Phụng Vụ Lời Chúa: Chúa nhật 27 Thường niên năm C

ĐỨC MẸ MÂN CÔI

Cv 1,12-14; Gl 4,4-7; Lc 1,26-38

VAI TRÒ CỦA MẸ MARIA

Bấy giờ bà Maria nói: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa,
xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói” (Lc 1,38).

Dù chỉ nhận mình là một nữ tỳ thấp hèn, khiêm hạ, nhưng Đức Maria lại được Thiên Chúa tuyển chọn để cộng tác vào công trình cứu độ của Ngài. Qua tiếng “xin vâng” đầy xác tín, khiêm nhu và trách nhiệm, Mẹ đã cho thấy vai trò quan trọng của mình trong mầu nhiệm nhập thể của Chúa Giêsu, giữa cộng đoàn môn đệ sau khi Chúa Giêsu về trời, và trong kế hoạch cứu độ nhiệm mầu của Thiên Chúa để nhân loại được thứ tha tội lỗi, được gọi Thiên Chúa là Cha và được đồng thừa kế với Trưởng Tử Giêsu.

I. CÁC BÀI ĐỌC

1. Bài đọc 1:

Đối với tác giả Luca, sau biến cố phục sinh, các tông đồ cần phải ở lại Giêrusalem để chờ đợi “điều Chúa Cha đã hứa” (Cv 1,4). Trong khi chờ đợi, các tông đồ họp nhau cùng với Mẹ Maria và một số phụ nữ.

Trước hết, ngoài danh sách mười một tông đồ, tác giả Luca cho thấy có sự hiện diện của Mẹ Maria, thân mẫu của Đức Giêsu, mấy người phụ nữ và anh em của Đức Giêsu (x. Cv 1,14). Sự hiện diện của Đức Mẹ giữa cộng đoàn môn đệ không phải là điều ngẫu nhiên, dù đây là lần đầu tiên trong sách Công vụ, thánh Luca gọi tên “bà Maria, thân mẫu Đức Giêsu”. Quả vậy, ngay từ đầu Tin Mừng Luca, Thánh Thần đã ngự xuống trên Mẹ để Mẹ cưu mang và sinh ra Con Thiên Chúa (Lc 1,35), thì giờ đây Mẹ hiện diện với cộng đoàn các môn đệ để chờ đón Thánh Thần, Đấng sẽ ngự xuống trên các môn đệ và khai sinh Giáo Hội (x. Cv 2,1-12). Sự hiện diện của Đức Mẹ giữa cộng đoàn các môn đệ trong thời khắc có nhiều xáo trộn, âu lo, tạo nên sự nối kết và hiệp nhất trong niềm xác tín vào lời hứa của Chúa Giêsu về sức mạnh của Thánh Thần.

Sau nữa, đặc điểm nổi bật của cộng đoàn các tông đồ và môn đệ trong lúc chờ đợi điều Chúa Giêsu đã hứa là sự đồng tâm nhất trí. Vì cầu nguyện là thói quen của Chúa Giêsu (x. Lc 3,21; 5,16; 6,12; 22:41-44) và cũng là thói quen Người dạy cho các môn đệ (x. Lc 9,28-29; 11,1-4; 18,1; 22,46), nên trong giây phút chờ đợi Chúa Giêsu thực hiện lời hứa ban “quyền năng từ trên cao” (x. Lc 24,49), họ một lòng một ý họp nhau cầu nguyện. Sự đồng tâm nhất trí cùng nhau cầu nguyện giúp liên kết cộng đoàn môn đệ trong thời khắc khó khăn.

Tóm lại, sau khi Chúa Giêsu về trời, sự hiện diện của Mẹ Maria giữa các môn đệ liên kết họ thành một cộng đoàn hiệp nhất trong đức tin vào lời hứa của Chúa Giêsu về “quyền năng từ trên cao”; đồng thời giúp họ đồng tâm nhất trí trong lời cầu nguyện trong khi chờ đợi ơn Thánh Thần.

