Một vài suy tư khi mừng lễ Giáng Sinh

WGPSG -- Trong những ngày này, không khí vui mừng đón chờ Giáng Sinh đang tràn ngập trên thế giới. Tại Việt Nam, nơi các thánh đường ở thôn quê hay thành thị, ngoài đường phố, trong các ngõ hẻm, ngay cả trong các công ty, xí nghiệp, các nhà hàng, các quán ăn... đâu đâu cũng thấy không khí của lễ hội. Không khí ấy lại nóng dần lên khi người người đi mua sắm, nhà nhà háo hức đợi chờ. Dù là người nghèo hay giàu, trẻ em hay cụ già, người theo đạo Công giáo hay không, Giáng Sinh vẫn cứ là một ngày hội. Ngày hội tâm linh, ngày hội xã hội...

Đứng trước thực trạng ấy, là người Công giáo, chúng ta nghĩ gì về việc mừng Giáng Sinh hiện nay.

1. Trước tiên, Giáng Sinh dưới cái nhìn xã hội

Cứ mỗi dịp Giáng Sinh về, tại thành phố Sài Gòn, Hà Nội... chúng ta thấy rất rõ những hình thức chuẩn bị và ăn mừng Giáng Sinh. Nào là: tại các ngả đường, nơi các con hẻm, người có đạo hay không có đạo... hang đá cứ mọc lên như nấm. Đến nỗi hang đá trên lầu, hang đá dưới sân, hang đá trong phòng, hang đá ngoài đường, hang đá nơi ngã ba, ngoài ngã bẩy... Ai có dịp đến đường Phạm Thế Hiển, q. 8, Sài Gòn thì thấy điều tôi nói quả là không ngoa. Còn hơn thế nữa, tại các trung tâm mua sắm, các khu vui chơi giải trí, ngay cả những chốn ăn chơi như quán bar, cafe đèn mờ, họ cũng làm hang đá trước cửa nhà. Mục đích của họ là cuốn hút sự chú ý của khách hàng, để đạt được mục đích xã hội và kinh tế của họ.

Trong những ngày này, họ cũng thi đua mời nhau đi nhậu. Nay tôi, mai anh. Nay nhóm này, mai nhóm khác... nhậu tơi bời, nhậu hả hê, nhậu quên ăn, quên làm, thậm chí nhậu quên luôn cả lễ lạy, cầu kinh... một sự lạm dụng đến xót xa.

Như vậy, Giáng Sinh theo cái nhìn hiện sinh của con người và xã hội hiện nay là thời điểm “hót” để bán hàng, dịp thuận tiện để mua sắm, là cơ hội để giao lưu, nhậu nhẹt. Đây là một thực trạng của một số người dân hiện nay khi Mùa Giáng Sinh về. Lời nhận định của Đức Hồng y Oswald Gracias, Chủ tịch FABC, làm chúng ta phải suy nghĩ: “Ngày nay, người ta ít chú trọng vai trò của Thiên Chúa đối với cuộc sống con người. Chạy đua tiền bạc và những chân lý nửa vời” (1). Lời nhận định này được đưa ra vào đúng thời điểm mà chúng ta đang nô nức đón mừng Đại lễ Giáng Sinh, điều này thật thức thời để chất vấn lương tâm của chúng ta. Vậy, đâu là ý nghĩa đích thực của việc đón Chúa Giáng Sinh? Những việc làm cụ thể để mừng Ngôi Hai Thiên Chúa xuống thế làm người là gì? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu.

