Bộ Giáo lý Đức tin: Tuyên ngôn tín lý mở ra khả năng chúc lành cho các cặp đôi trong hoàn cảnh trái quy tắc

BỘ GIÁO LÝ ĐỨC TIN:
TUYÊN NGÔN TÍN LÝ MỞ RA KHẢ NĂNG CHÚC LÀNH
CHO CÁC CẶP ĐỘI TRONG HOÀN CẢNH TRÁI QUY TẮC

Vatican News

Vatican News (19.12.2023) – Với Tuyên ngôn “Fiducia supplicans” do Bộ Giáo lý Đức tin ban hành, được Đức Thánh Cha Phanxicô phê chuẩn, sẽ có thể chúc lành cho các cặp đồng giới nhưng không có bất kỳ hình thức nghi thức hóa hay tạo ấn tượng nào về hôn nhân. Học thuyết về hôn nhân không thay đổi và lời chúc phúc không có nghĩa là sự chấp thuận của sự kết hợp.

Khi hai người xin chúc lành, ngay cả khi hoàn cảnh cặp đôi của họ là “trái quy tắc”, thì thừa tác viên được thụ phong vẫn có thể đồng ý. Tuy nhiên, cử chỉ mục vụ gần gũi này phải tránh bất kỳ yếu tố nào gần giống với nghi thức hôn nhân.

Đây là những gì được nêu trong Tuyên ngôn "Fiducia supplicans” về ý nghĩa mục vụ của các chúc lành, do Bộ Giáo lý Đức tin ban hành và được Đức Thánh Cha Phanxicô phê chuẩn.

Tuyên ngôn này khám phá chủ đề về các chúc lành, phân biệt giữa các chúc lành nghi lễ và phụng vụ, và các chúc lành tự phát giống với các dấu hiệu của lòng đạo đức bình dân hơn. Chính trong phạm trù thứ hai này, hiện nay đang xem xét khả năng chào đón ngay cả những người không sống theo các quy tắc của học thuyết luân lý Kitô giáo nhưng khiêm tốn xin được chúc phúc. Như vậy, đã 23 năm kể từ khi “Văn phòng Tòa Thánh” trước đây ban hành một Tuyên ngôn, một tài liệu có tầm quan trọng về mặt tín lý (lần gần đây là vào tháng 8 năm 2000 với tuyên ngôn “Dominus Jesus”) .

“Fiducia supplicans” mở đầu với phần giới thiệu của vị tổng trưởng Bộ Giáo lý Đức Tin, Đức Hồng y Victor Fernandez, giải thích rằng Tuyên ngôn xem xét “ý nghĩa mục vụ của các chúc lành”, cho phép “mở rộng và làm phong phú thêm sự hiểu biết cổ điển” thông qua suy tư thần học “dựa trên tầm nhìn mục vụ của Đức Thánh Cha Phanxicô.”

Đó là suy tư “ngụ ý một sự phát triển thực sự từ những gì đã nói về chúc lành cho đến nay, đạt tới sự hiểu biết về khả năng” chúc lành cho các cặp vợ chồng trong hoàn cảnh trái quy tắc và các cặp đồng giới mà không chính thức xác nhận tình trạng của họ hoặc thay đổi theo bất kỳ cách nào Giáo huấn lâu đời của Giáo Hội về hôn nhân.”

Sau các đoạn đầu tiên (đoạn 1-3) nhắc lại tuyên bố trước đó vào năm 2021 hiện đã được phát triển hơn và thay thế, Tuyên ngôn trình bày chúc lành trong Bí tích Hôn nhân (đoạn 4-6) nêu rõ “các nghi thức và lời cầu nguyện có thể tạo nên nhầm lẫn giữa những gì tạo nên hôn nhân” và “những gì mâu thuẫn với nó”, bằng cách tránh bất kỳ hàm ý nào rằng “điều gì đó không phải là hôn nhân đang được công nhận là hôn nhân”. Cần nhắc lại rằng theo “học thuyết Công giáo lâu đời” chỉ có quan hệ xác thịt giữa một người nam và một người nữ trong bối cảnh hôn nhân mới được coi là hợp pháp.

Phần mở rộng thứ hai của Tuyên ngôn (đoạn 7-30) phân tích ý nghĩa của các chúc lành khác nhau, mà người nhận là con người, đối tượng thờ phượng và nơi sinh sống. Tuyên ngôn cũng nhắc lại rằng “theo quan điểm phụng vụ nghiêm ngặt”, việc chúc lành đòi hỏi những gì được chúc lành “phải phù hợp với ý muốn của Thiên Chúa, như được diễn tả trong giáo huấn của Giáo hội”.

Tuyên ngôn lưu ý “khi một chúc lành được cầu xin cho một số mối quan hệ con người” thông qua một nghi thức phụng vụ đặc biệt, thì “điều cần thiết là những gì được chúc lành phải phù hợp với những kế hoạch của Thiên Chúa đã được viết ra trong tạo vật” (đoạn 11). Vì vậy, Giáo hội không có quyền ban chúc lành phụng vụ cho các cặp đôi trong hoàn cảnh trái quy tắc hoặc cặp đôi đồng giới. Cũng cần tránh nguy cơ giảm thiểu ý nghĩa của các chúc lành chỉ theo quan điểm này, mong đợi một chúc lành đơn giản “những điều kiện luân lý tương tự cho một chúc lành đơn giản được đòi hỏi khi lãnh nhận các bí tích” (đoạn 12).