2. Bài đọc 2:

Thánh Phaolô trình bày công trình cứu độ của Thiên Chúa Ba Ngôi được thực hiện qua mầu nhiệm nhập thể của Chúa Con, nhờ sự cộng tác của một người phụ nữ là Đức Maria.

Trước hết, sinh làm con một người phụ nữ và sống dưới lề luật là cách nói ám chỉ nhân tính của Con Thiên Chúa. Là con của một người phàm, Đức Giêsu thật sự là người thật; là người sống dưới lề luật, Đức Giêsu chịu ảnh hưởng và lệ thuộc định chế của con người. Như thế, dù Đức Giêsu là Con Thiên Chúa, nhưng lại trải nghiệm cách đầy đủ các điều kiện sống của nhân loại trong hoàn cảnh lịch sử cụ thể. Hơn nữa, theo thánh Phaolô, Thiên Chúa chấp nhận để Con của Ngài làm người với hai mục đích: một là, để “chuộc những ai sống dưới lề luật”, nghĩa là giải thoát họ khỏi ách nô lệ tội lỗi; hai là, để “được ơn làm nghĩa tử”, nghĩa là được Thiên Chúa ban cho tư cách làm con trong gia đình mới của Ngài là Hội Thánh (x. Gl 4,5).

Sau nữa, vì là Con nên khi cầu nguyện Đức Giêsu gọi Thiên Chúa là Cha (x. Mt 11,25-26;  Mc 14,36; Lc 22,42; 23,34.46) và Người cũng dạy các môn đệ cầu nguyện với Cha (x. Mt 6,9; Lc 11,2). Giờ đây, Thiên Chúa lại sai Thánh Thần đến ngự trong lòng các tín hữu mà dạy cho họ nhận biết mà cầu nguyện cùng Thiên Chúa là Cha của họ. Như thế, qua việc nhập thể của Đức Giêsu, Con Thiên Chúa, và nhờ ơn Thánh Thần, nhân loại nhận biết mà tôn thờ Thiên Chúa là Cha; đồng thời, nhận ra phẩm giá của mình như là những người con được quyền thừa kế, nghĩa là được đồng thừa kế với Trưởng Tử là Đức Kitô (Gl 4,7; x. Rm 8,17).

Tóm lại, theo thánh Phaolô, công trình cứu độ của Thiên Chúa Ba Ngôi được thực hiện nhờ sự cộng tác của Đức Maria, để nhân loại được giải thoát khỏi tội lỗi, được gọi Thiên Chúa là Cha và được đồng thừa kế với Đức Giêsu.

3. Bài Tin Mừng:

Đứng trước lời truyền tin của sứ thần, Đức Maria thể hiện ba thái độ khác nhau: từ “bối rối, lo sợ” đến “thắc mắc” và cuối cùng là “xác tín” bằng tiếng xin vâng.

Trước hết, đứng trước lời chào của sứ thần “mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng bà” (1,28), Đức Maria “rất bối rối” và “lo sợ”. Mẹ bối rối và không hiểu được lý do tại sao Mẹ lại được Thiên Chúa đoái nhìn và ban đầy ân sủng, vì Mẹ biết mình chỉ là một nữ tỳ hèn mọn (x. Lc 1,48). Mẹ lo sợ vì thấy mình chỉ là một thụ tạo nhỏ bé và khiêm cung trước một Thiên Chúa quyền năng; Mẹ thấy mình không xứng đáng để được “Đức Chúa ở cùng”. Mẹ bối rối vì chưa thể hiểu được ý nghĩa của niềm vui lớn lao mà thiên sứ loan báo cho Mẹ. Sự “bối rối, lo sợ” của Mẹ là biểu hiện của một tâm hồn khiêm hạ, đơn sơ và đầy lòng kính sợ Chúa.

