Bài giảng Chúa nhật: Chúa nhật 21 Thường niên năm C

Lc 13, 23-30

"Hãy chiến đấu để qua được cửa hẹp mà vào,

vì tôi nói cho anh em biết:

có nhiều người sẽ tìm cách vào mà không thể được”(Lc 13,24).

"Thưa Thầy, phải chăng chỉ có một số người được cứu độ?" Một câu hỏi do một người hỏi Chúa và có lẽ đây cũng là thắc mắc của nhiều người trong chúng ta.

I. Tại sao họ hỏi Chúa như vậy? Thưa là bởi vì lúc đó người ta không thể có được một sự nhất trí khi nhìn về tương lai cuộc sống của mình. Quan niệm về tương lai nơi người Do thái lúc đó rất khác nhau.

+ Những người Biệt phái thời Chúa Giêsu thì cho rằng tất cả những người Israel sẽ được dự phần vào thế giới mai hậu.

+ Sách Esdra (IV Esdra 5,47) bi quan hơn: chỉ có một số ít được an ủi trong thế giới mai hậu. Còn đa phần thì sẽ phải đau khổ cùng cực.

+ Nhóm Essenien, một trong những cộng đoàn đạo đức nổi tiếng thời đó lại cho rằng chỉ có các thành viên của họ mới được cứu rỗi.

Đứng trước những chủ trương khác nhau như thế, quả nhiên là có nhiều người cảm thấy bối rối. Ai sẽ là người được cứu rỗi? Chính vì thế mà họ mới đưa vấn đề ra để hỏi Chúa: "Thưa Thầy, phải chăng chỉ có một số người được cứu độ?"

II. Chúa sẽ trả lời thế nào?

+ Trước hết qua cách trả lời của Chúa chúng ta thấy rõ rệt Chúa không muốn xác định con số những người được chọn hay xác định ai sẽ là người được cứu rỗi.

Vì xác định như thế sẽ thật là nguy hiểm. Đạo của Chúa không phải là một thứ tất định hiểu theo nghĩa hẹp.

+ Đàng khác ở đây khi phải giải đáp những thắc mắc do người ta đặt ra, chúng ta thấy Chúa đã không muốn trả lời theo kiểu một đáp án có sẵn nhưng Ngài đã dùng cách trả lời mà các nhà chú giải gọi là trả lời "bản lề" Đây là kiểu trả lời theo cách  "râu ông nọ cắm cằm bà kia". Trả lời như thế không phải Chúa là lẩn trốn hay tránh né vấn đề nhưng bắt người đặt vấn đề phải trở về với chính mình để tự mình tìm ra câu trả lời cho mình dưới sự gợi ý, góp ý, giúp đỡ của Chúa.

Chúa không xác định số người được tuyển chọn hay ai là người được cứu rỗi, nhưng Ngài mời gọi tất cả hãy phấn đấu để được vào số những người được cứu rỗi này.

"Hãy cố gắng đi vào cửa hẹp vì ta bảo các ngươi có nhiều kẻ tìm cách vào mà không vào được" Đó là cách thức Chúa chỉ để mỗi người để có thể tìm lấy sự cứu rỗi cho mình dưới sự nâng đỡ và hướng đẫn của Chúa.

Mathêo quảng diễn một cách rõ rệt hơn: "Các ngươi hãy vào qua cửa hẹp vì cửa rộng và đường thênh thang là lối đưa đến sự hư mất và có nhiều người qua lối ấy - Còn cửa và đường đưa tới sự sống thì hẹp và ít kẻ tìm thấy" (Mt 7,13-14).

Như vậy thì chúng ta thấy lời hứa đã rõ ràng và phương thế cũng đã được vạch ra- Còn việc được cứu rỗi hay không là tùy ở mỗi người. Thiên Chúa không ép buộc một ai. Người mời gọi và chỉ lối. Thành hay bại là tùy ở ta chứ không phải ở Người.

Ơn cứu độ không dành riêng cho một dân tộc nào, không đương nhiên ưu đãi cho một ai nhưng theo Công đồng VaticanôII: thì đó là những người "trung thành thực hiện những giáo huấn của Chúa Giêsu - Giáo huấn mà họ biết được một cách rõ ràng hay qua trung gian của Giáo Hội hoặc thậm chí chỉ biết được một cách mù mờ và phiếm diện qua một hình thức tôn giáo nào đó hay qua lương tâm ngay thẳng của họ".

Như vậy việc quyết định số phận cuộc đời của mỗi người là do nỗ lực của họ có biết đáp trả lại lời mời gọi của Chúa hay không chứ không phải là một thứ tất định máy móc mù quáng như nhiều người vẫn tưởng. Đó là ý của bài Tin Mừng hôm nay.

III. Bài học

"Hãy vào qua cửa hẹp"

Vì con đường đưa tới nước trời là con đường hẹp. 