Sau khi phân tích các chúc lành trong Kinh thánh, Tuyên ngôn đưa ra một sự hiểu biết về thần học-mục vụ. Những người xin chúc lành thể hiện mình “cần sự hiện diện cứu độ của Thiên Chúa” trong cuộc sống của họ bằng cách bày tỏ “một lời cầu xin sự trợ giúp của Chúa, một lời cầu xin để được sống tốt hơn” (đoạn 21). Yêu cầu này cần được tiếp nhận và đánh giá “bên ngoài khuôn khổ phụng vụ” khi được tìm thấy “trong một lĩnh vực có tính tự phát và tự do cao hơn” (đoạn 23).

Khi nhìn chúng từ góc độ lòng đạo đức bình dân, “các chúc lành nên được đánh giá là hành vi sùng kính”. Tuyên ngôn lưu ý rằng những người yêu cầu được ban chúc lành “không cần phải có sự hoàn thiện về mặt đạo đức trước đó” như một điều kiện tiên quyết.

Khám phá sự khác biệt này, dựa trên phản ứng của Đức Thánh Cha Phanxicô đối với nghi vấn được công bố vào tháng 10 năm ngoái nhằm kêu gọi sự phân định về khả năng có “những hình thức chúc lành, được yêu cầu bởi một hoặc nhiều người, không truyền tải một quan niệm sai lầm về hôn nhân” (đoạn 26), Tuyên ngôn khẳng định rằng loại chúc lành này “được ban cho tất cả mọi người mà không đòi hỏi bất cứ điều gì,” giúp mọi người cảm thấy rằng họ vẫn được chúc phúc bất chấp những lỗi lầm của họ và rằng “Cha trên trời của họ tiếp tục muốn điều tốt cho họ và hy vọng rằng cuối cùng họ sẽ mở lòng đón nhận điều tốt lành” (đoạn 27).

Có “một số trường hợp người ta tự phát xin chúc lành, dù khi đi hành hương, tại các đền thánh, hay thậm chí trên đường phố khi họ gặp một linh mục và những chúc lành này “dành cho mọi người; không ai bị loại trừ khỏi họ” (đoạn 28).
Mặc dù không thích hợp để thiết lập “các thủ tục hoặc nghi thức” cho những trường hợp như vậy, nhưng thừa tác viên được thụ phong có thể tham gia cầu nguyện với những người “mặc dù ở trong một sự kết hợp không thể so sánh được với hôn nhân, vẫn muốn phó thác mình cho Chúa và lòng thương xót của Ngài, để cầu xin sự giúp đỡ của Ngài và được hướng dẫn để hiểu biết hơn về kế hoạch tình yêu và sự thật của Ngài” (đoạn 30).

Phần thứ ba của Tuyên ngôn (đoạn 31-41) mở ra khả năng nhận được những chúc lành này, là dấu hiệu cho những ai “nhận ra mình là người cơ cực và cần sự giúp đỡ của Thiên Chúa– không đòi hỏi sự chính đáng về thân phận của mình, nhưng cầu xin rằng tất cả những gì chân thật, tốt lành và có giá trị nhân bản trong cuộc sống và các mối quan hệ của họ đều được phong phú, chữa lành và nâng cao nhờ sự hiện diện của Chúa Thánh Thần” (đoạn 31).

Tuyên ngôn lưu ý rằng những chúc lành này không nhất thiết phải trở thành quy tắc, nhưng được giao phó cho “sự phân định thực tế trong những hoàn cảnh cụ thể” (đoạn 37).

Mặc dù cặp đôi được chúc lành nhưng không kết hợp, Tuyên ngôn lưu ý rằng điều được chúc lành là mối quan hệ hợp pháp giữa hai người: trong “một lời cầu nguyện ngắn gọn trước chúc lành tự phát này, thừa tác viên được truyền chức có thể cầu xin cho các cá nhân được bình an, sức khỏe, tinh thần kiên nhẫn, đối thoại và tương trợ – nhưng cũng là ánh sáng và sức mạnh của Thiên Chúa để có thể hoàn thành trọn vẹn ý muốn của Ngài” (đoạn 38).

Cũng cần làm rõ rằng để tránh “bất kỳ hình thức nhầm lẫn hoặc tai tiếng nào”, khi một cặp đôi trong hoàn cảnh trái quy tắc hoặc các cặp đồng giới xin chúc lành, chúc lành đó “không bao giờ được ban cùng lúc với các nghi lễ kết hợp dân sự, và thậm chí không liên quan đến họ. Nó cũng không thể được thực hiện với bất kỳ trang phục, cử chỉ hay lời nói nào phù hợp với một lễ cưới” (đoạn 39). Loại chúc lành này “thay vào đó có thể tìm thấy vị trí của nó trong những bối cảnh khác, chẳng hạn như một chuyến viếng thăm đền thờ, một cuộc gặp gỡ với một linh mục, một lời cầu nguyện được đọc trong một nhóm, hoặc trong một cuộc hành hương” (đoạn 40).

Để kết luận, chương thứ tư (đoạn 42-45) nhắc lại rằng “ngay cả khi mối quan hệ của một người với Thiên Chúa bị tội lỗi che mờ, người ấy luôn có thể cầu xin một chúc lành, đưa tay ra cho Thiên Chúa” và mong muốn một chúc lành “có thể là có thể tốt trong một số tình huống ”(đoạn 43).