Thêm vào đó, sau khi nghe sứ thần loan báo về việc Mẹ “sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và đặt tên là Giêsu”, phản ứng của Đức Mẹ chuyển từ “bối rối, lo sợ” sang “thắc mắc”. Mẹ thắc mắc vì không biết việc thụ thai sẽ xảy ra thế nào khi Mẹ chưa về chung sống với người chồng Giuse (1,27). Mẹ thắc mắc vì chưa thể hiểu vì sao con Mẹ sinh ra lại được gọi là “Con Đấng Tối Cao”; thừa kế “ngai vàng vua Đavít” nghĩa là gì? Và “trị vì nhà Giacóp đến muôn đời” là thế nào? Sự thắc mắc của Mẹ là biểu hiện của một tâm hồn chiêm niệm và tìm kiếm thánh ý Thiên Chúa trên cuộc đời mình. Sự thắc mắc của Mẹ dẫn Mẹ đi sâu hơn vào mầu nhiệm lớn lao mà Thiên Chúa sắp thực hiện trên cuộc đời Mẹ.

Cuối cùng, sau khi được sứ thần mặc khải về ân sủng Thánh Thần sẽ xuống trên Mẹ và quyền năng của Thiên Chúa sẽ rợp bóng trên Mẹ; sau khi Mẹ nghe biết về việc kỳ diệu mà Thiên Chúa đã thực hiện trên cuộc đời bà chị họ, Mẹ đã thốt lên lời xin vâng với tất cả lòng xác tín vào Thiên Chúa, Đấng “không có gì là không thể làm được”. Mẹ xác tín bằng tiếng xin vâng vì Mẹ tin chắc Mẹ được Thiên Chúa đoái thương nhìn đến và thực hiện nơi cuộc đời Mẹ những điều cao cả, dù Mẹ vẫn chỉ là một nữ tỳ khiêm hạ của Thiên Chúa (x. Lc 1,38.48-49). Tiếng xin vâng của Mẹ là sự tín thác hoàn toàn Mẹ đặt nơi Thiên Chúa, dù Mẹ hiểu chặng đường phía trước còn lắm mịt mù và chông gai.

Tóm lại, từ “lo âu, sợ hãi”, đến “thắc mắc”, để rồi cuối cùng xác tín bằng tiếng “xin vâng”, Mẹ Maria là mẫu mực của một thụ tạo khiêm nhu tìm hiểu thánh ý Thiên Chúa và trao vào tay Ngài cả cuộc đời mình với tất cả sự tín thác, cậy trông hoàn toàn.

II. GỢI Ý ÁP DỤNG:

1/ Đoạn sách Công Vụ Tông Đồ tường thuật về cuộc họp mặt của cộng đoàn các môn đệ xung quanh Mẹ Maria sau biến cố Chúa Giêsu về trời. Trong lúc hoang mang và lạc hướng, các môn đệ quây quần bên Đức Mẹ; mọi người đều đồng tâm nhất trí cầu nguyện và chờ đợi đón nhận “quyền năng từ trên cao” theo như lời Chúa Giêsu đã hứa (x. Lc 24,49). Sự hiện diện của Đức Mẹ giữa cộng đoàn các môn đệ trong giây phút khó khăn tạo nên sự nối kết và hiệp nhất trong niềm xác tín vào lời hứa của Chúa Giêsu về sức mạnh của Thánh Thần. Tất cả những ai đang hoang mang, lo lắng, sợ hãi, mất định hướng, hãy cùng Mẹ Maria lặng thầm cầu nguyện và đặt trọn niềm tin nơi Chúa theo gương Mẹ.

