.

- Khi thấy mình bất lực, chân thành thú nhận, nhờ chuyên gia có cùng quan điểm Giáo Hội giúp đỡ, kiên trì cầu nguyện với Lời Chúa hàng ngày.

- Suy gẫm về ý nghĩa cuộc đời, niềm hy vọng, ước mơ, tái định hướng cuộc sống.

- Đừng tranh luận với ma quỷ trong vấn đề này.

- Thủ dâm lặp lại theo chu kì, hãy theo dõi, quan sát, kiểm tra tâm trạng, ghi lại những cách trí tưởng tượng hoạt động, tìm xem điều gì gặm nhấm mình, làm tâm hồn thao thức, bất an.

- Lắng lòng để gặp mình, hiểu đứa trẻ bên trong, tĩnh lặng nghe chính mình. Đây là thí dụ về “thư gởi mình”: Hy vọng ta có thể trò chuyên thân tình hơn. Kể từ đây, có chuyện gì em cứ thổ lộ với anh/chị, chị sẵn lòng nghe em. Em à, anh/chị hiểu những mệt mỏi của em khi cuộc sống trắc trở, hiểu những vấp váp mà em đã trải qua, chị cảm thông với những nỗi đau, sợ hãi, đỗ vỡ và buồn tủi trong em. Hơn nữa, những sai lầm vẫn có thể xảy ra, bình thường thôi, chị tha thứ cho em. Quan trọng là em có thể hóa hung thành cát đó, thử xem! Chị biết, có lúc em phản ứng như thế vì em hay dễ xúc động, cảm thấy cuộc sống vô vị, bị ức hiếp và dồn nén. Có khi em tưởng chừng không ai quan tâm tới mình, không ai thương mình, mình không có giá trị. Nhưng chắc em không biết, có nhiều người lắng nghe, mong đợi, quý mến em, trân trọng và dành cho em nhiều tình cảm tốt đẹp đó chứ. Thật ra, em có rất nhiều thế mạnh, chẳng hạn: hiếu thảo, tốt bụng, chu đáo,... Với ơn lành Chúa ban trong đời, em đừng lo nhiều nữa nhé. Thoải mái đi, cứ an tâm, chị luôn ở bên em, em nhé!

- Sẽ không tốt nếu cố gắng ngủ lúc hình ảnh tình dục bao vây, nên thư giãn với cảm hứng từ việc đọc hay học gì đó, nghệ thuật khi sống trong thực tại. Ai chiến đấu triền miên trong bóng tối cần liệu pháp tâm lý kết hợp với nhóm hỗ trợ tinh thần như nhóm Người nghiện tình dục ẩn danh - nơi có thể thảo luận những mâu thuẫn nội tâm, xu hướng,... Chiêu thức hữu hiệu là lời nguyện tắt, làm việc chân tay như dọn dẹp, trồng cây, trang trí, sửa chữa, đi dạo, gọi điện thoại cho người thân,... Hiện diện chứ không phải tồn tại. Bài thơ của Portia Nelson diễn tả “chiến lược” ra khỏi ngay khi chúng trong đầu, cắt sợi dây ràng buộc tâm trí:

Tôi rảo bước xuống phố,
Một hố sâu bên vệ
Tôi rơi xuống hố
Mất hút… bất lực.
Không phải lỗi tại tôi
Mãi chẳng thoát ra được.

Tôi xuống cùng con phố,
Một hố sâu bên vệ.
Tôi vờ như không thấy
Lại rơi xuống lần nữa.
Chỗ cũ. Không thể tin.
Nhưng, không phải lỗi tại tôi.
Vẫn phải mất khá lâu
Để thoát ra lần nữa.

Tôi xuống cùng con phố
Một hố sâu bên vệ
Lại ngã…thành thói quen.
Mắt tôi chợt mở to
Đúng là lỗi tại tôi.
Tôi bước ra lập tức.

Tôi xuống cùng con phố
Một hố sâu bên vệ
Tôi đi vòng qua nó.

Tôi bước sang phố khác.

Sự thông cảm giúp khai phóng kho tàng. Họ không là kẻ xấu nhưng là người chịu đựng căn bệnh có thể chữa trị. Nhận thức về mình là khởi điểm của thay đổi. Khi thoát khỏi, họ bắt đầu yêu đúng cách. Khuyến khích khi họ tiến bộ, xa thủ dâm và chuyển biến cái nhìn về tính dục, chấp nhận bản chất thể xác, hòa hợp, thăng hoa ham muốn với nhận thức.

Giải thoát tâm hồn là cuộc chiến dai dẳng mà sức lực hữu hạn của con người bị mài mòn. Do đó, cần tín thác vào Đấng yêu thương và luôn chăm sóc ta. Như người làm vườn, cảm thấy buồn vì thu lượm không được là bao so với công sức bỏ ra; lại có lúc cỏ dại lấn chiếm mảnh vườn, che mất các loài hoa rụt rè; nhưng vẫn kiên tâm, tin tưởng vào tương lai và luôn chăm sóc miếng vườn mỗi ngày, mặc cho thời tiết gió mưa. Thực hành khiết tịnh không dễ; có người kiểm soát, kềm chế thời gian dài, rồi tái phát. Lúc như thế, cần nỗ lực tập trung vào nhu cầu của người xung quanh, nuôi dưỡng tương quan với người thực. Nếu để ý và ngắm nhìn những cái đẹp ở trước mắt, tâm trí sẽ thóat khỏi những suy nghĩ xấu. Có khi thay đổi môi trường sống thì khuynh hướng ấy biến mất. Nên ép xác để giảm đòi hỏi, hình thành khuôn phép, xưng tội hàng tháng.

À, thậm chí khi đã xin, không có gì xảy ra hoặc ít hơn điều bạn cần, dường như Chúa để vậy. Chúa ban sức mạnh bắt đầu lại, sau mỗi lần té, cầu Ngài tha thứ, nâng mình dậy và cố lần nữa. Nài xin Thiên thần, Thánh Giuse, Đức Mẹ giúp. Quy phục đời ta vào tay Chúa, cảm nghiệm mối tương quan với Thánh Thể, Ngài sẽ lấp đầy nỗi trống trải, cho ta tìm được thân mật đích thực.

Mong chúng ta nhớ lời khuyên ân cần của Đức Thánh Cha Phanxicô: “Hỡi những người trẻ, đừng lầm lẫn hạnh phúc với chiếc ghế bành và đừng sống cả đời trước màn ảnh, thay vào đó hãy để cho những giấc mơ nở hoa và có những quyết định tốt. Hãy mạo hiểm, ngay cả khi các con thất bại. Đừng sống sót với tâm hồn đê mê và đừng nhìn thế giới như thể các con là du khách. Hãy gây tiếng ồn! Xua tan nỗi lo sợ làm tê liệt các con. Hãy sống! Hãy cho mình những gì tốt nhất! Làm ơn đừng về hưu non.”

WHĐ (03/11/2024)

_______

[1] x. John Harvey, Thủ dâm - Vấn đề mục vụ, 2012. http://couragerc.net/Masturbation.html#RECOBJ7DB11314122C1C19 truy cập ngày 17/7/2021.

[2] x. John Harvey, Thủ dâm - Vấn đề mục vụ, 2012. http://couragerc.net/Masturbation.html#RECOBJ7DB11314122C1C19 truy cập ngày 17/6/2020.

[3] x. M.Thecla Trần Thị Giồng, Dòng Đức Bà, Bài giảng Đặc trưng chính trong tính cách của mình.