Sẽ không có phần thưởng cho những kẻ ươn lười. Sẽ không có sự cứu độ cho những ai không cố gắng đi theo đường lối của Chúa.

Người ta kể lại rằng: Một ngày kia Chúa Giêsu và thánh Phê-rô đi dạo trong một khu xóm lao động nghèo khó. Đi được một lúc thì Ngài thấy ở phái trước có một người đàn ông đang hì hục đẩy chiếc xe gỗ chất đầy hàng hóa của ông ta. Chiếc xe đang tiến về phía trước thì bỗng nhiên vấp phải một hòn đá ở giữa đường làm cho chiếc xe bị lật nằm chênh vênh giơ cả các bánh xe lên trời. Hàng hóa đổ ra tung tóe. Thấy vậy Ngài bảo Phê-rô cùng lánh qua một bên.

Ngài để ý quan sát xem trước sự việc đó, người đàn ông kia sẽ xử trí như thế nào. Qua cử chỉ của ông ta Chúa thấy ông như đang muốn tìm người giúp đỡ. Ông đưa mắt nhìn chung quanh nhưng chẳng gặp được một người nào. Kẹt quá, ông đành quì xuống đưa hai tay lên trời và tha thiết cầu nguyện:

- Lạy Chúa, Chúa luôn cứu giúp những người hoạn nạn. Xe của con bị lật ngửa giữa đường mà chẳng thấy có một ma nào đi qua để giúp đỡ con một tay. Chúa chỉ cần đụng một ngón tay thì phép lạ sẽ xẩy ra. Xin Chúa giúp con.

Phê-rô nghe thấy thế thì cảm thấy rất xúc động vì lời lẽ của ông chân thành quá. Thế nhưng Phê-rô lại vô cùng ngạc nhiên vì xem ra Chúa chẳng để ý gì đến những lời cầu khẩn của ông ta. Ngài tỏ ra rất lạnh lùng, không một chút xúc cảm đối với những lời cầu nguyện đó và sau đó thì Ngài rẽ qua một bên và cứ thẳng đường mà tiến bước về phía trước, trước sự ngỡ ngàng của người đàn ông kia.

Một lát sau cả hai đến gần một cái chợ. Một cảnh tương tự lại xảy ra. Một chiếc xe chất đầy hàng hóa cũng bị lật ngửa giữa đường. Người lài xe thay vì quì gối cầu nguyện thì lại hì hục cố gắng để lật chiếc xe lên. Mồ hôi mồ kê nhễ nhãi ướt đẫm cả người mà chiếc xe vẫn không nhúc nhích. Mặc dầu vậy, người đàn ông ấy vẫn  kiên trì dùng hết sức của mình để kéo chiếc xe lên....vừa đẩy, vừa kéo, và nhiều lúc còn văng ra những câu chửi thề.

Thấy thế Chúa Giêsu quay lại nói với Phê-rô:

- Nào chúng ta hãy đến giúp ông ta một tay.

Phê-rô không thể hiểu nổi thái độ của Chúa. Ông liền bạo miệng hỏi Chúa:

- Thưa Thầy, lúc nãy người nông dân đã quì xuống cầu nguyện với tất cả lòng chân thành của mình...tại sao Thầy không đếm xỉa gì đến lời van xin của ông ta. Còn tên này chửi bới rủa xả đủ điều mà Thầy lại muốn giúp đỡ hắn?"

Chúa giải thích:

- Con không thấy hai trường hợp khác nhau rất xa sao? Lúc nãy người kia chỉ biết quì gối cầu nguyện và chờ đợi sự giúp đỡ của Thầy, còn tự người đó, người đó không hề làm một cái gì để tự cứu lấy mình, dù một ngón tay cũng không đụng tới. Ngược lại người lái buôn đang ở trước mắt chúng ta, dù có nó nói những lời thô tục nhưng con có thấy không, nó vẫn cố gắng xoay sở hết sức để tự cứu lấy mình. Hắn cần phải được chúng ta giúp đỡ".

Người Pháp có một câu châm ngôn này: "Bạn hãy tự cứu lấy mình trước và trời sẽ giúp bạn sau " (Aide toi, le ciel t' aidera)

Thánh Augustinô cũng nói một câu tương tự như thế: "Lạy Chúa, Chúa dựng nên con không cần có con nhưng để cứu chuộc con Chúa không thể không có con" (Creasti me sine me - Non salvasti me sine me).

Vâng hãy cố mà vào qua cửa hẹp.

Bao nhiêu tấm gương trên đời để lại đã cho chúng ta thấy rằng: Muốn có vinh quang thì phải trả giá. Vinh quang càng cao thì cái gía phải trả càng lớn.

Để hoàn thành tác phẩm nổi tiếng Éneade Virgile đã phải để ra gần 30 năm trời.

Để hoàn thành tác phẩm "Những kể khốn cùng" (Les miserables) Victor Hugo cũng đã phải mất gần 40 năm.