2/ Thánh Phaolô trình bày công trình cứu độ của Thiên Chúa được thực hiện qua mầu nhiệm nhập thể của Đức Giêsu, Con Thiên Chúa, nhờ đó, nhân loại được giải thoát khỏi tội lỗi, được làm nghĩa tử của Thiên Chúa là Cha và được đồng thừa kế với Trưởng Tử Giêsu. Trong công trình cứu độ đó, Mẹ Maria đã tích cực cộng tác để nhờ Con Thiên Chúa làm người mà nhân loại được chia sẻ chức vị làm con Thiên Chúa. Cũng như Mẹ Maria, mỗi Kitô hữu đều được Thiên Chúa mời gọi cộng tác với Ngài để công trình cứu độ được tiếp nối, nhờ đó mỗi ngày có thêm nhiều người con nhận ra và tôn thờ Thiên Chúa là Cha của họ.

3/ Trong biến cố truyền tin, Đức Maria đã đi từ cảm giác bối rối, lo sợ đến sự xác tín qua tiếng xin vâng theo thánh ý Chúa sau khi được sứ thần giải thích cặn kẽ. Lời xin vâng của Mẹ là cả một tiến trình đón nhận mặc khải, tìm hiểu và cầu nguyện để có thể nhận ra và vâng theo ý định của Thiên Chúa trên cuộc đời mình. Với tâm hồn trinh trong, khiêm hạ và phó thác, Mẹ Maria đã mở lòng ra đón nhận ý định nhiệm mầu của Thiên Chúa, dù Mẹ hiểu rằng tương lai phía trước còn lắm chông gai và thử thách. Theo gương Mẹ Maria, mỗi Kitô hữu đều được mời gọi khám phá ý định của Thiên Chúa trên cuộc đời mình và sẵn sàng cộng tác với Thiên Chúa để chương trình cứu độ của Ngài được thực hiện trong thế giới hôm nay.

III. LỜI NGUYỆN CHUNG:

Chủ tế: Anh chị em thân mến! Thiên Chúa đã tuyển chọn Ðức Maria với vai trò đặc biệt trong chương trình cứu chuộc loài người. Trong ngày mừng lễ Đức Mẹ Mân Côi hôm nay, chúng ta cùng chung lời ngợi khen Thiên Chúa và hiệp với Mẹ tha thiết khẩn cầu:

1. “Các Tông đồ luôn đồng tâm nhất trí và chuyên cần cầu nguyện cùng với Đức Maria.” Chúng ta hãy cầu nguyện cho mọi thành phần dân Chúa luôn liên kết với nhau trong một Hội Thánh Công giáo, duy nhất, thánh thiện và tông truyền, biết lấy Đức Maria làm gương mẫu cho đời sống cầu nguyện.

2. “Anh em không còn phải là nô lệ nữa, nhưng là con.” Chúng ta cùng cầu xin cho mọi dân tộc trên thế giới biết tin nhận Đức Giêsu Kitô là Con Thiên Chúa và là Đấng cứu độ trần gian, để trong Người tất cả được giải thoát khỏi tội lỗi, nhận lại ơn làm nghĩa tử, và là người thừa kế gia nghiệp Nước Trời.

3. “Kinh Mân Côi là một trường học thật sự của đức tin và lòng đạo đức.” Chúng ta cùng cầu nguyện cho mọi Kitô hữu luôn ý thức giá trị của kinh mân côi, và siêng năng lần chuỗi như một phương thế để tái khám phá đức tin và đào sâu các mầu nhiệm cuộc đời của Đấng cứu độ trần gian.

4. Đức Maria thưa: “Vâng, xin Người thực hiện cho tôi như lời sứ thần nói.” Chúng ta cùng cầu nguyện cho mọi người trong cộng đoàn chúng ta, biết noi gương Đức Maria, luôn vững lòng tin cậy nơi quyền năng của Thiên Chúa, biết sống tín thác và trở nên khí cụ cho dự án yêu thương của Người.

Chủ tế: Lạy Chúa, Chúa đã muốn Con Một Chúa mặc lấy xác phàm trong cung lòng Trinh Nữ Maria. Xin nhận lời chúng con cầu nguyện và giúp chúng con biết noi gương Mẹ, luôn trung thành gắn bó với Đức Kitô, Con Chúa. Người hằng sống và hiển trị muôn đời. Amen.