2. Giáng Sinh dưới cái nhìn đức tin và lối sống của người Công giáo

Trước lễ Giáng Sinh, Giáo hội mời gọi chúng ta có thời gian chuẩn bị để đón chờ Thiên Chúa Nhập Thể. Thời gian đó ta gọi là mùa Vọng. Mùa Vọng là mùa mời gọi ăn năn sám hối, dọn sạch tâm hồn khỏi những hố sâu của tội lỗi, quanh co của dối trá, đồi cao của kiêu ngạo... và hãy học nơi Mẹ Maria, luôn sống với nội dung Tin Mừng, đồng thời luôn tìm cách mang Chúa đến cho người khác, chấp nhận gian nan thử thách. Mặt khác, đây cũng là thời gian thuận tiện để giao hòa lại với Thiên Chúa và anh em nơi bí tích Hòa Giải. Điển hình như tại nhà thờ Chính tòa Hà Nội, Đức TGM Phêrô Nguyễn Văn Nhơn đã chủ sự nghi thức sám hối cộng đồng, sau đó ngài đã cử hành bí tích Hòa Giải. Trước tiên, từ các cha, sau đó đến giáo dân... (2) đây là một hình ảnh rất đẹp, diễn tả tâm tình của những người có niềm tin và trông mong ơn cứu độ.

Lược qua tinh thần của mùa Vọng như thế, để thấy được đích điểm mà Giáo hội muốn nhắm tới trong mùa Vọng là gì, và nội dung của việc mừng Chúa Giáng Sinh hệ tại đâu?

Trước tiên, đón mừng Giáng Sinh, không chỉ chuẩn bị những thứ bên ngoài, những việc cần nhưng không phải là việc quan trọng nhất. Việc quan trọng nhất là mỗi khi mừng lễ, chúng ta hãy mặc lấy tâm tình của người Do thái khi nghe Gioan Tẩy Giả kêu mời là hãy sám hối và tin vào Tin Mừng, hãy dọn sạch con đường tâm hồn để Chúa ngự đến. Đồng thời, mỗi khi mừng lễ Giáng Sinh, mỗi người chúng ta cũng hãy hướng về ngày cách chung của thế giới và của mỗi người như một cuộc chất vấn lương tâm về những hành vi tốt xấu của mình hầu chuẩn bị cho xứng đáng đón Chúa ngự đến trong tâm hồn. Đức Thánh Cha Biển Đức XVI, đã nói: "Sự giáng sinh của Chúa Kitô thách thức chúng ta hãy kiểm điểm lại những ưu tiên, giá trị và chính lối sống của chúng ta. Trong khi Lễ Giáng Sinh chắc chắn là một thời điểm đầy vui mừng, nhưng đây cũng là cơ hội để suy tư sâu xa, và xét mình.”(3)

Thứ đến, Giáng Sinh về, Giáo hội mời gọi mỗi người chúng ta hãy chiêm ngắm sự khiêm nhường của Thánh Gia Thất. Một gia đình hết sức khiêm nhường. Mẹ Maria thì suy đi nghĩ lại trong lòng, không khoe khoang, lên mặt với ai, dẫu biết rằng trong nhà mình có Hài Nhi Giêsu là Chúa các chúa, Vua các vua. Ngài là Chúa Tể trời đất. Với Thánh Giuse, người là đấng Công Chính, luôn âm thầm và sẵn lòng vâng theo thánh ý Thiên Chúa trong cuộc đời. Còn Chúa Giêsu, Người đã tự hạ, trở nên Ngôi Lời, tức Thiên Chúa - người, để ở với và sống cùng chúng ta. Một mẫu gương tuyệt vời cho chúng ta noi theo mỗi khi chiêm ngưỡng hang đá. Đức Thánh Cha nói tiếp: “Vào cuối một năm cam go về kinh tế đối với nhiều người, chúng ta có thể học hỏi được điều gì từ sự khiêm hạ, nghèo khó, đơn sơ của cảnh tượng hang đá máng cỏ”. (4)

Tiếp theo, khi chúng ta mừng lễ Giáng Sinh, chúng ta hãy nghĩ đến tình yêu của Thiên Chúa Cha đổ tràn cho nhân loại qua Con Một của Người. Đồng thời, chúng ta cũng phải chia sẻ tình thương đó cho mọi người. Noi gương Mẹ Maria trong việc thăm viếng bà Elizabeth, Mẹ có Chúa, Mẹ mang Chúa đến cho người khác, Mẹ chấp nhận gian nan đau khổ chỉ vì yêu, miễn sao tình yêu được chia sẻ và người đón nhận được bình an và hạnh phúc.

Như vậy, đón mừng lễ Giáng Sinh, mỗi người chúng ta hãy tiếp tục sống tinh thần mùa Vọng là hoán cải, sửa sang tâm hồn bên trong hơn là bề ngoài. Đến với Chúa bằng tấm lòng đơn sơ, khiêm nhường. Chiêm ngắm Thánh Gia Thất bằng con mắt đức tin. Và, sống mầu nhiệm Giáng Sinh bằng tinh thần tự hủy, liên đới và yêu thương.

Mong thay, mỗi dịp Giáng Sinh về, lời thiên sứ loan tin cho các mục đồng khi xưa lại vang vọng và đọng lại trong tâm hồn mỗi chúng ta. Lời đó là lời vui mừng - bình an - yêu thương.

Thiết nghĩ, qua những gì vừa chia sẻ, chúng ta hãy làm mới lại tất cả những cung cách, tinh thần mỗi khi cử hành phụng vụ, để chúng ta đụng chạm thực sự đến Thiên Chúa, Một Thiên Chúa – người. “Lễ Giáng Sinh có thể là một thời điểm, trong đó chúng ta học cách đọc Tin Mừng, để biết Chúa Giêsu, không những như một hài nhi trong máng cỏ, nhưng còn như một Đấng qua đó, chúng ta nhận ra Thiên Chúa làm Người”. (5)

Kết thúc bài viết này, xin mượn lời của Đức hồng y Oswald Gracias, Chủ tịch FABC, đã trả lời phỏng vấn của WHĐ để tôi và bạn cùng nhau suy tư, cầu nguyện và sám hối khi chúng ta đón mừng Con Thiên Chúa Giáng Sinh. Ngài nói: “Giáo hội tại Việt Nam cần tập trung vào việc huấn luyện đức tin, mọi người cần hiểu biết về Tin Mừng nhiều hơn, tham dự Phụng vụ cách sống động hơn. Cần phải tập trung để đưa Thiên Chúa trở về với cuộc sống, để đương đầu với những thách đố đến từ bên ngoài”. (6)

Ghi chú:

(1) Đức hồng y Oswald Gracias, Giáo hội tại Việt Nam cần tập trung vào việc huấn luyện đức tin, truy cập ngày 23-12-2012, trên: http://www.hdgmvietnam.org/%E2%80%9Cgiao-hoi-tai-viet-nam-can-tap-trung-vao-viec-huan-luyen-duc-tin%E2%80%9D-%E2%80%93-duc-hong-y-oswald-gracias-tra-loi-phong-van-cua-whd/4551.63.8.aspx.

(2) Xc. Minh Quý, nghi thức sám hối cộng đồng và thánh lễ tạ ơn 45 năm linh mục của Đức TGM Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, truy cập ngày 23-12-2012, trên: http://tonggiaophanhanoi.org/tin-tuc/tin-giao-phan/4708-nghi-thuc-sam-hoi-cong-dong-va-thanh-le-ta-on-45-nam-linh-muc-cua-duc-tgm-phero-nguyen-van-nhon.

(3) Đức Thánh Cha Biển Đức XVI, kêu gọi suy tư và xét mình nhân lễ Giáng Sinh, truy cập ngày 23-12-2012, trên: http://tonggiaophanhanoi.org/tin-tuc/tin-tong-hop/4713-duc-thanh-cha-keu-goi-suy-tu-va-xet-minh-nhan-le-giang-sinh.

(4) Ibid.

(5) Ibid.

(6) Đức hồng y Oswald Gracias, Giáo hội tại Việt Nam cần tập trung vào việc huấn luyện đức tin, truy cập ngày 23-12-2012, trên: http://www.hdgmvietnam.org/%E2%80%9Cgiao-hoi-tai-viet-nam-can-tap-trung-vao-viec-huan-luyen-duc-tin%E2%80%9D-%E2%80%93-duc-hong-y-oswald-gracias-tra-loi-phong-van-cua-whd/4551.63.8.aspx.